Flash (film)

Flash (oryg. The Flash) – amerykański fantastycznonaukowy film akcji na podstawie serii komiksów o superbohaterze o tym samym pseudonimie wydawnictwa DC Comics. Za reżyserię odpowiada Andy Muschietti na podstawie scenariusza Christiny Hodson. Tytułową rolę gra Ezra Miller, a obok niego w rolach głównych występują Sasha Calle, Michael Shannon, Ron Livingston, Maribel Verdú, Kiersey Clemons, Antje Traue oraz Michael Keaton.

W filmie Barry cofa się w czasie, aby zapobiec morderstwu swojej matki, co przynosi niezamierzone konsekwencje^[4].

Prace nad filmem z udziałem postaci Flasha rozpoczęły się pod koniec lat 80. ubiegłego wieku, a do 2014 roku z projektem związanych było wielu scenarzystów i reżyserów. Następnie został ponownie opracowany jako część DC Extended Universe, a w roli tytułowej obsadzono Ezrę Millera. W kolejnych latach do filmu zaangażowano wielu reżyserów, a Seth Grahame-Smith, Rick Famuyiwa oraz John Francis Daley i Jonathan Goldstein opuścili projekt z powodu różnic twórczych. W lipcu 2019 roku do ekipy produkcyjnej dołączyli Muschietti i Hodson, a w styczniu 2020 roku rozpoczęła się przedprodukcja. Główne zdjęcia odbywały się od kwietnia do października 2021 roku w Warner Bros. Studios w Leavesden oraz na terenie Wielkiej Brytanii.

Produkcja jest częścią DC Extended Universe i trzynastym filmem należącym do tej franczyzy. Światowa premiera miała miejsce 12 czerwca 2023 roku w Los Angeles. Dla szerszej publiczności zadebiutował 16 czerwca 2023 roku. Flash został umiarkowanie pozytywnie odebrany przez krytyków. Chwalono m.in. fabułę, sekwencje akcji, humor i grę aktorską Millera i Keatona, natomiast skrytykowano m.in. efekty wizualne i trzeci akt^[5].

 Osobny artykuł: Lista obsady w filmach DC Extended Universe.

• Ezra Miller jako Barry Allen / Flash, kryminolog policyjny w Central City, który potrafi poruszać się z nadludzką szybkością^[6]. Ian Loh zagrał Barry’ego jako dziecko^[7].
• Sasha Calle jako Kara Zor-El / Supergirl, potężna kryptonianka, która posiada podobne zdolności do Supermana^[8][9].
• Michael Shannon jako Zod, kryptoński generał, który posiada te same moce co Superman i został przez niego zabity w filmie Człowiek ze stali (2013)^[10].
• Ron Livingston jako Henry Allen, ojciec Barry’ego, który został niesłusznie skazany za morderstwo swojej żony. Billy Crudup wcześniej grał tę postać w filmach Liga Sprawiedliwości (2017) oraz Liga Sprawiedliwości Zacka Snydera (2021)^[7].
• Maribel Verdú jako Nora Allen, matka Barry’ego, która zginęła, kiedy był dzieckiem^[11].
• Kiersey Clemons jako Iris West, dziennikarka Picture News i obiekt uczuć Barry’ego Allena^[12].
• Antje Traue jako Faora-Ul, współtowarzyszka generała Zoda i dowódca kryptońskiej armii, która została wysłana do Phantom Zone pod koniec Człowieka ze stali^[10].
• Michael Keaton jako Bruce Wayne / Batman, starsza wersja Wayne’a z alternatywnej rzeczywistości. Keaton wcześniej wystąpił w tej roli w filmach Batman (1989) i Powrót Batmana (1992), które nie są związane z DC Extended Universe^[13].

Swoje role z innych produkcji DC Extended Universe powtarzają: Ben Affleck jako Bruce Wayne / Batman, oryginalna wersja Wayne’a z linii czasowej Barry’ego i lider Ligi Sprawiedliwości^[13], Gal Gadot jako Diana Prince / Wonder Woman^[14][15] i Jeremy Irons jako Alfred Pennyworth, lokaj Wayne’a^[16].

W filmie występują także Saoirse-Monica Jackson i Rudy Mancuso jako, odpowiednio, Patty Spivot i Albert Desmond, współpracownicy Barry’ego^[17], Luke Brandon Field^[18] oraz Temuera Morrison jako Thomas Curry. Morrison wcześniej zagrał tę rolę w filmach Aquaman oraz Aquaman i Zaginione Królestwo^[19][20][21].

W alternatywnych wersjach superbohaterów, wygenerowanych z użyciem technologii komputerowych i deepfake wystąpili: Christopher Reeve jako Superman (z filmu Superman), Helen Slater jako Supergirl (z filmu Supergirl), Adam West jako Batman i Cesar Romero jako Joker (z filmu Batman zbawia świat i serialu Batman), George Reeves jako Superman (z filmu Superman i człowiek kret i serialu Adventures of Superman) oraz Teddy Sears jako Flash (z serialu Flash)^{[22][23][24][19][20]}.

Ponadto Nicolas Cage pojawił się jako alternatywna wersja Supermana, a George Clooney – Batmana. Cage wcześniej podkładał głos pod Supermana w filmie animowanym Teen Titans Go! To the Movies i został obsadzony jako Superman w anulowanym filmie Tima Burtona Superman Lives^[25], natomiast Clooney wystąpił jako Batman w filmie Batman i Robin^[24]. W scenie po napisach rolę Arthura Curry’ego / Aquamana powtórzył Jason Momoa^[19][20].

Ezra Miller
(Barry Allen / Flash)

Michael Shannon
(Zod)

Ron Livingston
(Henry Allen)

Maribel Verdú
(Nora Allen)

Kiersey Clemons
(Iris West)

Antje Traue
(Faora-Ul)

Michael Keaton
(Bruce Wayne / Batman)

Pod koniec lat osiemdziesiątych Warner Bros. zatrudniło Jepha Loeba do napisania scenariusza do filmu o Flashu, jednak projekt ten ostatecznie nie został zrealizowany^[26]. Prace nad adaptacją zostały wznowione po sukcesie scenariusza Batman: Początek z 2005 roku. David S. Goyer otrzymał wtedy propozycję pracy nad scenariuszem do adaptacji Flasha lub Zielonej Latarni^[27]. W 2004 roku poinformowano, że Goyer napisze scenariusz i wyreżyseruje The Flash. Został on również producentem filmu^[28]. Tytułowa rola została zaproponowana Ryanowi Reynoldsowi^[27]. W 2007 roku Goyer zrezygnował z projektu^[29].

W lutym 2007 roku Shawn Levy został zatrudniony na stanowisku reżysera. Miał on również nadzorować prace nad scenariuszem, w którym planowano wykorzystać pracę Goyera^[30]. Levy jednak zrezygnował z projektu i został zastąpiony w październiku tego samego roku przez Davida Dobkina^[31]. W następnym miesiącu Craig Wright został zatrudniony do napisania scenariusza^[32]. Projekt opóźnił się wskutek strajku scenarzystów w Stanach Zjednoczonych^[33]. Charles Roven miał odpowiadać za produkcję, a Geoff Johns posłużyć jako konsultant i współscenarzysta. Johns wspólnie z Danem Mazeau przedstawił studiu nowy scenariusz^[34]. Podczas wywiadu w 2009 roku, Roven wyjawił, że studio nie jest pewne powstania filmu, jednak Mazeau zaprzeczył jego słowom i poinformował, że film ma powstać^[35].

W czerwcu 2010 roku Greg Berlanti, Michael Green i Marc Guggenheim, scenarzyści Green Lantern z 2011 roku, zostali zatrudnieni do napisania nowego scenariusza^[36]. W październiku 2014 roku Warner Bros. poinformowało, że film będzie miał swoją amerykańską premierę 23 marca 2018 roku jako część franczyzy DC Extended Universe^[37]. W kwietniu 2015 roku ujawniono, że Phil Lord i Christopher Miller pracowali nad scenariuszem^[38]. W październiku poinformowano, że Seth Grahame-Smith prowadzi rozmowy dotyczące wyreżyserowania filmu oraz napisania scenariusza na podstawie szkiców Lorda i Millera^[39]. W kwietniu 2016 roku Grahame-Smith zrezygnował^[40].

W czerwcu 2016 roku Rick Famuyiwa został zatrudniony na stanowisku reżysera^[41], jednak listopadzie zrezygnował^[42]. W styczniu 2017 roku Joby Harold został zatrudniony do napisania scenariusza^[43]. W maju 2017 roku poinformowano, że studio rozważała na tym stanowisku Roberta Zemeckisa, Matthew Vaughna, Sama Raimiego i Marca Webba^[44]. W lipcu podczas San Diego Comic-Conu ujawniono, że zmieniono tytuł na Flashpoint^[45]. W styczniu 2018 roku John Francis Daley i Jonathan Goldstein prowadzą rozmowy ze studiem dotyczące wyreżyserowania filmu i napisania scenariusza^[46]. Studio zaproponowało również stanowisko reżysera Benowi Affleckowi^[47]. Daley i Goldstein zostali zatrudnieni przez studio w marcu 2018 roku^[48]. W kwietniu koncepcja tytułu Flashpoint została porzucona^[49]. Ezra Miller i Grant Morrison zajęli się pracą nad nowym scenariuszem, a Daley i Goldstein zrezygnowali w lipcu 2019 roku, a Andy Muschietti i Christina Hodson rozpoczęli negocjacje dotyczące stanowiska, odpowiednio, reżysera i scenarzysty. Barbara Muschietti i Michael Disco zostali producentami filmu^[50].

W październiku 2014 roku poinformowano, że Ezra Miller został obsadzony w tytułowej roli^[6]. Kiersey Clemons została obsadzona w roli Iris West w lipcu 2016 roku^[51]. Pod uwagę brane były również Rita Ora i Lucy Boynton^[52]. W sierpniu poinformowano, że Ray Fisher ma powtórzyć rolę Victora Stone’a / Cyborga^[53]. Billy Crudup dołączył do obsady jako Henry Allen we wrześniu tego samego roku^[54]. We wrześniu 2017 roku Deadline Hollywood poinformowało, że Gal Gadot powróci jako Diana Prince / Wonder Woman^[55].

W czerwcu 2020 roku ujawniono, że Michael Keaton negocjuje rolę alternatywnej wersji Bruce’a Wayne’a / Batmana. Aktor wcześniej wystąpił w tej roli w filmach Batman (1989) i Powrót Batmana (1992), które nie są związane z DC Extended Universe^[56]. W sierpniu potwierdzono powrót aktora, jak i również, że Ben Affleck ponownie wcieli się w Bruce’a Wayne’a, którego zagrał we wcześniejszych filmach franczyzy^[13]. W październiku poinformowano, że Crudup renegocjuje umowę, a udział Clemons w filmie nie jest pewny^[57].

W styczniu 2021 roku ujawniono, że postać Cyborga została usunięta ze scenariusza ze względu na konflikt Fishera ze studiem^[58]. W lutym poinformowano, że Sasha Calle zagra Supergirl^[8]. W marcu potwierdzono udział Clemons^[12], a do obsady dołączyli Maribel Verdú jako Nora Allen^[11], Ian Loh jako młodszy Barry Allen oraz Saoirse-Monica Jackson i Rudy Mancuso^[7]. Ujawniono również, że Crudup musiał zrezygnować z roli ze względu na zobowiązania związane z serialem The Morning Show^[11] i został on zastąpiony przez Rona Livingstona^[7]. Na początku września 2021 Luke Brandon Field ogłosił, że dołączył do obsady^[18]. W grudniu 2021 ujawniono, że Michael Shannon i Antje Traue powtórzą swoje role z filmu Człowiek ze stali jako, odpowiednio, generał Zod i Faora-Ul^[10], a w lutym 2022 poinformowano, że w filmie pojawi się także Temuera Morrison^[21]. W grudniu 2022 „The Hollywood Reporter” poinformował, że Henry Cavill i Jason Momoa mieli wystąpić w gościnnie jako odpowiednio Superman i Aquaman, a Cavill nakręcił sceny ze swoim udziałem we wrześniu, jednak ostatecznie zostali oni usunięci z filmu^{[59][60][61][62]}. Muschietti ujawnił niektóre z planowanych występów gościnnych, które nie znalazły się w finalnej wersji filmu: Lynda Carter jako Wonder Woman z serialu telewizyjnego Wonder Woman (1975-1979), Marlon Brando jako Jor-El z filmu Superman (1978), Burgess Meredith jako Pingwin oraz Grant Gustin jako Barry Allen z uniwersum Arrowverse^[63]. Wraz z wydaniem finalnego zwiastuna filmu potwierdzono powrót Jeremy’ego Ironsa jako Alfreda^[16].

Zdjęcia do filmu rozpoczęły się 16 kwietnia 2021 roku w Leavesden Studios w Wielkiej Brytanii^[9]. W połowie czerwca kręcono sceny w londyńskiej katedrze św. Pawła^[64]. W tym samym miesiącu zdjęcia miały również odbyć się w Edynburgu i Glasgow, gdzie kręcone miały być sceny z Affleckiem i Keatonem^[65][66]. Pod koniec lipca kontynuowano prace na planie w Glasgow na Ingram Street, George Square, John Street i Cochrane Street^[67]. 29 lipca zdjęcia zostały wstrzymane po tym, jak operator kamery poruszając się motocyklem, na którym kręcił ujęcia Batmotoru na Renfield Street zderzył się z nim w pobliżu West George Street. Operator nie został poważnie ranny^[68][69]. 17 października 2021 reżyser Andy Muschietti poinformował, że prace na planie zostały zakończone^[70]. Za zdjęcia odpowiadał Henry Braham^[71].

Ścieżkę dźwiękową do filmu skomponował Benjamin Wallfisch^[72]. Współpracował on wcześniej z Muschiettim przy filmach To i To – Rozdział 2. Wallfisch napisał także wcześniej muzykę do innego filmu z uniwersum DC, Shazam! (2019)^[73].

Światowa premiera filmu miała miejsce 12 czerwca 2023 w Los Angeles^[74][75], natomiast dla szerszej publiczności w Stanach Zjednoczonych film zadebiutował 16 czerwca 2023 roku^[76]. Początkowo premiera filmu była zapowiedziana na 23 marca 2018 roku^[37], jednak wskutek różnych koncepcji była ona kilkukrotnie przekładana. W grudniu 2019 roku wyznaczono ją na 1 lipca 2022 roku^[77]. W październiku 2020 roku data została przesunięta z 3 czerwca 2022 na 4 listopada^[78], a w marcu 2022 na 23 czerwca 2023^[79]. Po pozytywnym odbiorze pokazów testowych, premierę przesunięto na 16 czerwca 2023^[80].

Film spotkał się z umiarkowanie pozytywną reakcją krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 64% z 371 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 6,3/10^[81]. W agregatorze Metacritic średnia ważona ocen z 53 recenzji wyniosła 56 punktów na 100 punktów^[82]. Według serwisu CinemaScore, zajmującego się mierzeniem atrakcyjności filmów w Stanach Zjednoczonych, publiczność przyznała mu ocenę „B” w skali od A+ do F, co razem z filmem Batman v Superman: Świt sprawiedliwości jest najgorszym wynikiem wśród filmów DCEU^[83]. W badaniu przeprowadzonym przez konkurencyjny PostTrak 77% widowni przyznała pozytywną ocenę, a 59% publiczności „zdecydowanie poleca” film^[84].

W październiku 2022 David Leslie Johnson-McGoldrick ukończył scenariusz sequela, który miałby powstać, gdyby Flash odniósł sukces^[85]. Oczekiwano, że studio Warner Bros. nie będzie kontynuować współpracy z Millerem w przyszłych produkcjach, ze względu na kontrowersje i problemy prawne aktora, jednak niektórzy włodarze studia byli otwarci na negocjacje, ponieważ rozpoczął on leczenie^[86][87]. W styczniu 2023 szef DC Studios James Gunn potwierdził, że film zresetuje całe uniwersum i, wraz z filmem Aquaman i Zaginione Królestwo, doprowadzi do nadchodzącego filmu Superman z 2025 roku, będącego rozpoczęciem nowego uniwersum^[88].

• Flash w bazie Filmweb
• Flash w bazie IMDb (ang.)