Papua Zachodnia

Papua Zachodnia
*Papua Barat*
	prowincja o specjalnym statusie
Herb	Flaga
Państwo	Indonezja
Siedziba	Manokwari
Gubernator	Ali Baham Temongmere
Powierzchnia	60 275 km²
Populacja (2024); • liczba ludności	; 613,18 tys.
• gęstość	10 os./km²
Strefa czasowa	UTC+9
	Położenie na mapie Indonezji;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Papua Zachodnia (indonez. Papua Barat) – prowincja w Indonezji na wyspie Nowa Gwinea; powstała w 2003 r. z części prowincji Papua jako Irian Jaya Zachodni (Irian Jaya Barat). Nazwę prowincji na obecną zmieniono 7 lutego 2007. W 2022 r. z części Papui Zachodniej utworzono okrąg specjalny: Papua Południowo-Zachodnia^[1]^[2].

Powierzchnia prowincji wynosi 60 275 km²; zamieszkuje ją 613,18 tys. mieszkańców (2024); stolicą jest Manokwari. Dzieli się na 7 dystryktów. Obejmuje półwyspy Ptasia Głowa i Bomberai^[3]^[4].

Główne miasta: Manokwari, Fak-fak.

Od powstania Indonezji na wyspie działa silny ruch separatystyczny, dążący do oderwania Irianu od Indonezji. W listopadzie 2004 doszło do ugody, na mocy której prowincji Irian Jaya Zachodni przyznano autonomię. Nie zgodzono się jednak na ponowne połączenie prowincji Irian Jaya Zachodni i Papua, z obawy przed dążeniami do przyłączenia kraju do Papui-Nowej Gwinei.

Określenie „Papua Zachodnia” bywa także odnoszone do całej zachodniej (indonezyjskiej) części Nowej Gwinei^[5]^[6]^[7], wraz z okolicznymi mniejszymi wyspami^[8]^[9], w opozycji do wschodniej części wyspy (należącej do niepodległej Papui-Nowej Gwinei)^[10]. Nazwa ta jest upowszechniona w międzynarodowej praktyce nazewniczej, choć nie występuje w oficjalnym podziale administracyjnym^[11]. Wykorzystywana jest również w literaturze lingwistycznej, przy omawianiu języków zachodniej Nowej Gwinei i okolic^[12]^[13]^[14].

Podział administracyjny

Papua Zachodnia dzieli się na 7 dystryktów (kabupaten), w nawiasie są stolice:

Fak-fak (Fak-fak)
Kaimana (Kaimana)
Manokwari (Manokwari)
Teluk Bintuni (Bintuni)
Teluk Wondama (Rasiei)
Manokwari Selatan (Ransiki)
Pegunungan Arfak (Anggi)

Zobacz też

Papuasi

Przypisy

↑ Fitria ChusnaF.Ch. Farisa Fitria ChusnaF.Ch., Sah! Indonesia Kini Punya 38 Provinsi, Ini Daftarnya [online], Kompas.com, 17 listopada 2022 [dostęp 2023-05-19] (indonez.).
↑ Polski egzonim wprowadzony na 124. posiedzeniu KSNG.
↑ Western Papua: Splendid Islands & Unspoilt Mountains. East-Indonesia.info. [dostęp 2022-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-17)].
↑ Lonely Planet Indonesia. Lonely Planet, 2019. ISBN 978-1-78868-537-5. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).
↑ West Papua. Tapol. [dostęp 2020-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-09)]. (ang.).
↑ PetrP. Jahoda PetrP., Žijící lidé pravěku, Zlín: Tigris, 2003, s. 110, ISBN 978-80-86062-14-3, OCLC 56862452 (cz.).
↑ TomT. Farrell TomT., Democratization versus Violence — Terrorist and Insurgent Challenges to Indonesia, [w:] AlbrechtA. Schnabel, RohanR. Gunaratna (red.), Wars From Within: Understanding And Managing Insurgent Movements, London: World Scientific, 2015, s. 321–371, DOI: 10.1142/9781783265589_0010, ISBN 978-1-78326-556-5, ISBN 978-1-78326-559-6 [dostęp 2022-08-30] (ang.), patrz s. 351.
↑ MichałM. Missala MichałM., Perspektywy samostanowienia Papui Zachodniej, „Stosunki Międzynarodowe”, 26 (3–4), Wydawn. Uniwersytetu Warszawskiego, 2002, s. 201–220, ISSN 0209-0961 [dostęp 2022-08-30], Cytat: Papua Zachodnia składa się z zachodniej części Nowej Gwinei [...], drugiej pod względem wielkości wyspy świata, oraz z pobliskich mniejszych wysp. (pol.), patrz s. 202.
↑ L.L. E. L.L., Avoiding Another East-Timor Atrocity: The Fight for Indigenous Sovereignty and Self-Determination in West Papua, [w:] JanetJ. McIntyre-Mills, Norma R.A.N.R.A. Romm (red.), Mixed Methods and Cross Disciplinary Research, Cham: Springer International Publishing, 2019, s. 211–217, DOI: 10.1007/978-3-030-04993-5_9, ISBN 978-3-030-04992-8 [dostęp 2022-08-30] (ang.).
↑ AngelaA. Kluge AngelaA., A grammar of Papuan Malay, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 11), s. 2, DOI: 10.5281/zenodo.376415, ISBN 978-3-944675-86-2, OCLC 1030818290 (ang.).
↑ Bruce M.B.M. Beehler Bruce M.B.M., TimT. Laman TimT., New Guinea: Nature and Culture of Earth’s Grandest Island, Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 2020, s. 18, ISBN 978-0-691-19991-7, OCLC 1140941936 [dostęp 2022-08-30] (ang.).
↑ MargaretM. Florey MargaretM., Language shift and endangerment, [w:] K. AlexanderK.A. Adelaar, NikolausN. Himmelmann (red.), The Austronesian Languages of Asia and Madagascar, London: Routledge, 2005, s. 55, DOI: 10.4324/9780203821121, ISBN 978-0-7007-1286-1 [dostęp 2022-08-30] (ang.).
↑ JohnJ. Hajek JohnJ., On the Edge of the Pacific: Indonesia and East Timor, [w:] DenisD. Cunningham, D.E.D.E. Ingram, KennethK. Sumbuk (red.), Language Diversity in the Pacific: Endangerment and Survival, Clevedon, England: Multilingual Matters, 2006, s. 121–130, ISBN 978-1-85359-867-8, OCLC 70320457 (ang.).
↑ Stephen A.S.A. Wurm Stephen A.S.A., The language situation and language endangerment in the Greater Pacific area, [w:] MarkM. Janse, SijmenS. Tol (red.), Language Death and Language Maintenance: Theoretical, Practical and Descriptive Approaches, Amsterdam: John Benjamins Publishing, 2003, s. 23, DOI: 10.1075/cilt.240, ISBN 978-90-272-4752-0, OCLC 772222789 [dostęp 2022-08-30] (ang.).

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona prowincji

[1] Fitria ChusnaF.Ch. Farisa Fitria ChusnaF.Ch., Sah! Indonesia Kini Punya 38 Provinsi, Ini Daftarnya [online], Kompas.com, 17 listopada 2022 [dostęp 2023-05-19] (indonez.).

[2] Polski egzonim wprowadzony na 124. posiedzeniu KSNG.

[3] Western Papua: Splendid Islands & Unspoilt Mountains. East-Indonesia.info. [dostęp 2022-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-17)].

[Lonely_Planet_Indonesia-4] Lonely Planet Indonesia. Lonely Planet, 2019. ISBN 978-1-78868-537-5. [dostęp 2022-07-17]. (ang.).

[5] West Papua. Tapol. [dostęp 2020-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-09)]. (ang.).

[6] PetrP. Jahoda PetrP., Žijící lidé pravěku, Zlín: Tigris, 2003, s. 110, ISBN 978-80-86062-14-3, OCLC 56862452 (cz.).

[7] TomT. Farrell TomT., Democratization versus Violence — Terrorist and Insurgent Challenges to Indonesia, [w:] AlbrechtA. Schnabel, RohanR. Gunaratna (red.), Wars From Within: Understanding And Managing Insurgent Movements, London: World Scientific, 2015, s. 321–371, DOI: 10.1142/9781783265589_0010, ISBN 978-1-78326-556-5, ISBN 978-1-78326-559-6 [dostęp 2022-08-30] (ang.), patrz s. 351.

[8] MichałM. Missala MichałM., Perspektywy samostanowienia Papui Zachodniej, „Stosunki Międzynarodowe”, 26 (3–4), Wydawn. Uniwersytetu Warszawskiego, 2002, s. 201–220, ISSN 0209-0961 [dostęp 2022-08-30], Cytat: Papua Zachodnia składa się z zachodniej części Nowej Gwinei [...], drugiej pod względem wielkości wyspy świata, oraz z pobliskich mniejszych wysp. (pol.), patrz s. 202.

[9] L.L. E. L.L., Avoiding Another East-Timor Atrocity: The Fight for Indigenous Sovereignty and Self-Determination in West Papua, [w:] JanetJ. McIntyre-Mills, Norma R.A.N.R.A. Romm (red.), Mixed Methods and Cross Disciplinary Research, Cham: Springer International Publishing, 2019, s. 211–217, DOI: 10.1007/978-3-030-04993-5_9, ISBN 978-3-030-04992-8 [dostęp 2022-08-30] (ang.).

[10] AngelaA. Kluge AngelaA., A grammar of Papuan Malay, Berlin: Language Science Press, 2017 (Studies in Diversity Linguistics 11), s. 2, DOI: 10.5281/zenodo.376415, ISBN 978-3-944675-86-2, OCLC 1030818290 (ang.).

[11] Bruce M.B.M. Beehler Bruce M.B.M., TimT. Laman TimT., New Guinea: Nature and Culture of Earth’s Grandest Island, Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 2020, s. 18, ISBN 978-0-691-19991-7, OCLC 1140941936 [dostęp 2022-08-30] (ang.).

[12] MargaretM. Florey MargaretM., Language shift and endangerment, [w:] K. AlexanderK.A. Adelaar, NikolausN. Himmelmann (red.), The Austronesian Languages of Asia and Madagascar, London: Routledge, 2005, s. 55, DOI: 10.4324/9780203821121, ISBN 978-0-7007-1286-1 [dostęp 2022-08-30] (ang.).

[13] JohnJ. Hajek JohnJ., On the Edge of the Pacific: Indonesia and East Timor, [w:] DenisD. Cunningham, D.E.D.E. Ingram, KennethK. Sumbuk (red.), Language Diversity in the Pacific: Endangerment and Survival, Clevedon, England: Multilingual Matters, 2006, s. 121–130, ISBN 978-1-85359-867-8, OCLC 70320457 (ang.).

[14] Stephen A.S.A. Wurm Stephen A.S.A., The language situation and language endangerment in the Greater Pacific area, [w:] MarkM. Janse, SijmenS. Tol (red.), Language Death and Language Maintenance: Theoretical, Practical and Descriptive Approaches, Amsterdam: John Benjamins Publishing, 2003, s. 23, DOI: 10.1075/cilt.240, ISBN 978-90-272-4752-0, OCLC 772222789 [dostęp 2022-08-30] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Sumatra	Aceh Sumatra Północna Sumatra Zachodnia Bengkulu Riau Wyspy Riau Jambi Sumatra Południowa Lampung Wyspy Bangka i Belitung
Jawa	Dżakarta Jawa Zachodnia Banten Jawa Środkowa Jogyakarta Jawa Wschodnia
Kalimantan	Borneo Zachodnie Borneo Środkowe Borneo Południowe Borneo Wschodnie Borneo Północne
Celebes	Celebes Zachodni Celebes Północny Celebes Południowo-Wschodni Celebes Środkowy Celebes Południowy Gorontalo
Małe Wyspy Sundajskie	Bali Małe Wyspy Sundajskie Zachodnie Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie
Moluki i Nowa Gwinea	Moluki Moluki Północne Papua Papua Zachodnia Papua Górska Papua Środkowa Papua Południowa Papua Południowo-Zachodnia
niestniejące prowincje	Region Specjalny Surakarty (1945–1946) Sumatra Centralna (1948–1957) Timor Wschodni (1976–1999)

Państwa	Australia Fidżi Kiribati Mikronezja Nauru Nowa Zelandia Palau Papua-Nowa Gwinea Samoa Tonga Tuvalu Vanuatu Wyspy Marshalla Wyspy Salomona
Terytoria zależne	Baker Guam Howland Jarvis Johnston Kingman Mariany Północne Midway Niue Norfolk Nowa Kaledonia Palmyra Pitcairn Polinezja Francuska Samoa Amerykańskie Tokelau Wake Wallis i Futuna Wyspy Ashmore i Cartiera Wyspy Cooka Wyspy Morza Koralowego
Integralne części państw położonych poza Australią i Oceanią	Hawaje (część Stanów Zjednoczonych) Papua, Papua Zachodnia (część Indonezji) Wyspa Wielkanocna, Sala y Gómez (część Chile) Ogasawara, Minami Tori-shima, Oki-no-Tori-shima, Wyspy Kazan (część Japonii)