Jędker

Jędker

Jędker (2011)
Imię i nazwisko	Andrzej Wawrykiewicz
Pseudonim	Jędker, Jędker Realista, Jędker R., Jedi
Data i miejsce urodzenia	1977 Warszawa
Gatunki	trueschool hip-hop, hardcore rap, świadomy hip-hop, boom bap[1], pop-rap, disco, euro house[2]
Zawód	raper, tekściarz, wokalista, producent muzyczny, surfer
Aktywność	1996–2013, 2018–2019
Wydawnictwo	Prosto, Entyrecords LTD, Sony Music Entertainment Poland, Wiör Rec
Powiązania	Sokół, DJ Deszczu Strugi, Red, Robert M
Zespoły
WWO RealHood L.A.B.Z. Fundacja nr 1 ZIP Skład Monopol
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Jędker, również Jędker Realista, właściwie Andrzej Wawrykiewicz^[3] (ur. 1977 w Warszawie^[3]) – polski raper, wokalista, autor tekstów, producent muzyczny i surfer. Członek zespołów WWO, Fundacja nr 1 i Monopol oraz kolektywu ZIP Skład. Prowadził również solową działalność artystyczną. Członek Akademii Fonograficznej ZPAV^[4]. Właściciel wytwórni muzycznej Entyrecords LTD.

Współpracował z takimi wykonawcami, jak Zipera, Mor W.A., Brahu, Numer Raz, Eldo, Pono, Bosski Roman, Popek, DJ Decks, Robert M, Fu, TPWC, czy HiFi Banda.

Andrzej Wawrykiewicz działalność artystyczną rozpoczął w 1996 w formacji Fundacja nr 1. Rok później wraz z zespołem, a także członkami TPWC utworzył kolektyw ZIP Skład. Początkowo działalność grupy była skupiona w artystycznym podziemiu. Debiut fonograficzny rapera znalazł się na wydanej w 1998 kompilacji Hiphopowy raport z osiedla w najlepszym wykonaniu. Na płycie ukazały się dwa utwory ZIP Skład: „Koncerty” i „Nie warto”. Także w 1998 ZIP Skład gościł na płycie prekursorów hip-hopu w Polsce – zespołu Wzgórze Ya-Pa 3 pt. Ja mam to co ty. Następnie formacja podpisała kontrakt z należącą do Krzysztofa Kozaka wytwórnią R.R.X. W efekcie powstał debiutancki album grupy pt. Chleb powszedni, który ukazał się 6 września 1999^[5].

Również w 1999, Jędker wraz z Sokołem założył zespół WWO^[6]. Debiutancki album duetu zatytułowany Masz i pomyśl ukazał się 6 września 2000^[7]. Materiał dotarł do 31. miejsca zestawienia OLiS. Gościnnie w nagraniach wzięli członkowie ZIP Składu, w tym m.in. Pono, Koras i Fu, a także DJ 600V, DJ Deszczu Strugi, Włodi i Pele znani z grupy Molesta Ewenement. Z wydanej przez koncern BMG płyty pochodziły przeboje „Obejrzyj sobie wiadomości” i „Jeszcze będzie czas” notowane na Szczecińskiej Liście Przebojów Polskiego Radia. Do piosenek powstały także teledyski. W międzyczasie Jędker wystąpił gościnnie na debiutanckim albumie Mor W.A. pt. Te słowa mówią wszystko. Zwrotki rapera znalazły się w utworze „To czego nie chcą...”.

W 2002, jako trio, z DJ-em Deszczu Strugi w składzie grupa zrealizowała drugi album pt. We własnej osobie^[8]. Materiał ukazał się 28 października nakładem należącej do Sokoła oficyny Prosto. Produkcje albumu podjęli się m.in. Waco, White House oraz Noon. Płyta dotarła do 8. miejsca zestawienia OLiS, najwyższego w historii działalności WWO. Na albumie znalazł się prawdopodobnie najpopularniejszy utwór grupy pt. „Damy radę”. Piosenka znalazła się w zestawieniach Szczecińskiej Listy Przebojów oraz programu 30 ton – lista, lista przebojów, odpowiednio na 2. i 23. miejscu. Wydawnictwo uzyskało także nominację do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyka. Jędker natomiast gościł w międzyczasie na płytach Pona – Hołd (2002) i Fusznika – Futurum (2002).

Kolejne dwa lata grupa intensywnie koncertowała. Jędker wraz z zespołem wziął udział m.in. w trasie „RBK Hip Hop Tour 2004”. Występy były promowane zrealizowaną w tym celu kompilacją różnych wykonawców U ciebie w mieście. 15 listopada 2005 jednocześnie ukazały się dwie płyty WWO: Życie na kredycie według pomysłu Jędkera oraz Witam was w rzeczywistości według pomysłu Sokoła^[9][10]. Nagrania dotarły odpowiednio do 18. i 12 miejsca zestawienia OLiS. Po zakończonej w 2006 trasie koncertowej Jędker wyemigrował do Anglii. Raper nie zaprzestał jednak działalności artystycznej. Tego samego roku powołał projekt muzyki tanecznej pod nazwą Monopol, inspirowany dokonaniami Mory Kante i Sabriny Salerno^[11]. W 2007 ukazał się wyprodukowany przez Jędkera debiutancki nielegal Popka Wyjęty spod prawa, rapera związanego z krakowskim zespołem Firma. Tego samego roku ukazał się debiut solowy Wawrykiewicza zatytułowany Czas na prawdę. Wydana w Polsce płyta znalazła się na 28. miejscu listy OLiS.

Również w 2007 raper powołał wytwórnię Entyrecords LTD^[12]. Nakładem oficyny ukazał się drugi album Popka pt. HeavyWeight. Pod koniec roku ukazał się debiut nowego projektu Sokoła TPWC – Teraz pieniądz w cenie. Na płycie znalazł się utwór „W aucie” z gościnnym udziałem Franka Kimono, powstały według pomysłu Jędkera. Piosenka odniosła sukces komercyjny, jednakże w aranżacji bez zwrotek Wawrykiewicza^[13]. Przyczyną była jego nieobecność w trakcie prac nad teledyskiem^[13]. Ostatecznie obraz powstał do zremiksowanej wersji z gościnnym udziałem Freda^[13]. W 2008 ostatecznie uformował się skład zespołu Monopol. Rok później ukazał się pierwszy album formacji pt. Product of Poland 100%^[14]. Pewną popularność zyskała pochodząca z płyty piosenka „Zodiak na melanżu”.

Drastyczna zmiana stylistyczna przysporzyła Jędkerowi fali krytyki, a także swoistego wykluczenia ze środowiska hip-hopowego^[13]. 2010 rok to ostatnie nagrania rapera i współprace z innymi artystami w stylistyce hip-hopowej. Jędker gościł w utworach „Dzień jak co dzień” oraz „I żeby było normalnie”, które znalazły się na kompilacji różnych wykonawców Prosto Mixtape 600V. Także w 2010 ukazał się album z remiksami Monopolu pt. Remixed in Poland^[15]. Materiał wydała należąca do rapera wytwórnia Entyrecords LTD. Na rynek muzyczny trafiła także reedycja debiutu ZIP Skład. Zaanonsowano także plan realizacji drugiej płyty formacji. Jednakże w wyniku kontrowersji narastających wokół osoby Jędkera, raper został usunięty ze składu w 2011^[16]. 1 kwietnia, również 2011 ukazał się kolejny album Monopolu pt. Eko^[17]. W międzyczasie Wawrykiewicz nawiązał współpracę z duetem Groovebusterz. Efektem była piosenka „Ta noc”, do której powstał również teledysk. Na początku 2013 zespół Monopol zakończył działalność^[18].

Po wieloletniej przerwie Jędker wrócił z nowym wydawnictwem pt. X. Płyta ukazała się 7 stycznia 2019 nakładem Wiör Rec^[19]. W 2020 ukazała się jego książka zatytułowana Dzienniki pokładowe rapera^[20][21]. W 2022 premierę miał jego kolejny album pt. Y Natura Featy Taktyka^[22].

Kształcił się w policealnej szkole reklamy oraz studiował w Wyższej Szkole Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku i Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie^[23].

Wyczynowo uprawiał wakeskating, startował w ramach Pucharu Polski^[23]. Po przerwaniu kariery muzycznej wyjechał z Polski, osiadł w Australii przebywając tam 3 lata i 3 miesiące, gdzie zajmował się surfingiem^[23][24][25]. Uzyskał dyplom Leadership & Management na uczelni w Sydney^[23][26].

Jego bratem jest Michał Wawrykiewicz (ur. 1971), adwokat, działacz inicjatywy Wolne Sądy^[27][28].

 Zobacz więcej w artykule ZIP Skład, w sekcji Dyskografia.

 Zobacz więcej w artykule WWO, w sekcji Dyskografia.

 Zobacz więcej w artykule Monopol (zespół muzyczny), w sekcji Dyskografia.

Albumy solowe

Single

Inne

 Zobacz więcej w artykule ZIP Skład, w sekcji Teledyski.

 Zobacz więcej w artykule WWO, w sekcji Teledyski.

 Zobacz więcej w artykule Monopol (zespół muzyczny), w sekcji Teledyski.

 Zobacz więcej w artykule Monopol (zespół muzyczny), w sekcji Nagrody i wyróżnienia.

 Zobacz więcej w artykule WWO, w sekcji Nagrody i wyróżnienia.