[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/Przejdź do zawartości

Kyriale

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kyriał z 1962 r.

Kyriał[1] lub Kyriale (łac. kyriale) – zbiór melodii neumowych stałych części mszy świętej w rycie rzymskim: Kyrie eleison, Gloria, Sanctus, Agnus Dei, Ite missa est/ Benedicamus Domino.

Według tradycyjnego zbioru mamy 18 osobnych Mszy, na różne okazje (czas wielkanocny, święta maryjne, czas zwykły). W obecnych czasach najbardziej znana jest Msza 8 – De Angelis – Msza aniołów, najczęściej używana w liturgii papieskiej na Watykanie.

Użycie melodii Mszy według Kyriale
Msza nazwa przeznaczenie

(wg Graduale Romanum 1908[2])

przeznaczenie

(wg Graduale Romanum 1961[3])

I Lux et Origo w okresie wielkanocnym
II Kyrie fons bonitatis święta uroczyste (duplex I i II klasy) święta I klasy
III Kyrie Deus sempiterne święta uroczyste (duplex I i II klasy) święta I klasy
IV Cunctipotens Genitor Deus święta rytu zdwojonego (duplex) święta II klasy (święta apostołów)
V Kyrie magnae Deus potentiae święta rytu zdwojonego (duplex) święta II klasy
VI Kyrie Rex Genitor święta rytu zdwojonego (duplex) święta II klasy
VII Kyrie Rex splendens święta rytu zdwojonego (duplex) święta II klasy
VIII De Angelis święta rytu zdwojonego (duplex) święta II klasy
IX Cum iubilo święta maryjne
X Alme Pater święta maryjne
XI Orbis factor niedziele w ciągu roku
XII Pater cuncta święta rytu półzdwojonego (semiduplex) święta III klasy
XIII Stelliferi Conditor orbis święta rytu półzdwojonego (semiduplex) święta III klasy
XIV Iesu Redemptor w trakcie oktaw innych niż Najświętszej Mary i Panny święta III klasy
XV Dominator Deus święta rytu prostego wspomnienia i święta okresu Bożego Narodzenia
XVI ferie w ciągu roku
XVII niedziele Adwentu i Wielkiego Postu
XVIII Deus Genitor alme ferie Adwentu i Wielkiego Postu, wigilie, Suche Dni i Dni Krzyżowe

W Kyriale są też melodie samodzielne poszczególnych części stałych, których można używać komponując własne zestawy.

W Kyriale są także melodie śpiewów na aspersję – „Asperges” oraz „Vidi aquam”, śpiewane w czasie wielkanocnym. Znajdują się tu także melodie Credo – na Watykanie najczęściej używana jest melodia 3.

W wyniku reformy liturgicznej po Soborze Watykańskim II, w zreformowanej liturgii, oprócz łaciny używa się języków ojczystych. Użycie Kyriale stało się więc opcjonalne, a jego wydanie dostosowane do nowych obrzędów mszalnych zostało zawarte w Graduale Romanum wydanym w roku 1974. Trudno też przetłumaczyć na języki ojczyste melodie zawarte w Kyriale, z racji mnogości melizmatów (kilku bądź kilkunastu dźwięków przypadających na jedną sylabę), a także innej liczbie sylab po przetłumaczeniu słów części stałych. Próby takie jednak zostały podjęte w języku angielskim.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Spolszczonej wersji używa się w literaturze fachowej, zob. "Liturgia Sacra", R. 21, 2015, nr 1, s. 264. [dostęp 17.01.2016 r.]
  2. Graduale Romanum. 1908. [dostęp 2023-11-20]. (łac.).
  3. Graduale Romanum. 1961. [dostęp 2023-11-20]. (łac.).