Artykuł 1

Artykuł 1
Państwo	Włochy
Lider	Roberto Speranza
Data założenia	2017
Data rozwiązania	2023
Ideologia polityczna	socjaldemokracja, socjalizm demokratyczny
	Strona internetowa

Artykuł 1 (wł. Articolo 1) – włoska lewicowa partia polityczna, powołana w 2017 i działająca do 2023. Ideologia ugrupowania zaliczana jest do nurtu socjaldemokracji i socjalizmu demokratycznego^[1]. Początkowo działała pod nazwą Artykuł 1 – Ruch Demokratyczny i Postępowy^[2] (wł. Articolo 1 – Movimento Democratico e Progressista).

Historia

Powstanie formacji wiąże się z rozłamem w Partii Demokratycznej. W lutym 2017 liderzy jej lewicowej frakcji, m.in. Enrico Rossi i Roberto Speranza, publicznie krytykowali jej lidera Mattea Renziego^[3], który dwa miesiące wcześniej ustąpił z funkcji premiera po porażce rządowej kampanii referendalnej. 19 lutego 2017 Matteo Renzi zrezygnował także z funkcji sekretarza PD, deklarując jednocześnie ponowne ubieganie się o tę funkcję w partyjnych wyborach za kilka miesięcy^[4]. Nie zapobiegło to jednak rozłamowi w ugrupowaniu – 25 lutego ogłoszono tworzenie nowej formacji^[5].

Do MDP dołączyło początkowo blisko 40 deputowanych, poza byłymi członkami demokratów znalazło się kilkunastu posłów związanych z rozwiązaną w grudniu 2016 partią Lewica, Ekologia, Wolność. Przyłączyło się także kilkunastu senatorów i trzech eurodeputowanych^[6]^[7]. Wśród organizatorów ruchu znaleźli się Enrico Rossi i Roberto Speranza (który został koordynatorem krajowym^[8]), dwaj byli liderzy PD (Pier Luigi Bersani i Guglielmo Epifani), a także Felice Casson, Massimo D’Alema, Vasco Errani i Flavio Zanonato^[6]^[7]^[9].

W wyborach w 2018 ugrupowanie współtworzyło lewicową koalicję Wolni i Równi, która otrzymała około 3% głosów i wprowadziła niespełna 20 swoich przedstawicieli do obu izb parlamentu^[10]. W 2019 lider partii wszedł w skład gabinetu Giuseppe Contego^[11]. W 2021 formacja dołączyła do szerokiej koalicji popierającej nowo powołany rząd Maria Draghiego, otrzymując w nim jedno stanowisko ministerialne^[12]. W 2022 kandydaci Artykułu 1 startowali do parlamentu z listy skupionej wokół PD^[13], partia uzyskała wówczas kilka mandatów poselskich. W 2023 ugrupowanie przyłączyło się do Partii Demokratycznej^[14].

Przypisy

↑ La stagione dei dolori. prosperousnetwork.com, 8 marca 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ Partie polityczne we Włoszech. ewybory.eu. [dostęp 2017-09-04].
↑ La contro-assemblea di Emiliano, Rossi e Speranza: „Insieme sabato a Roma”. La minoranza andrà da Renzi domenica. huffingtonpost.it, 15 lutego 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ Pd, Renzi tira dritto in assemblea, via a iter congressuale. ansa.it, 20 lutego 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ Nasce Articolo 1 – Movimento democratici progressisti. Speranza: „Lavoro e giovani prima di tutto”. la Repubblica.it. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ ^a ^b Mdp, ecco i 37 deputati e i 14 senatori Speranza: «Seduti a sinistra del Pd». corriere.it, 28 lutego 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ ^a ^b Zanonato-Panzeri-Paolucci, addio al Pd al Parlamento Ue. ansa.it, 2 marca 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ Speranza: Il Pd di Renzi è il partito dei moderati. ansa.it, 26 kwietnia 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ Chi è uscito dal PD, alla fine. ilpost.it, 1 marca 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).
↑ Elezioni, il nuovo Parlamento senza D'Alema (ma con Grasso, Boldrini e tutti i ministri Pd). today.it, 6 marca 2018. [dostęp 2018-03-06]. (wł.).
↑ Governo. A sorpresa il Ministero della Salute a LeU. quotidianosanita.it, 4 września 2019. [dostęp 2019-09-04]. (wł.).
↑ Governo, Draghi scioglie la riserva e annuncia i ministri: Franco all'Economia, Cingolani alla Transizione ecologica, Cartabia alla Giustizia. repubblica.it, 12 lutego 2021. [dostęp 2021-02-13]. (wł.).
↑ Elezioni: Maraio, da Psi ok a lista con Pd, Art.1, Demos. ansa.it, 29 lipca 2022. [dostęp 2022-09-28]. (wł.).
↑ Napoli, Speranza „Articolo 1 non è più un partito, daremo forza al Pd”. Poi si commuove: „Ho servito il Paese con onore”. repubblica.it, 10 czerwca 2023. [dostęp 2024-04-06]. (wł.).

[pros-1] La stagione dei dolori. prosperousnetwork.com, 8 marca 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[ew-2] Partie polityczne we Włoszech. ewybory.eu. [dostęp 2017-09-04].

[huf-3] La contro-assemblea di Emiliano, Rossi e Speranza: „Insieme sabato a Roma”. La minoranza andrà da Renzi domenica. huffingtonpost.it, 15 lutego 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[ansa-4] Pd, Renzi tira dritto in assemblea, via a iter congressuale. ansa.it, 20 lutego 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[lr-5] Nasce Articolo 1 – Movimento democratici progressisti. Speranza: „Lavoro e giovani prima di tutto”. la Repubblica.it. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[cor-6] Mdp, ecco i 37 deputati e i 14 senatori Speranza: «Seduti a sinistra del Pd». corriere.it, 28 lutego 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[pe-7] Zanonato-Panzeri-Paolucci, addio al Pd al Parlamento Ue. ansa.it, 2 marca 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[mdp-8] Speranza: Il Pd di Renzi è il partito dei moderati. ansa.it, 26 kwietnia 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[ilp-9] Chi è uscito dal PD, alla fine. ilpost.it, 1 marca 2017. [dostęp 2017-09-04]. (wł.).

[w2018-10] Elezioni, il nuovo Parlamento senza D'Alema (ma con Grasso, Boldrini e tutti i ministri Pd). today.it, 6 marca 2018. [dostęp 2018-03-06]. (wł.).

[rząd-11] Governo. A sorpresa il Ministero della Salute a LeU. quotidianosanita.it, 4 września 2019. [dostęp 2019-09-04]. (wł.).

[lr2021-12] Governo, Draghi scioglie la riserva e annuncia i ministri: Franco all'Economia, Cingolani alla Transizione ecologica, Cartabia alla Giustizia. repubblica.it, 12 lutego 2021. [dostęp 2021-02-13]. (wł.).

[13] Elezioni: Maraio, da Psi ok a lista con Pd, Art.1, Demos. ansa.it, 29 lipca 2022. [dostęp 2022-09-28]. (wł.).

[14] Napoli, Speranza „Articolo 1 non è più un partito, daremo forza al Pd”. Poi si commuove: „Ho servito il Paese con onore”. repubblica.it, 10 czerwca 2023. [dostęp 2024-04-06]. (wł.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]