Bąków (powiat kluczborski)

Ten artykuł dotyczy wsi w województwie opolskim, powiecie kluczborskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Bąków

wieś
Pałac w Bąkowie
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	kluczborski
Gmina	Kluczbork
Liczba ludności	903[2]
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	46-233[3]
Tablice rejestracyjne	OKL
SIMC	0496231
Położenie na mapie gminy Kluczbork Bąków
Położenie na mapie Polski Bąków
Położenie na mapie województwa opolskiego Bąków
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego Bąków
50°57′44″N 18°18′41″E/50,962222 18,311389[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Bąków (niem. Bankau^[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Kluczbork. Wieś leży nad rzeką Stobrawą.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

Pierwsza zachowana informacja źródłowa o Bąkowie pochodzi już z 1258 r. W średniowieczu właścicielami wioski była znana rodzina von Frankenberg. W pierwszej połowie XVI w. dobra należały do rodziny von Stertz. W czasach późniejszych właścicielami majątku były między innymi rodziny von Seydlitz i von Salisch. W 1792 r. inkolta śląski uzyskał hrabia Ernest Filip Elżbieta von Bethusy-Huc z Saksonii, małżonek Anny Eleonory Amalii (1763-1836), córki Fryderyka Wilhelma von Posadowski, która wniosła mu w posagu Bąków. Następnie hrabia Ernest zakupił od Franciszka von Gaschin kolejne majątki w powiecie oleskim i kluczborskim (miasto Olesno, wioski: Wojciechów, Maciejów, Paruszowice i Dobiercice). W 1799 r. uczynił z Bąkowa główną rezydencję swej rodziny. W rękach jego potomków majątek pozostał do 1943 r. Jeden z przedstawicieli rodu, Eugeniusz hrabia von Bethusy-Huc (1842-1926) w 1869 r. w Oleśnie ożenił się z Valeską von Reiswitz z Wędryni, znaną pisarką śląską. Jego krewniak hrabia Edward Jerzy, został w 1880 r. landratem powiatu kluczborskiego i przyczynił się do powstania linii kolejowej z Kluczborka do Tarnowskich Gór. W 1902 r. Henryk von Bethusy-Huc z Bąkowa poślubił Astrid von Moltke, córkę adiutanta cesarza Helmuta Jana Ludwika ze znanego rodu niemieckich wojskowych^[5].

Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946^[6]. 17 października 1984 roku doszło tu do katastrofy kolejowej, w wyniku której zginęły 4 osoby, a 60 zostało rannych.

We wsi znajduje się jedna szkoła, przedszkole, OSP Bąków, stacja kolejowa, dom kultury.

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[7]:

• kościół par. pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, drewniany, wybudowany na przełomie XIV/XV wieku, XVIII w. Ołtarz tego kościoła jest najstarszy na całym Śląsku. Jest jedynym prereformacyjnym kościołem na terenie gminy Kluczbork, na której znajduje się obecnie 16 drewnianych kościołów.
• plebania, z 1845 r.
• mogiła braci Augusta i Emila Bassy, na cmentarzu katolickim
• zespół pałacowy, z poł. XIX w.:
  • Pałac w Bąkowie, neoklasycystyczny wzniesiony około 1855 r. nawiązujący do architektury tzw. willi włoskiej i projektów Carla F. Schinkla. Przebudowany w czasach późniejszych z zatarciem części cech stylowych. Wzniesiony z cegły, potynkowany. Składa się z korpusu i dwóch węższych skrzydeł. Skrzydła i korpus zbudowane na planie prostokątów, dwukondygnacjowe, nad częścią centralną dach naczółkowy z powiekami, nad skrzydłami bocznymi dachy siodłowe z nowszymi lukarnami. Fasada (elewacja północna) dwudziestotrzyosiowa, korpus dziewięcioosiowy, z centralnym pozornym ryzalitem, zwieńczonym trójkątnym frontonem i poprzedzonym portykiem filarowym podtrzymującym taras. We frontonie herb Ernesta Filipa von Bethusy-Huc^[8]. W elewacji ogrodowej, w części środkowej, trójboczny ryzalit i taras. Na osiach skrzydeł bocznych wejścia, ponad nimi spłaszczone trójkątne przyczółki. Elewacje korpusu ozdobione boniowaniem, oknami w prostokątnych obramieniach oraz wydatnymi gzymsami. Reszta budynku ze znacznie uproszczonymi elewacjami^[5]. Po drugiej wojnie światowej majątek upaństwowiono, a pałac przekształcono w wielorodzinny budynek mieszkalny. Zabytek obecnie w dalszym ciągu pełni tę funkcję, dlatego można go zwiedzać tylko z zewnątrz. Dawną rezydencję otacza zaniedbany park krajobrazowy, w pobliżu zachowane zabudowania folwarczne.
  • park.

• 
  Kościół Wniebowzięcia NMP
• 
  Stacja kolejowa
• 
  Herb rodziny Bethusy Huc na pałacu

W 1947 we wsi został założony klub piłkarski LZS Bąków^[9].

• Strona wsi Bąków
• Oficjalna strona klubu piłkarskiego - LZS Bąków. lzsbakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-17)].
• Bęk, niem. ''Bankau'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 167 .