Janusz Zbaraski

Janusz Zbaraski
	; Zbaraski
	Książę
Rodzina	Zbarascy herbu własnego
Data śmierci	1608
Ojciec	Mikołaj Andrejewicz Zbaraski
Matka	NN Koziczanka
Żona	Anna Czetwertyńska
Dzieci	Jerzy Zbaraski; Krzysztof Zbaraski

Janusz Zbaraski herbu własnego (ur. ok. 1544 roku – zm. w 1608 roku) – wojewoda bracławski (od 1576), starosta krzemieniecki i piński, był wyznawcą prawosławia, w 1603 został unitą^[1].

Życiorys

Syn księcia Mikołaja Andrejewicza Zbaraskiego i nieznaniej z imienia księżniczki Koziczanki^[2].

W 1575 rozbił Tatarów pod Zbarażem i w 1578 pod Bracławiem. W czasie wojny polsko-rosyjskiej, pobił w bitwie pod Toropcem oddział wojsk rosyjskich^[3] dowodzony przez księcia Wasilija Dmitrijewicza Chyłkowa. W czasie oblężenia Pskowa pełnił funkcję kwatermistrza. Był też jednym z negocjatorów rozejmu w Jamie Zapolskim (1582).

W 1589 był sygnatariuszem ratyfikacji traktatu bytomsko-będzińskiego na sejmie pacyfikacyjnym^[4].

W 1589 nie udało mu się obronić Zbaraża, który zdobyli i częściowo zniszczyli Tatarzy. Według księdza doktora Tadeusza Wojaka, 23 maja 1591 Zbaraski przebywając akurat w Krakowie, wziął udział w obronie protestantów przed atakiem rozjuszonego motłochu (sam również był protestantem). W 1596 prowadził rozmowy w sprawie utworzenia ligi przeciw Turcji. Jako senator brał udział w sejmie zwyczajnym 1605^[5]. 7 października 1606 podpisał ugodę pod Janowcem^[6]. Podczas rokoszu Zebrzydowskiego stanął po stronie króla Zygmunta III Wazy.

Dzięki małżeństwu z Anną Czetwertyńską w 1572 roku^[7], jedyną córką księcia Macieja Czetwertyńskiego, przejął dużą część włości tej rodziny. Miał z nią synów: Jerzego i Krzysztofa.

Janusz Zbaraski jest jedną z postaci przedstawionych na obrazie Jana Matejki Stefan Batory pod Pskowem.

Przypisy

↑ Henryk Litwin: Napływ szlachty polskiej na Ukrainę 1569-1648, Warszawa 2000, s. 203.
↑ Zbigniew Anusik, Zbarascy, Strusiowie i Kalinowscy. Karta z dziejów wielkiej własności ziemskiej na kresach Rzeczypospolitej na przełomie XVI i XVII wieku, w: Studia i szkice staropolskie, Łódź 2011, s. 329.
↑ Według tradycji zachodnioeuropejskiej – moskiewskich.
↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, tom I, Wilno 1758, s. 238.
↑ Leszek Andrzej Wierzbicki: Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 180.
↑ Alexander Rembowski: Rokosz Zebrzydowskiego: materyały historyczne poprzedzone przedmową i rozprawą pod tytułem Konfederacya i rokosz w dawnem prawie państwowem polskiem, Warszawa 1893, s. 213.
↑ Zbigniew Anusik, Kasztelan krakowski Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631). Szkic do portretu antyregalisty, w: Przegląd Nauk Historycznych 2010, R. IX, nr 1, s. 57.

[1] Henryk Litwin: Napływ szlachty polskiej na Ukrainę 1569-1648, Warszawa 2000, s. 203.

[2] Zbigniew Anusik, Zbarascy, Strusiowie i Kalinowscy. Karta z dziejów wielkiej własności ziemskiej na kresach Rzeczypospolitej na przełomie XVI i XVII wieku, w: Studia i szkice staropolskie, Łódź 2011, s. 329.

[3] Według tradycji zachodnioeuropejskiej – moskiewskich.

[4] Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, tom I, Wilno 1758, s. 238.

[5] Leszek Andrzej Wierzbicki: Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 180.

[6] Alexander Rembowski: Rokosz Zebrzydowskiego: materyały historyczne poprzedzone przedmową i rozprawą pod tytułem Konfederacya i rokosz w dawnem prawie państwowem polskiem, Warszawa 1893, s. 213.

[7] Zbigniew Anusik, Kasztelan krakowski Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631). Szkic do portretu antyregalisty, w: Przegląd Nauk Historycznych 2010, R. IX, nr 1, s. 57.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]