Fryderyk Franciszek II

Ten artykuł należy dopracować:

→ poprawić styl – powinien być encyklopedyczny.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Fryderyk Franciszek II

Wielki Książę Meklemburgii i Schwerinu
Okres	od 7 marca 1842 do 15 kwietnia 1883
Poprzednik	Paweł Fryderyk
Następca	Fryderyk Franciszek III
Dane biograficzne
Dynastia	meklemburska
Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1823 Zamek Ludwigslust
Data i miejsce śmierci	15 kwietnia 1883 Schwerin
Ojciec	Paweł Fryderyk
Matka	Aleksandra Hohenzollern
Żona	Augusta Reuß zu Schleiz-Köstritz od 3 listopada 1849 do 3 marca 1862
Dzieci	Fryderyk Franciszek III Paweł Fryderyk Maria Mikołaj Jan Albert Aleksander
Żona	Anna Hessen-Darmstadt od 12 maja 1864 do 16 kwietnia 1865
Dzieci	Anna
Żona	Maria Schwarzburg-Rudolstadt od 4 lipca 1868
Dzieci	Elżbieta Aleksandra, Fryderyk Wilhelm, Adolf Fryderyk, Henryk
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Fryderyk Franciszek II (ur. 28 lutego 1823 w Ludwigslust, zm. 15 kwietnia 1883 w Schwerinie) – wielki książę Meklemburgii i Schwerinu; panował od 7 marca 1842 do 15 kwietnia 1883. Był synem wielkiego księcia Pawła Fryderyka i jego żony Aleksandry Hohenzollern.

Po śmierci ojca Pawła Fryderyka, Fryderyk Franciszek II. został w wielu 19 lat Wielkim Księciem Mecklenburgii-Schwerinu. Fryderyk Franciszek II. dużo podróżował. Między innymi do Rosji, Włoch oraz do Azji. Pod wpływem wydarzeń rewolucyjnych z lat 1848–1849 Fryderyk Franciszek II. zgodził się nadać księstwu konstytucję. W 1864 roku, w czasie wojny niemiecko-duńskiej otrzymał propozycję wystawienia swojego korpusu. Odmówił jednak ze względu na bliskość granicy z Danią, a także z uwagi na fakt, iż był osobistym przyjacielem króla Danii. W wojnie francusko-niemieckiej walczył jako dowódca korpusu 6. Dywizji Kawalerii (14 i 15 Brygady), a od 1 września 1870 roku jako dowódca XIII armii.

Fryderyk Franciszek II w polityce wewnętrznej do roku 1848 osiągnął niewiele. Koniecznym socjalnym i gospodarczym zmianom przeciwstawiało się nadmorskie mieszczaństwo i potentaci ziemscy jako konserwatywne siły w kraju. Dopiero wydarzenia lat 1848/49 sprawiły, iż uchylona została coraz bardziej odczuwana jako anachronizm konstytucja stanowa. Pod naciskiem meklemburskiego ruchu reformy, ze sprytnym pociąganiem za sznurki przez pierwszego ministra Ludwika von Lützow, unieważniono w sierpniu 1849 ustawę zasadniczą jako konstytucję i w Meklemburgii-Schwerin wprowadzono zasadę równości. Stara konstytucja stanowa przestała istnieć, arystokracja jako stan została zlikwidowana. Tak jak w innych częściach Niemiec, tak samo w Meklemburgii wprowadzone przez rewolucję zmiany nie trwały długo.

Fryderyk Franciszek nie mógł się przeciwstawić antyreakcyjnej falandze miejscowego rycerstwa, wielkiemu księciu von Mecklenburg-Strelitz i królowi Prus Fryderykowi Wilhelmowi IV (swojemu wujowi), do tego był religijnie i antydemokratycznie usposobiony przez krewnych i rodzinę. Skrupuły religijne, nacisk z wielu stron i zagrożenie z Prus, że w razie konieczności ich oddziały wkroczą do Meklemburgii-Schwerin, spowodowały zmianę obozu przez wielkiego księcia. Ostrożnie konserwatywny reformator von Lützow musiał ustąpić, restytuowano ustawę zasadniczą, stan rzeczy sprzed rewolucji w kraju został przywrócony. Kontrreakcja zwyciężyła^[1].

Wraz z przystąpieniem do Związku Północnoniemieckiego w 1867 roku wprowadzono także w Meklemburgii ogólne i równe prawo wyborcze, przynajmniej dla wyborów do północnoniemieckiego Reichstagu. W wojnie francusko-pruskiej wielki książę próbował poprzez dowództwo nad oddziałami przynajmniej w dziedzinie militarnej i poza krajem osiągnąć sukces i satysfakcję, co mu w ojczyźnie, gdzie pozostawał wielokrotnie zależny od silnego rycerstwa, nie chciało się udać. Ale także tutaj Fryderyk Franciszek II był w najlepszym wypadku przeciętny, co widoczne jest w jego przekonującej korekcie (auto-) prezentacji jego osoby jako bohatera zjednoczeniowych wojen pruskich.

Fryderyk Franciszek II z wiary w Boga starał się stworzyć fundamentalne podstawy swojego rozumienia roli monarchy, czuł się jednak często niedostatecznie przygotowany do tego zadania^[2]. Jego obstawanie przy stworzonej przez rewolucję wyższej radzie kościelnej i rozwój luteranizmu służyły chrześcijańskiej prawowitości domu wielkiego księcia i wskazują na wzmocnienie monarchistycznych wymagań jako władcy. Prywatna i charytatywna funkcja rodziny wielkiego księcia jako przykładu, która wynoszona była na zewnątrz poprzez przedstawianie jej na obrazach, pokazywana jest wraz z przebudową zamku i inscenizacją wiejskiej idylli jako azylu^[3]. Wielki książę w wojnach zjednoczeniowych 1866 i 1870 istotnie przyczynił się do rozwinięcia nowoczesnej świadomości narodowej.

Fryderyk Franciszek II. był trzykrotnie żonaty. Z wszystkich trzech małżeństw doczekał się jedenaściorga dzieci. Dużo problemów przysparzał Fryderykowi Franciszkowi II. najstarszy syn i następca tronu, przyszły wielki książę Fryderyk Franciszek III., który od dzieciństwa przewlekle chorował, przez co wymagał troskliwej opieki i specjalnego traktowania. Fryderyk Franciszek II. zmarł 15 kwietnia 1883 roku.

Z pierwszego małżeństwa z księżniczką Augustą Reuß zu Schleiz-Köstritz (1822–1862), miał wielki książę sześcioro dzieci:

• Fryderyk Franciszek III (1851–1897)

∞ 1879 Anastazja Romanowa (1860–1922)

• Paweł Fryderyk (1852–1923)

∞ 1881 księżniczka Maria von Windisch-Graetz (1856–1929)

• Maria (1854–1920)

∞ Wielki Książę Włodzimierz Aleksandrowicz Romanow (1847–1909)

• Mikołaj (1855–1856)
• Jan Albrecht (1857–1920)

∞ 1886 księżniczka Elżbieta von Sachsen-Weimar-Eisenach (1854–1908)

∞ 1909 księżniczka Elżbieta zu Stolberg-Roßla (1885–1969)

• Aleksander (1859–1859)

Z drugą żoną księżniczką Anną Hessen-Darmstadt (1843–1865) miał Fryderyk Franciszek II jedno dziecko:

• Anna (1865–1882)

Z trzeciego i ostatniego małżeństwa z księżniczką Marią Schwarzburg-Rudolstadt (1850–1922) urodziło się natomiast wielkiemu księciu czworo dzieci:

• Elżbieta (1869–1955)

∞ 1896 Wielki Książę Fryderyk August II (1852–1931)

• Fryderyk Wilhelm (1871–1897)
• Adolf Fryderyk (1873–1969),

∞ 1917 księżniczka Wiktoria Feodora Reuß (1889–1918)

∞ 1924 księżniczka Elisabeth zu Stolberg-Roßla (1885–1969)

• Henryk (1876–1934)

∞ 1901 królowa Wilhelmina (1880–1962)

• 
  Wielki Książę Fryderyk Franciszek II
• 
  Wielki Książę z czasów wojny 1870/71
• 
  Trumna z prochami Wielkiego Księcia
• 
  Pomnik w Schwerinie
• 
  Relief na pomniku w Lübz
• 
  żona Augusta
• 
  Moneta z wizerunkiem Wielkiego Księcia z 1848
• 
  Muzeum w Schwerinie

• Nekrolog w „New York Times”. 16-04-1883. [dostęp 2010-01-18]. (ang.).
• Ludwig von Hirschfeld: Friedrich Franz II., Grossherzog von Mecklenburg-Schwerin, und seine Vorgänger. 2 Bände, Berlin: Duncker & Humblot 1891
• Rene Wiese: Orientierung in der Moderne. Großherzog Friedrich Franz II. von Mecklenburg in seiner Zeit., Bremen 2005, ISBN 3-86108-053-2.
• Rene Wiese: Vormärz und Revolution: die Tagebücher des Großherzogs Friedrich Franz II. von Mecklenburg-Schwerin 1841–1854, Köln: Böhlau 2014, ISBN 978-3-412-22271-0.