Jonathan Joseph (rugbysta)
Pełne imię i nazwisko |
Jonathan Byron Alexander Joseph[1] | ||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pseudonim | |||||||||||||||||||
Data i miejsce urodzenia |
21 maja 1991 | ||||||||||||||||||
Wzrost |
183 cm[4] | ||||||||||||||||||
Masa ciała |
91 kg[4] | ||||||||||||||||||
Rugby union | |||||||||||||||||||
Pozycja | |||||||||||||||||||
Kariera juniorska | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Reprezentacja narodowa[b] | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
|
Jonathan Joseph (ur. 21 maja 1991 r. w Derby[1][4][5]) – angielski rugbysta występujący na pozycji środkowego ataku; reprezentant kraju, dwukrotny uczestnik i srebrny medalista pucharu świata.
Młodość
[edytuj | edytuj kod]Urodzony w Derby Joseph w dzieciństwie był obiecującym tenisistą, jednym z najlepszych w hrabstwie w swojej grupie wiekowej[6][7] – był objęty ogólnokrajowym programem dla młodych talentów[6] oraz otrzymywał stypendium hrabstwa Derbyshire[8]. Jak sam przyznawał w późniejszych latach, ostatecznie zdecydował się porzucić tenis, ponieważ lepiej czuł się w sportach grupowych niż w zawodach indywidualnych[6][8]. W wieku dziewięciu lat za sprawą ojca trafił na pierwszy trening rugby, do szkółki Derby R.F.C.[7] Prócz tego spędził także krótki okres w akademii piłkarskiego klubu Derby County[6][7].
Kiedy rodzina Josepha w 2003 z uwagi na obowiązki zawodowe ojca przeniosła się do Berkshire[6][9][10], Jonathan trafił do Park House School w Newbury[6][5]. Tam zaliczył egzaminy GCSE; z powodzeniem uczęszczał też na zajęcia z tańca[7]. Jednocześnie trenował w miejscowym klubie Newbury R.F.C.[8] – do 16 roku życia grał głównie na pozycji łącznika ataku[10]. Kiedy w pewnym momencie rodzina Jonathana uznała, że ten nie rozwija się pod względem sportowym dostatecznie szybko, młody zawodnik zmienił szkołę[6][11]. Choć rozważano Wellington College oraz Colston’s School, wybór padł ostatecznie na Millfield School[6]. To w szkolnej drużynie został przekwalifikowany na „trzynastkę”, środkowego ataku[10]. Z czasem Joseph został też kapitanem zespołu[6]. Niemal natychmiast po przybyciu do Millfield został zauważony przez trenerów London Irish, dzięki czemu bardzo szybko otrzymał sportowe stypendium i miejsce w klubowej akademii[6]. Tam dzielił pokój z Marcusem Watsonem, w przyszłości reprezentantem Anglii w rugby 7 i bratem Anthony’ego Watsona, późniejszego kolegi z reprezentacji „piętnastek”[7].
Kariera klubowa
[edytuj | edytuj kod]W pierwszej drużynie „Exiles” Joseph zadebiutował w listopadzie 2009 roku w meczu Anglo-Welsh Cup przeciw Cardiff Blues[5][12]. Na przełomie 2009 i 2010 roku celem ogrania został wypożyczony do czwartoligowego (National Division Three South) zespołu Barnes R.F.C., w barwach którego rozegrał kilka spotkań[13]. Łącznie do końca sezonu pięciokrotnie zagrał dla pierwszego zespołu Irish[14], jednak dopiero kolejny sezon okazał się przełomowy. W 14 meczach Premiership na swoim koncie zanotował pięć przyłożeń[1][14], po dwa z Newcastle Falcons i Sale Sharks[5]. W marcu 2011 o dwa lata przedłużył umowę z klubem[15]. Wraz z upływem lat Joseph stawał się coraz ważniejszym ogniwem pierwszej drużyny „Exiles”, zyskując z czasem status klubowej gwiazdy[16][17]. W 2012 roku nominowany był do ligowej nagrody pn. Odkrycie Roku[18]. W tym samym roku z powodzeniem uczestniczył także w rozgrywkach w rugby 7 – Irish sięgnęli po mistrzostwo Anglii, a JJ otrzymał tytuł najlepszego zawodnika turnieju[19]. W ciągu czterech lat spędzonych w pierwszej drużynie rozegrał 61 spotkań[14]. Mimo tego nie zdecydował się na przedłużenie wygasającego latem 2013 roku kontraktu[2][20] z broniącym się przed spadkiem klubem[16][17].
Joseph zdecydował się wówczas na transfer do Bath, gdzie trenerem był znany mu wcześniej z Irish Toby Booth[20]. Już w pierwszym sezonie wywalczył sobie pewne miejsce w składzie, rozpoczynając w wyjściowym ustawieniu 13 spotkań ligowych[14]. W maju 2014 wystąpił w finale Pucharu Challenge, w którym jednak górą była drużyna Northampton Saints[21]. W sezonie 2014/2015 ekipa Bath dotarła do wielkiego finału rozgrywek ligowych, w którym rywalem była drużyna Saracens. Mimo przyłożenia zdobytego przez Josepha, jego zespół dość wyraźnie – 16:28 – uległ rywalom i zakończył rozgrywki na drugim miejscu[22]. W trakcie rozgrywek, w których zdobył osiem przyłożeń, pochodzący z Derby zawodnik przedłużył kontrakt z Bath; nie ujawniono jednak okresu trwania nowego kontraktu[3]. W 2015 roku został uznany najlepszym angielskim zawodnikiem[23].
Kariera reprezentacyjna
[edytuj | edytuj kod]Joseph od najmłodszych lat powoływany był do juniorskich zespołów narodowych. Uczestniczył w konsultacjach drużyn U-16[24] i choć nie radził tam sobie najlepiej[6], nie przekreśliło to jego przyszłości w kadrze. Będąc w ostatniej klasie szkoły średniej nie otrzymał zaproszenia na testy kadry do lat 18, jednak powołanie przyniosła mu gra w szkolnych barwach[11]. Na początku 2009 roku zadebiutował w zespole do lat 18[10], z którym występował m.in. podczas Festiwalu Pięciu Narodów[25][26]. Jednym z najjaśniejszych punktów na tym etapie jego kariery było miażdżące zwycięstwo nad rówieśnikami ze Szkocji – mecz zakończył się wynikiem 63:0, a Joseph dwukrotnie przykładał piłkę w polu punktowym rywali[5][27]. W lipcu i sierpniu uczestniczył też w serii spotkań w Południowej Afryce[28].
Jeszcze w tym samym roku, w grudniu, razem z kadrą U-19 brał udział w spotkaniu ze szkolną reprezentacją Australii (U-18). Zwycięsko z tego starcia wyszli Anglicy, a grający wówczas na pozycji obrońcy JJ zdobył dwa z czterech przyłożeń swojej drużyny[5][29]. Na początku stycznia 2010 roku Joseph zastąpił kontuzjowanego Jacka Wallace’a w kadrze do lat 20, która przygotowywała się do młodzieżowego Pucharu Sześciu Narodów. Podczas turnieju od pierwszej minuty wystąpił w pojedynkach z rówieśnikami z Walii, Włoch i Irlandii, zaś w pojedynku ze Szkocją pojawił się na boisku z ławki rezerwowych[5]. W zespole U-20 pozostał aż do końca kolejnego sezonu reprezentacyjnego – brał czynny udział w zakończonym Wielkim Szlemem Pucharze Sześciu Narodów 2011[5]. Uczestniczył także w Mistrzostwach Świata Juniorów, które zorganizowano we włoskim Treviso[5]. Tam młodzi Anglicy dotarli do finału, w którym ostatecznie ulegli nowozelandzkim „Baby Blacks”[1].
Na początku 2012 roku otrzymał powołanie do drugiej reprezentacji Anglii, England Saxons, jako że Matt Banahan został przesunięty do pierwszego zespołu[30][31]. Niemniej dalsze plany pokrzyżowała mu kontuzja pachwiny, która wykluczyła jego dalszy udział w zgrupowaniu[32]. W maju wziął udział w sparingu pierwszej reprezentacji z zespołem Barbarians, które zakończyło się wysokim zwycięstwem Anglików. W meczu tym Joseph zdobył dwa przyłożenia[5][33]. Niedługo później znalazł się w składzie na serię test-meczów z reprezentacją Południowej Afryki. Zadebiutował w czerwcowym spotkaniu w Durbanie[1][5], a dzięki występowi w nim wywalczył sobie miejsce w pierwszej piętnastce na mecze numer dwa i trzy[5]. Rok później uczestniczył w dwóch spotkaniach z Argentyną, jakie rozegrano w Salcie[5].
Obniżka formy po transferze do Bath[7] spowodowała, że kiedy w drugiej połowie 2013 roku ogłaszano składy angielskich reprezentacji, Joseph został przydzielony do drużyny Saxons[34][35]. Kiedy na przełomie stycznia i lutego 2014 roku zespół miał się mierzyć z Ireland Wolfhounds i Szkocją A, JJ raz jeszcze odniósł kontuzję i zmuszony był pauzować przez dwa miesiące[36].
Na kolejną szansę reprezentowania swojego kraju musiał czekać do początku 2015 roku, kiedy selekcjoner Stuart Lancaster ogłosił kadrę na Puchar Sześciu Narodów[37]. Podczas imprezy Joseph stworzył dobrze funkcjonującą parę środkowych z Lutherem Burrellem[38][39]. Zawodnik rodem z Derby zdobył wówczas cztery przyłożenia (dwa z Włochami, po jednym z Walią i Szkocją), co stanowiło najlepszy wynik wśród wszystkich zawodników[5][23][39]. Anglicy zajęli ostatecznie drugie miejsce, jedynie gorszym bilansem „małych” punktów ustępując Irlandii[40][41]. Występy podczas turnieju sprawiły, że wkrótce zaczął być postrzegany jako zawodnik o pewnym miejscu w składzie w kontekście zbliżającego się Pucharu Świata, który miał zostać rozegrany w Anglii[6][42]. Zgodnie z przewidywaniami zawodnik Bath otrzymał powołanie na turniej[43][44], jednak już w pierwszym meczu z Fidżi doznał urazu mięśnia piersiowego. Z tego powodu opuścił spotkanie z Walią, a wyleczywszy kontuzję wrócił na pojedynek z Australią[45]. Ponosząc dwie porażki (właśnie z Walią i Australią), gospodarze przedwcześnie zakończyli swój udział w mistrzostwach już na fazie grupowej[46]. Po odpadnięciu z rozgrywek Joseph przeszedł operację uszkodzonego mięśnia[45], który – jak się okazało – tylko w trzeciej części przytwierdzony był wówczas do kości[47]. Rehabilitacja przewidziana pierwotnie na trzy miesiące[45] zakończyła się pomyślnie miesiąc wcześniej[47].
Na początku 2016 roku, podczas Pucharu Sześciu Narodów był podstawowym zawodnikiem swojej reprezentacji, zaś Anglicy po raz pierwszy od 13 lat sięgnęli po Wielki Szlem[5][48].
W 2019 roku brał udział w Pucharze Świata, podczas którego reprezentacja Anglii dotarła do finału. W nim jednak 12:32 uległa Południowej Afryce[49][50].
Wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- nominacja do nagrody Objawienia Sezonu 2011/2012 w Anglo-Welsh Cup (Breakthrough Player of the Season)[51]
- nominacja do nagrody Odkrycia Sezonu 2011/2012 w English Premiership (Discovery of the Season)[1][18]
- nagroda dla najlepszego gracza Premiership Rugby Sevens Series w edycji 2012[19]
- nominacja do nagrody European Professional Club Rugby dla Europejskiego Gracza Roku 2014 (EPCR Europan Player of the Year)[52]
- nagroda Rugby Players’ Association dla Zawodnika Roku 2015 według Zawodników (RPA Players’ Players of the Year)[5][23]
- nagroda Rugby Player’s Association dla Zawodnika Roku 2015 (RPA Player of the Year)[5][23]
- nominacja do nagrody dla Zawodnika Turnieju podczas Puchar Sześciu Narodów 2016 (Six Nations Player of the Tournament)[53]
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jonathan wywodzi się ze związanej ze sportem rodziny. Jego ojciec, Ivan pochodzi z należącej do Grenady wyspy Carriacou, jednak w dzieciństwie przeniósł się do Anglii[6]. Tam też zaczął grać w rugby – występował na pozycji łącznika ataku i zewnętrznego środkowego[6][7]. Szczytem jego kariery było 11 występów dla Northampton Saints, jakie zaliczył w latach 1982–1986[7], później zaś występował w Derby[10]. Po zakończeniu przygody ze sportem został technologiem chemicznym[6]. Matka Josepha, Pip z powodzeniem uprawiała pływanie i hokej na trawie[6]. Siostra rugbysty Hannah reprezentowała Anglię w netballu, zaś rodzeństwo ma jeszcze dwóch braci, Aleksa i Willa[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Jonathan Joseph | England. ESPN Scrum. [dostęp 2016-05-16]. (ang.).
- ↑ a b Jonathan Joseph: Bath sign London Irish centre for next term. 2013-03-20. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-27)]. (ang.).
- ↑ a b Bath centre Jonathan Joseph signs new contract with club. [w:] The Guardian [on-line]. 2015-01-12. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)]. (ang.).
- ↑ a b c Jonathan Joseph. Bath Rugby. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-09)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Jonathan Joseph. Rugby Football Union. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-09)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Oliver Brown: The making of Jonathan Joseph, England's rising star. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. 2015-02-19. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-12)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Nik Simon: Jonathan Joseph studied dance as a kid and was faster around the court than Andy Murray... now centre's quickstepping for England in the Six Nations. [w:] Daily Mail [on-line]. 2015-02-18. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-27)]. (ang.).
- ↑ a b c Jon Newcombe: Jonathan Joseph set to make a racket for England. The Rugby Paper, 2012-11-21. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ Chris Watson: Rugby union: Grand Slam winner Jonathan Joseph says: I’ve lot more to offer. [w:] Derby Telegraph [on-line]. 2016-04-07. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ a b c d e Chris Watson: Rugby World Cup: Jonathan Joseph’s dad sees 'dream come true'. [w:] Derby Telegraph [on-line]. 2015-09-18. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ a b The Education Guide for Talented Young Rugby Players. Rugby Football Union, 2012. s. 31. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-16)]. (ang.).
- ↑ Cardiff Blues 11-12 London Irish. BBC Sport, 2009-11-15. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-19)]. (ang.).
- ↑ Jonathan Joseph played for Barnes RFC. Barnes R.F.C., 2015-06. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ a b c d Player statistics - Joseph Jonathan - club stats. It’s Rugby. [dostęp 2016-05-16]. (ang.).
- ↑ England U20 pair Low and Joseph earn new Exiles deals. Rugby Football Union, 2011-03-02. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ a b London Irish fighting hard to keep star players. BBC Sport, 2013-01-09. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-29)]. (ang.).
- ↑ a b Chris Foy: Irish exodus set to continue with England stars Corbisiero and Joseph eyeing exit door. [w:] Daily Mail [on-line]. 2013-01-02. [dostęp 2016-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-29)]. (ang.).
- ↑ a b Aviva Premiership Rugby Award Winners. English Premiership, 2012-05-08. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-01)]. (ang.).
- ↑ a b Varndell, Wade, Bowden and Joseph pick up prizes at the Aviva Premiership Awards. English Premiership, 2013-05-09. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-06)]. (ang.).
- ↑ a b England centre Jonathan Joseph to leave London Irish after agreeing to join Bath. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. 2013-03-20. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-23)]. (ang.).
- ↑ Chris Osborne: Amlin Challenge Cup final: Bath 16-30 Northampton. BBC Sport, 2014-05-22. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-30)]. (ang.).
- ↑ Aviva Premiership Rugby Final: Bath Rugby 16 Saracens 28. English Premiership, 2015-05-30. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-21)]. (ang.).
- ↑ a b c d Jonathan Joseph: Player of the year double for Bath centre. BBC Sport, 2015-05-14. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)]. (ang.).
- ↑ Key weekend for England Under 16 hopefuls. Rugby Football Union, 2007-01-10. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ England Under 18's Six Nations Festival Squad Announced. Rugby Football Union, 2009-01-05. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ England U18s team announced for Five Nations Festival Opener. Rugby Football Union, 2009-04-209. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ England Under-18 63 – 0 Scotland Under-18: Under-18s out-muscled in Newcastle. [w:] The Scotsman [on-line]. 2009-03-22. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ England U18s squad announced for South African development tour. Rugby Football Union, 2009-07-01. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ Speedster Collins sinks Aussie schools. Worcester Warriors, 2009-12-09. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-22)]. (ang.).
- ↑ Delon Armitage dropped from England Saxons after arrest. BBC Sport, 2012-01-30. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ Saxons hand debuts to Joseph and Slater among eight changes for Scotland clash. [w:] Daily Mail [on-line]. 2012-02-01. [dostęp 2016-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-20)]. (ang.).
- ↑ England Saxons update: Waldouck replaces Joseph. Puchar Sześciu Narodów, 2012-02-02. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-20)]. (ang.).
- ↑ James Standley: England 57-26 Barbarians. BBC Sport, 2012-05-27. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-15)]. (ang.).
- ↑ Six changes to Senior England squad. Rugby Football Union, 2013-08-01. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ England Saxons: Exeter youngster Jack Nowell makes squad. BBC Sport, 2013-08-01. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ Jonathan Joseph: Bath centre ruled out for two months. BBC Sport, 2014-01-2014. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-20)]. (ang.).
- ↑ Gavin Mairs: England Six Nations squad: Danny Cipriani, Nick Easter and Jonathan Joseph all called up. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-22)]. (ang.).
- ↑ Six Nations 2015 review: Jonathan Joseph and Luther Burrell must start against Ireland ... and beyond. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. 2015-02-16. [dostęp 2016-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-29)]. (ang.).
- ↑ a b Burrell content going under radar. [w:] The Independent [on-line]. 2016-02-28. [dostęp 2016-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-01)]. (ang.).
- ↑ Six Nations: Final day was surely championship's most thrilling ever. BBC Sport. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-23)]. (ang.).
- ↑ RBS 6 Nations: Final Round Analysis. irishrugby.ie. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-29)]. (ang.).
- ↑ Dream midfield pairing of Joseph and Tuilagi could be timely. [w:] The Yorkshire Post [on-line]. 2015-02-21. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-20)]. (ang.).
- ↑ Lancaster names 31-man Rugby World Cup squad. Rugby Football Union, 2015-08-27. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-28)]. (ang.).
- ↑ Burgess and Slade get the nod for England. Puchar Świata w Rugby 2015, 2015-08-27. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-28)]. (ang.).
- ↑ a b c Jonathan Joseph ruled out for three months with World Cup chest injury. [w:] The Guardian [on-line]. 2015-10-23. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-12)]. (ang.).
- ↑ Steve James: England 13 Australia 33, Rugby World Cup 2015, match report: Hosts eliminated after crushing defeat. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. 2015-10-03. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-15)]. (ang.).
- ↑ a b Jonathan Joseph makes stunning injury revelation. ESPN Scrum, 2015-12-11. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-16)]. (ang.).
- ↑ Tom Fordyce: Six Nations 2016: England win Grand Slam with France victory. BBC Sport, 2016-03-19. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-03)]. (ang.).
- ↑ England men announce squad for Rugby World Cup. Rugby Football Union. [dostęp 2019-08-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-11)]. (ang.).
- ↑ Robert Kitson , Rugby World Cup: South Africa surge to glory as England fall short, „The Guardian”, 2 listopada 2019 [zarchiwizowane z adresu 2020-03-07] (ang.).
- ↑ Jonny May named 2011-12 LV= Breakthrough Player. Rugby Football Union, 2012-03-13. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
- ↑ EPCR European Player of the Year 2015 Longlist. European Professional Club Rugby, 2015-01-27. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-29)]. (ang.).
- ↑ Matt Maltby: England stars Billy Vunipola and Jonathan Joseph among the names on shortlist for Six Nations Player of the Tournament. [w:] Daily Mail [on-line]. Puchar Sześciu Narodów, 2016-03-21. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).