Eugen Schüfftan

Eugen Schüfftan
Data i miejsce urodzenia	21 lipca 1893 ; Wrocław
Data i miejsce śmierci	6 września 1977 ; Nowy Jork
Zawód	operator filmowy; architekt; malarz
Lata aktywności	1920-1966

Eugen Schüfftan (ur. 21 lipca 1893 we Wrocławiu, zm. 6 września 1977 w Nowym Jorku) – niemiecki operator filmowy, architekt i malarz impresjonistyczny, jeden z pionierów stosowania efektów specjalnych^[1].

Życiorys

Ukończył malarstwo i architekturę na Kunstakademie we Wrocławiu. Początkowo pracował jako malarz impresjonista w Berlinie. W 1920 roku zaangażował się w przemysł filmowy^[2]. Pracował m.in. przy Nibelungach, (1924) Metropolis (1927), Napoleonie (1927) i Szantażu (1929)^[1]. W 1923 roku przy współpracy Ernsta Kunstmanna stworzył efekt specjalny nazywany efektem Schüfftana (opatentowany w 1924 roku)^[2]. W 1933 roku uciekł z III Rzeszy do Francji^[1], a w 1940 roku wyemigrował do USA^[3]. W następnych latach nadal pracował jako operator filmowy^[1]. W 1947 roku uzyskał amerykańskie obywatelstwo^[2].

Nagrody

Otrzymał Oscara za najlepsze zdjęcia do filmu Bilardzista (1961) Roberta Rossena^[1].

Filmografia

W trakcie swej ponad 45-letniej (1920-1966) aktywności zawodowej, uczestniczył w realizacji 77 długo- i krótkometrażowych produkcji filmowych i telewizyjnych.^[4]

Krótkometrażowe

1931: Kochany tran (komedia: czas – 24')
1935: Riders to the Sea (40')
1953: Szkarłatna zasłona (obyczajowy: 44')
1958: Pierwsza noc (dramat/fantasy: 23')

Seriale TV

1957: Hawkeye and the Last of the Mohicans (serial-western: 21 odcinków)
1959: Hudson’s Bay (serial-western: 35 odcinków)
1962: The Nurses (serial medyczny: 1 odcinek)

Fabularne

1929:
- Jagd auf dich
1930:
- Ludzie w niedzielę (komediodramat: czas – 73')
- Pożegnanie (komedia: 73')
- Das gestohlene Gesicht (kryminał: 84')
1931:
- Szlagier uliczny (97')
- Les quatre vagabonds (84')
- Das Ekel (komedia: 82')
- Moja żona, hochsztaplerka (komedia: 91')
1932:
- Die Wasserteufel von Hieflau (76')
- Atlantyda (przygodowy: 81')
- Atlantyda (fantasy/SF: 87')
- Zigeuner der Nacht (77')
- Radosne serca (komedia: 77')
- The Mistress of Atlantis (przygodowy)
1933:
- Der Läufer von Marathon (obyczajowy: 98')
- Les requins du pétrole (kryminał: 90')
- Unsichtbare Gegner (kryminał: 87')
- La voix sans visage
- Z góry na dół (komedia: 79')
1934:
- Le scandale (obyczajowy: 106')
- Kryzys skończony (musical: 74')
- Irish Hearts (obyczajowy: 69')
1935:
- Children of the Fog (obyczajowy: 59')
1936:
- The Invader (komedia: 61')
- Czuła nieprzyjaciółka (komedia/fantasy: 69')
- The Robber Symphony (musical: 136')
- Komedie om geld (komediodramat: 89')
1937:
- Byłam szpiegiem (dreszczowiec: 116')
- Yoshiwara (melodramat: 102')
- Śmieszny dramat (komedia: 94')
- Forfaiture (obyczajowy: 94')
1938:
- Mollenard (obyczajowy: 102')
- Ludzie za mgłą (dramat kryminalny: 91')
- Niewolnica Szanghaju (obyczajowy: 105')
- Werter (melodramat: 85')
- Les trois valses (musical: 90')
1939:
- María de la O (obyczajowy: 109')
- Bez jutra (obyczajowy: 82')
1940: L'émigrante (komediodramat: 109')
1943: Hitler’s Madman (dramat wojenny: 84')
1944:
- Zdarzyło się to jutro (komedia/fantasy: 85')
- Summer Storm (film noir: 106')
- Bluebeard (horror: 72')
1945: Club Havana (dramat sensacyjny: 62')
1946:
- A Scandal in Paris (przygodowy: 100')
- The Wife of Monte Cristo (obyczajowy: 83')
1948: Women in the Night (dreszczowiec: 98')
1950:
- Le traqué (dramat kryminalny: 86')
- Gunman in the Streets (kryminał: 86')
1951: Les joyeux pélerins (musical: 93')
1952:
- Le banquet des fraudeurs (kryminał: 90')
- Ladacznica z zasadami (obyczajowy: 75')
- Le chemin de Damas (biograficzny: 108')
1953:
- Sterren stralen overal (musical: 110')
- Mina de Vanghel (obyczajowy: 47')
- Die Venus vom Tivoli (obyczajowy: 95')
1954: Una parigina a Roma (komedia: 94')
1959:
- Głową o mur (obyczajowy: 95')
- The Bloody Brood (kryminał: 80')
1960:
- Un couple (obyczajowy: 85')
- Oczy bez twarzy (horror: 90')
1961:
- Bilardzista (dramat/sport: 134')
- Something Wild (obyczajowy: 113')
1963:
- Kapitan Sindbad (przygodowy: 85')
- Les vierges (komediodramat: 90')
1964:
- The Parisienne and the Prudes (komedia: 95')
- Lilith (dramat: 113')
- La grande frousse (horror: 85')
1965: Trzy pokoje na Manhattanie (obyczajowy: 110')
1966: Der Arzt stellt fest... (dramat: 89')

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Klub Miłośników Filmu I F/X - METROPOLIS - efekty specjalne [online], film.org.pl [dostęp 2016-02-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-27] .
↑ ^a ^b ^c EUGEN SCHÜFFTAN. [w:] Internet Encyclopedia of Cinematographers [on-line]. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
↑ BFI Screenonline: Schüfftan, Eugen (1893-1977) Biography [online], screenonline.org.uk [dostęp 2016-02-27] .
↑ Eugen Schüfftan [online], IMDb [dostęp 2021-04-08] .

Linki zewnętrzne

Eugen Schüfftan w bazie IMDb (ang.)

[klub-1] Klub Miłośników Filmu I F/X - METROPOLIS - efekty specjalne [online], film.org.pl [dostęp 2016-02-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-27] .

[ieoc-2] EUGEN SCHÜFFTAN. [w:] Internet Encyclopedia of Cinematographers [on-line]. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).

[3] BFI Screenonline: Schüfftan, Eugen (1893-1977) Biography [online], screenonline.org.uk [dostęp 2016-02-27] .

[4] Eugen Schüfftan [online], IMDb [dostęp 2021-04-08] .

[1]

[2]

[3]

[4]

1928–1950	Charles Rosher i Karl Struss (1928) Clyde De Vinna (1929) Joseph T. Rucker i Willard Van der Veer (1930) Floyd Crosby (1931) Lee Garmes (1932) Charles Lang (1933) Victor Milner (1934) Hal Mohr (1935) Tony Gaudio (1936) Karl Freund (1937) Joseph Ruttenberg (1938) Gregg Toland / Ernest Haller i Ray Rennahan (1939) George Barnes / Georges Périnal (1940) Arthur C. Miller / Ernest Palmer (1941) Joseph Ruttenberg / Leon Shamroy (1942) Arthur C. Miller / Hal Mohr (1943) Joseph LaShelle / Leon Shamroy (1944) Harry Stradling / Leon Shamroy (1945) Arthur C. Miller / Charles Rosher, Leonard Smith i Arthur Arling (1946) Guy Green / Jack Cardiff (1947) William H. Daniels / Joseph A. Valentine, William V. Skall i Winton C. Hoch (1948) Paul C. Vogel / Winton C. Hoch (1949) Robert Krasker / Robert Surtees (1950)
1951–1975	William C. Mellor / Alfred Gilks i John Alton (1951) Robert Surtees / Winton C. Hoch i Archie Stout (1952) Burnett Guffey / Loyal Griggs (1953) Boris Kaufman / Milton R. Krasner (1954) James Wong Howe / Robert Burks (1955) Joseph Ruttenberg / Lionel Lindon (1956) Jack Hildyard (1957) Sam Leavitt / Joseph Ruttenberg (1958) William C. Mellor / Robert Surtees (1959) Freddie Francis / Russell Metty (1960) Eugen Schüfftan / Daniel L. Fapp (1961) Jean Bourgoin i Walter Wottitz / Freddie Young (1962) James Wong Howe / Leon Shamroy (1963) Walter Lassally / Harry Stradling (1964) Ernest Laszlo / Freddie Young (1965) Haskell Wexler / Ted Moore (1966) Burnett Guffey (1967) Pasqualino De Santis (1968) Conrad L. Hall (1969) Freddie Young (1970) Oswald Morris (1971) Geoffrey Unsworth (1972) Sven Nykvist (1973) Fred J. Koenekamp i Joseph F. Biroc (1974) John Alcott (1975)
1976–2000	Haskell Wexler (1976) Vilmos Zsigmond (1977) Néstor Almendros (1978) Vittorio Storaro (1979) Geoffrey Unsworth i Ghislain Cloquet (1980) Vittorio Storaro (1981) Billy Williams i Ronnie Taylor (1982) Sven Nykvist (1983) Chris Menges (1984) David Watkin (1985) Chris Menges (1986) Vittorio Storaro (1987) Peter Biziou (1988) Freddie Francis (1989) Dean Semler (1990) Robert Richardson (1991) Philippe Rousselot (1992) Janusz Kamiński (1993) John Toll (1994) John Toll (1995) John Seale (1996) Russell Carpenter (1997) Janusz Kamiński (1998) Conrad L. Hall (1999) Peter Pau (2000)
2001–2025	Andrew Lesnie (2001) Conrad L. Hall (2002) Russell Boyd (2003) Robert Richardson (2004) Dion Beebe (2005) Guillermo Navarro (2006) Robert Elswit (2007) Anthony Dod Mantle (2008) Mauro Fiore (2009) Wally Pfister (2010) Robert Richardson (2011) Claudio Miranda (2012) Emmanuel Lubezki (2013) Emmanuel Lubezki (2014) Emmanuel Lubezki (2015) Linus Sandgren (2016) Roger Deakins (2017) Alfonso Cuarón (2018) Roger Deakins (2019) Erik Messerschmidt (2020) Greig Fraser (2021) James Friend (2022) Hoyte van Hoytema (2023)