[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/Przejdź do zawartości

Liczi chińskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Liczi chińskie
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

mydleńcowate

Rodzaj

liczi

Gatunek

liczi chińskie

Nazwa systematyczna
Litchi chinensis Sonn.
Voy. Indes orient. 3:255. 1782
Synonimy
  • Nephelium litchi (Desf.) Cambess[3].

Liczi chińskie (chiń. 荔枝 lìzhī; ang. lychee, leetchee), zwane także śliwką chińską, liczi lub bliźniarką smaczną (Litchi chinensis Sonn.) – gatunek drzew tropikalnych z rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae), jedyny przedstawiciel rodzaju liczi (Litchi). Pochodzi z rejonu Kambodży, Wietnamu i Filipin, ale jest uprawiany w wielu krajach o ciepłym klimacie[3]. Pierwszym Europejczykiem, który opisał liczi, był polski jezuita Michał Boym (w swojej Florze sinensis)[4].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Liczi chińskie zostało opisane naukowo w 1782 roku przez francuskiego przyrodnika Pierre'a Sonnerata (1748–1814) w książce „Voyage aux Indes orientales et à la Chine, fait par ordre du Roi, depuis 1774 jusqu'en 1781”[3][5][6].

Pozycja systematyczna według APweb (2001...)

Jest to takson monotypowy należący do podrodziny Sapindoideae, rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae Juss.), rzędu mydleńcowców (Sapindales) Dumort., kladu różowych (rosids)[2].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kwiatostan
Owoce i nasiono
Pokrój
Długowieczne, zimozielone drzewo średniej wielkości (do 9 m wysokości)[7].
Liście
Pierzaste, złożone z 2-4 par lancetowatych i całobrzegich listków.
Kwiaty
Drobne, żółtozielonkawe, w szczytowych, dużych wiechach. Mają 4-5 ząbkowy okwiat, 1 słupek i 6-8 pręcików.
Owoce
Podłużne, kuliste lub lekko stożkowate owoce są zebrane w grona po 2–20[8]. Z wyglądu przypominają owoce maliny lub truskawki. Brązowo-czerwona skórka jest cienka, stwardniała i łamliwa, pokryta stożkowatymi wyrostkami. Pod skórką znajduje się kremowa, jadalna osnówka, otaczająca jedno podłużne nasiono[9][8]. U odmian uprawnych nasiono bywa słabo wykształcone[8].

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]


Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
  3. a b c Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
  4. Flora Chin. W: Edward Kajdański: Michał Boym: ambasador Państwa Środka. Warszawa: Książka i Wiedza, 1999, s. 183. ISBN 978-83-05-13096-7. (pol.).
  5. Sonn.. [w:] The International Plant Names Index [on-line]. [dostęp 2014-01-21].
  6. Sonnerat, Pierre. [w:] Taxonomic literature : a selective guide to botanical publications and collections with dates, commentaries and types (TL2), Biodiversity Heritage Library [on-line]. [dostęp 2014-01-21].
  7. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  8. a b c Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
  9. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.