Fort Boyard (budowla)

Ten artykuł dotyczy ruin fortu położonego we Francji. Zobacz też: Fort Boyard (francuski program telewizyjny) i Fort Boyard (polski program telewizyjny).

Ten artykuł od 2024-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Fort Boyard

nr rej. PA00104714
Państwo	Francja
Miejscowość	cieśnina Pertuis d'Antioche
Wysokość całkowita	20 m
Rozpoczęcie budowy	1837
Ukończenie budowy	1857
Położenie na mapie Francji Fort Boyard
45°59′59″N 1°12′50″W/45,999722 -1,213889
Multimedia w Wikimedia Commons

Fort Boyard – fort umiejscowiony między wyspami Île-d’Aix i Île d’Oléron w cieśninie Pertuis d'Antioche na zachodnim wybrzeżu Francji.

Pomysł budowy fortu był już rozważany w roku 1666, lecz Sébastien Vauban odradził go Ludwikowi XIV mówiąc: Panie, byłoby łatwiej złapać księżyc zębami, niż podjąć taki wysiłek w takim miejscu.

Budowa została właściwie rozpoczęta pod rządami Napoleona w roku 1801, a celem twierdzy, wraz z pobliskim fortem Énet, miała być ochrona wybrzeża (w szczególności arsenału Rochefort) przed możliwymi atakami obcych (zwłaszcza brytyjskich) flot. W tamtych czasach działa miały ograniczony zasięg, więc dystans między dwiema wyspami Aix i Oleron był zbyt duży, by uniemożliwić przepływ wrogiej floty.

Ze względu na trudności związane z przygotowaniem fundamentów, polegające na zapadaniu się w piaszczyste dno kamiennych bloków, projekt został wstrzymany w 1809 roku. Budowa została ponownie rozpoczęta w 1837 za panowania Ludwika Filipa, kiedy doszło do nowych spięć między Francją a Wielką Brytanią. Ostatecznie fort został ukończony w roku 1857.

Fort Boyard miał załogę 250 osób. Ma 61 metrów długości, 31 metrów szerokości, a ściany mają wysokość 20 metrów.

Z czasem zasięg dział został zwiększony, a fort stał się bezużyteczny. Dochodziło bowiem do sytuacji kiedy ogień krzyżowy dział z Fortu Boyard i z położonego na wyspie Oleron Boyardville powodował wzajemny ostrzał własnych jednostek. Był następnie wykorzystywany jako więzienie jeńców pruskich i austriackich.

Podczas Komuny Paryskiej fort służył jako przejściowe więzienie dla więźniów politycznych zanim zostaną oni wywiezieni na Nową Kaledonię. Parę lat później został całkiem porzucony.

Od roku 1990 Fort Boyard jest używany jako miejsce rozgrywania popularnego teleturnieju o tej samej nazwie. Dobudowano wtedy do fortu platformę, która ułatwiła dostęp ekipom telewizyjnym.

Rząd francuski przejął pieczę nad zabytkiem, który do niedawna pozostawał własnością prywatną.

• Fort Boyard w Google Maps