Jan Paweł Gromnicki
Jan Paweł Maria | |
Prawdzic | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
15 stycznia 1872 |
Data i miejsce śmierci |
9 lipca 1956 |
Ojciec |
Piotr Gromnicki |
Matka |
Ewelina Kotowicz |
Żona |
Helena Tokarzewska-Karaszewicz |
Dzieci |
Marceli Gromnicki Danuta Gromnicka Wanda Gromnicka |
Rodzeństwo |
Kazimierz Gromnicki Roman Gromnicki Stefania Zdziechowska |
Odznaczenia | |
Jan Paweł Maria Gromnicki herbu Prawdzic (ur. 15 stycznia 1872 w Wachnówce, gub. kijowskiej, zm. 9 lipca 1956 w Słomnikach) – radca tytularny, starszy ułan 14 pułku Ułanów Jazłowieckich oraz sędzia.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako syn Piotra, marszałka pow. berdyczowskiego, właściciela Wachnówki[1] oraz Eweliny z Kotowiczów Gromnickich. Ukończył gimnazjum w Odessie, następnie w 1897 prestiżowe Imperatorskie Liceum Aleksandrowskie w Petersburgu (wcześniej Imperatorskie Carskosielskie Liceum).
Po zakończeniu edukacji pracował jako urzędnik Ministerstwa Dróg i Komunikacji w Starej Uszycy na Podolu, osiągając rangę cywilną radcy tytularnego. 25 lipca 1899 poślubił Helenę Tokarzewską-Karaszewicz h. Trąby, córkę Stefana i Laury z Janiszewskich h. Strzemię (ur. 10. VIII 1853 w Czabanówce, zm. 11 .III. 1930 w Paryżu[2]). Helena była siostrą Jana Tokarzewskiego-Karaszewicza. Po ślubie mieszkali w majątku Czabanówka, a następnie w nabytym majątku Hołubecze, koło Krzyżopola.
W latach 1916–1918 Jan Gromnicki był jednym z organizatorów Polskiej Organizacji Wojskowej w Odessie. Po wybuchu rewolucji październikowej, wraz z synami wstąpił w Odessie do dowodzonego przez majora Konstantego Pliskowskiego Dywizjonu Jazdy przy 4 Dywizji Strzelców Polskich, późniejszego 14 pułku Ułanów Jazłowieckich. Brał udział w kampanii w Małopolsce Wschodniej przeciwko oddziałom ukraińskim. Walczył między innymi w sławnej bitwie pod Jazłowcem[3], podczas której oswobodzony został klasztor sióstr Niepokalanek, których współzałożycielką była Marcelina Darowska – siostra Eweliny Gromnickiej[4].
W październiku 1919 mianowany został referentem aprowizacji w Baranowiczach. W 1920 wstąpił ponownie, ochotniczo, do 14 pułku Ułanów Jazłowieckich i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie mianowany został referentem aprowizacji w Krzemieńcu, a później w Kowlu i Kamieniu Koszyrskim.
Jako prawnik został wcielony do Korpusu Sądowego Wojska Polskiego i pracował jako aplikant przy Sądzie Okręgowym w Łucku. W 1921 mianowany sędzią pokoju w Międzyrzeczu, a następnie sędzią grodzkim w Równem i Bodzentynie. Od 1936 pracował jako notariusz w Słomnikach.
W tym samym roku został też wiceprezesem Towarzystwa „Strzelec” oraz prezesem Koła Przyjaciół Harcerstwa.
Po II wojnie światowej, w 1947, powołany do rocznego wykonywania obowiązków sędziego grodzkiego w Słomnikach i pełnił tę funkcję jednocześnie będąc notariuszem. Zmarł 9 lipca 1956 w Słomnikach i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Walecznych
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
- Medal Niepodległości
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[5]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938, s. 232.
- E. Rulikowski, Wachnówka w: Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XII: Szlurpiszki – Warłynka, Warszawa 1892.
- J. Gromnicki, Z. Szymerski, Księga Grobów Ułanów Jazłowieckich, Warszawa 2005.
- A. Pospiszyl, Krótka monografia rodziny Zdziechowskich h. Rawicz, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego [red. S. Górzyński], t. XIV (XXV), Warszawa 2015.
- M. A. Sołtan, Matka. Życie i działalność Matki Marceliny Darowskiej 1827-1911, Szymanów 1982.
- T. Epsztein, Polska Własność ziemska na Ukrainie w 1900 roku, Warszawa 2008.
- Dzieje Ułanów Jazłowieckich, Londyn 1988.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Edward Rulikowski , Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XII – wynik wyszukiwania – DIR, dir.icm.edu.pl, 1892 [dostęp 2018-06-02] (pol.).
- ↑ “S. P. Laura z Janiszewskich Tokarzewska Karaszewiczowa [...] zasnęła w Bogu po długiej i ciężkiej tułacze 11.III.1930 na wygnaniu w Paryżu [...].” 1930. http://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/825991/NDIGDZS055389.pdf.
- ↑ Dzieje Ułanów Jazłowieckich, s. 29, 1988, ISBN 0-903705-63-X .
- ↑ Maria Alma Sołtan , Matka. Życie i Działalność Matki Marceliny Darowskiej 1827-1911, s. 14, 1982 .
- ↑ Monitor Polski nr 64/1937.
- Ludzie związani z Bodzentynem
- Sędziowie Polski Ludowej
- Sędziowie sądów grodzkich II Rzeczypospolitej
- Ziemianie
- Żołnierze 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich Armii Krajowej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem za Długoletnią Służbę (II Rzeczpospolita)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Gromniccy herbu Prawdzic
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Sędziowie pokoju II Rzeczypospolitej
- Notariusze II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Członkowie Towarzystwa Sportowo-Gimnastycznego „Strzelec”
- Żołnierze 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich
- Urodzeni w 1872
- Zmarli w 1956