Neokomunizm

Neokomunizm − nieformalna nazwa nurtu społeczno-politycznego. Reprezentuje on zasadnicze teorie społeczno-gospodarcze zawarte w dziełach Karola Marksa i Fryderyka Engelsa. Odcina się częściowo lub całkowicie od metod działania dyktatury komunistycznej. Polega on na realizacji idei komunizmu w nowych warunkach^[1], zasady i poglądy są adaptacją komunizmu i marksizmu do nowych warunków społecznych^[2].

Określenie „neo-komunizm” w języku rosyjskim, według dostępnych danych, po raz pierwszy zostało użyte przez A. N. Tarasowa w listopadzie 1973 roku w jego dziele „Zasady neokomunizmu”, która stała się teoretycznym dokumentem tajnej Partii Nowych Komunistów (NCP), a następnie Neokomunistycznej Partii Związku Radzieckiego (NCSPS). Ideowo „Zasady neo komunizmu” są związkiem ortodoksyjnego marksizmu, leninizmu, trockizmu i koncepcji nowej lewicy, często anarchistycznej^[3].

W tej chwili nie ma jasnej koncepcji neo-komunizmu. Neo-komuniści nazywają siebie jako tych, którzy mają negatywny stosunek do modelu sowieckiego, a ci, którzy są pozytywnie nastawieni do Związku Radzieckiego to partie polityczne, które są spadkobiercami KPZR^[4] (Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej Rosyjska Partia Komunistyczna, Liga Komunistyczna i inne)^[5]. Do grupy tej zaliczają się także zwolennicy anarchizmu i kapitalizmu państwowego.

Głównym problemem dla rozwoju teorii neo-komunizmu jest zbytnia obszerność i niejasność jego nauk, a także słabe zrozumienie charakteru i koncepcji nauczania. To prowadzi do niezdolności do konkurowania z ideami komunizmu i liberalizmu Radzieckiego i innych pomysłów współczesnych prądów burżuazyjnych. W konsekwencji nie znaleziono żadnych znaczących realizacji w praktyce. Sytuację komplikuje fakt, że wśród tych, którzy zaprzeczają modelowi monopolu państwowego jako modelowi niesocjalistycznemu, nie ma też jednoznacznej, a nawet identycznej pozycji w nie-sowieckiej teorii komunizmu^{[potrzebny przypis]}

Jeden z autorów „Manifestu neo-komunizmu”^[6] proponuje koncepcję neo-komunizmu jako systemu społecznego z organizacją sieci społeczeństwa, którego wszystkie elementy są zjednoczone w mikro-Zjednoczone – Gminy, które w imieniu swoich członków współdziałają z rządem federalnym i biorą udział w gospodarce.

Inny autor idei neo-komunizmu proponuje nową koncepcję komunistycznego zredukowaną do zestawu reguł do sposobu, dostosowaną do danego czasu, Karol Marks postulował całą teorię rozwoju społeczeństwa w wielu etapach. Zgodnie z zasadami neo-komunizmu jest on podobny do klasycznego komunizmu, ale istnieją pewne różnice, poprawki i uzupełnienia do tradycyjnej teorii komunizmu. Główną różnicą jest to, że neo-komunizm jest zaprojektowany w celu osiągnięcia komunizmu w nowym lub okresowo zmieniającym się świecie^{[potrzebny przypis]}.

Mianem neokomunistycznej określana jest czasem Białoruś rządzona przez Aleksandra Łukaszenkę, która odcina się od Związku Radzieckiego, ale systemem gospodarczym kraju jest socjalizm rynkowy i 80% PKB kraju wytwarza sektor państwowy^[7]. System Białorusi nie jest podobny, ani do kapitalizmu, ani do radzieckiej wersji komunizmu i z tego też powodu bywa określany jako neokomunistyczny^[8].

Nurt ten reprezentują silne w Europie Zachodniej partie eurokomunistyczne, takie jak m.in. Francuska Partia Komunistyczna, Niemiecka Partia Komunistyczna, Włoska Partia Odrodzenia Komunistycznego, partie marksistowsko-leninowskie w Czechach Komunistyczna Partia Czech i Moraw, w Polsce Komunistyczna Partia Polski, w Europie Wschodniej nurt ten jest o wiele słabszy, reprezentuje go m.in. Partia Robotnicza na Węgrzech, silnie reprezentowany jest w Rosji, na Ukrainie, Białorusi, Naddniestrzu^{[potrzebny przypis]}.

• Stanisław Szuszkiewicz. Neokomunizm na Białorusi: ideologia, praktyka, perspektywy. – Scythian, 2002. – 284 str. – ISBN 5-200-00617-1, ISBN 978-5-200-00617-5.
• James Lewis Dowody na neokomunizm http://www.americanthinker.com/articles/2007/10/the_evidence_for_neocommunism.html American Thinker, 25 sierpnia 2010