Sianów

Sianów
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Centrum Sianowa
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	koszaliński
Gmina	Sianów
Prawa miejskie	1343
Burmistrz	Maciej Berlicki
Powierzchnia	15,88 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 6621; 416,9 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 94
Kod pocztowy	76-004
Tablice rejestracyjne	ZKO
	Położenie na mapie gminy Sianów Sianów
	Położenie na mapie Polski Sianów
	Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Sianów
	Położenie na mapie powiatu koszalińskiego Sianów
	54°13′49″N 16°17′51″E/54,230278 16,297500
TERC (TERYT)	3209074
SIMC	0950240
	Urząd miejskiul. Armii Polskiej 30; 76-004 Sianów
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Sianów (niem. Zanow) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Sianów. Położone na Równinie Słupskiej nad strugą Polnicą, ok. 10 km od Koszalina, z którym graniczy administracyjnie.

Według danych z 30 czerwca 2009 r. miasto miało 6606 mieszkańców^[2].

Jest ośrodkiem usługowym z drobnym przemysłem spożywczym. Główny towar eksportowy dawniej stanowiły śledzie oraz piwo z lokalnego browaru (założonego w 1787).

Położenie

Sianów leży w północno-wschodniej części województwa zachodniopomorskiego, w północnej części powiatu koszalińskiego. Położony jest na Równinie Słupskiej, nad strugą Polnicą. Na południe od miasta płynie rzeka Unieść oraz Struga Sianowska. Sianów leży na północny wschód od Koszalina, z którym graniczy administracyjnie poprzez lasy Góry Chełmskiej.

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 15,88 km²^[3].

Miasto leży na historycznym Pomorzu Zachodnim. Od 1815 w rejencji koszalińskiej, w prowincji Pomorze. Po II wojnie światowej Sianów przyłączono do województwa szczecińskiego, a w 1950 roku został włączony do nowo powstałego województwa koszalińskiego.

W pobliżu Sianowa znajduje się rezerwat przyrody "Jodły Karnieszewickie".

Historia

W 1311 r. przy okazji opisu granic Gorzebądza wspomniano o "villa Sanow", w 1330 r. wzmiankowany był Zamek, który prawdopodobnie znajdował się w widłach Unieści i Polnicy. Sianów prawa miejskie uzyskał z rąk Piotra Święcy z Polanowa w 1343 r. jako własność Święców, a następnie książąt zachodniopomorskich. W XV w. książę Bogusław X miał tu zamek myśliwski, od 1653 miasto stanowiło własność Hohenzollernów brandenburskich (zgermanizowana nazwa Zanow). W 1807 przez Sianów przeszedł pułk polski z Gdańska w drodze do Kołobrzegu, który oblegały wojska napoleońskie. Od XIX w. ośrodek przemysłu zapałczanego. W 1869 r. uzyskał połączenie kolejowe. Podczas ofensywy Armii Czerwonej zniszczenia substancji miejskiej wynosiły ok. 30%^[4].

Po przejęciu miasta przez administrację polską w 1945 r. przejściowo używano nazwy Canów (ew. Cianowo)^[5], zmienionej po konsultacji z naukowcami Instytutu Bałtyckiego^[6] rozporządzeniem rządowym z listopada 1946 r. na Sianowo^[7]. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości przyjmując nazwę nawiązała do rzeczownika pospolitego "siano"^[8].

O gospodarce miasta decydował głównie rozwinięty przemysł zapałczany – Zakłady Przemysłu Zapałczanego "Polmatch" w Sianowie zostały zlikwidowane w 2007 r.^[9]

Demografia

Piramida wieku mieszkańców Sianowa w 2014 roku^[1].

Architektura

Zabytki chronione prawnie w Sianowie:

układ urbanistyczny miasta^[10],
kościół pw. św. Stanisława Kostki – szachulcowy kościół parafialny z XVIII w. z wieżą murowaną z 2. poł. XVI w.,
kaplica cmentarna z 1844 r. (ul. Węgorzewska),
Park Miejski im. Powstańców Warszawskich w Sianowie^[11] z alejami dojazdowymi z pocz. XIX w. (ul. Chrobrego).

Obiekty o walorach historycznych:

ratusz z 1879 r.
eklektyczna brama miejska
budynek administracji fabryki zapałek z 1845 r.

Transport

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 6 (Berlin – Szczecin – Gdańsk – Królewiec) i linia kolejowa nr 202 Stargard – Gdańsk. 8 lipca 2023 roku otwarta została obwodnica Sianowa na odcinku drogi ekspresowej S6. Połączenie z centrum Koszalina umożliwiają prywatni przedsiębiorcy oraz autobusy PKS. Najbliższa stacja kolejowa położona jest w miejscowości Skibno (około 3 km od centrum) – zatrzymują się tam pociągi osobowe. W Skibnie znajduje się duża składnica drewna. Pociągi pospieszne i ekspresowe zatrzymują się w położonym 10 km od Sianowa Koszalinie.

Gospodarka

Obecnie w gminie Sianów znajdują się następujące zakłady przemysłowe:

firma i fabryka "Dega" – wyroby garmażeryjne w Karnieszewicach,
palarnia kawy "MK Cafe" w Skibnie,
gospodarstwo rybackie "Dadoń",
Chłodnie i Budownictwo Przemysłowe "Ganz Polska".

Edukacja

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janka Bytnara
Szkoła Podstawowa nr 2 im. Bohaterów 8. Drezdeńskiej Dywizji Piechoty
Przedszkole Gminne

Sport

Kluby sportowe w mieście:

UKS Kometa Sianów – Badminton.
UKS Victoria Dega Sianów
klub sportowy "Victoria Sianów" (IV liga, grupa zachodniopomorska).
UKS Victoria SP 2 Sianów (II liga kobiet, grupa kujawsko-pomorska)

Administracja

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Sianowa wybierają do swojej rady miejskiej 8 radnych (8 z 15). Pozostałych 7 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Sianów. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest ratusz przy ul. Armii Polskiej.

Burmistrzowie Sianowa:

1990–1991 – Mirosław Kamiński
1991–1996 – Jerzy Gałązka
1998–2000 – Andrzej Henryk Matyjaszek
2000–2002 – Andrzej Jankowiak
2002–2006 – Andrzej Henryk Matyjaszek
2006–2010 – Ryszard Stanisław Wątroba
od 2010 – Maciej Berlicki

Gmina Sianów utworzyła w obrębie miasta 3 jednostki pomocnicze, zwane osiedlami (tj. Osiedle Nr 1, 2, 3). Organem uchwałodawczym każdego jest ogólne zebranie mieszkańców, które wybiera zarząd osiedla, składający się z przewodniczącego zarządu, sekretarza oraz od 1 do 3 członków^[12]

Mieszkańcy Sianowa wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Koszalin, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół rzymskokatolicki:
- parafia Świętego Stanisława Kostki
Świadkowie Jehowy:
- zbór Sianów (Sala Królestwa ul. Łużycka 74)^[13].

Ludzie związani z Sianowem‎ ‎

Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani z Sianowem‎.

Zobacz też

Cmentarz żydowski w Sianowie

Przypisy

↑ ^a ^b Sianów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11-24. ISSN 1734-6118.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-08-20. ISSN 1505-5507.
↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 236-237, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
↑ Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945-1948. Tadeusz Białecki (red.). Szczecin: Książnica Pomorska w Szczecinie, 2002, s. 190. ISBN 83-87879-34-7.
↑ 60 rocznica przybycia pierwszych osadników na Ziemię Sianowską. [dostęp 2011-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-12)].
↑ M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 8
↑ Małgorzata Żuchowska, Nazwy miejscowości nadbałtyckich, w: Poznaj swój kraj, nr 4/1986, s.13, ISSN 0832-6151
↑ Cezary Sołowij: Zapałki się wypaliły. Serwis Głosu Koszalińskiego. [dostęp 2010-02-18].
↑ zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, nr rej. 557 z dnia 14.02.1966
↑ Nazwa zgodnie z Uchwałą Nr LI/368/2014 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 23 września 2014 r.
↑ Uchwała Nr XXVII/154/2004 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 29 grudnia 2004 r. ws. uchwalenia statutów osiedli Gminy i Miasta Sianów (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 26, poz. 549)
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-15] .

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona miasta i gminy Sianów
Zanów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 393 .

[populacja2016-1] Sianów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[Ludność2009-06-2] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11-24. ISSN 1734-6118.

[3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-08-20. ISSN 1505-5507.

[pomorze-4] CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 236-237, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .

[5] Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945-1948. Tadeusz Białecki (red.). Szczecin: Książnica Pomorska w Szczecinie, 2002, s. 190. ISBN 83-87879-34-7.

[6] 60 rocznica przybycia pierwszych osadników na Ziemię Sianowską. [dostęp 2011-09-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-12)].

[7] M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 8

[8] Małgorzata Żuchowska, Nazwy miejscowości nadbałtyckich, w: Poznaj swój kraj, nr 4/1986, s.13, ISSN 0832-6151

[9] Cezary Sołowij: Zapałki się wypaliły. Serwis Głosu Koszalińskiego. [dostęp 2010-02-18].

[10] zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, nr rej. 557 z dnia 14.02.1966

[11] Nazwa zgodnie z Uchwałą Nr LI/368/2014 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 23 września 2014 r.

[12] Uchwała Nr XXVII/154/2004 Rady Miejskiej w Sianowie z dnia 29 grudnia 2004 r. ws. uchwalenia statutów osiedli Gminy i Miasta Sianów (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2005 r. Nr 26, poz. 549)

[13] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2018-10-15] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

Miasta na prawach powiatu	Koszalin Szczecin Świnoujście
Miasta powiatowe	Białogard Choszczno Drawsko Pomorskie Goleniów Gryfice Gryfino Kamień Pomorski Kołobrzeg Łobez Myślibórz Police Pyrzyce Sławno Stargard Szczecinek Świdwin Wałcz
Miasta gminne	Barlinek Barwice Biały Bór Bobolice Borne Sulinowo Cedynia Chociwel Chojna Czaplinek Człopa Darłowo Dębno Dobra Dobrzany Drawno Dziwnów Golczewo Gościno Ińsko Kalisz Pomorski Karlino Lipiany Maszewo Mielno Mieszkowice Międzyzdroje Mirosławiec Moryń Nowe Warpno Nowogard Pełczyce Płoty Polanów Połczyn-Zdrój Recz Resko Sianów Stepnica Suchań Trzcińsko-Zdrój Trzebiatów Tuczno Tychowo Węgorzyno Wolin Złocieniec

Miasto	Sianów
Część miasta	Sianówek
Wsie	Bielkowo Dąbrowa Gorzebądz Grabówko Iwięcino Karnieszewice Kędzierzyn Kleszcze Kłos Łazy Maszkowo Mokre Osieki Ratajki Rzepkowo Sieciemin Sierakowo Sławieńskie Skibno Skwierzynka Sowno Sucha Koszalińska Szczeglino Szczeglino Nowe Węgorzewo Koszalińskie Wierciszewo
Osady	Borowiec Gracz Kołzin Kościerza Krzykacz Płonka Przytok Siecieminek Sierakówko Skibienko Sowieński Młyn Suszka Trawica Wonieść

Miasta	Bobolice Mielno Polanów Sianów
Gminy miejsko-wiejskie	Bobolice Mielno Polanów Sianów
Gminy wiejskie	Będzino Biesiekierz Manowo Świeszyno

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie (1946–50) woj. koszalińskie (1950–75)
Miasta	Bobolice (do 1945 i od 1958) Koszalin (do 1950 →) Sianów
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Będzino Biesiekierz (od 1973) Bobolice Dobrzyca Gozd (do 1954) Karczyno (Karsinka) (do 1954) Koszalin (do 1954) Kraśnik Koszaliński (do 1954) Krępa (do 1954) Manowo Mielno (od 1973) Sianów (od 1973) Sucha Koszalińska (do 1954) Śmiechów (do 1954) Świeszyno
Gromady (1954–72)	Będzino (1954–72) Biesiekierz (1954–72) Bobolice (1954–72) Chełmoniewo (1954–72) ~~Chmielno~~(←~~1959~~) Dargin (1954–72) Dobrzyca (1954–72) Drzewiany (1954–59) Garbno (1954–59) Głodowo (1954–57) Gozd (1954–71) Jamno (1954–59) Klanino (1954–59) Konikowo (1954–59) Kościernica (1959–72) Kraśnik (1958–59) Manowo (1954–72) Mielno (1961–72) Miłogoszcz (1954–68) Mścice (1954–72) Niedalino (1954–59) Porost (1954–57) Sarbinowo (1954–59) Sianów (1959–72) Stare Bielice (1954–68) Sucha Koszalińska (1954–59) Szczeglino (1954–59) Świeszyno (1954–72) Tymień (1954–57) Warnino (1954–57) Wierciszewo (← 1956–59) Wyszewo (1954–59)