Adolf Szponar

Adolf Szponar (ur. 13 czerwca 1936 w Hodowicy, zm. 18 marca 2018^[1]) – polski geograf, specjalizujący się w fizjografii urbanistycznej, geografii fizycznej i paleogeografii czwartorzędu; nauczyciel akademicki związany z wrocławskimi uczelniami.

Urodził się w 1936 roku w Hodowicy koło Lwowa. Po zakończeniu II wojny światowej znalazł się wraz ze swoją rodziną na Dolnym Śląsku, gdzie w 1955 roku ukończył III Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu. Następnie podjął studia geograficzne na Uniwersytecie Wrocławskim, które ukończył w 1960 roku magisterium. Bezpośrednio po ich ukończeniu został zatrudniony w Zakładzie Geomorfologii Instytucie Geografii na swojej macierzystej uczelni. Stopień naukowy doktora uzyskał w 1970 roku na podstawie pracy pt. Etapy deglacjacji w strefie podgórskiej Sudetów na podstawie przedpola Sudetów Środkowych. Stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie geografii otrzymał w 1986 roku na podstawie rozprawy nt. Chronostratygrafia i etapy deglacjacji strefy przedgórskiej Sudetów w okresie zlodowacenia środkowopolskiego.

W trakcie swojej kariery naukowej odbył liczne staże i stypendia naukowe, w tym m.in. na uniwersytetach w: Pradze, Lipsku, Leningradzie, Moskwie oraz Wilnie. W 1995 roku otrzymał stanowisko profesora nadzwyczajnego, a w 2003 roku profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Wrocławskim. W dniu 6 stycznia 2004 prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski nadał mu tytuł profesora nauk o Ziemi^[2]. Na Uniwersytecie Wrocławskim w latach 1997-1999 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Geograficznego ds. organizacji badań naukowych i współpracy z zagranicą. Poza Uniwersytetem Wrocławskim wykładał jeszcze w Katedrze Turystyki i Rekreacji Wydziału Ekonomiczno-Menadżerskiego Wyższej Szkoły Handlowej we Wrocławiu.

Jego głównym obiektem zainteresowań była geomorfologia i geografia fizyczna. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Na początku XXI wieku prowadził badania paleograficzne w Dolinie Odry. W latach 2000–2001 był zaangażowany w projekt „Woda dla Wrocławia”.

• Etapy deglacjacji w strefie przedgórskiej na przykładzie przedpola Sudetów Środkowych, Wrocław 1974.
• Metody badań geografii fizycznej, Wrocław 1981.
• Chronostratygrafia i etapy deglacjacji strefy przedgórskiej Sudetów w okresie zlodowacenia środkowopolskiego, Wrocław 1986.
• Wybrane problemy czwartorzędu południowo-zachodniej Polski, Wrocław 1998.
• Fizjografia urbanistyczna, Warszawa 2003.
• Geologia i paleogeografia Wrocławia, Wrocław 2008.

• Prof. dr hab. Adolf Szponar, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-05-30] .
• Przegląd Uniwersytecki Uniwersytetu Wrocławskiego, R. 10, Nr 3 (96), marzec 2004, s. 27.