Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…co może wykryć rosyjski radar Kasta-2E? (na zdjęciu)

…który artysta koncepcyjny jest znany z serii gier Life Is Strange?

…w jakich siedliskach spotkasz Atractus occidentalis?

…że w Pieninach znajdziesz drugi, mało znany przełom Dunajca?

…dlaczego w XVI wieku rozbudowano mury obronne w Oleśnicy?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem • Mistrzostwa świata w szachach

Peter Sinfield

• Wschodnią Hiszpanię nawiedziła powódź błyskawiczna, w wyniku której zginęło ponad 200 osób (od 29 października)
• Laureatem Złotej Piłki, przyznawanej przez tygodnik „France Football”, został hiszpański pomocnik Rodri (28 października)
• W Gruzji odbyły się wybory parlamentarne, w których zwyciężyło Gruzińskie Marzenie (26 października)
• W Mołdawii odbyło się referendum dotyczące członkostwa w Unii Europejskiej. Ponad 50% głosujących opowiedziało się za akcesją (20 października)

Zmarli: Jim Abrahams • Jan Furtok • Breyten Breytenbach • Serge Vohor • John Prescott • Peter Sinfield (na zdjęciu) • Ahmed M. Mahamoud Silanyo • Michael Hübner • John Nott • Marise Chamberlain • Kicki Håkansson • Quincy Jones • Clement Quartey • Luiz Onmura

Rocznice

28 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Lesław, Stefan i Zdzisław; dzień niepodległości Albanii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Arkady Fiedler

Enrico Fermi

• 1794 – zmarł włoski prawnik i pisarz polityczny Cesare Beccaria, przedstawiciel humanitaryzmu prawniczego
• 1894 – urodził się polski prozaik, reportażysta, przyrodnik i podróżnik Arkady Fiedler (na fotografii), autor: zbeletryzowanych reportaży z wypraw do egzotycznych krajów, m.in. adresowanych do młodzieży Wyspa Robinsona, Orinoko, opowieści o udziale polskich lotników w bitwie o Anglię Dywizjon 303, powieści marynistycznej Dziękuję ci, kapitanie
• 1939 – zmarł kanadyjski lekarz i pedagog James Naismith, twórca koszykówki
• 1954 – zmarli: włoski fizyk teoretyk Enrico Fermi (na fotografii), jeden z twórców podstaw energetyki jądrowej, twórca pierwszego reaktora atomowego oraz współtwórca pierwszej bomby atomowej, laureat Nagrody Nobla, oraz działacz społeczno-polityczny na Śląsku Opolskim, trybun ludowy, publicysta i polityk Arka Bożek, działacz Związku Polaków w Niemczech, w czasie II wojny światowej członek emigracyjnej Rady Narodowej RP, po wojnie wicewojewoda śląsko-dąbrowski i poseł na Sejm Ustawodawczy
• 1964 – NASA wystrzeliła w kierunku Marsa sondę Mariner 4
• 1974 – zmarł rosyjski architekt modernistyczny i malarz Konstantin Mielnikow, uważany za jednego z głównych przedstawicieli konstruktywizmu
  
  27 listopada • Kalendarium dzień po dniu • 29 listopada

Artykuł na medal

Lista członków Alice in Chains – amerykański zespół muzyczny Alice in Chains został złożony w 1987 roku w Seattle z inicjatywy wokalisty i gitarzysty Jerry’ego Cantrella oraz perkusisty Seana Kinneya. W pierwszym składzie grupy znaleźli się również wokalista Layne Staley oraz basista Mike Starr. Wokalista znał Kinneya od 1985, a Cantrella od 1987 roku; drugiemu z nich zaoferował mieszkanie w kompleksie sal prób Music Bank, którym zarządzał. Oryginalny skład zespołu utrzymał się do stycznia 1993 roku, kiedy to w ramach trasy promującej drugi album studyjny Dirt, miejsce Starra – zmagającego się z uzależnieniem od heroiny – zajął Mike Inez. W kwietniu 2002 roku, w wyniku przedawkowania narkotyków, zmarł Staley. Zespół na okres trzech lat zawiesił działalność. Reaktywacja nastąpiła w 2005 roku. Od marca 2006 roku nowym wokalistą jest William DuVall. Jedynymi stałymi członkami zespołu pozostają Cantrell oraz Kinney. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Lepilemur czarnopręgi – gatunek ssaka naczelnego z rodziny lepilemurowatych. Pierwszego opisu gatunku dokonał John Edward Gray w 1870 roku. Zwierzę prowadzi samotny, nocny tryb życia. Do 2013 roku w ogóle nie był badany na wolności, potem zaś przeprowadzono jedynie krótkotrwałe badania. Za dnia lepilemur czarnopręgi schronienia poszukuje w dziuplach drzew, w lasach bardziej otwartych, zrzucających liście, nie będzie również stronił od chronienia się w gąszczu. Lepilemur czarnopręgi, jak wszyscy przedstawiciele jego rodziny, jest endemitem Madagaskaru. Cechuje się ograniczonym zasięgiem występowania, nie sięgając poza region Sambirano. Całkowita liczebność gatunku spada. Siedlisko życia zwierzęcia jest dewastowane przez człowieka, głównie poprzez wylesianie oraz rozwój rolnictwa. W ochronie gatunku przeszkadza wątpliwość dotycząca systematyki. Czytaj więcej…