Gia Carangi

Gia Carangi

Prawdziwe nazwisko	Gia Marie Carangi
Pseudonimy	Gia
Data i miejsce urodzenia	29 stycznia 1960 Filadelfia, Stany Zjednoczone
Data i miejsce śmierci	18 listopada 1986 Filadelfia, Stany Zjednoczone
Narodowość	amerykańska
Agencja	Wilhelmina Models, Ford Models, Elite Models Management, Legends
Tytuły	supermodelka
Wymiary (cm)	86-61-89[1]
Wzrost (cm)	171 cm
Masa ciała (kg)	50 kg
Rozmiar ubrania	36
Rozmiar stopy	40
Kolor włosów	brązowe
Kolor oczu	brązowe
Kolor skóry	biała
Strona internetowa

Gia Marie Carangi (ur. 29 stycznia 1960 w Filadelfii, zm. 18 listopada 1986 tamże) – amerykańska modelka, która zyskała popularność w latach 70. i na początku lat 80. XX wieku. Przez wielu została okrzyknięta pierwszą supermodelką swojej ery^[2][3].

Postać Carangi zdobiła okładki takich czasopism modowych jak „Vogue” i „Cosmopolitan”. Jej sylwetka pojawiała się też w kampaniach reklamowych dla takich domów mody, jak m.in. Armani, Christian Dior, Versace i Yves Saint Laurent^[4].

Po uzależnieniu od heroiny na początku lat 80., kariera Carangi gwałtownie dobiegła końca. W wyniku komplikacji związanych z chorobą AIDS zmarła w wieku 26 lat, stając się jednocześnie jedną z pierwszych sławnych kobiet, których przyczyną śmierci był wirus HIV^[2].

Carangi urodziła się w Filadelfii, jako trzecie i najmłodsze dziecko Josepha, właściciela restauracji, i Kathleen (z domu Adams), gospodyni domowej. Miała dwóch starszych braci. Ojciec był z pochodzenia Włochem, natomiast matka miała korzenie irlandzkie i walijskie. Małżeństwo Josepha i Kathleen było toksyczne i pełne przemocy, co doprowadziło do ich rozstania, gdy Gia miała 11 lat^[3]. Znajomi Carangi zwykli później zrzucać winę o jej niestabilność emocjonalną i uzależnienie od narkotyków w dorosłym życiu na trudne dzieciństwo^[3]. W młodości była nazywana przez rodzinę „kapryśną manipulantką”, ale jednocześnie opisywano ją jako cichą, nieśmiałą „córeczkę mamusi”, która nie otrzymała od niej tyle uwagi, ile potrzebowała^[3].

W okresie dojrzewania Carangi otrzymała potrzebną jej uwagę od innych nastolatek, którym podsuwała kwiaty, by zostać zauważoną^[3]. Uczęszczając do Abraham Lincoln High School, dziewczyna zaprzyjaźniła się z grupą obsesyjnych fanów Davida Bowiego, naśladujących jego ekstrawagancki styl glam^[3]. Carangi zainteresowała się muzykiem ze względu na jego androgynię, otwarte przyznawanie się do biseksualizmu i modę, jaką promował^[3]. Jeden z jej ówczesnych przyjaciół później wypowiadał się o jej postawie chłopczycy, którą w tamtym czasie prezentowała. Porównywał też jej szczerość o swojej orientacji seksualnej jako podobną do Cay, bohaterki amerykańskiego filmu Desert Hearts (1985)^[3]. Carangi i jej koledzy często pojawiali się w gejowskich klubach w Filadelfii. Pomimo uważania się jako członkini społeczności lesbijskiej, nie chciała akceptować stylu życia przyjętego przez tę grupę^[3].

Po umieszczeniu jej debiutanckich zdjęć w reklamach filadelfijskich gazet, Carangi przeprowadziła się do Nowego Jorku w wieku 17 lat, gdzie podpisała kontrakt z Wilhelmina Models^[5]. Jej pierwsza słynna sesja zdjęciowa z października 1978, wykonana została przez Chrisa von Wangenheima. Carangi pozowała tam nago, stojąc za odgradzającą ją od obiektywu metalową siatką. W trakcie robienia zdjęć, fotografowi asystowała wizażystka Sandy Linter, z którą wdała się wówczas w romans, który nigdy nie był stabilny emocjonalnie^[6]. Pod koniec 1978 Carangi była już dobrze znaną modelką. Magazyn „Vogue” zachwycał się nad jej błyskawicznym wzrostem popularności^[5]. Później powiedziała: „Zaczęłam pracować z bardzo dobrymi ludźmi, przez cały czas, bardzo szybko. Nie starałam się, by być modelką, po prostu w pewien sposób się nią stałam”^[7].

Carangi była ulubioną modelką wielu fotografów mody, włączając w to Chrisa von Wangenheima, Francesco Scavullo, Arthura Elgorta, Richarda Avedona, Denisa Piela i Marco Glaviano. Mając wiele znajomości w świecie mody, miała ona szeroki wybór fotografów, ale najbardziej upodobała sobie tylko kilku, w tym Scavullo^[8]. Modelka pojawiała się odtąd na wielu okładkach czasopism prezentujących nowe trendy. Najsłynniejszymi z nich były kwietniowe wydanie brytyjskiego „Vogue’a” z 1979, kwietniowe i sierpniowe wydania francuskiego „Vogue’a” z kolejno 1979 i 1980, lutowe wydanie włoskiego „Vogue’a” z 1981, a także wiele międzynarodowych edycji „Cosmopolitana” pomiędzy 1979 a 1982.^[4] Podczas tego okresu Carangi występowała w licznych reklamach domów mody, m.in.: Armani, André Laug, Christian Dior, Versace i Yves Saint Laurent^[4]. U szczytu swojej kariery modelka była znana tylko jako Gia^[3]. W tamtym czasie wystąpiła również w teledysku grupy Blondie do piosenki „Atomic”^[9][10].

Carangi często odwiedzała takie nowojorskie kluby, jak Studio 54 i Mudd Club^[11], gdzie zazwyczaj odurzała się kokainą^[12]. Po śmierci jej mentorki i agentki, Wilhelminy Cooper, na raka płuc w marcu 1980, Carangi doznała załamania psychicznego, pod wpływem którego sięgnęła po heroinę^[12][13] . Uzależnienie nie pozostało bez wpływu na jej pracę; modelka miała ciągłe zmiany nastroju, była agresywna, wychodziła w połowie sesji zdjęciowych po narkotyki i zasypiała przed obiektywem aparatu. Francesco Scavullo mówił, że podczas jednej z sesji na Karaibach „cały czas płakała, nie mogła znaleźć swoich narkotyków. Musiałem położyć ją na łóżku, dopóki nie zasnęła”^[14]. Podczas jednej ze swoich ostatnich sesji dla amerykańskiego „Vogue’a”, nie była w stanie ukryć swoich blizn na zgięciach łokci, czyli w miejscach iniekcji heroiny. Pomimo starań wyretuszowania zdjęć, opublikowanych w listopadzie 1980, rany nadal były na nich widoczne^[15][13] .

W listopadzie 1980 Carangi opuściła swoją dotychczasową agencję i podpisała kolejny kontrakt z Ford Models, ale już po kilku tygodniach zerwano z nią umowę. W tym momencie upadek kariery Carangi był nieodwracalny. Oferty modelingowe pojawiały się coraz rzadziej, a przyjaciele ze świata mody, chociażby wizażystka Sandy Linter, przestali się z nią kontaktować, w obawie o swoje posady. W lutym 1981, w celu zerwania z nałogiem, modelka wraz z matką i ojczymem wróciła do rodzinnego domu w Filadelfii^[16]. Tam przeszła przez 21-dniowy proces detoksykacji^[17], ale nie przetrwała długo bez narkotyków. W marcu 1981 została aresztowana po tym, gdy wjechała samochodem w ogrodzenie sąsiedniego domu. Po ucieczce przed policją, zabrano ją na przesłuchanie. Wykryto później, że kierowała pod wpływem alkoholu i kokainy, i w takim samym stanie zeznawała. Gdy została wypuszczona, na krótko podpisała umowę z nową agencją modelek, Legends, i pracowała sporadycznie, głównie w Europie^[18].

Pod koniec 1981, mimo ciągłych problemów z uzależnieniem, Carangi starała się o powrót do świata mody. Podpisała więc kolejny kontrakt, tym razem z Elite Model Management. Niektórzy nadal odmawiali współpracy z nią, inni natomiast byli chętni na taką propozycję ze względu na jej wciąż aktualny status top modelki. Francesco Scavullo sfotografował ją na okładkę dla kwietniowego wydania pisma „Cosmopolitan” z 1982. Było to jej ostatnie pojawienie się w amerykańskim periodyku^[3][4]. Sean Byrnes, długoletni asystent Scavullo, powiedział później: „To, co ze sobą robiła, było w końcu zauważalne na jej zdjęciach. (…) Mogłem dostrzec zmianę w jej pięknie. W jej oczach zagościła pustka”^[19].

Carangi zaczęła współpracować z fotografem Albertem Watsonem, i znalazła dla siebie zajęcie w modelingu katalogowym. Pojawiła się w kampanii dla Versace, wykonanej przez Richarda Avedona. Zatrudnił ją do kolejnych reklam domu mody, ale podczas sesji pod koniec 1982, poczuła się niekomfortowo i opuściła studio, zanim zrobiono jakiekolwiek zdjęcia nadające się do użytku^[20]. Carangi podjęła próbę porzucenia nałogu poprzez terapię metadonem, ale wkrótce i tak powróciła do heroiny^[21]. Przeprowadzona w Tunezji ostatnia sesja modelki była przeznaczona dla niemieckiej marki odzieżowej Otto Versand^[22]; podczas tego zlecenia przyłapano ją na zażywaniu narkotyków i modelkę wysłano do domu. Po raz ostatni opuściła Nowy Jork na początku 1983^[23].

Ostatnie trzy lata swojego życia Carangi spędziła z różnymi kochankami, przyjaciółmi i członkami rodziny w Filadelfii i Atlantic City. Większość pieniędzy, które zarobiła podczas swojej kariery modelingowej, wydała na narkotyki. Została poddana intensywnej terapii odwykowej w szpitalu Eagleville w grudniu 1984^[24]. Potem dostała pracę w sklepie odzieżowym, którą szybko porzuciła^[25]. Następnie znalazła zatrudnienie jako recepcjonistka, a później pracowała w kafeterii w domu opieki. Pod koniec 1985 znowu powróciła do nałogu^[26].

W czerwcu 1986, Carangi przewieziono do szpitala Warminster w Pensylwanii z obustronnym zapaleniem płuc. Kilka dni później zdiagnozowano u niej AIDS^[27]. 18 października przeniesiono ją do szpitala należącego do Hahnemann University^[28]. Carangi zmarła w wieku 26 lat, w listopadzie 1986, a przyczyną śmierci były komplikacje zdrowotne powiązane z AIDS^[29]. Modelka stała się pierwszą sławną kobietą, która zmarła na tę chorobę^[2]. Jej pogrzeb odbył się 23 listopada w niewielkim filadelfijskim domu pogrzebowym. Nikt ze świata mody nie przybył na ceremonię, głównie dlatego, że nie wiedziano o tym nawet kilka miesięcy po śmierci Carangi^[3]. Jednak kilka tygodni po pogrzebie Francesco Scavullo, fotograf i przyjaciel modelki, wysłał list kondolencyjny, gdy tylko dowiedział się o jej śmierci^[30].

Życie Carangi przedstawiono w amerykańskim filmie biograficznym Gia z 1998 roku, który zrealizowany został przez stację telewizyjną HBO^[31]. W postać modelki wcieliła się Angelina Jolie^[32].

• Stephen Fried: Thing of Beauty: The Tragedy of Supermodel Gia. Pocket Books, 1994. ISBN 0-671-70105-3.

• a Tribute to the late, great Supermodel Gia Carangi (ang.)
  • Gia in Magazines. giacarangi.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-09)]. (ang.)
• the Gia Carangi Foundation. giacarangifoundation.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-31)]. (ang.)
• Gia Carangi w bazie Notable Names Database (ang.)
• galeria zdjęć na Forum Bellazon