Antoni Junosza Gałecki

Antoni Junosza Gałecki

Biskup tytularny amatejski
Data i miejsce urodzenia	25 maja 1811 Radłów
Data i miejsce śmierci	10 marca 1885 Wiedeń
Administrator apostolski diecezji krakowskiej
Okres sprawowania	1862–1879
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	diecezja krakowska
Prezbiterat	1834
Nominacja biskupia	1862
Sakra biskupia	19 października 1862
Odznaczenia

Antoni Junosza Gałecki (ur. 25 maja 1811 w Radłowie, zm. 10 marca 1885 w Wiedniu) – biskup administrator diecezji krakowskiej od 1862.

Studiował w Wiedniu i Rzymie, gdzie uzyskał tytuł doktora teologii. W 1834 otrzymał święcenia kapłańskie. Piastował godność kanonika tarnowskiego, od 1853 pełnił funkcję dziekana kapituły tarnowskiej. Był wykładowcą w seminarium duchownym w Tarnowie.

Wskutek działań władz austriackich 25 września 1862 mianowany został przez papieża Piusa IX biskupem tytularnym i wikariuszem apostolskim diecezji krakowskiej w zaborze austriackim. Przeciwnik powstania styczniowego, lojalny wobec władz zaborczych popadał w konflikty z wiernymi i duchowieństwem.10 grudnia 1863 nakazał usunięcie wszelkich emblematów wojennych i symboli narodowych z grobów powstańczych na cmentarzach krakowskich. Za taką postawę odznaczony 16 grudnia 1864 austriackim Orderem Żelaznej Korony II klasy uwolnieniem od opłaty (1864)^[1].

Dbał o dyscyplinę i wysoki poziom opieki duszpasterskiej, popierał zgromadzenia zakonne. Przyjął do diecezji wygnane z Wielkopolski karmelitanki bose, urszulanki, w 1873 pijarów. Jego ostra reakcja w sprawie obłąkanej karmelitanki Barbary Ubryk, zgoda na wejście w mury Karmelu komisji śledczej spowodowały w Krakowie rozruchy uliczne.

8 grudnia 1869 uczestniczył w uroczystości otwarcia Soboru Watykańskiego I, wziął udział w trzech uroczystych sesjach soborowych i na terenie diecezji krakowskiej jako jeden z pierwszych biskupów publicznie ogłosił treść soborowych dokumentów.

Mieszkał w domu Zgromadzenia Księży Misjonarzy na Stradomiu ponieważ zbyt wolno postępowały prace przy odbudowie pałacu biskupiego zniszczonego pożarem. Nie udało mu się nawiązać porozumienia z wpływowymi rodami arystokratycznymi Krakowa, jak również ze środowiskiem profesorskim i akademickim UJ. Od 1876 podejmowano próby zmierzające do odwołania biskupa z Krakowa zakończone sukcesem w kwietniu 1879. Po nominacji Albina Dunajewskiego na stanowisko biskupa krakowskiego papież Leon XIII zwolnił z obowiązków i odwołał z funkcji biskupa Antoniego Gałeckiego, który opuścił Kraków incognito po 26 kwietnia 1879. Wyjechał do Wiednia, gdzie zamieszkał i zmarł w 1885. Został pochowany na cmentarzu publicznym w Wiedniu.

• Jacek Urban "Diecezja krakowska w XIX wieku [w] "Kościół krakowski w Tysiącleciu", wyd. "Znak", Kraków 2000
• "Encyklopedia Krakowa", wyd. PWN, Warszawa - Kraków 2000