Przegrzebek zwyczajny
| Pecten maximus[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
przegrzebek zwyczajny | ||
| Synonimy | |||
| |||
Przegrzebek zwyczajny, przegrzebek wielki (Pecten maximus) – jadalny gatunek małża nitkoskrzelnego z rodziny przegrzebkowatych (Pectinidae). Wysoko ceniony pod względem kulinarnym (mięso zawiera wiele żelaza)[potrzebny przypis], zaliczany do owoców morza. Od lat 50. XX wieku w niektórych krajach (m.in. Hiszpania, Francja, Wielka Brytania i Irlandia) ma duże znaczenie ekonomiczne (wykorzystywana m.in. jako popielniczki). Jest to jeden z najbardziej znanych gatunków morskich mięczaków, którego muszla została uwieczniona na obrazie Narodziny Wenus[2].
Występuje w północno-wschodnim Atlantyku – od północnej Norwegii, wzdłuż wybrzeży Europy po Afrykę Północną. Blisko spokrewniony z nim P. jacobaeus, z którym jest często utożsamiany, żyje w Morzu Śródziemnym i w Adriatyku[3].
Żyje w piaszczystym, żwirowym lub mulistym dnie na różnych głębokościach – od wód bardzo płytkich po głębokie do 250 m. Stwierdzono, że wykorzystuje docierające z otoczenia słabe bodźce wzrokowe, korzystając z „oczu zwierciadlanych”, obserwowanych jako błyszczące punkty na brzegu muszli, oraz z dwóch siatkówek. Główna soczewka, znajdująca się z przodu ciała, skupia promieniowanie na pierwszej z nich, a na drugą pada światło odbite od wewnętrznego parabolicznego zwierciadła[4].
Osiąga przeciętnie 10–15 cm długości, ale spotykane są osobniki o długości około 20 cm. Górna połówka muszli jest płaska, zwykle czerwonawobrązowa, a dolna wypukła, silnie wygięta, o szerokich, zaokrąglonych, promienistych żebrach w liczbie 15–17, poprzecinanych liniami (na obu połówkach), o barwie, jasnokremowa lub brązowa, delikatnie zachodząca na lewą. Czasem widoczne są koncentryczne pasy i zygzakowate linie, a wnętrze pozostaje białe[2]. Pecten maximus odżywia się filtrując wodę. Jest obojnakiem (hermafrodytą). Larwy planktoniczne[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pecten maximus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b S. Peter Dance, Muszle, seria: Kolekcjoner, Warszawa: Wiedza i Życie, 2001, ISBN 83-7184-921-4.
- ↑ a b A. Beaumont i T. Gjedrem. Scallops - Pecten maximus and P. jacobaeus. „Genimpact final scientific repor t”. 83, 2007. (ang.). (pdf)
- ↑ Walter Gehring (wywiad): Master Control Genes and the Evolution of the Eye. [w:] Public Broadcasting Service (PBS) [on-line]. PBS; Evolution ; Library. [dostęp 2019-01-12]. (ang.).