Bebelno-Wieś
wieś | |
Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Bebelnie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) |
393[2] |
Strefa numeracyjna |
41 |
Kod pocztowy |
29-100[3] |
Tablice rejestracyjne |
TLW |
SIMC |
0277552[4] |
Położenie na mapie gminy Włoszczowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu włoszczowskiego | |
50°45′34″N 19°59′08″E/50,759444 19,985556[1] | |
Strona internetowa |
Bebelno-Wieś – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim, w gminie Włoszczowa[5][4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego. Przez wieś przechodzi niebieska ścieżka rowerowa do Radkowa.
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0277569 | Bieganiec | część wsi |
0277575 | Błonie | część wsi |
0277581 | Dziadówki | część wsi |
0277598 | Górna Wieś | część wsi |
0277606 | Pod Dziadówkami | część wsi |
0277612 | Zakościele | część wsi |
0277629 | Zastawie | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]W połowie XVI w. wieś była ośrodkiem reformacji kalwińskiej. Właściciele wsi Gosławscy związali się z kalwinizmem, potem jednak większość z nich przyjęła wierzenia braci polskich. W 1548 kościół przypuszczalnie zamieniono na zbór kalwiński. Na początku 1597 kalwińskiego pastora Marcina Janiciusa w Bebelnie Zalesiu zastąpił Daniel z Oksy. Osoba Janiciusa, którego przeniesiono wówczas do Secemina, znana jest m.in. z tego, że protokołował odprawiane tam i we Włoszczowie synody kalwińskie. Pastor Daniel pracując w Bebelnie z kolei „zbliżył się” do braci polskich, by po pewnym czasie publicznie wyrzekając się popełnionych błędów, powrócić znowu do kalwinizmu.
W 1864 w wyniku ukazu cara Aleksandra II Romanowa o uwłaszczeniu chłopów mieszkańcy Bebelna stali się właścicielami posiadanej ziemi oraz budynków.
W 1929 r. wieś i kolonię zamieszkiwało 946 osób. We wsi było dwóch kowali, jeden bednarz, handlarz końmi, krawiec, murarz, stolarz, szewc, sklep spożywczy. Funkcjonowała Spółdzielnia Stowarzyszenia Spożywców "Przyszłość"[6].
W sierpniu 1944 w lasach w rejonie Bebelna doszło do potyczki oddziału Armia Ludowa dowodzonego przez Stanisława Olczyka oraz wspierającego go oddziału partyzantki radzieckiej z wojskami niemieckimi. W czasie walk poległo 4 partyzantów a 2 zostało rannych. Niemcy natomiast stracili 2 czołgi[7].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny wykonany z drewna o konstrukcji zrębowej; ufundowany został przez Antoniego i Karola Bystrzonowskich i wzniesiony w 1745. Został rozbudowany w 1901. Jest to budowla jednonawowa. Prezbiterium jest zamknięte trójbocznie i nieco węższe od nawy. Ołtarz główny pochodzi z 1894. Obok kościoła znajduje się dzwonnica z XVIII wieku[8]
- Pozostałości średniowiecznej wieży (zwanej przez miejscowych Wieżyskiem lub Wieżycą). Pierwsza rezydencja obronna powstała w drugiej połowie XIII w. i funkcjonowała być może jeszcze w początkach XIV w. Około połowy XV w. powstała nowa rezydencja w formie wieży o wymiarach około 6,80 × 7,50 m.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3521
- ↑ Wieś Bebelno-Wieś w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-11-08] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 17 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ The 1929 Polish Business Directory Project [online], data.jewishgen.org [dostęp 2017-03-28] .
- ↑ Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 22.
- ↑ Bebelno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 96 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.