Kallimach z Cyreny
Kallimach z Cyreny (stgr. Καλλίμαχος ὁ Κυρηναῖος Kallimachos ho Kyrenaios, ur. około 310 p.n.e. w Cyrenie, zm. około 240 p.n.e.) – uważany za największego poetę tzw. epoki aleksandryjskiej, twórca pierwszej historii literatury[1].
Przez długi czas błędnie przypuszczano, że mógł być drugim bibliotekarzem Biblioteki Aleksandryjskiej, następcą Zenodota z Efezu[2]. Sporządził jej dokładny katalog rzeczowy składający się ze 120 ksiąg i obejmujący całe właściwie znane wówczas piśmiennictwo, pod nazwą Pinakes[3] (gr. Πίνακες – Tablice). Starał się przy tym badać autentyczność katalogowanych dzieł literackich. Pomimo pewnej schematyczności kompendium to uznaje się za pierwszą historię literatury.
Jako poeta gustował głównie w drobnych formach literackich. Tworzył epigramy, hymny, epylliony, idylle i elegie dworskie, a szczególnie ajtiologiczne (od poematu Aitia w 4 księgach, wydanego za życia dwukrotnie), czyli uczone – wyjaśniające przyczyny powstania nazw, instytucji, kultów czy świąt. Lubował się w wyszukiwaniu najmniej znanych wersji mitów i na nich opierał swą twórczość. Jego pełna erudycji poezja wymagała wysiłku intelektualnego od czytelnika. Sporządził również jeden z wykazów (prawdopodobnie najstarszy) siedmiu cudów świata. Do dziś zachowało się sześć jego hymnów i ponad sześćdziesiąt epigramów, ponadto fragmenty innych utworów.
Twórczość Kallimacha naśladowali inni poeci aleksandryjscy, a później rzymscy, na przykład Katullus, a później Propercjusz. Jego uczniem był Filostefanos z Kyreny. W epoce nowożytnej imię Kallimacha przybrał Fillipo Buonaccorsi, XV-wieczny humanista włoski związany z Polską.
Wszystkie dzieła Kallimacha zostały wydane w serii Biblioteka Antyczna w tłumaczeniu Janiny Ławińskiej-Tyszkowskiej, Agnieszki Kotlińskiej-Tomy i Emilii Żybert-Pruchnickiej[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wielka Historia Świata. Tom 3: Świat okresu cywilizacji klasycznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 271, ISBN 83-85719-84-9.
- ↑ Pracował w Bibliotece, ale jej kierownikiem (kustoszem) nie był (Słownik pisarzy antycznych (red. A. Świderkówna). Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 283; Anna Świderkówna: Hellenika. Warszawa: PIW, 1978, s. 149.
- ↑ Anna Świderkówna: Hellenika, dz. cyt., s. 131-132; What really happened to the Library of Alexandria? - Elizabeth Cox. TED-Ed 2018-08-14. [dostęp 2018-08-19].
- ↑ Wydane tomy [online], 18 września 2014 [dostęp 2019-11-24] (pol.).
- ISNI: 0000000116914817
- VIAF: 227445321, 99454635, 1119154381016330291560, 575144647709574344339, 579144647714215276450, 109219133, 362160667876403560002, 84208787, 298764907, 122037216, 141158790511738850835, 60168109565243630001
- LCCN: n80040584
- GND: 118518488
- LIBRIS: 0xbdd6tj1zmp8x2
- BnF: 119298506
- SUDOC: 027409546
- SBN: CFIV034755
- NKC: js20020115046
- BNE: XX1720177
- NTA: 069648034
- BIBSYS: 90172245
- CiNii: DA01745312
- Open Library: OL331337A
- PLWABN: 9810701257005606
- NUKAT: n95213310
- J9U: 987007259316805171
- PTBNP: 19826, 19827
- CANTIC: a10948041
- LNB: 000133548
- NSK: 000069536
- CONOR: 72725091
- BNC: 000163207
- ΕΒΕ: 19648
- LIH: LNB:t3n;=B1