Staż pracy

Ten artykuł należy dopracować:

od 2024-08 → zweryfikować treść i dodać przypisy,
od 2024-08 → treść artykułu należy opracować w taki sposób, aby nie była polonocentryczna.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Staż pracy – łączna długość okresów zatrudnienia, od której uzależnione jest uzyskanie praw pracowniczych (np. prawo do uzyskania urlopu wypoczynkowego, emerytury).

Do okresu zatrudnienia wlicza się wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia (bez względu na przerwy w zatrudnieniu), okres nauki oraz sposób ustania stosunku pracy.

Od stażu pracy pracownika zależą uprawnienia pracownicze, np.:

• prawo do urlopu;
• prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia;
• prawo do emerytury;
• prawo do nagrody jubileuszowej;
• prawo do odprawy.

Staż pracy obejmuje nie tylko okresy faktycznego wykonywania pracy, lecz także okresy, w których pracownik tej pracy nie świadczył, jednak podlegają one wliczeniu w staż pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Do takich okresów zalicza się m.in. okres:

• za który sąd przyznał wynagrodzenie pracownikowi przywróconemu do pracy, jeśli pracownik podjął pracę,
• o który skrócono czas wypowiedzenia w razie zwolnienia pracownika z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, za który przyznano pracownikowi odszkodowanie,
• prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie prowadzonym przez współmałżonka,
• czynnej i zawodowej służby wojskowej,
• urlopu wychowawczego,
• pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium otrzymywanego przez bezrobotnego w trakcie szkolenia, na które został skierowany przez starostę, a także stypendium otrzymywanego bądź w trakcie odbywania stażu na podstawie skierowania starosty, bądź przez uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych,
• pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego,
• odbywania studiów doktoranckich – jednak nie więcej niż 4 lata i pod warunkiem uzyskania stopnia doktora.

Do stażu pracy nie zalicza się natomiast okres:

• pracy na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy cywilnoprawnej,
• prowadzenia działalności gospodarczej,
• urlopu bezpłatnego.

Podczas naliczania pracownikowi urlopu wypoczynkowego doliczany jest okres zatrudnienia (stażu pracy) oraz lata nauki. Pod uwagę brana jest ostatnia szkoła ukończona przez pracownika. W zależności od rodzaju ukończonej szkoły pracownikowi doliczane jest od 3 do 8 lat. Okresy nauki nie podlegają sumowaniu.

Według art. 155. § 1. Kodeksu pracy, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytuł ukończenia^[1]:

1) zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata;

2) średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat;

3) średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat;

4) średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata;

5) szkoły policealnej – 6 lat;

6) szkoły wyższej – 8 lat.

W przypadku, gdy dany pracownik pobierał naukę i pracował, wybierany jest dla niego najkorzystniejszy wariant. Mówi o tym art. 155. § 1. Kodeks pracy, zgodnie z którym, jeżeli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki, zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika^[1].