Edward Szturm de Sztrem

Edward Szturm de Sztrem

Data i miejsce urodzenia	11 lipca 1885 Petersburg
Data i miejsce śmierci	9 września 1962 Warszawa
Zawód, zajęcie	ekonomista, statystyk
Alma Mater	Uniwersytet Petersburski
Małżeństwo	Rimma z d. Dawydow
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Edward Szturm de Sztrem (ur. 11 lipca 1885 w Petersburgu, zm. 9 września 1962 w Warszawie) – polski statystyk i demograf.

Syn Jana i Marii z Rusieckich. Tradycja rodzinna utrzymywała, że nazwisko de Sztrem pochodzi z Alzacji. Przodek walczył w oddziałach Jana III Sobieskiego i za waleczność w odsieczy wiedeńskiej został nobilitowany. Do nazwiska de Sztrem dodano pierwszy człon – Szturm. Ojciec Jan pełnił różne kierownicze stanowiska w miastach nad Wołgą.

Miał siostrę Zofię (1891–1965), później żonę majora Tadeusza Herfurta oraz trzech braci: Tadeusza (1892–1968) – działacza PPS i PPS-WRN, Witolda (1888–1933) – prawnika, działacza PPS i KPP. Najmłodszy Zbigniew (1898–1921) był działaczem Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) i podchorążym Wojska Polskiego.

W 1912 ukończył studia prawnicze i ekonomiczne na Uniwersytecie w Petersburgu, a następnie wyjechał do Nancy, gdzie na tamtejszym uniwersytecie studiował nauki matematyczne. Do 1918 pracował jako statystyk w Samorządzie Ziemskim Guberni Połtawskiej, a następnie przeniósł się do Warszawy. Początkowo był statystykiem w Biurze Pracy Społecznej, aby później objąć stanowisko kierownika organizacyjnego w Wydziale Statystycznym Ministerstwa Aprowizacji. W 1920 Ministerstwa Aprowizacji zostało wchłonięte przez Główny Urząd Statystyczny, gdzie powierzono mu etat naczelnika Wydziału Statystyki Rolniczej i Aprowizacji. 24 października 1929 dotychczasowy prezes GUS Józef Buzek złożył rezygnację z zajmowanego stanowiska, tego samego dnia Edward Szturm de Sztrem został prezesem GUS i pełnił tę funkcję do wybuchu II wojny światowej. Po utworzeniu w 1937 Polskiego Towarzystwa Statystycznego został jego prezesem.

Prowadził szeroką działalność naukową, w okresie dwudziestolecia był wykładowcą Wolnej Wszechnicy Polskiej, gdzie wykładał przedmiot: metody badań statystycznych w samorządzie^[1].

Po wybuchu wojny, w latach 1939–1941, przebywał we Francji, gdzie pracował dla Polskiego Czerwonego Krzyża. Od maja 1941 w Wielkiej Brytanii prowadził prace nad Atlasem Statystycznym Polski, w latach 1943–1946 był wykładowcą na uniwersytecie w Oksfordzie. Od 1945 został delegatem Rządu do Komitetu Europejskiego UNRRA, uczestniczył w delegacji polskiej na pierwsze Walne Zgromadzenie Narodów Zjednoczonych.

Do kraju powrócił w listopadzie 1946 i objął funkcję rektora Akademii Nauk Politycznych, rok później powołano go na Wiceprezydenta Międzynarodowego Instytutu Statystycznego. W 1951 uzyskał stopień profesora nadzwyczajnego na SGPiS, gdzie był wykładowcą.

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera IIB 30-1-21)^[2].

• Towarzystwo Ekonomistów i Statystyków Polskich
• Polskie Towarzystwo Statystyczne
• Królewskie Towarzystwo Ekonomiczne w Londynie
• Towarzystwo Ekonomiczne USA
• Międzynarodowy Instytut Statystyczny
• Komitet Ekspertów Statystycznych przy Międzynarodowym Biurze Pracy
• Towarzystwo Statystyków i Geografów Meksykańskich

• Kształtowanie się cen na ważniejsze artykuły rolne w Polsce, 1927
• Atlas statystyczny Polski, 1941
• Elementy demografii, 1956

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[3]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (13 lipca 1955)^[4]
• Złoty Krzyż Zasługi^[5]

• Leinwand Artur, Tadeusz Szturm de Sztrem. PWN, Warszawa 1987.
• Statystycy polscy, Szturm de Sztrem Edward, Edustat.

• Edward Szturm de Sztrem, Samorząd miejski w Polsce.