Rozejm
Rozejm – pojęcie z zakresu prawa międzynarodowego, oznaczające czasowe lub bezterminowe wstrzymanie działań wojennych pomiędzy stronami walczącymi na wszystkich frontach[1][2].
Najczęściej wiąże się z zaprzestaniem wrogich działań do czasu zawarcia traktatu pokojowego. Przykładami tego typu rozejmów są rozejm andruszowski, rozejm w Compiègne (1918) czy rozejm w Rydze (1920). Wyjątek stanowi rozejm pomiędzy Koreą Północną, a Południową, który po zawarciu w 1953 roku nie został zakończony podpisaniem traktatu pokojowego, przez co trwa do dzisiaj[3].
Formalnie po zawarciu rozejmu strony, które go zawarły, nadal pozostają w stanie wojny. W razie zerwania rokowań walka może zostać wznowiona.
Warunki zawierania rozejmu normuje haski regulamin wojny z 1907 roku (rozdział 5, art. 36 – 41), a w szczegółach konkretna umowa[4].
Konwencja genewska o jeńcach z 1929 roku w art. 75 przewiduje, że zawierając rozejm, strony powinny umieścić w umowie porozumienie o repatriacji jeńców, a przynajmniej rozpocząć rozmowy w tej sprawie. W każdym razie repatriacja ta powinna nastąpić w jak najkrótszym czasie po zawarciu pokoju[5].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego [online], Akademia Obrony Narodowej, 2008, s. 116 [dostęp 2023-02-22].
- ↑ rozejm, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-02-23].
- ↑ Korean Armistice Agreement
- ↑ Np. rozejm zawarty 12 października 1920 roku w Rydze nakazywał zaprzestać wszelkich działań wojennych na lądzie, wodzie i powietrzu począwszy od 18 października. Wstrzymanie walk następowało na 21 dni, każda strona mogła wypowiedzieć go z 48-godzinnym wyprzedzeniem. O ile przed upływem terminu żadna ze stron nie skorzystała z możliwości wypowiedzenia, rozejm przedłużał się automatycznie aż do ratyfikacji definitywnego traktatu pokojowego, jednak każda strona mogła wypowiedzieć rozejm z 14-dniowym wyprzedzeniem. Rozejm traciłby moc również, jeśli w terminie, przewidzianym w nim dla wymiany dokumentów ratyfikacyjnych (co nastąpiło 2 listopada 1920 roku), czynności te z jakichkolwiek powodów nie byłyby dokonane. Wznowienie działań wojennych nie mogło jednak nastąpić wcześniej, niż w 48 godzin po upływie terminu naznaczonego dla wymiany dokumentów ratyfikacyjnych.
- ↑ Obecnie obowiązująca Konwencja z 1949 w art. 118 nakazuje zwolnienie i repatriację jeńców bezzwłocznie po zakończeniu działań zbrojnych.