dziesiątkować

wymowa:

IPA: [ˌd͡ʑɛ̇ɕɔ̃ntˈkɔvat͡ɕ], AS: [ʒ́ėśõntkovać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ą • akc. pob. ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. zdziesiątkować)

(1.1) książk. hist. bić, zabijać, rozstrzeliwać, karać co dziesiątą osobę

(1.2) książk. niszczyć, tępić, uśmiercać masowo

odmiana:

(1.1-2) koniugacja IV

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		dziesiątkować
czas teraźniejszy		dziesiątkuję	dziesiątkujesz	dziesiątkuje	dziesiątkujemy	dziesiątkujecie	dziesiątkują
czas przeszły	m	dziesiątkowałem	dziesiątkowałeś	dziesiątkował	dziesiątkowaliśmy	dziesiątkowaliście	dziesiątkowali
	ż	dziesiątkowałam	dziesiątkowałaś	dziesiątkowała	dziesiątkowałyśmy	dziesiątkowałyście	dziesiątkowały
	n	dziesiątkowałom	dziesiątkowałoś	dziesiątkowało
tryb rozkazujący		niech dziesiątkuję	dziesiątkuj	niech dziesiątkuje	dziesiątkujmy	dziesiątkujcie	niech dziesiątkują
pozostałe formy czas przyszły m będę dziesiątkował, będę dziesiątkować będziesz dziesiątkował, będziesz dziesiątkować będzie dziesiątkował, będzie dziesiątkować będziemy dziesiątkowali, będziemy dziesiątkować będziecie dziesiątkowali, będziecie dziesiątkować będą dziesiątkowali, będą dziesiątkować ż będę dziesiątkowała, będę dziesiątkować będziesz dziesiątkowała, będziesz dziesiątkować będzie dziesiątkowała, będzie dziesiątkować będziemy dziesiątkowały, będziemy dziesiątkować będziecie dziesiątkowały, będziecie dziesiątkować będą dziesiątkowały, będą dziesiątkować n będę dziesiątkowało, będę dziesiątkować będziesz dziesiątkowało, będziesz dziesiątkować będzie dziesiątkowało, będzie dziesiątkować czas zaprzeszły m dziesiątkowałem był dziesiątkowałeś był dziesiątkował był dziesiątkowaliśmy byli dziesiątkowaliście byli dziesiątkowali byli ż dziesiątkowałam była dziesiątkowałaś była dziesiątkowała była dziesiątkowałyśmy były dziesiątkowałyście były dziesiątkowały były n dziesiątkowałom było dziesiątkowałoś było dziesiątkowało było forma bezosobowa czasu przeszłego dziesiątkowano tryb przypuszczający m dziesiątkowałbym, byłbym dziesiątkował dziesiątkowałbyś, byłbyś dziesiątkował dziesiątkowałby, byłby dziesiątkował dziesiątkowalibyśmy, bylibyśmy dziesiątkowali dziesiątkowalibyście, bylibyście dziesiątkowali dziesiątkowaliby, byliby dziesiątkowali ż dziesiątkowałabym, byłabym dziesiątkowała dziesiątkowałabyś, byłabyś dziesiątkowała dziesiątkowałaby, byłaby dziesiątkowała dziesiątkowałybyśmy, byłybyśmy dziesiątkowały dziesiątkowałybyście, byłybyście dziesiątkowały dziesiątkowałyby, byłyby dziesiątkowały n dziesiątkowałobym, byłobym dziesiątkowało dziesiątkowałobyś, byłobyś dziesiątkowało dziesiątkowałoby, byłoby dziesiątkowało imiesłów przymiotnikowy czynny m dziesiątkujący, niedziesiątkujący ż dziesiątkująca, niedziesiątkująca dziesiątkujące, niedziesiątkujące n dziesiątkujące, niedziesiątkujące imiesłów przymiotnikowy bierny m dziesiątkowany, niedziesiątkowany dziesiątkowani, niedziesiątkowani ż dziesiątkowana, niedziesiątkowana dziesiątkowane, niedziesiątkowane n dziesiątkowane, niedziesiątkowane imiesłów przysłówkowy współczesny dziesiątkując, nie dziesiątkując rzeczownik odczasownikowy dziesiątkowanie, niedziesiątkowanie

przykłady:

składnia:

(1.1-2) dziesiątkować + B.

kolokacje:

synonimy:

(1.1) decymować

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. dziesiątek mrz, dziesiątkowanie n, zdziesiątkowanie n, dziesiętnik m, dziesiątak m, dziesięcina ż, dziesiątka ż

czas. zdziesiątkować dk.

przym. dziesiątkowy, dziesiętny, dziesiąty

licz. dziesięć, dziesięcioro

związki frazeologiczne:

etymologia:

kalka z łac. decimare^[1]

uwagi:

(1.1) jako określenie kary stosowanej m.in. w wojsku rzymskim, najczęściej stosuję się określenia decymacja i dziesiątkowanie

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) decimate
• esperanto: (1.1) dekumi
• francuski: (1.1) décimer
• hiszpański: (1.1) diezmar; (1.2) diezmar
• nowogrecki: (1.1) αποδεκατίζω; (1.2) αποδεκατίζω
• słowacki: (1.1) decimovať; (1.2) decimovať
• włoski: (1.1) decimare; (1.2) decimare

źródła: