tempo

wymowa:

IPA: [ˈtɛ̃mpɔ], AS: [tẽmpo], zjawiska fonetyczne: nazal. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) prędkość wykonywania jakiejś czynności, zwykle powtarzanej

(1.2) muz. szybkość utworu muzycznego

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	tempo	tempa
dopełniacz	tempa	temp
celownik	tempu	tempom
biernik	tempo	tempa
narzędnik	tempem	tempami
miejscownik	tempie	tempach
wołacz	tempo	tempa

przykłady:

(1.1) Dyrektor zarządził zwiększenie tempa produkcji.

(1.2) Ten utwór jest w tempie largo.

składnia:

kolokacje:

(1.1) szybkie / wolne / ekspresowe / ślimacze (=wolne) / żółwie (=wolne) / wariackie (=szybkie) / … tempo • iść / robić coś w jakimś tempie • tempo pracy / biegu / … • narzucać komuś tempo = zmuszać kogoś do pracy / biegu / … w jakimś tempie • (nie) dotrzymywać komuś / czyjegoś tempa = (nie) nadążać za kimś

(1.2) tempo allegro / moderato / …

synonimy:

(1.1) szybkość, prędkość

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

w ślimaczym tempie

etymologia:

(1.2) wł. tempo < łac. tempus^[1]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) tempo, rate, speed; (1.2) tempo
• baskijski: (1.2) tempo
• białoruski: (1.1) тэмп m
• bułgarski: (1.1) темпо n; (1.2) темпо n
• duński: (1.1) tempo n, fart w; (1.2) tempo n
• jidysz: (1.1) טעמפּ m (temp); (1.2) טעמפּ m (temp)
• niemiecki: (1.1) Tempo n; (1.2) Tempo n
• norweski (bokmål): (1.1) tempo n, fart m
• norweski (nynorsk): (1.1) tempo n, fart m
• rosyjski: (1.1) темп m; (1.2) темп m
• szwedzki: (1.1) tempo n
• włoski: (1.1) tempo

źródła:

wymowa:

bryt. IPA: /ˈtɛm.pəʊ/, SAMPA: /tEm.p@U/

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) tempo

(1.2) muz. tempo

odmiana:

lm tempos lub tempi

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) muz. tempo^[1]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

morfologia:

temp•o

wymowa:

​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) fiz. czas

(1.2) czas, pora

(1.3) gram. czas

odmiana:

(1)

 

	ununombro	multenombro
nominativo	tempo	tempoj
akuzativo	tempon	tempojn

przykłady:

(1.1) La tempo pasinta jam neniam revenos; la tempon venontan neniu ankoraŭ konas.^[1] → Czas miniony już nigdy nie powróci; czasu nadchodzącego nikt jeszcze nie zna.

(1.2) Jam estas tempo iri domen.^[2] → Już czas iść do domu.

(1.2) Ankoraŭ ne estas tempo por plori. → Jeszcze nie czas na płacz.

(1.3) Esperanto havas tri tempoj. → Esperanto ma trzy czasy.

składnia:

kolokacje:

(1.2) estas tempo → jest czas, aby • estas tempo por → jest czas na

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. tempa

związki frazeologiczne:

alia tempo, aliaj moroj • aliaj tempoj, aliaj moroj • depost tempo nememorebla • en la bona malnova tempo • estis la tempo, ni ne komprenis, pasis la tempo, la saĝ' al ni venis • gast' en tempo malĝusta estas ŝtono sur brusto • kio estis kaj pasis, tion tempo frakasis • la afero havas tempon • la tempo ĉiam malkaŝas la veron • la tempo venos, ni ĉion komprenos • plej bona kuracisto estas la tempo • por ĉiu ago venas la tempo de pago • se la tempo forblovis, ni jam helpi ne povas; kio post ni aperos, ni de ĝi ne suferos • sprit' en tempo ne ĝusta estas tre malbongusta • ŝuldon tempo ne kuracas • temp' estas mono • temp' estas valoro simile al oro • tempo flatas, tempo batas • tempo kaj cirkonstancoj saĝon alportas • tempo prenas, tempo pagas • tempo toleras, sed vero aperas • tempo venos, zorgon prenos • uzu tempon estantan, antaŭvidu estontan, memoru estintan • venos tempo, venos konsilo

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) czas

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

IPA: ['tẽpʊ]

​^?/i ​^?/i ​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) czas

(1.2) pogoda

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) tempo (szybkość)

odmiana:

(1.1) ett tempo, tempot, tempon, tempona

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) takt

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

wymowa:

IPA: [ˈtɛmpo] ​^?/i

​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) czas

(1.2) gram. czas

(1.3) meteorol. pogoda

(1.4) część (filmu, sztuki teatralnej, itp.)

(1.5) muz. tempo

odmiana:

lp tempo, lm tempi

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. attempato

rzecz. tempaccio m

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1) łac. tempus - „czas”

(1.5) z (1.1)

uwagi:

zobacz też: Indeks:Włoski - Kalendarz i czas

źródła: