PL204358B1

PL204358B1 - Pochodne C-aryloglukozydu jako inhibitory SGLT2 i ich zastosowanie oraz kompozycja farmaceutyczna zawierająca taką pochodną

Info

Publication number: PL204358B1
Application number: PL355018A
Authority: PL
Inventors: Bruce Ellsworth; William N. Washburn; Phillip M. Sher; Gang Wu; Wei Meng
Original assignee: Bristol Myers Squibb Co
Priority date: 1999-10-12
Filing date: 2000-10-02
Publication date: 2010-01-29
Also published as: EP1224195B1; TR200200986T2; WO2001027128A1; NO20021721D0; NO332798B1; KR20020063876A; AU781009B2; PL355018A1; AR026024A1; MY125405A; HU229446B1; NO323698B1; DE60020259T2; EP1224195A1; AU7848300A; CZ20021285A3; CO5251414A1; JP4365554B2; US6414126B1; HK1044541B

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku są pochodne C-aryloglukozydu jako inhibitory SGLT2 i ich zastosowanie oraz kompozycja farmaceutyczna zawierająca taką pochodną. C-Arylowe glukozydy są inhibitorami zależnych od sodu przenośników glukozy znajdujących się w jelicie cienkim i nerce (SGLT2), w związku z czym znajdują zastosowanie do leczenia cukrzycy, szczególnie cukrzycy typu II, jak również hiperglikemii, hiperinsulinemii, otyłości, nadmiaru triglicerydów we krwi, zespołu X, powikłań cukrzycowych, miażdżycy naczyń i chorób pokrewnych. Mogą one także znaleźć zastosowanie w połączeniu z jednym, dwoma lub wieloma środkami przeciwcukrzycowymi innego typu i/lub jednym, dwoma lub wieloma środkami terapeutycznymi innego typu, takimi jak środki hipolipemiczne.

W przybliżeniu 100 milionów ludzi na całym świecie cierpi na cukrzycę typu II (NIDDM), która charakteryzuje się hiperglikemią spowodowaną nadmierną produkcją glukozy w wątrobie i obwodową opornością na insulinę, których podstawowe przyczyny są jak dotąd nieznane. Uważa się, że hiperglikemią jest głównym czynnikiem ryzyka rozwoju powikłań cukrzycowych i prawdopodobnie przyczynia się bezpośrednio do upośledzenia sekrecji insuliny obserwowanej w zaawansowanej NIDDM. Normalizacja poziomu glukozy w osoczu u pacjentów z NIDDM poprawiłaby działanie insuliny i kompensowała rozwój powikłań cukrzycowych. Inhibitor zależnego od sodu przenośnika glukozy SGLT2 w nerce mógłby wspomagać normalizację poziomu glukozy w osoczu, a niewykluczone, że i masy ciała, wzmagając wydalanie glukozy.

Opracowanie nowych, bezpiecznych i aktywnych po podaniu doustnym środków przeciwcukrzycowych jest pożądane także w celu uzupełnienia istniejących sposobów leczenia, obejmujących podawanie sulfonylomoczników, tiazolidynodionów, metforminy i insuliny, oraz w celu zapobieżenia potencjalnym efektom ubocznym związanym ze stosowaniem tych innych środków.

Hiperglikemia jest cechą charakterystyczną cukrzycy typu II (NIDDM); konsekwentna kontrola poziomu glukozy w osoczu w cukrzycy może kompensować rozwój powikłań cukrzycowych i uszkodzenie komórek beta obserwowane w zaawansowanej chorobie. Glukoza osoczowa jest normalnie przesączana w kłębuszku nerkowym i aktywnie reabsorbowana w kanaliku proksymalnym. SGLT2 wydaje się być głównym przenośnikiem odpowiedzialnym za ponowny wychwyt glukozy w tym miejscu. Specyficzny inhibitor SGLT, florydzyna lub blisko spokrewnione analogi, hamują ten proces ponownego wychwytu u gryzoni i psów z cukrzycą, co w efekcie prowadzi do normalizacji poziomu glukozy w osoczu poprzez zwiększanie wydalania glukozy bez hipoglikemicznych efektów ubocznych. Stwierdzono, że długoterminowe (6-miesięczne) leczenie szczurów Zucker z cukrzycą inhibitorem SGLT2 poprawia odpowiedzi insuliny na glikemię, poprawia wrażliwość na insulinę i opóźnia początek nefropatii i neuropatii u tych zwierząt, przy braku wykrywalnej patologii w nerce i braku zaburzenia równowagi elektrolitowej w osoczu. Można się spodziewać, że selektywne hamowanie SGLT2 u pacjentów z cukrzycą znormalizuje osoczowy poziom glukozy poprzez zwię kszenie wydalania glukozy w moczu, a tym samym zwiększenie wrażliwości na insulinę, i opóźnianie rozwoju powikłań cukrzycowych.

Dziewięćdziesiąt procent ponownego wychwytu glukozy w nerce odbywa się w komórkach nabłonka bliższego segmentu SI kanalika proksymalnego kory nerkowej, a SGLT2 jest prawdopodobnie głównym przenośnikiem odpowiedzialnym za ten ponowny wychwyt. SGLT2 jest 672-aminokwasowym białkiem zawierającym 14 przezbłonowych segmentów, które w przeważającej mierze ulega ekspresji w bliższym segmencie SI kanalików proksymalnych nerek. Specyficzność substratu, zależność od sodu i lokalizacja SGLT2 są zgodne z właściwościami przenośnika glukozy zależnego od sodu, uprzednio scharakteryzowanego w kanalikach proksymalnych kory nerkowej człowieka, takimi jak wysoka wydajność, niskie powinowactwo. Ponadto, badania hybrydyzacji wykazują udział SGLT2 jako dominującego kotransportera N⁺/glukoza w segmencie SI kanalika proksymalnego, ponieważ faktycznie cała aktywność przenoszenia glukozy zależna od Na zakodowana w mRNA z kory nerki szczura jest hamowana przez antysensowny oligonukleotyd specyficzny dla szczurzego SGLT2. SGLT2 jest genem mogącym odpowiadać za pewne formy rodzinnej glukozurii, genetycznej nieprawidłowości, w której reabsorpcja glukozy w nerkach jest upośledzona w różnym stopniu. Żaden spośród dotąd zbadanych objawów nie jest związany z miejscem SGLT2 na chromosomie 16. Jednakże badania wysoce homologicznych SGLT gryzoni silnie wykazują na udział SGLT2 jako głównego przenośnika nerkowego glukozy zależnego od sodu i sugerują, że zmapowane miejsce dla glukozurii koduje regulator SGLT2. Hamowanie SGLT2 miałoby zmniejszać osoczowe poziomy glukozy poprzez wzmożone wydalanie glukozy u pacjentów z cukrzycą.

PL 204 358 B1

SGLT1, inny kotransporter glukozy zależny od Na, który jest w 60% identyczny z SGLT2 na poziomie aminokwasów, jest wyrażony w jelicie cienkim i w dalszym segmencie S3 kanalika proksymalnego nerki. Pomimo podobieństw sekwencji, ludzki SGLT1 i SGLT2 dają się rozróżnić biochemicznie. Dla SGLT1 stosunek molowy Na+ do przenoszonej glukozy wynosi 2:1, podczas gdy dla SGLT2 stosunek wynosi 1:1. Wartość Km dla Na⁺ wynosi odpowiednio 32 i 250-300 mM dla SGLT1 i SGLT2. Wartości Km dla ponownego wychwytu glukozy i nie metabolizowanego analogu glukozy, α-metylo-D-glukopiranozydu, (AMG) są podobne dla SGLT1 i SGLT2, tj. odpowiednio 0,8 i 1,6 mM (glukoza) i 0,4 i 1,6 mM (AMG) dla przenośników SGLT1 i SGLT2.

Jednakże te dwa przenośniki różnią się pod względem specyficzności wobec substratu w przypadku cukrów takich jak galaktoza, która jest substratem tylko dla SGLT1.

Podawanie florydzyny, specyficznego inhibitora aktywności SGLT, potwierdziło koncepcję in vivo poprzez intensyfikację wydalania glukozy, obniżenie poziomów glukozy na czczo i po posiłku i intensyfikację zużywania glukozy bez hipoglikemicznych efektów ubocznych na kilku modelach cukrzycy u gryzoni i na jednym modelu cukrzycy u psa. Nie obserwowano żadnych szkodliwych wpływów na równowagę jonów w osoczu, funkcję nerek lub morfologię nerek jako konsekwencję leczenia florydzyną aż do dwóch tygodni. Ponadto nie obserwowano żadnych wpływów hipoglikemicznych lub innych szkodliwych skutków przy podawaniu florydzyny normalnym zwierzętom, pomimo obecności glikozurii. Stwierdzono, że podawanie inhibitora nerkowych SGLT przez okres 6 miesięcy (Tanabe Seiyaku) poprawia osoczowe poziomy glukozy na czczo i po posiłku, poprawia sekrecję i zużycie insuliny w modelach otyłych szczurów NIDDM, i kompensuje rozwój nefropatii i neuropatii bez hipoglikemicznych lub nerkowych efektów ubocznych.

Sama florydzyna nie jest atrakcyjnym lekiem doustnym, ponieważ jest ona niespecyficznym inhibitorem SGLT1/SGLT2, który hydrolizuje w jelicie do aglikonu floretyny, która jest silnym inhibitorem ułatwionego transportu glukozy. Równoczesne hamowanie wspomagających przenośników glukozy (GLUT) jest niepożądane, ponieważ takie inhibitory mogłyby zaostrzyć obwodową oporność na insulinę, jak również zwiększyć hipoglikemię w OUN. Hamowanie SGLT1 mogłoby także mieć poważne szkodliwe konsekwencje jakie są widoczne w dziedzicznym zespole złego wchłaniania glukozy/galaktozy (GGM), w którym mutacje kotransportera SGLT1 dają w wyniku upośledzone pobieranie glukozy w jelicie i zagrażającą życiu biegunkę i odwodnienie. Różnice biochemiczne pomiędzy SGLT2 i SGLT1, jak również stopień rozbieżności sekwencji pomiędzy nimi, umożliwiają identyfikację selektywnych inhibitorów sglt2.

Zespoły glukozurii rodzinnej są stanami, w których jelitowy transport glukozy i nerkowy transport innych jonów i aminokwasów jest prawidłowy. Wydaje się, że pacjenci z glukozurią rodzinną rozwijają się prawidłowo, mają prawidłowe osoczowe poziomy glukozy i nie cierpią na żadne znaczne deficyty zdrowotne w konsekwencji tego zaburzenia, pomimo niekiedy dość wysokich (110-114 g/dzień) poziomów wydalanej glukozy. Większość objawów widocznych u tych pacjentów obejmuje polifagię, poliurię i polidypsję, a nerki wydają się mieć prawidłową budowę i działanie. Zatem, z dotąd dostępnych dowodów, defekty ponownego wychwytu glukozy w nerkach wydają się mieć minimalne długoterminowe negatywne konsekwencje u poza tym normalnych osobnikach.

Następujące odsyłacze literaturowe ujawniają O-arylowe glukozydy jako inhibitory sglt2 w leczeniu cukrzycy.

Opis patentowy EP 598359A1 (także JP 035988) (Tanabe Seiyaku) ujawnia związki o następującym wzorze A wzór A

R¹ = H, acyl,

R² = H, Me

PL 204 358 B1

R⁴, R⁴ może reprezentować rozmaite podstawniki, opis patentowy EP 0850948A1 ujawnia

R¹ = H, acyl, CO(Oalkil)

R² = H, allil

R³ = H lub Me

Opis patentowy JP 09188625A rozszerza wzór B tak, że obejmuje on przykłady B, w których R³oznacza H i gdzie 5 członowy pierścień jest nasycony, jak również odpowiedniki benzotiofenów (0 = S) i indenów (O = CH2).

R¹ = H, acyl, CO(Oalkil)

R² = H, allil

R³ = H lub Me

Opis patentowy JP 09124685A rozszerza wzór B dla R³ = H tak, że obejmuje on monoacylowane pochodne C6 hydroksylowe, w których grupę acylową stanowi podstawiony kwas benzoesowy lub pirydylokarboksylowy albo uretan wytworzony z odpowiedniego fenolu.

R² = H

Opis patentowy JP 09124684 ujawnia pochodne o wzorze B

PL 204 358 B1

R¹, R² = H, alkil, alkoksy, aryl lub razem okso

Opis patentowy EP 773226-A1 ujawnia pochodne o wzorze B

R¹ = alkanoil jeśli R² = H 21

R² = alkoksykarbonyl jeśli R¹ = H

Opis patentowy JP 08027006-A ujawnia pochodne o wzorze A, w którym różne kombinacje grup hydroksylowych glukozy są acylowane i wydaje się on podobny do opisu patentowego EP 598359A1

Opis patentowy EP 684254-A1 obejmuje zapewne pochodne o wzorze B ujawnione w opisie patentowym JP 09188625A.

Poniżej wymieniono inne ujawnienia i publikacje, które ujawniają inhibitory SGLT2:

K. Tsujihara i in., Chem. Pharm. Bull. 44, 1174-1180 (1996)

M. Hongu i in., Chem. Pharm. Bull. 46, 22-33 (1998)

M. Hongu i in., Chem. Pharm. Bull. 46, 1545-1555 (1998)

A.Oku i in., Diabetes, 48, 1794-1800 (1999)

JP 10245391 (Dainippon) ujawnia 500 związków jako środki hipoglikemiczne do leczenia cukrzycy. Są to 0-glukozydy hydroksylowanych kumaryn.

WO 98/31697 ujawnia związki o wzorze

w którym Ar obejmuje, między innymi, fenyl, bifenyl, difenylometan, difenyloetan i eter difenylowy, i R¹ oznacza glikozyd, R² oznacza H, OH, amino, atom fluorowca, karboksy, alkil, cykloalkil lub karboksyamid, i R³ oznacza atom wodoru, alkil lub acyl, oraz k, m i n niezależnie oznaczają 1-4. Podgrupa związków ujawnionych w międzynarodowym zgłoszeniu patentowym 98/31697 zawiera związki o następującym wzorze

A oznacza O lub (CH2)x gdzie x = 0-3 ₃

R³ oznacza atom wodoru, alkil lub acyl gdzie n wynosi 1-4 ₂

R² oznacza atom wodoru, alkil, OH, NH2, atom fluorowca, CO2H lub karboksyimid gdzie k oznacza 1-4;

ujawnione do zastosowania w leczeniu lub zapobieganiu między innymi chorobom zapalnym, chorobom autoimmunologicznym, infekcjom, rakowi i przerzutom raka, zaburzeniom reperfuzyjnym, zakrzepicy, owrzodzeniu, zranieniom, osteoporozie, cukrzycy i miażdżycy naczyń.

Wynalazek dotyczy pochodnych C-aryloglukozydu jako inhibitorów SGLT2, o wzorze I

PL 204 358 B1

w którym

R¹, R² i R^2a niezależnie oznaczają atom wodoru, OH, OR⁵, alkil, CF3, OCHF2, OCF3, SR⁵ⁱ lub atom fluorowca, albo dwa z R¹, R² i R^2a razem tworzą grupę -OCH2O-;

R³ i R⁴ niezależnie oznaczają atom wodoru, OH, OR^5a, OAryl, OCH2Aryl, alkil, CF3, -OCHF2, -OCF3, atom fluorowca, -CO2R^5b, -CO2H, COR^6b, -CH(OH)R^6c, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g, -SO2Aryl, tiadiazol lub tetrazol, przy czym tetrazol jest ewentualnie podstawiony grupą metylową, lub R³ i R⁴ razem tworzą grupę -OCH2O-;

R⁵, R^5a, R^5b, R^5c, R^5d, R^5e, R^5f, R⁵⁹ i R⁵ⁱ niezależnie oznaczają alkil;

R^6b i R^6c niezależnie oznaczają atom wodoru lub alkil;

A oznacza O, S lub (CH2)n gdzie n wynosi 0-3, lub jego farmaceutycznie dopuszczalna sól; z ograniczeniem, że gdy A oznacza (CH2)n, gdzie n wynosi 0, 1, 2 lub 3 lub A oznacza O, i co najmniej jeden spośród R¹, R² i R^2a oznacza OH lub OR⁵ wówczas co najmniej jeden spośród R¹, R², i R^2a oznacza CF3, OCF3, lub OCHF2 i/lub co najmniej jeden spośród R³ i R⁴ oznacza CF3, -OCHF2, -OCF3, -CO2R^5b, CH(OH)R^6c, COR^6b, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g lub -SO2Aryl.

Korzystny jest związek według wynalazku z ograniczeniem, że gdy A oznacza (CH2)n gdzie n wynosi 0, 1, 2 lub 3 względnie A oznacza O, i co najmniej jeden spośród R¹, R², R^2a, R³ i R⁴ oznacza OH lub OR⁵, wówczas co najmniej jeden spośród R¹, R², i R^2a oznacza CF3, OCF3 lub OCHF2' i/lub co najmniej jeden spośród R³ i R⁴ oznacza CF3, -OCHF2, -QCF3, -CO2R^5b, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g, -SO2Aryl lub atom fluorowca.

Korzystny jest związek według wynalazku o wzorze

Korzystny jest związek według wynalazku, w którym A oznacza (CH2)nKorzystny jest związek według wynalazku, w którym A oznacza CH2 lub O lub S.

Korzystny jest związek według wynalazku, w którym A oznacza CH2 lub O lub S;

R¹, R² i R^2a są niezależnie wybrane spośród takich jak H, niższy alkil, atom fluorowca, OR⁵ lub OCHF2, albo dwa z R¹, R² i R^2a oznaczają H, a pozostały oznacza niższy alkil, atom fluorowca, OR⁵, lub OCHF2;

R³ i R⁴ są niezależnie wybrane spośród takich jak niższy alkil, OR^5a, -OCHF2, -SR^5e, OH, CO2R^5b, -3,40 (O-CHz-O)-, -COR^6b, -CH(OH)R^6c, CF3, R^5c—C—NH— -SOR^5f, -SO2R^5g, Aryl, -NHSO2Aryl, -NHSO2R^5d, CO2H, tiadiazol, tetrazol, OCH₂Aryl, -OCF₃, OAryl lub H.

Szczególnie korzystny jest związek według wynalazku, w którym A oznacza CH2; R¹ oznacza atom wodoru, atom fluorowca lub niższy alkil; R² i R^2a jednocześnie oznaczają H; R³ oznacza H; i R⁴oznacza niższy alkil, -COR^6b, -CH(OH)R^6c, R^5aO, -OCHF2, -OCF3 lub -SR^5e.

Korzystny jest związek według wynalazku, w którym A oznacza CH2; R¹ oznacza atom wodoru, atom fluorowca lub niższy alkil; i R⁴ oznacza niższy alkil, R^5aO, -OCHF2 lub -SR^5e.

Korzystny jest związek według wynalazku, w którym R⁴ oznacza 4-C2H5.

PL 204 358 B1

Szczególnie korzystny jest związek według wynalazku o wzorze

PL 204 358 B1

Korzystny jest związek według wynalazku o wzorze

w którym A oznacza CH2 i jest w pozycji meta względem glukozydu, R¹, R² i R^2a jednocześ nie oznaczają H, oraz R³ oznacza: 4-Me, 4-OH, 3-Me, H, 3-OMe, 4-CO2Me, 3,4-(OCH2O), 4-CF3, 4-NHAc, 4-SO2Me, 4-Ph, 4-NHSO2Ph-4'-Me, 4-NHSO2Me, 4-CO2H, 4-tiadiazol, 4-tetrazol, 4-OCH2Ph-4'-CN, 4-OCHF2, 4-izopropyl, 2-izopropyl, 4-O-n-propyl, 4-tetrazolo-2'-Me, 4-tetrazolo-1'-Me, 4-OPh, 4-n-propyl, 4-n-butyl, 4-SO2Et, 4-SO2-n-propyl, 4-SO2Ph lub 4-SOMe.

Korzystny jest związek według wynalazku o wzorze:

w którym

A:	R³ ;
Wiązanie	H
Wiązanie	3-Me
Wiązanie	4-MeO
(CH2)2	H
(CH2)2	4-Me
(CH2)3	H
(CH2)3	4-Me
(CH2)3	3-Me
Wiązanie (wiązanie para)	H
CH2 (wiązanie orto)	H
CH2 (wiązanie orto) 4-Et

PL 204 358 B1

O 4-Me

S 4-Me.

Korzystny jest związek według wynalazku o wzorze

w którym

A:	R¹:	R²:	R³:
CH2	2-Me	H	4-Et
CH2	4-Me	H	4-Et
CH2	4-Me	H	4-SO2Me
CH2	4-Me	H	4-OH
CH2	4-Me	H	4-S(O)Me
CH2	4-Me	H	4-F
CH2	4-Me	H	4-Cl
CH2	4-Me	H	4-Me
CH2	4-Me	H	H
CH2	4-Me	6-Me	4-OMe
CH2	4-F	H	4-OMe
CH2	4-Cl	H	4-SOMe
CH2	4-Cl	H	4-SO2Me
CH2	4-Cl	H	4-OCHF2
CH2	4-Et	H	4-OMe
CH2	4-iPr	H	4-OMe
CH2	4-iPr	H	4-SMe
CH2	4-iPr	H	4-SO2Me
CH2	4,5-OCH2O	H	4-Et
CH2	5-Me	H	4-Et
CH2	5-Me	6-Me	4-OMe
CH2	6-Me	H	4-Et .

Korzystny jest związek według wynalazku o wzorze

PL 204 358 B1

Przedmiotem wynalazku jest kompozycja farmaceutyczna zawierająca farmaceutycznie dopuszczalny nośnik oraz substancję czynną, która według wynalazku zawiera jako substancję czynną wyżej określony związek o wzorze (I).

Wynalazek dotyczy także zastosowania wyżej określonego związku o wzorze (I) do wytwarzania leku do leczenia lub opóźniania postępu lub początku cukrzycy, retinopatii cukrzycowej, neuropatii cukrzycowej, nefropatii cukrzycowej, opóźnionego gojenia ran, oporności na insulinę, hiperglikemii, hiperinsulinemii, podwyższonych poziomów kwasów tłuszczowych lub glicerolu we krwi, hiperlipidemii, otyłości, nadmiaru triglicerydów we krwi, zespołu X, powikłań cukrzycowych, miażdżycy naczyń lub nadciśnienia, lub zwiększania poziomów lipoprotein o dużej gęstości, u gatunków ssaków.

Szczególnie korzystne jest zastosowanie związku o wzorze

Szczególnie korzystne jest zastosowanie wyżej określonego związku o wzorze (I) do wytwarzania leku do leczenia cukrzycy typu II u gatunków ssaków.

Dalszym aspektem wynalazku jest związek o wzorze

w którym

R¹, R² i R^2a niezależnie oznaczają atom wodoru, OH, OR⁵ niższy alkil, CF3, OCHF2, OCF3, SR⁵ⁱlub atom fluorowca, albo dwa z R¹, R² i R^2a razem tworzą grupę -OCH2O-;

R³ i R⁴ niezależnie oznaczają atom wodoru, OH, OR^5a, OAryl, OCH2Aryl, niższy alkil, CF3, -OCHF2, -OCF3, atom fluorowca, -CO2R^5b, -CO2H, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g, -SO2Aryl, tiadiazol lub tetrazol, przy czym tetrazol jest ewentualnie podstawiony grupą metylową, lub R³ i R⁴ razem tworzą grupę -OCH2O-;

R⁵, R^5a, R^5b, R^5c, R^5d, R^5e, R^5f, R^5g i R⁵ⁱ niezależnie oznaczają niższy alkil;

A oznacza O, S lub (CH2)n gdzie n wynosi 0-3, lub jego farmaceutycznie dopuszczalna sól, z ograniczeniem, że gdy A oznacza (CH2)n gdzie n wynosi 0, 1, 2, lub 3 lub A oznacza O, i co najmniej jeden spośród R¹, R², R^2a, R³ i R⁴ oznacza OH lub OR⁵, wówczas co najmniej jeden spośród R¹, R², i R^2a oznacza CF3, OCF3, lub OCHF2 i/lub co najmniej jeden spośród R³ i R⁴ oznacza CF3, -OCHF2, -OCF3, -CO2R^5b, CH(OH)R^6c, COR^6b, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO₂Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g, -SO2Aryl lub atom fluorowca;

PL 204 358 B1

R¹, R² i R^2a niezależnie oznaczają atom wodoru, OH, OR⁵, niższy alkil, CF3, OCHF2, OCF3, SR⁵ⁱlub atom fluorowca, albo dwa z R¹, R² i R^2a razem tworzą grupę -OCH2O-;

A oznacza O, S lub (CH2)n gdzie n wynosi 0-3, lub jego farmaceutycznie dopuszczalną sól.

Tak więc, związki według wynalazku znajdują zastosowanie do leczenia lub opóźniania postępu lub początku cukrzycy, szczególnie cukrzycy typu I i typu II, obejmujących powikłania cukrzycy, takie jak retinopatia, neuropatia, nefropatia oraz opóźnienie gojenia ran, oraz pokrewne choroby, takie jak oporność na insulinę (upośledzenie tolerancji glukozy), hiperglikemia, hiperinsulinemia, podwyższony poziom kwasu tłuszczowego lub glicerolu we krwi, otyłość, hiperlipidemia obejmująca nadmiar triglicerydów we krwi, zespół X, miażdżyca naczyń i nadciśnienie, oraz zwiększenie poziomów lipoprotein o dużej gęstości. Leczenie to polega na podawaniu terapeutycznie skutecznej ilości związku o wzorze I pacjentom potrzebującym takiego leczenia.

Związki według wynalazku do leczenia cukrzycy i pokrewnych chorób, jakie zdefiniowano powyżej i przedstawiono poniżej, można podawać w terapeutycznie skutecznej ilości w kombinacji ze środkiem przeciwcukrzycowym innego typu i/lub ze środkiem terapeutycznym innego typu takim jak środek hipolipidemiczny, pacjentom potrzebującym takiego leczenia.

Stany, choroby i zaburzenia zbiorczo określane jako „zespół X (także znane jako zespół metaboliczny) przedstawił szczegółowo Johannsson, J. Clin. Endocrinol. Metab., 82, 727-34 (1997).

Stosowny tu termin „środki terapeutyczne innego typu odnosi się do jednego lub więcej środków przeciwcukrzycowych (innych niż inhibitory SGLT2 o wzorze I), jednego lub więcej środków przeciw otyłości, środków przeciwnadciśnieniowych, środki przeciwpłytkowych, środków przeciwmiażdżycowych i/lub jednego lub więcej środków obniżających poziom lipidów (obejmujących środki przeciwmiażdżycowe).

Związek o wzorze I według wynalazku będzie stosowany w stosunku wagowym w odniesieniu do jednego, dwóch lub więcej środków przeciwcukrzycowych i/lub jednego, dwóch lub więcej środków terapeutycznych innego typu (zależnie od sposobu leczenia) w zakresie od około 0,01:1 do około 300:1, korzystnie od około 0,1:1 do około 10:1.

Związki o wzorze I według wynalazku można wytworzyć jak wskazano na następujących schematach reakcji i ich opisach, w których temperatury wyrażono w stopniach Celsjusza.

Związki o wzorze I można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 1, poddając związki o wzorze II

PL 204 358 B1

II

(w którym Bn = benzyl) działaniu H2 w obecności katalizatora takiego jak 1) Pd/C z zastosowaniem rozpuszczalnika, takiego jak MeOH lub EtOH lub 2) korzystnie Pd(OH)2 z zastosowaniem rozpuszczalnika, takiego jak

EtOAc. Alternatywnie, związki o wzorze I można wytworzyć poddając związki o wzorze II działaniu kwasu Lewisa, takiego jak BBr₃, BCI₃ lub BCl₃-Me₂S w rozpuszczalniku takim jak CH₂CI₂ w temperaturze -78°C. Związki o wzorze I można także wytwarzać traktując związki o wzorze II w rozpuszczalniku takim jak EtSH zawierającym BFvEt₂O, w temperaturze 20°C.

Związki o wzorze II (które są nowymi związkami pośrednimi) można wytworzyć poddając związki o wzorze III działaniu silanów takich jak Et3SiH lub korzystnie (iPr)3SiH w rozpuszczalniku takim jak MeCN lub mieszaniny MeCN/CH₂Cl₂ zawierającej kwas Lewisa taki jak BFvEt₂O, w temperaturze -30°C.

III

Związki o wzorze III (które są nowymi związkami pośrednimi) można wytworzyć przez sprzęganie związku o wzorze IV

IV

ze związkiem V.

V

Związki o wzorze IV aktywuje się do sprzęgania działając n-BuLi lub t-BuLi w temperaturze -78°C w rozpuszczalniku takim jak THF, przed dodaniem laktonu V. Wytwarzanie laktonu V opisał R. Benhaddou, S Czernecki i in., Carbohydr. Res., 260 (1994), 243-250.

PL 204 358 B1

Związki o wzorze IV, w którym A oznacza (CH2)n gdzie n = 1-3 można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 2 poddając związki o wzorze VI

VI

działaniu silanów takich jak Et3SiH w rozpuszczalniku takim jak MeCN lub CH2CI2 zawierającym kwas Lewisa taki jak BFvEt₂O lub TFA w temperaturze -30°C do +60°C.

Związki o wzorze VI można wytworzyć by sprzęganie dostępnych w handlu bromobenzaldehydów o wzorze VII

VII

R¹

z albo pochodną lito- albo magnezoorganiczną związków o wzorze VIII VIII

w rozpuszczalniku takim jak Et2O lub THF stosując warunki znane fachowcom w dziedzinie.

Związki o wzorze VIII są albo dostępne w handlu lub łatwo się je wytwarza standardowymi metodami, znanymi fachowcom w dziedzinie.

PL 204 358 B1

Związki o wzorze I, w którym R⁴ oznacza CH (OR^5h)R^6d można wytworzyć poddając związki o wzorze I, w którym R⁴ oznacza COR^6b działaniu kolejno 1) środka acetylującego takiego jak AC20 w rozpuszczalniku takim jak pirydyna, sama lub w CH2CI2 zawierającym 1,5 równoważniki zasady takiej jak Et3N, 2) czynnikiem redukującym taki jak NaBH4 w rozpuszczalniku takim jak EtOH, 3) czynnikiem alkilującym takim jak R^5hBr lub R^5hI, w obecności zasady takiej jak NAH w rozpuszczalniku takim jak DMF i 4) hydrolizując ester w alkalicznych warunkach takich jak LiOH w 2:3:1 mieszaninie THF/MeOH/H2O.

Związki o wzorze I, w którym R⁴ oznacza CH(OH)R^6c można wytworzyć poddając związki o wzorze I, w którym R⁴ oznacza COR^6b działaniu czynnika redukującego takiego jak NaBH4 w rozpuszczalniku takim jak EtOH.

Związki o wzorze I, w którym R⁴ oznacza COR^6b można wytworzyć poddając związki o wzorze II, w którym R⁴ oznacza COR^6b działaniu kwasu Lewisa, takiego jak BCI3 lub BBr3 w temperaturze 78°C w rozpuszczalniku takim jak CH2CI2.

Związki o wzorze II, w którym A oznacza CH2 i R⁴ oznacza -COR^6b, można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 3 przez sprzęganie dostępnych w handlu lub łatwo osiągalnych związków o wzorze IX

IX

w którym Z oznacza Br lub Cl, ze zwi ązkami o wzorze X X

przez ogrzewanie dwóch składników w rozpuszczalniku takim jak PhMe w obecności katalizatora takiego jak Pd(PPh3)4.

Związki o wzorze X (które są nowymi związkami pośrednimi) można wytworzyć ze związków o wzorze XI

XI

PL 204 358 B1 działając (Bu3Sn)2 i katalizatorem takim jak Pd(Ph3P)4 w rozpuszczalniku takim jak toluen. Związki o wzorze XI (które są nowymi związkami pośrednimi) można wytworzyć ze związków o wzorze XII

XII

działając silanami takimi jak iPr3SiH lub Et3SiH w rozpuszczalniku takim jak MeCN zawierającym kwas Lewisa taki jak BF₃^Et₂O w temperaturze -30°C.

Związki o wzorze XII (które są nowymi związkami pośrednimi) można wytworzyć przez sprzęganie związku V ze związkiem litoorganicznym otrzymanym przez traktowanie związków o wzorze XIII

XIII

Br przy użyciu n-BuLi lub t-BuLi w temperaturze -78°C w THF.

Schemat 3

OBn

II

Alternatywną syntezę (Schemat 4) związków o wzorze IV, w którym A oznacza CH2 stanowi redukcja związków o wzorze XIV

PL 204 358 B1

XIV

czynnikiem redukującym takim jak EtaSiH w rozpuszczalniku takim jak MeCN lub CH2CI2 lub ich mieszaniny zawierające katalizator taki jak BF₃-Et₂O.

Związki o wzorze XIV można łatwo wytworzyć metodą acylowania Friedela-Crafta dostępnych w handlu węglowodorów o wzorze XV

XV

z zastosowaniem łatwo dostępnych chlorków kwasowych o wzorze XVI

XVI

w rozpuszczalniku takim jak CS2 zawierającym dwa równoważniki kwasu Lewisa takiego jak

AICI3 lub AlBr3.

Związki o wzorze II, w którym A oznacza wiązanie można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 5 przez sprzęganie związków o wzorze XI stosując związki o wzorze XVII

XVII

lub odpowiedni kwas boronowy XVIII.

XVIII

Sprzęganie obejmuje ogrzewanie w obecności katalizatora takiego jak Pd(PPh3)4 z zastosowaniem rozpuszczalnika, takiego jak PhMe/EtOH w stosunku 3:1, zawierającego Na2CO3. Związki o wzorze XVIII są albo dostępne w handlu lub można je wytworzyć poddając związki o wzorze XVII

PL 204 358 B1 działaniu BCI3 w rozpuszczalniku takim jak CH2CI2. Związki o wzorze XVII można wytworzyć przez ogrzewanie związków o wzorze XIX

XIX

w rozpuszczalniku takim jak DMSO zawierającym katalizator taki jak PdCl2 dppf i zasadę taką jak KOAc, ze związkiem XX.

XX

₂

Związki o wzorze II, w którym A = CH2 i R² = OH, można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 6 poddając kolejno związki o wzorze XXI

XXI

działaniu zasady takiej jak NaH, a następnie ogrzewając ze związkami o wzorze IX w rozpuszczalniku takim jak PhMe. Związki o wzorze XXI można wytworzyć ze związków o wzorze XXII

XXII

PL 204 358 B1 działając silanami takimi jak Et3SiH lub i-Pr3SiH w rozpuszczalniku takim jak MeCN zawierającym kwas Lewisa taki jak BF₃-Et₂O w temperaturze -30°C.

Związki o wzorze XXII można wytworzyć przez sprzęganie związku o wzorze V z aktywowanymi pochodnymi związków z metalami o wzorze XXIII

które wytwarza się kolejno traktując związek XXIII zasadą taka jak NaH, KH lub KOtBu, a następnie alkilolitem, takim jak nBuLi lub tBuLi, w rozpuszczalniku takim jak suchy THF.

Schemat 6

Związki o wzorze I, w którym A = O lub NH, można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 7 przez sprzęganie związków o wzorze XXIV

XXIV

z zastosowaniem dostępnych w handlu związków o wzorze XXV, w którym X = O lub NH

XXV

R⁴

przez ogrzewanie w rozpuszczalniku takim jak pirydyna zawierającym zasadę taką jak Et3N, katalizator taki jak Cu(OAc)2 i sita molekularne.

PL 204 358 B1

Związki o wzorze XXIV (które są nowymi związkami pośrednimi) można wytworzyć traktując związki o wzorze XXVI stosując BCI3 w rozpuszczalniku takim jak CH2CI2 w temperaturze -78°C.

XXVI

Związki o wzorze XXVI (które są nowymi związkami pośrednimi) można wytworzyć przez ogrzewanie związków o wzorze XI ze związkami o wzorze XX w rozpuszczalniku takim jak DMSO, zawierającym katalizator taki jak PdCL-dppf i zasadę taką jak KOAc.

Schemat 7

Związki o wzorze IV, w którym A oznacza O lub NH można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 8 przez sprzęganie związków o wzorze XVIII

XVIII

ze związkami o wzorze XXVII, w którym X = O lub NH XXVII

przez ogrzewanie w rozpuszczalniku takim jak pirydyna, zawierającym zasadę taką jak Et3N, katalizator taki jak Cu(OAc)2 i sita molekularne.

PL 204 358 B1

Związki o wzorze IV, w którym A oznacza S można wytworzyć jak pokazano na Schemacie 9 przez sprzęganie disiarczków arylu o wzorze XXVIII

XXVIII

ze związkiem litoorganicznym otrzymanym w wyniku metalacji związków o wzorze XIII z zastosowaniem n-BuLi lub t-BuLi w temperaturze -78°C w THF.

Schemat 9

Poniżej przedstawiono definicje różnych terminów stosowanych w opisie wynalazku. Te definicje dotyczą terminów stosowanych w opisie (jeśli nie są inaczej ograniczone w specyficznych przypadkach) albo indywidualnie lub jako część większej grupy.

Stosuje się tu następujący skróty:

Ph = fenyl

Bn = benzyl t-Bu = trzeciorzędowy butyl

Me = metyl

Et = etyl

TMS = trimetylosilil

TMSN3 = azydek trimetylosililu

TBS = tert-butylodimetylosilil

THF = tetrahydrofuran

Et2O = eter dietylowy

EtOAc = octan etylu

DMF = dimetyloformamid

MeOH = metanol

EtOH = etanol i-PrOH = izopropanol HOAc lub AcOH = kwas octowy TFA = kwas trifluorooctowy i-Pr2NEt = diizopropyloetyloamina Et3N = trietyloamina DMAP = 4-dimetyloaminopirydyna NaBH4 = borowodorek sodu

PL 204 358 B1

LiAlH4 = wodorek litowoglinowy n-BuLi = n-butylolit Pd/C = pallad na węglu KOH = wodorotlenek potasu NaOH = wodorotlenek sodu LiOH = wodorotlenek litu K2CO3 = węglan potasu NaHCO3 = wodorowęglan sodu

EDC (lub EDC-HCl) lub EDCI (lub EDCI-HCl) lub EDAC = chlorowodorek 3-etylo-3^,-(dimetyloamino)propylokarbodiimidu (lub chlorowodorek 1-(3-dimetyloaminopropylo)-3-etylokarbodiimidu)

HOBT lub HOBT-H₂O = hydrat 1-hydroksybenzotriazolu

HOAT = 1-hydroksy-7-azabenzotriazol

Ph3P = trifenylofosfina

Pd(OAc)2 = octan palladu (Ph3P)4Pd° = tetrakis-trifenylofosfinopallad

Ar = argon

N2 = azot min = minuta (minuty) h lub godzin = godzina (godziny) l = litr ml = mililitr μl = mikrolitr g = gram (gramy) mg = miligram (gramy) mol = moli mmol = milimol (mole) meq = milirównoważnik temperatura pokojowa = temperatura pokojowa sat lub sat,d = nasycony aq. = wodny

TLC = chromatografia cienkowarstwowa

HPLC = wysokociśnieniowa chromatografia cieczowa

LC/MS = wysokociśnieniowa chromatografia cieczowa/ spektrometria masowa

MS lub Mass Spec = spektrometria masowa

NMR = jądrowy rezonans magnetyczny mp = temperatura topnienia dppf = difenylofosfinoferrocen

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „niższy alkil, sam lub jako część innej grupy, obejmuje zarówno prostołańcuchowy jak i rozgałęziony łańcuch węglowodorowy zawierający 1 do 8 atomów węgla, i terminy „alkil i „alk stosowane tu samodzielnie lub jako część innej grupy, obejmują zarówno prostołańcuchowy jak i rozgałęziony łańcuch węglowodorowy zawierający 1 do 20 atomów węgla, korzystnie 1 do 10 atomów węgla, korzystniej 1 do 8 atomów węgla, w prostym łańcuchu, takim jak metyl, etyl, propyl, izopropyl, butyl, t-butyl, izobutyl, pentyl, heksyl, izoheksyl, heptyl, 4,4-dimetylopentyl, oktyl, 2,2,4-trimetylopentyl, nonyl, decyl, undecyl, dodecyl, ich różne izomery o rozgałęzionym łańcuchu, itp. jak również takie grupy obejmujące 1 do 4 podstawniki, takie jak atom fluorowca np. F, Br, Cl lub I albo CF3, alkil, alkoksy, aryl, arylooksy, aryl(arylo) lub diaryl, aryloalkil, aryloalkilooksy, alkenyl, alkinyl, cykloalkil, cykloalkenyl, cykloalkiloalkil, cykloalkiloalkilooksy, ewentualnie podstawiona grupa aminowa, hydroksy, hydroksyalkil, acyl, alkanoil, heteroaryl, heteroarylooksy, cykloheteroalkil, aryloheteroaryl, aryloalkoksykarbonyl, heteroaryloalkil, heteroaryloalkoksy, arylooksyalkil, arylooksyaryl, alkiloamido, alkanoilamino, arylokarbonyloamino, nitro, cyjano, tiol, fluorowcoalkil trifluorowcoalkil i/lub alkilotio.

Gdy zdefiniowane powyżej grupy alkilowe mają wiązania pojedyncze łączące z innymi grupami przy dwóch różnych atomach węgla, to są określane jako „alkileny i mogą ewentualnie być podstawione jak zdefiniowano powyżej dla „alkilu.

Odpowiednie zdefiniowane tu alkileny (CH2)m lub (CH2)p (gdzie p wynosi 1 do 8, korzystnie 1 do 5, oraz m wynosi 1 do 5, korzystnie 1 do 3, które obejmują alkileny, mogą ewentualnie zawierać 1, 2 lub

PL 204 358 B1 podstawniki obejmuj ą ce alkil, alkenyl, atom fluorowca, cyjano, hydroksy, alkoksy, amino, tioalkil, keto, C3-C6cykloalkil, alkilokarbonyloamino lub alkilokarbonylooksy.

Przykłady (CH2)m lub (CH2)p, alkilenu, obejmują -CH2-, -CH2CH2-,

Stosowany tu termin „atom fluorowca lub „fluorowco, sam lub jako część innej grupy, odnosi się do atomu chloru, bromu, fluoru i jodu, przy czym korzystny jest atom chloru lub fluoru.

Termin „jon metalu odnosi się do jonów metalu alkalicznego, takiego jak sód, potas lub lit i jonów metalu ziem alkalicznych, takiego jak magnez i wapń, jak również cynk i glin.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „aryl lub „Aryl, sam lub jako część innej grupy, odnosi się do monocyklicznych i bicyklicznych grup aromatycznych zawierających 6 do 10 atomów węgla w części pierścieniowej (takiej jak fenyl lub naftyl obejmujące 1-naftyl i 2-naftyl) i mogą ewentualnie obejmować jeden do trzech dodatkowych pierścieni skondensowanych z pierścieniem karbocyklicznym lub heterocyklicznym, takim jak aryl, cykloalkil, heteroaryl lub cykloheteroalkil np.

PL 204 358 B1

i mogą ewentualnie być podstawione przy dostępnych atomach węgla przez 1, 2 lub 3 grupy wybrane spośród takich jak atom wodoru, atom fluorowca fluorowcoalkil, alkil, fluorowcoalkil, alkoksy, haloalkoksy, alkenyl, trifluoro-metyl, trifluorometoksy, alkinyl, cykloalkiloalkil, cykloheteroalkil, cykloheteroalkiloalkil, aryl, heteroaryl, aryloalkil, arylooksy, arylooksyalkil, aryloalkoksy, alkoksykarbonyl, arylokarbonyl, aryloalkenyl, aminokarbonyloaryl, arylotio, arylosulfinyl, aryloazo, heteroaryloalkil, heteroaryloalkenyl, heteroaryloheteroaryl, heteroarylooksy, hydroksy, nitro, cyjano, amino, podstawiona grupa aminowa, w której część aminowa obejmuje 1 lub 2 podstawniki (takie jak alkil, aryl lub dowolne inne związki arylowe wymienione w definicjach), tiol, alkilotio, arylotio, heteroarylotio, arylotioalkil, alkoksyarylotio, alkilokarbonyl, arylokarbonyl, alkiloaminokarbonyl, aryloaminokarbonyl, alkoksykarbonyl, aminokarbonyl, alkilokarbonylooksy, arylokarbonylooksy, alkilokarbonyloamino, arylokarbonyloamino, arylosulfinyl, arylosulfinylalkil, arylosulfonyloamino i arylosulfonoaminokarbonylo i/lub dowolny z przedstawionych tu podstawników alkilowych.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „niższy alkoksy, „alkoksy, „arylooksy lub „aryloalkoksy, sam lub jako część innej grupy, obejmuje dowolny z powyższych alkili, aryloalkili lub aryli związany z atomem tlenu.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „podstawiona grupa aminowa, sam lub jako część innej grupy, odnosi się do grupy aminowej podstawionej przez jeden lub dwa podstawniki, które mogą być takie sam lub różne i obejmują alkil, aryl, aryloalkil, heteroaryl, heteroaryloalkil, cykloheteroalkil, cykloheteroalkiloalkil, cykloalkil, cykloalkiloalkil, fluorowcoalkil hydroksyalkil, alkoksyalkil i tioalkil. Te podstawniki mog ą być ponadto podstawione przez grupę kwasu karboksylowego i/lub dowolny z podstawników alkilowych jakie przedstawiono powyżej. Ponadto, podstawniki aminowe mogą, razem z atomem azotu, do którego są przyłączone, tworząc 1-pirolidynyl, 1-piperydynyl, 1-azepinyl, 4-morfolinyl, 4-tiamorfolinyl, 1-piperazynyl, 4-alkilo-1-piperazynyl, 4-aryloalkilo-1-piperazynyl, 4-dia-ryloalkilo-1-piperazynyl, 1-pirolidynyl, 1-piperydynyl lub 1-azepinyl, ewentualnie podstawiony przez alkil, alkoksy, alkilotio, atom fluorowca, trifluorometyl lub hydroksy.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „niższy alkilotio, alkilotio, „arylotio lub „arylo-alkilotio, sam lub jako część innej grupy, obejmuje dowolny z powyższych alkili, aryloalkili lub aryli związany z atomem siarki.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „niższy alkiloamino, „alkiloamino, „aryloamino, lub „aryloalkiloamino, sam lub jako część innej grupy, obejmuje dowolny z powyższych alkili, aryli lub aryloalkili związany z atomem azotu.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „acyl, sam lub jako część innej grupy, (i) odnosi się do organicznego rodnika przyłączonego do grupy karbonylowej ; przykłady acyli obejmują dowolny z podstawników alkilowych przyłączonych do karbonylu, takich jak alkanoil, alkenoil, aroil, aryloalkanoil, heteroaroil, cykloalkanoil, cykloheteroalkanoil itp.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „cykloheteroalkil, sam lub jako część innej grupy, odnosi się do 5-, 6- lub 7-członowego, nasyconego lub częściowo nienasyconego pierścienia, który obejmuje 1 do 2 heteroatomy, takie jak azot, tlen i/lub siarka, związane poprzez atom węgla lub heteroatom, gdzie to jest możliwe, ewentualnie poprzez grupę łączącą (CH2)p (gdzie p wynosi 1, 2 lub 3), takiej jak

PL 204 358 B1

itp. Powyższe grupy mogą zawierać 1 do 4 podstawniki, takie jak alkil, atom fluorowca okso i/lub dowolny z przedstawionych tu podstawników alkilowych. Ponadto, dowolny z pierścieni cykloheteroalkilowych może być skondensowany z pierścieniem cykloalkilowym, arylowym, heteroarylowym lub cykloheteroalkilowym.

Jeśli nie wskazano tego inaczej, stosowany tu termin „heteroaryl, sam lub jako część innej grupy, odnosi się do 5- lub 6- członowego pierścienia aromatycznego, który obejmuje 1, 2, 3 lub 4 heteroatomy, takie jak azot, tlen lub siarka, i takie pierścienie skondensowane z pierścieniem arylowym, cykloalkilowym, heteroarylowym lub cykloheteroalkilowym (jak np. benzotiofenyl lub indolil), i obejmuje możliwe N-tlenki. Heteroaryl może ewentualnie zawierać 1 do 4 podstawników takich jak dowolny z przedstawionych powyżej podstawników alkilowych. Przykłady heteroaryli obejmują:

itp.

Stosowany tu termin „cykloheteroalkiloalkil, sam lub jako część innej grupy, odnosi się do zdefiniowanych powyżej cykloheteroalkili przyłączonych poprzez atom C lub heteroatom z łańcuchem (CH2)p.

Stosowany tu termin „heteroaryloalkil lub „heteroaryloalkenyl, sam lub jako część innej grupy, odnosi się do zdefiniowanego powyżej heteroarylu przyłączonego poprzez atom C lub heteroatom z zdefiniowanym powyżej łańcuchem -(CH2)p, alkilenem lub alkenylenem.

PL 204 358 B1

Stosowany tu termin „pięcio-, sześcio- lub siedmio-członowy karbocykl lub heterocykl odnosi się do zdefiniowanych powyżej cykloalkili lub cykloalkenyli lub zdefiniowanych powyżej heteroaryli lub cykloheteroaryli, takich jak tiadiazol, tetrazol, imidazol lub oksazol.

Stosowany tu termin „polifluorowcoalkil odnosi się do zdefiniowanego powyżej „alkilu obejmującego od 2 do 9, korzystnie od 2 do 5 fluorowcopodstawniki, takie jak F lub Cl, korzystnie F, takie jak

CF3CH2, CF3 lub CF3CF2CH2.

Stosowany tu termin „polifluorowcoalkilooksy odnosi się do zdefiniowanej powyżej grupy „alkoksy lub „alkilooksy obejmującej od 2 do 9, korzystnie od 2 do 5 fluorowcopodstawników, takich jak F lub Cl, korzystnie F, takie jak CF3CH2O, CF3O lub CF3CF2CH2O.

Stosowany tu termin „estrowe proleki obejmuje estry i węglany utworzone przez poddanie jednego lub więcej związków hydroksylowych o wzorze I, reakcji z alkilo-, alkoksy- lub arylopodstawionym środkiem acylującym, metodami znanymi fachowcom w dziedzinie, w celu wytworzenia octanów, piwalanów, metylowęglanów, benzoesanów itp. Ponadto, estrowe proleki obejmują znane w dziedzinie estry kwasu karboksylowego i fosforowego, taki jak ester metylowy, etylowy, benzylowy itp.

Przykłady takich estrowych proleków obejmują

CH₃C0₂CH₂— _f CH₃CO₂CH2— _# t—c₄h₉co₂ch₂CH

I

- (CHjła lub

O

II c₂h₅ococh₂—

Gdy związki o wzorze I występują w formie kwasowej to mogą tworzyć farmaceutycznie dopuszczalną sól, taką jak sole z metalem alkalicznym, takim jak lit, sód lub potas, metalem ziem alkalicznych, takim jak wapń lub magnez, jak również cynk lub glin i inne kationy, takie jak amoniowy i kationy związków jak cholina, dietanoloamina, lizyna (D lub L), etylenodiamina, t-butyloamina, t-oktyloamina, tris-(hydroksymetylo)aminometan (TRIS), N-metyloglukozoamina (NMG), trietanoloamina i dehydroabietyloamina.

Bierze się pod uwagę wszystkie stereoizomery związków według wynalazku, albo w mieszaninie albo w czystej lub w zasadzie czystej formie. Związki według niniejszego wynalazku mogą mieć centra asymetrii przy dowolnym z atomów węgla obejmującym dowolny spośród podstawników R. W konsekwencji, związki o wzorze I mogą występować w enancjomerycznych lub diastereomerycznych formach lub ich mieszanin. W procesach wytwarzania można, jako substancje wyjściowe, stosować racematy, enancjomery lub diastereomery. Gdy wytwarza się diastereomeryczne lub enancjomeryczne produkty, to można je rozdzielać typowymi metodami np. chromatograficznie lub metodą krystalizacji frakcjonowanej.

Gdzie to pożądane, związki o wzorze I można stosować w połączeniu z jednym lub więcej innymi typami środków przeciwcukrzycowych i/lub jednym lub więcej innymi typami środków terapeutycznych, które można podawać doustnie w tej samej postaci dawkowania, w oddzielnej postaci dawkowania lub metodą iniekcji.

Innym typem środka przeciwcukrzycowego, który ewentualnie można stosować w połączeniu z inhibitorem SGLT2 o wzorze I, może być 1, 2, 3 lub więcej środków przeciwcukrzycowych lub środków przeciwhiperglikemicznych obejmujących substancje wydzielające insulinę lub substancje uczulające na insulinę lub inne środki przeciwcukrzycowe korzystnie posiadające mechanizm działania różny od hamowania SGLT2 i mogą obejmować biguanidy, sulfonylomoczniki, inhibitory glukozydazy, agonistów PPARy takich jak tiazolidynodiony, inhibitory aP2, podwójni agoniści PPAR α/γ, inhibitory peptydazy dipeptydylowej IV (DP4) i/lub meglitynidy, jak również insulinę, peptyd glukagono-podobny 1 (GLP-1), inhibitory PTP1B, inhibitory fosforylazy glikogenu i/lub inhibitory glukozo-6-fosfatazy.

Inne typy środków terapeutycznych, które można ewentualnie stosować w połączeniu z inhibitorami SGLT2 o wzorze I, obejmują środki przeciw otyłości, środki przeciwnadciśnieniowe, środki przeciwzakrzepowe, środki przeciwmiażdżycowe i/lub środki obniżające poziom lipidów.

Inhibitory SGLT2 o wzorze I można także ewentualnie stosować w połączeniu ze środkami do leczenia powikłań w cukrzycy. Środki te obejmują inhibitory PKC i/lub inhibitory AGE.

Przyjmuje się, że zastosowanie związków o wzorze I w połączeniu z 1, 2, 3 lub więcej innymi środkami przeciwcukrzycowymi daje silniejsze efekty przeciwhiperglikemiczne od możliwych do

PL 204 358 B1 uzyskania przy zastosowaniu każdego z tych leków oddzielnie i silniejsze od połączonych addytywnych efektów przeciwhiperglikemicznych wywoływanych przez te leki.

Innym środkiem przeciwcukrzycowym może być środek przeciwhiperglikemiczny do podawania doustnego, korzystnie biguanid taki jak metformina lub fenformina lub ich sole, korzystnie chlorowodorek metforminy.

Gdy drugim środkiem przeciwcukrzycowym jest biguanid, związki o wzorze I stosuje się w stosunku wagowym do biguanidu w zakresie od około 0,01:1 do około 100:1, korzystnie od około 0,1:1 do około 5:1.

Drugim środkiem przeciwcukrzycowym może być korzystnie także sulfonylomocznik taki jak gliburyd (także znany jako glibenklamid), glimepiryd (ujawniony w opisie patentowym US 4379785), glipizyd, gliklazyd lub chlorpropamid, inne znane sulfonylomoczniki lub inne środki przeciwhiperglikemiczne, które działają na kanał jonowy zależny od ATP komórek β, korzystnie gliburyd i glipizyd, które można podawać w tej samej lub oddzielnej doustnej postaci dawkowania.

Związki o wzorze I stosuje się w stosunku wagowym do sulfonylomocznika w zakresie od około 0,01:1 do około 100:1, korzystnie od około 0,2:1 do około 10:1.

Doustnym środkiem przeciwcukrzycowym może być także inhibitor glukozydazy taki jak akarboza (ujawniona w opisie patentowym US 4904769) lub miglitol (ujawniony w opisie patentowym US 4639436), który można podawać w tej samej lub oddzielnej doustnej postaci dawkowania.

Związki o wzorze I stosuje się w stosunku wagowym do inhibitora glukozydazy w zakresie od około 0,01:1 do około 100:1, korzystnie od około 0,5:1 do około 50:1.

Związki o wzorze I można stosować w połączeniu z agonistą PPARy takim jak tiazolidynodionowy doustny środek przeciwcukrzycowy lub innymi substancjami uczulającymi na insulinę (które wykazują efekt uczulający na insulinę u pacjentów NIDDM) takimi jak troglitazon (Rezulin® firmy Warner-Lambert ujawniony w opisie patentowym US 4572912), rosiglitazon (SKB), pioglitazon (Takeda), MCC-555 firmy Mitsubishi (ujawniony w opisie patentowym US 5594016), GL-262570 firmy Glaxo-Welcome, englitazon (CP-68722, Pfizer) lub darglitazon (CP-86325 firmy Pfizer, isaglitazon (MIT/J&J), JTT-501 (JPNT/P&U), L-895645 (Merck), R-119702 (Sankyo/WL), NN-2344 (Dr. Reddy/NN), lub YM-440 (Yamanouchi), korzystnie rosiglitazon i pioglitazon.

Związki o wzorze I stosuje się w stosunku wagowym do tiazolidynodionu w ilości w zakresie od około 0,01:1 do około 100:1, korzystnie od około 0,2:1 do około 10:1.

Sulfonylomocznik i tiazolidynodion, w ilości mniejszej niż około 150 mg doustnego środka przeciwcukrzycowego, można podawać w pojedynczej tabletce ze związkami o wzorze I.

Związki o wzorze I można także stosować w połączeniu z środkiem przeciwhiperglikemicznym takim jak insulina lub peptydem glukagono-podobnym 1 (GLP-1) takim jak amid GLP-1 (1-36), amid GLP-1 (7-36), GLP-1 (7-37) (ujawnione w opisie patentowym US 5614492, Habener, które to ujawnienie załącza się tu na zasadzie odsyłacza), jak również AC2993 (Amylen) i LY-315902 (Lilly), które można podawać metodą iniekcji, donosowo, przezskórnie lub podpoliczkowo.

Metforminę, sulfonylomoczniki takie jak gliburyd, glimepiryd, glipiryd, glipizyd, chlorpropamid, gliklazyd, i inhibitory glukozydazy takie jak akarboza, miglitol lub insulina (do wstrzykiwania, podawania wziewnie, podpoliczkowo lub doustnie), jeśli występują, można stosować w preparatach opisanych powyżej oraz w ilościach i dawkach wskazanych w Physician's Desk Reference (PDR).

Metforminę lub jej sól, jeśli występuje, można stosować w ilościach w zakresie od około 500 do około 2000 mg na dzień, w pojedynczych lub podzielonych dawkach od jednego do sześciu razy dziennie.

Tiazolidynodionowy środek przeciwcukrzycowy, jeśli występuje, można stosować w ilościach w zakresie od około 0,01 do około 2000 mg/dzień w pojedynczych lub podzielonych dawkach od jednego do sześciu razy dziennie.

Insulinę, jeśli występuje, można stosować w preparatach, ilościach i dawkach wskazanych w Physician's Desk Reference.

Peptydy GLP-1, jeśli występują, można podawać doustnie w preparatach podpoliczkowych, do podawania donosowego lub pozajelitowego, ujawnionych w opisach patentowym US 5346701 (TheraTech), 5614492 i 5631224, które załącza się tu na zasadzie odsyłaczy.

Drugim środkiem przeciwcukrzycowym może także być podwójny agonista PPAR α/γ taki jak AR-H039242 (Astra/Zeneca), GW-409544 (Glaxo-Wellcome), KRP297 (Kyorin Merck), jak również te ujawnione przez Murakami i in., „A Novel Insulin Sensitizer Acts As a Coligand for Peroxizome Proliferation - Activated Receptor Alfa (PPAR alfa) i PPAR gamma. Effect on PPAR alfa Activation on

PL 204 358 B1

Abnormal Lipid Metabolism in Liver of Zucker Fatty Rats, Diabetes 47, 1841-1847 (1998), i w tymczasowym zgłoszeniu US 60/155400, złożonym 22 września 1999 (numer akt LA29), które załącza się tu na zasadzie odsyłacza, stosowane w dawkach przedstawionych poniżej, które to związki wskazano jako korzystne, są korzystne do zastosowania poniżej.

Drugim środkiem przeciwcukrzycowym może być inhibitor aP2 ujawniony w zgłoszeniu US 09/391053, złożonym 7 września 1999 i tymczasowym zgłoszeniu US 60/127745, złożonym 5 kwietnia 1999 (numer akt LA27*), stosowany w dawkach przedstawionych poniżej. Korzystne są związki wskazane jako korzystne w powyższym zgłoszeniu.

Drugim środkiem przeciwcukrzycowym może być inhibitor DP4 taki jak ujawniony w zgłoszeniach WO 99/38501, WO 99/46272, WO 99/67279 (PROBIODRUG), WO 99/67278 (PROBIODRUG), WO 99/61431 (PROBIODRUG), (korzystnie) NVP-DPP728A (1-[[[2-[(5-cyjanopirydyno-2-ylo)amino]etylo]amino]acetylo]-2-cyjano-(S)-pirolidyna) (Novartis) ujawniona przez Hughes'a i in., Biochemistry, 38(36), 11597-11603, 1999), TSL-225 (kwas tryptofylo-1,2,3,4-tetrahydroizo-chinolino-3-karboksylowy (ujawniony przez Yamada i in., Bioorg. & Med. Chem. Lett. 8 (1998) 1537-1540)), 2-cyjanopirolidydy i 4-cyjanopirolidydy jak ujawnione przez Ashworth'a i in., Bioorg. & Med. Chem. Lett., tom 6, nr 22, str. 1163-1166 i 2745-2748 (1996), stosowane w dawkach przedstawionych w powyższych odsyłaczach literaturowych.

Meglitynidem, który można ewentualnie stosować w połączeniu ze związkiem o wzorze I według wynalazku, może być repaglinid, nateglinid (Novartis) lub KAD1229 (PF/Kissei), korzystnie repaglinid.

Inhibitor SGLT2 o wzorze I stosuje się w stosunku wagowym do meglitynidu, agonisty PPARy, podwójnego agonisty PPARa/γ, inhibitora aP2 lub inhibitora DP4 w zakresie od około 0,01:1 do około 100:1, korzystnie od około 0,2:1 do około 10:1.

Środek hipolipidemiczny lub środek obniżający poziom lipidów, który można ewentualnie stosować w połączeniu ze związkami o wzorze I według wynalazku, może obejmować 1, 2, 3 lub więcej inhibitorów MTP, inhibitorów reduktazy CoA HMG, inhibitorów syntetazy skwalenu, pochodnych kwasu fibrynowego, inhibitorów ACAT, inhibitorów lipooksygenazy, inhibitorów absorpcji cholesterolu, inhibitorów krętniczego kotransportera Na⁺/kwas żółciowy, wzmacniacze aktywności receptora LD1, sekwestranty kwasu żółciowego i/lub kwas nikotynowy i jego pochodne.

Stosowane poniżej inhibitory MTP obejmują inhibitory MTP ujawnione w opisach patentowych US 5595872, 5739135, 5712279, 5760246, 5827875, 5885983 i zgłoszeniu US 09/175180 złożonym 20 października 1998 i opisie patentowym US 5962440. Korzystny jest każdy z korzystnych inhibitorów MTP, ujawnionych w każdym z powyższych opisów i zgłoszeń patentowych. Wszystkie z powyższych opisów i zgłoszeń patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki załącza się tu na zasadzie odsyłaczy.

Środkiem hipolipidemicznym może być inhibitor reduktazy CoA HMG, który obejmuje lecz nie ogranicza się do nich, mewastatynę i pokrewne związki ujawnionych w opisie patentowym US 3983140, lowastatynę (mewinolinę) i pokrewne związki ujawnione w opisie patentowym US 4231938, prawastatynę i pokrewne związki ujawnione w opisie patentowym US 4346227, simwastatynę i pokrewne związki ujawnione w opisach patentowych US 4448784 i 4450171. Środkiem hipolipidemicznym mogą być także związki ujawnione w tymczasowych zgłoszeniach US 60/211594 i 60/211595. Inne inhibitory reduktazy CoA HMG, które można stosować, obejmują, ale nie ograniczają się do ich, fluwastatynę ujawnioną w opisie patentowym US 5354772, ceriwastatynę ujawnioną w opisach patentowych US 5006530 i 5177080, atorwastatynę ujawnioną w opisach patentowych US 4681893, 5273995, 5385929 i 5686104, atawastatynę (niswastatynę Nissan/Sankyo (NK-104)) ujawnioną w opisie patentowym US 5011930, wizastatynę Shionogi-Astra/Zeneca (ZD-4522) ujawnioną w opisie patentowym US 5260440 i pokrewne statyny ujawnione w opisie patentowym US 5753675, pirazolowe pochodne analogów mewalonolaktonu ujawnione w opisie patentowym US 4613610, indenowe analogi pochodnych mewalonolaktonu ujawnione w zgłoszeniu PCT WO 86/03488, 6-[2-(podstawione-pirol-1-ilo)alkilo)piran-2-ony i ich pochodne ujawnione w opisie patentowym US 4647576, dichlorooctan SC-45355 firmy Searle (3-podstawiona pochodna kwasu pentanodiowego), imidazolowe analogi mewalonolaktonu ujawnione w zgłoszeniu PCT WO 86/07054, pochodne kwasu 3-karboksy-2-hydroksypropano-fosfonowego ujawnione w opisie patentowym FR 2596393, 2,3-dipodstawiony pirol, furan i pochodne tiofenu ujawnione w zgłoszeniu patentowym EP 0221025, naftylowe analogi mewalonolakton ujawnione w opisie patentowym US 4686237, oktahydronaftaleny ujawnione w opisie patentowym US 4499289, ketonowe analogi mewinoliny (lewostatyna) ujawnione w zgłoszeniu patentowym EP 0142146 A2, chinolina i pochodne pirydyny ujawnione w opisach patentowych US 5506219 i 5691322.

PL 204 358 B1

Ponadto związki kwasu fosfinowego przydatne w hamowaniu reduktazy CoA HMG odpowiednie do zastosowania poniżej ujawniono w opisie patentowym GB nr 2205837.

Inhibitory syntetazy skwalenu odpowiednie do zastosowania poniżej obejmują między innymi α-fosfonosulfoniany ujawnione w opisie patentowym US 5712396, ujawnione przez Billera i in., J.

Med. Chem., 1988, tom 31, nr 10, str. 1869-1871, obejmujące (fosfinylometylo)fosfoniany izoprenoidu, jak również inne znane inhibitory syntetazy skwalenu, np. ujawnione w opisach patentowych US 4871721 i 4924024 i przez Biller, S. A., Neuenschwander, K., Ponpipom, M. M., i Poulter, C. D., Current Pharmaceutical Design, 2, 1-40 (1996).

Ponadto, inne inhibitory syntetazy skwalenu odpowiednie do zastosowania poniżej obejmują pirofosforany terpenoidowe ujawnione przez P. Ortiz de Montellano i in., J. Med. Chem., 1977, 20, 243-249, analog A difosforanu farnesylu i analogi pirofosforanu preskwalenu (PSQ-PP) ujawnione przez Corey'a i Volante, J. Am. Chem. Soc, 1976, 98, 1291-1293, fosfinylofosfoniany ujawnione przez McClarda, R. W. i in., J. A. C. S., 1987, 109, 5544 i cyklopropany opisane przez Capsona, T. L., praca doktorska, czerwiec 1987, Dept. Med. Chem. U of Utah, skrót, spis treści, str. 16, 17, 40-43, 48-51, streszczenie.

Inne środki hipolipidemiczne odpowiednie do zastosowania poniżej obejmują między innymi pochodne kwasu fibrynowego, takie jak fenofibrat, gemfibrozyl, klofibrat, bezafibrat, cyprofibrat, klinofibrat itp., probukol i związki pokrewne ujawnione w opisie patentowym US 3674836, korzystnie probukol i gemfibrozyl, sekwestranty kwasu żółciowego takie jak cholestyramina, kolestypol i DEAESephadex (Secholex®, Policexide®), jak również lipostabil (Rhone-Poulenc), Eisai E-5050 (N-podstawiona pochodna etanoloaminy), imaniksyl (HOE-402), tetrahydrolipstatyna (THL), istigmastanylofosforylocholina (SPC, Roche), aminocyklodekstryna (Tanabe Seiyoku), AJ-814 firmy Ajinomoto (pochodna azulenu), melinamid (Sumitomo), 58-035 firmy Sandoz, CL-277082 i CL-283546 firmy American Cyanamid (dipodstawione pochodne mocznika), kwas nikotynowy, acypimoks, acyfran, neomycyna, kwas p-aminosalicylowy, aspiryna, pochodne poli(diallilmetyloaminy) takie jak ujawnione w opisie patentowym US 4759923, poli(chlorek diallilodimetyloamoniowy) czwartorzędowej aminy i joneny takie jak ujawnione w opisie patentowym US 4027009 i inne znane środki obniżające poziom cholesterolu w surowicy.

Drugim środkiem hipolipidemicznym może być inhibitor ACAT taki jak ujawniony w Drugs of the Future 24, 9-15 (1999), (Avasimibe); „The Inhibitor ACAT, Cl-1011 is effective in the prevention i regression of aortic fatty streak area in hamsters, Nicolosi i in., Atherosclerosis (Shannon, Irel). (1998), 137(1), 77-85; „Pharmacological profile of FCE 27677: a nowel ACAT inhibitor with potent hypolipidemic activity mediated by selective suppresion of the hepatic secretion of ApoB100-containing lipoprotein, Ghiselli, Giancarlo, Cardiovasc. Drug Rev. (1998), 16(1), 16-30; „RP 73163: a bioavailable alkylulfinyldiphenylimidazole ACAT inhibitor, Smith, C. i in., Bioorg. Med. Chem. Lett. (1996), 6(1), 47-50; „ACAT inhibitors: physiologic mechanisms for hypolipidemic i antiatherosclerotic activities in experimental animals, Krause i in., Wyd.: Ruffolo, Robert R., Jr.; Hollinger, Mannfred A., Inflammation: Mediator Pathways (1995), 173-98, Wyd.: CRC, Boca Raton, Fla.; „ACAT inhibitors: potential antiatherosclerotic agents, Sliskovic i in., Curr. Med. Chem. (1994), 1(3), 204-25; „Inhibitors of acylo-CoA: cholesterol O-acyl transferase (ACAT) as hypocholesterolemic agents. 6. The first water-soluble ACAT inhibitor with lipid-regulating activity. Inhibitors of acylo-CoA:cholesterol acyltransferase (ACAT). 7. Development of a series of substituted N-phenyl-N' -[(1-phenylocyclopentyl)methyl]ureas with enhanced hypocholesterolemic activity, Stout i in., Chemtracts: Org. Chem. (1995), 8(6), 359-62, lub TS-962 (Taisho Pharmaceutical Co. Ltd).

Środkiem hipolipidemicznym może być wzmacniacz aktywności receptora LD2, taki jak MD-700 (Taisho Farmaceutyczn Co. Ltd) i LY295427 (Eli Lilly).

Środkiem hipolipidemicznym może być korzystnie inhibitor absorpcji cholesterolu SCH48461 firmy Scheringa-Plough, jak również te ujawnione w Atherosclerosis 115, 45-63 (1995) i J. Med. Chem. 41, 973 (1998).

Środkiem hipolipidemicznym może być inhibitor krętniczego kotransportera Na⁺/kwas żółciowy, taki jak ujawniony w Drugs of the Future, 24, 425-430 (1999).

Korzystnymi środkami hipolipidemicznymi są prawastatyna, lowostatyna, simwastatyna, atorwastatyna, fluwastatyna, ceriwastatyna, atawastatyna i rosuwastatyna.

Wymienione powyżej opisy patentowe US załącza się tu na zasadzie odsyłaczy. Stosowane ilości i dawki są takie jak wskazano w Physician's Desk Reference i/lub w opisach patentowych przedstawionych powyżej.

PL 204 358 B1

Związki o wzorze I według wynalazku stosuje się w stosunku wagowym do środka hipolipidemicznego (jeśli występuje), w zakresie od około 500:1 do około 1:500, korzystnie od około 100:1 do około 1:100.

Podawaną dawkę należy dokładnie określić z uwzględnieniem wieku, masy ciała i stanu pacjenta, jak również sposobu podawania, postaci dawkowania, reżimu i pożądanego rezultatu.

Dawki i preparaty środka hipolipidemicznego ujawniono w różnych opisach i zgłoszeniach patentowych omówionych powyżej.

Dawki i preparaty drugiego środka hipolipidemicznym do zastosowania, jeśli to odpowiednie, są przedstawione w ostatnim wydaniu Physicians' Desk Reference.

W przypadku podawania doustnego, wynik zadowalający można otrzymać po zastosowaniu inhibitora MTP w ilości w zakresie od około 0,01 mg/kg do około 500 mg i korzystnie od około 0,1 mg do około 100 mg, od jednego do sześciu razy dziennie.

Korzystna doustna postać dawkowania taka jak tabletki lub kapsułki powinna zawierać inhibitor MTP w ilości od około 1 do około 500 mg, korzystnie od około 2 do około 400 mg i korzystniej od około 5 do około 250 mg, od jednego do sześciu razy dziennie.

W przypadku podawania doustnego zadowalający wynik można otrzymać stosując inhibitor reduktazy CoA HMG, np. prawastatynę, lowostatynę, simwastatynę, atorwastatynę, fluwastatynę lub ceriwastatynę w dawkach wskazanych w Physician's Desk Reference, takie jak w zakresie od około 1 do 2000 mg i korzystnie od około 4 do około 200 mg.

Inhibitor syntetazy skwalenu można stosować w dawkach w zakresie od około 10 mg do około 2000 mg i korzystnie od około 25 mg do około 200 mg.

Korzystna doustna postać dawkowania taka jak tabletki lub kapsułki powinna zawierać inhibitor reduktazy CoA HMG w ilości od około 0,1 do około 100 mg, korzystnie od około 5 do około 80 mg i korzystniej od około 10 do około 40 mg.

Korzystna doustna postać dawkowania taka jak tabletki lub kapsułki powinna zawierać inhibitor syntetazy skwalenu w ilości od około 10 do około 500 mg, korzystnie od około 25 do około 200 mg.

Drugim środkiem hipolipidemicznym może być także inhibitor lipooksygenazy obejmujący inhibitor 15-lipooksygenazy (15-LO) taki jak pochodne benzoimidazolu ujawnione w zgłoszeniu patentowym WO 97/12615, inhibitory 15-LO ujawnione w zgłoszeniu patentowym WO 97/12613, izotiazolony ujawnione w zgłoszeniu patentowym WO 96/38144 i inhibitory 15-LO ujawnione przez Sendobry i in „Attenuation of diet-induced atherosclerosis in rabbits with a highly selective 15- lipoxygenase inhibitor lacking significant antioxidant properties, Brit. J. Pharmacology (1997) 120, 1199-1206, i Cornicelli i in., ,,15-Lipokxgenase i its Inhibition: A Novel Therapeutic Target for Vascular Disease, Current Pharmaceutical Design, 1999, 5, 11-20.

Związki o wzorze I i środek hipolipidemiczny można stosować razem w tej samej doustnej postaci dawkowania lub w oddzielnych doustnych postaciach dawkowania przyjmowanych jednocześnie.

Kompozycje opisane powyżej można podawać w postaciach dawkowania opisanych powyżej w pojedynczych lub podzielonych dawkach od jednego do sześciu razy dziennie. Zaleca się rozpocząć dawkowanie od kombinacji z niską dawką i stopniowo przechodzić do kombinacji o większej dawce.

Korzystnymi środkami hipolipidemicznymi są prawastatyna, simwastatyna, lowostatyna, atorwastatyna, fluwastatyna, ceriwastatyna, atawastatyna i rosuwastatyna.

Gdy drugim rodzajem środka terapeutycznego, który można ewentualnie stosować z inhibitorem SGLT2 o wzorze I, jest 1, 2, 3 lub więcej środków przeciw otyłości, mogą one obejmować agonistę beta 3 adrenergicznego, inhibitor lipazy, inhibitor wychwytu serotoniny (i dopaminy), związek działający na tarczycowy receptor beta, środek anorektyczny, antagonistę NPY, analog leptyny i/lub agonistę MC4.

Agonistą beta 3 adrenergicznym, który można ewentualnie stosować w połączeniu ze związkiem o wzorze I, może być AJ9677 (Takeda/Dainippon), L750355 (Merck) lub CP331648 (Pfizer), lub inni znani agoniści beta 3 ujawnieni w opisach patentowych US 5541204, 5770615, 5491134, 5776983 i 5488064, korzystnie AJ9677, L750355 i CP331648.

Inhibitorem lipazy, który ewentualnie można zastosować w połączeniu ze związkiem o wzorze I, może być orlistat lub ATL-962 (Alizyme), korzystnie orlistat.

Inhibitorem wychwytu serotoniny (i dopaminy), który ewentualnie można stosować w połączeniu ze związkiem o wzorze I, może być sibutramina, topiramat (Johnson & Johnson) lub aksokina (Regeneron), korzystnie sibutramina i topiramat.

PL 204 358 B1

Związkiem działającym na tarczycowy receptor beta, który ewentualnie można stosować w połączeniu ze związkiem o wzorze I, może być ligand receptora tarczycowego ujawniony w zgłoszeniach WO 97/21993 (U. Cal SF), WO 99/00353 (KaroBio) i GB 98/284425 (KaroBio), korzystnie związki KaroBio.

Środkiem anorektycznym, który ewentualnie można stosować w połączeniu ze związkiem o wzorze I, może być deksamfetamina, fentermina, fenylopropanolamina lub mazindol, korzystnie deksamfetamina.

Różne środki przeciw otyłości opisane powyżej można stosować w tej samej postaci dawkowania ze związkiem o wzorze I lub w różnych postaciach dawkowania, w dawkach i reżimach znanych na ogół w tej dziedzinie lub podanych w PDR.

Przykłady środka (środków) przeciwzakrzepowych, które ewentualnie można stosować w kombinacjach według wynalazku, obejmują abcyksymab, tiklopidynę, eptifibatyd, dipirydamol, aspiryna, anagrelid, tirofiban i/lub klopidogrel.

Przykłady środka (środków) przeciwnadciśnieniowych, które można ewentualnie stosować w kombinacjach według wynalazku, obejmują inhibitory ACE, antagonistów wapnia, alfa-blokery, diuretyki, środki działające centralnie, antagonistów angiotensyny II, beta-blokery i inhibitory wazopeptydazy.

Przykłady inhibitorów ACE obejmują lizynopyl, enalapryl, chinapryl, benazepryl, fozynopryl, ramipryl, kaptopryl, enalaprylat, meksypryl, trandolapryl i peryndopryl; przykłady antagonistów wapnia obejmują amlodypinę, diltiazem, nifedypinę, werapamil, felodypinę, nizoldypinę, isradypinę i nikardypinę; przykłady alfa-blokerów obejmują terazosynę, doksazosynę i prazosynę; przykłady diuretyków obejmują hydrochlorotiazyd, torasemid, furosemid, spironolakton i indapamid; przykłady środków działających centralnie obejmują klonidynę i guanfacynę; przykłady antagonistów angiotensyny II obejmują lozartan, walzartan, irbezartan, kandezartan i telmizartan; przykłady beta-blokerów obejmują metoprolol, propranolol, atenolol, karwedilol i sotalol; przykłady inhibitorów wazopeptydazy obejmują omapatrilat i gemopatrilat.

Przeprowadzając sposób według wynalazku stosuje się kompozycję farmaceutyczną zawierającą związki o wzorze I z lub bez drugiego środka przeciwcukrzycowego i/lub środka przeciwhiperlipidemicznego, lub innego rodzaju środka terapeutycznego, w połączeniu z rozczynnikiem farmaceutycznym lub rozcieńczalnikiem. Kompozycję farmaceutyczną można komponować stosując typowe rozczynniki stałe lub ciekłe lub rozcieńczalniki i dodatki farmaceutyczne odpowiednie do pożądanego sposobu podawania. Związki można podawać ssakom np. ludziom, małpom, psom itp., doustnie np. w postaci tabletek, kapsułek, granulek lub proszków, lub pozajelitowo w postaci do preparatów do wstrzykiwania, donosowo lub w postaci opatrunków przezskórnych. Korzystna dawka dla dorosłych wynosi pomiędzy 10 i 2000 mg na dzień, i można ją podawać w dawce pojedynczej lub w postaci kolejnych dawek 1-4 razy dziennie.

Typowy preparat do wstrzykiwania wytwarza się przez aseptyczne umieszczenie 250 mg związków o wzorze I w fiolce, aseptyczną liofilizację i szczelnie zamknięcie. Przed użyciem zawartości fiolki miesza się z 2 ml solanki fizjologicznej w celu otrzymania preparatu do wstrzykiwania.

Aktywność hamującą SGLT2 związków według wynalazku można określić stosując przedstawione poniżej badanie.

Test aktywności SGLT2

Sekwencję mRNA ludzkiego SGLT2 (GenBank #M95549) sklonowano z mRNA ludzkiej nerki metodą odwrotnej transkrypcji i amplifikacji, stosując typowe techniki biologii molekularnej. Sekwencją cDNA trwale transfekowano komórki CHO i klony testowano na aktywność SGLT2 w sposób opisany przez Ryana i in. (1994). Oszacowanie hamowania aktywności SGLT2 w wybranej klonalnie linii komórkowej przeprowadzono w sposób opisany przez Ryana i in. z poniższymi modyfikacjami. Komórki hodowano na płytkach 96-studzienkowych przez 2-4 dni do uzyskania 75000 lub 30000 komórek na studzienkę w mieszaninie pożywki F-12 (Harn F-12) 10% płodowej surowicy bydlęcej, 300 μg/ml genetycyny i penicyliny-streptomycyny. Po zlaniu komórki przemyto dwukrotnie 10 mM Hepes/Tris, pH 7,4, 137 mM N-metylo-D-glukaminy, 5,4 mM KCl, 2,8 mM CaCl2, 1,2 mM MgSO4. Komórki następnie inkubowano z 10 μΜ [¹⁴C]AMG i 10M inhibitora (końcowe DMSO =0,5%) w 10 mM Hepes/Tris, pH 7,4, 137 mM NaCl, 5,4 mM KCl, 2, 8 mM CaCl2, 1,2 mM MgSO4 w temperaturze 37°C przez 1,5 godziny. Test zakończono przez dodanie ziębionego lodem 1 X PBS zawierającego 0,5 mM floryzyny, po czym komórki lizowano z 0,1% NaOH. Po dodaniu cieczy scyntylacyjnej MicroScint, komórki pozostawiono na wytrząsarce na 1 godzinę, po czym określono ilościowo [¹⁴C]AMG przy zastosowaniu licznika scyntylacyjnego TopCount. Próby kontrolne przeprowadzono z i bez NaCl. W celu określania wartości

PL 204 358 B1

EC50, zastosowano 10 stężeń inhibitora w 2 przedziałach logarytmicznych w odpowiednim zakresie odpowiedzi i płytki w trzech powtórzeniach uśredniono w poprzek płytek.

Ryan MJ, Johnson G, Kirk J, Fuerstenberg SM, Zager RA i Torok-Storb B. 1994. HK-2: an immortalized proximal tubule epithelial cell line from normal adult human kidney. Kidney International 45: 48-57.

Następujące przykłady robocze przedstawiają korzystne rozwiązania według niniejszego wynalazku. Wszystkie temperatury wyrażono w stopniach Celsjusza, jeśli nie wskazano tego inaczej.

P r z y k ł a d 1

A. 3-bromo-4'-etylobenzylohydrol

Suchy Mg w postaci wiórków (4,4g, 0,178 mola) mieszano w atmosferze Ar przez noc, po czym dodano 100 ml suchego Et2O, a następnie przez 1 godzinę dodawano p-bromoetylobenzen (22 g, 0,119 mola) w 20 ml Et2O. (W przypadku, gdy reakcja nie zachodzi należy dodać 0,5 ml 1,2-dibromoetanu). Po mieszaniu przez noc, powoli dodano m-bromobenzaldehyd (11 g, 0,06 mola) w 20 ml Et2O. Uzyskany jasny roztwór monitorowano metodą HPLC przez 4-6 godzin w celu określenia całkowitego przereagowania. Po zatrzymaniu reakcji produkt nasycono wodnym NH4CI, ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Uzyskany żółty olej poddano chromatografii na żelu krzemionkowym, stosując układ 5% EtOAc/heksan do wymycia niepolarnych zanieczyszczeń i 7-9% EtOAc/heksan do wymycia 12,4 g (71%) 3-bromo-4'-etylo-benzhydrolu w postaci jasnego żółtego oleju.

B. 3-bromo-4'-etylodifenylometan

Do mieszanego w temperaturze -30°C roztworu uzyskanego według części A - 3-bromo-4'-etylobenzhydrolu (12,4 g, 0,0426 mola) dodano BFvEt₂O (6,04 g, 0,0426 mola)w 120 ml MeCN, a następnie Et3SiH (9,9 g, 0,852 mola). Ciemny produkt reakcji mieszano przez 1 godzinę w temperaturze -30°C, a następnie powoli ogrzano do temperatury -5°C. Gdy nastąpiło całkowite przereagowanie, kontrolowane metodą TLC, reakcję zatrzymano dodając nasycony wodny K2CO3. Po dodaniu 100 ml H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie Et2O. Połączone warstwy organiczne przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zagęszczeniu na wyparce obrotowej otrzymano 3-bromo-4'-etylodifenylometan (11,17 g, 95%) w postaci jasnego żółtego oleju, który później użyto bez dalszego oczyszczania.

C.

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu uzyskanego według części B - 3-bromo-4'-etylodifenylometanu (10,9 g, 0, 04 mola) w 100 ml suchego THF w atmosferze Ar dodawano przez 20 minut 25,7 ml 1,7 M t-BuLi w heksanie. Kolejno, po 1 godzinie dodawano 2,3,4,6-tetra-O-benzylo-e-glukolakton (23,5 g, 0,0437 mola) w 30 ml THF przez 15 minut. Roztwór mieszano przez 1 godzinę w temperaturze -78°C, a następnie nasycono wodnym NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie EtOAc, przemyto H2O, a następnie solanką. Po osuszeniu nad Na2SO4 i zatężeniu na wyparce obrotowej otrzymano 29,2 g pożądanego tytułowego laktolu w postaci bezbarwnego syropu, który wykorzystano bez dalszego oczyszczania.

PL 204 358 B1

D.

Do mieszanego w temperaturze -30°C roztworu uzyskanego według części C - laktolu (29,1 g,

0,04 mola) dodano BF3^Et2O (5,62 g, 0,04 mola) w 100 ml MeCN, a następnie Et3SiH (9,21 g, 0,08 mola). Po 2 godzinach, gdy analiza TLC wykazała, że reakcja zaszła całkowicie, dodano nasycony wodny K2CO3 i zawiesinę mieszano przez 1 godzinę w temperaturze 20°C, kolejno mieszaninę rozcieńczono H2O i Et2O. Połączone warstwy organiczne po trzykrotnej ekstrakcji Et2O przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4, i zatężono na wyparce obrotowej z wytworzeniem 28,3 g jasnego żółtego syropu. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym, stosując układ 5% EtOAc/heksan wymyto niepolarne zanieczyszczenia, kolejno wymywano powoli pożądany beta anomer i następnie alfa anomer. Kolejno oczyszczono frakcje wzbogacone w beta anomer przemywając heksanem lub przez krystalizację z EtOH z wytworzeniem 6 g pożądanego tytułowego beta tetra-O-benzylo-C-glukozydu. (Zauważono, że gdy Et3SiH jest czynnikiem redukującym uzyskuje się mieszaninę beta/alfa anomeru w stosunku 5:1, podczas gdy przy zastosowaniu iPr3SiH jako czynnika redukującego otrzymano mieszaninę w stosunku 30:1).

E

Uzyskany według części D roztwór tetra-O-benzylo-C-glukozydu (2,4 g, 3,35 mmola) mieszano przez noc w EtOAc (100 ml) zawierającym 10% Pd(OH)2/C (0,35 g) w atmosferze H2 pod ciśnieniem 1 mmHg. Po stwierdzeniu całkowitego przereagowania metodą HPLC, katalizator odsączono i rozpuszczalnik usunięto na wyparce obrotowej, uzyskując 1,1 g pożądanego beta C-glukozydu (92%) w postaci białego krystalicznego ciała stałego.

Czas retencji w HPLC: 7,04 minut, czystość 100%, kolumna YMC S5 C-18 4,6x50mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 8 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 5 minut przy

100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2 % H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/H2O + 0,2 % H3PO4.

¹H NMR (500 MHz, CD3OD) δ 7,27 (s, 1H), 7,23 (d, 2H, J=4,95 Hz), 7,1-7,0 (m, 5H), 4,08 (d, 1H, J=9,3Hz), 3,91 (s, 2H), 3,9 (dd, 1H, J=2,2, 11 Hz), 3,68 (dd, 1H, J=5,5, 11,5 Hz), 3, 5-3,35 (m, 4H), 2,57 (q, 2H, J=7,2 Hz), 1,18 (t, 3H, J=7, 2 Hz).

¹³C NMR (125 MHz, CD3OD) δ 143, 142,8, 141, 140, 129,9, 129,6, 129,5, 129,1, 128,8, 126,7, 83, 8, 82, 3, 79,9, 76, 4, 72,0, 63,2, 42,5, 29,4, 16,2.

Wyniki analizy. Obliczono dla C21H26O5 LC-MS [M+NH4] 376; znaleziono 376.

PL 204 358 B1

A. 3-bromo-4'-metoksybenzhydrol

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu m-dibromo-benzenu (70,9 g, 0,3 mola) w 200 ml suchego THF w atmosferze Ar dodawano 117 ml 2,56 M n-BuLi (0,3 mola) w heksanie przez 10 minut. Kolejno, po 30 minutach, w ciągu 20 minut dodawano p-metoksybenzaldehyd (27,2 g, 0,02 mola) w 50 ml THF. Roztwór mieszano przez 1 godzinę w temperaturze -78°C (całkowite przereagowanie kontrolowane metodą TLC), po czym nasycono wodnym NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie EtOAc, przemyto H2O, a następnie solanką. Po osuszeniu nad Na2SO4 i zatężeniu na wyparce obrotowej, otrzymano 103 g 3-bromo-4'-metoksybenzhydrolu w postaci żółtego oleju, który stosowano bez dalszego oczyszczania.

B. 3-bromo-4'-metoksydifenylometan

Do mieszanego w temperaturze -40°C surowego roztworu, uzyskanego według części A - 3-bromo-4'-metoksybenzhydrolu (103 g, 0,2 mola) w 300 ml MeCN dodano Et3SiH (64 ml, 0,4 mola), a następnie BF₃-Et₂O (21,1 g, 0,2 mola). Gdy stwierdzono całkowite przereagowanie metodą TLC, reakcję zatrzymano dodając wodny K2CO3 (25 ml). Po dodaniu 100 ml H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej uzyskano surowy tytułowy 3-bromo-4'-metoksydifenylometan (92 g), który poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 9% EtOAc/heksan i uzyskano 17 g czystego produktu, a następnie mniej czyste frakcje.

C.

Do roztworu mieszanego w temperaturze -78°C, otrzymanego według części B - 3-bromo-4'-metoksydifenylometanu (9,6 g, 0,035 mola) w 50 ml suchego THF w atmosferze Ar, przez 5 minut dodawano 14 ml 2,5 M n-BuLi w heksanie. Mieszano przez 30 minut, po czym w ciągu 10 minut dodawano 2,3,4,6-tetra-O-benzylo-e-D-glukolakton (12,5 g, 0,023 mola) w 20 ml THF. Roztwór mieszano przez 1 godzinę w temperaturze -78°C, po czym analiza TLC wykazała, że reakcja zakończyła się. Po dodaniu wodnego NH4CI (25 ml) i ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono EtOAc (200 ml). Warstwę organiczną przemyto H2O, a następnie solanką. Po osuszeniu nad Na2SO4 i zatężeniu na wyparce obrotowej, pożądany tytułowy laktol poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 12,5°, EtOAC/heksan i uzyskano 8,1 g laktolu o czystości >90%, a następnie 9,7 g o czystości >80%.

D.

PL 204 358 B1

Do roztworu laktolu (7,8 g, 0,019 mola) uzyskanego według części C, mieszanego w temperaturze -40°C, w 100 ml MeCN dodano Et₃SiH (3,42 ml, 0,04 mola), a następnie BFyEt₂O (1,37 ml,

0,02 mola). Po 1 godzinie, gdy analiza TLC wykazała, że reakcja zaszła całkowicie, dodano wodny

K2CO3 (10 ml) i zawiesinę mieszano przez 1 godzinę w temperaturze 20°C, po czym ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto H2O, solanką, osuszono nad Na2SO4, i zatężono na wyparce obrotowej z wytworzeniem 8 g surowego produktu. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym przy zastosowaniu układu 5% EtOAc/heksan eluowano niepolarne zanieczyszczenia, po czym uzyskano 0,92 g czystego tytułowego p-tetra-O-benzylo-C-glukozydu, a następnie

6,5 g produktu zawierającego oba anomery.

E.

Uzyskane według części D dwie frakcje związku uwodorniano oddzielnie nad 10% Pd(OH)2 (2% wagowo) przez noc pod ciśnieniem 1 atmosfery w EtOAc (12,5 ml/g związku uzyskanego według części D). Po filtracji i usunięciu rozpuszczalnika, produkt uwodornienia wymieszanych frakcji oczyszczono metodą preparatywnej HPLC stosując kolumnę YMC S10 w odwróconym układzie faz. Po połączeniu substancji uzyskano 1,85 g czystego β-anomeru w postaci białego ciała stałego.

Czas retencji w HPLC: 6,04 minuty, kolumna Zorbax C-18 4,6x75 mm, przepływ 2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 8 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 3 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (400 MHz, CD3OD) δ 7,28 (s, 1H), 7,24 (d, 2H, J=3Hz), 7,09 (m, 3H), 6,79 (d, 2H, J=7Hz), 4,08 (d, 1H, J= 8,8 Hz), 3,88 (s, 2H), 3,75 (d, 1H, J=12 Hz), 3,73 (s, 3H), 3,65 (dd, 1H, J=12,3 Hz), 3,4 (m, 4H).

¹³C NMR (100 MHz, CD3OD) δ 158,6, 142,1, 140,2, 133,8, 130,0, 128,7, 128,6, 128,3, 125,8, 82,9, 81,3, 79,0, 75,5, 71,1, 62,5, 55,1, 41,1.

Wyniki analizy. Obliczono dla C20H24O6 LC-MS (M-H) 359; znaleziono 359.

P r z y k ł a d 3

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu m-dibromo-benzenu (12,6 g, 53 mmole) w 50 ml suchego THF w atmosferze Ar w czasie 10 minut dodawano 20 ml 2,56 M n-BuLi (51 mmoli) w heksanie. Mieszano przez 40 minut, po czym w ciągu 15 minut dodano 2, 3, 4, 6-tetra-O-benzylo-e-D-glukolakton (12 g, 22 mmole) w 30 ml THF. Roztwór mieszano przez 1 godzinę w temperaturze -78°C

PL 204 358 B1 (całkowite przereagowanie kontrolowane metodą TLC), po czym dodano wodny roztwór NH4CI (40 ml). Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie EtOAc, przemyto H2O, a następnie solanką. Po osuszeniu nad Na2SO4 i zatężeniu z zastosowaniem wyparki obrotowej, otrzymano 20 g surowego tytułowego laktolu w postaci oleju, który stosowano bez dalszego oczyszczania.

B.

Do mieszanego w temperaturze -45°C surowego roztworu laktolu (20 g, 0,2 mola), uzyskanego według części A, w 60 ml MeCN, dodano Et3SiH (7,8 ml, 45 mmole), po czym powoli przez 20 minut dodawano BF₃-Et₂O (4,2 ml, 22 mmole). Gdy po godzinie nastąpiło całkowite przereagowanie, kontrolowane metodą TLC, reakcję zatrzymano dodając wodnym roztwór K2CO3 (25 ml) i mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Uzyskany olej rozcierano z 50 ml heksanu, po czym po 1 godzinie wytrąciło się ciało stałe. Substancję zebrano przez filtrację, przemyto dwukrotnie zimnym heksanem i osuszono powietrzem, uzyskując 8,9 g pożądanego tytułowego β-m-bromofenylo-C-glukozydu.

C.

Roztwór uzyskany według części B - β-m-bromofenylo-C-glukozyd (1,36 g, 2 mmole), Pd(PPh₃)₄(70 mg, 0,06 mmola) oraz heksabutylodicyny (2,724 g, 6 mmoli) ogrzewano przez 15 godzin mieszając w suchym toluenie (10 ml) w atmosferze Ar w temperaturze 80°C. Po usunięciu toluenu na wyparce obrotowej, pozostałości poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 12:1 EtOAc/heksan i uzyskano pożądaną tytułową arylocynę (761 mg) oraz mieszaninę frakcji, z których po drugiej kolumnie uzyskano dodatkowe 92 mg czystego tytułowego związku cyny z całkowitą wydajnością 48%, a następnie 230 mg odzyskanego wyjściowego β-m-bromofenylo-C-glukozydu uzyskanego według części B.

D.

Mieszaninę związku cyny (2,66 g, 3 mmole), uzyskanego według części E, p-trifluorometoksychlorku benzylu (1,04 g, 6 mmoli) oraz Pd(PPh3)4 (100 mg, 0,09 mmola) ogrzewano przez 15 godzin pod chłodnicą zwrotną w temperaturze wrzenia w atmosferze Ar w THF (1 ml). Po usunięciu THF na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 10:1 heksan/EtOAc i, uzyskując 1,3 g pożądanego tytułowego eteru tetrabenzylowego.

PL 204 358 B1

Konwersję do końcowego wolnego glukozydu osiągnięto mieszając przez 15 godzin eter tetrabenzylowy (295 mg), uzyskany według części D, z Pd (OH)2 (15 mg) w EtOAc (3 ml) pod ciśnieniem 1 atmosfery H2. Tytułowy produkt (104 mg) wydzielono po filtracji, preparatywnej HPLC i usunięciu rozpuszczalnika.

Czas retencji w HPLC: 7,21 minut, kolumna Zorbax C-18 4,6x75 mm, przepływ 2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 8 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 3 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (400 MHz, CD3OD) δ 7,3(m, 5H), 7,15(m, 3H), 4,10(d, 1H, J=8,8 Hz), 3,99(s, 2H), 3,9(d, 1H, J=12 Hz), 3,7(dd, 1H, J=12, 3 Hz), 3,4(m, 4H).

Wyniki analizy. Obliczono dla C20H21F3O6 LC-MS (M-H) 413; znaleziono 413 P r z y k ł a d 4

Mieszaninę β-m-bromofenylo-C-glukozydu (3,0 g, 4,41 mmola) uzyskanego według przykładu 3, części B, oraz Pd(PPh3)4 (153 mg, 0,13 mmola) i heksabutylodicyny (6,0 g, 13,2 mmola) w suchym toluenie (5 ml) ogrzewano i mieszano przez 3 godziny w temperaturze 88°C w atmosferze Ar, po czym metoda TLC stwierdzono, że nastąpiło 90% przereagowanie. Po 5 godzinach reakcję zakończono. Po usunięciu toluenu na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 1:8 EtOAc/heksan i uzyskano 2,95 g pożądanej arylocyny.

B.

PL 204 358 B1

Mieszaninę związku cyny (2,66 g, 3 mmole), uzyskanego według części A, chlorku p-metylotiobenzylu (1,04 mg, 6,0 mmoli) i tetrakis(trifenylofosfino)palladu (100 mg, 0,09 mmola) ogrzewano przez 15 godzin w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną w atmosferze Ar w THF (5 ml). Po usunięciu THF na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 6:1 heksan/EtOAc i uzyskano 1,2 g pożądanego tytułowego eteru tetra-O-benzylowego, a następnie 600 mg tytułowego eteru tetra-O-benzylowego zawierającego Ph3P.

C.

M BCI3/CH2CI2 (6 ml, 8 mmoli) dodawano w ciągu 5 minut do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu uzyskanego według części B, eteru tetrabenzylowego (295 mg, 0,4 mmola) w atmosferze Ar w CH2Cl2 (0,25 ml). Po 30 minutach, gdy stwierdzono, że reakcja zakończyła się (analiza TLC), dodano 30 ml roztworu 2:1 CH2Cl2/PhMe, a następnie 2 ml MeOH. Objętość zmniejszono do połowy na wyparce obrotowej i dodano 10 ml MeOH. Czynność powtórzono trzykrotnie usuwając wszystkie części lotne pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 5% MeOH/CH2Cl2 i uzyskano 143 mg pożądanego glukozydu o czystości 90%. Substancję następnie oczyszczono metodą preparatywnej HPLC w odwróconym układzie faz z wytworzeniem 104 mg końcowego pożądanego glukozydu.

Czas retencji w HPLC: 6,69 minut, kolumna Zorbax C-18 4,6x75 mm, przepływ 2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 8 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 3 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (400 MHz, CD3OD) δ 7,27(s, 1H), 7,25(d, 2H, J=2Hz), 7,15(m, 5H), 4,09(d, 1H, J=8,8 Hz), 3,92(s, 2H), 3,86(d, 1H, J=12 Hz), 3,68(dd, 1H, J=12, 3 Hz), 3,4(m, 4H), 2,43 (s, 3H).

Wyniki analizy. Obliczono dla C20H24O6S LC-MS (M-H) 375; znaleziono 375

Do mieszanej zawiesiny 60% NaH (180 mg, 4,5 mmola) w THF (7 ml) w atmosferze Ar dodano 2-bromofenol (350 pi, 3 mmole). Mieszano przez 15 minut, mieszaninę ochłodzono do temperatury -78°C i dodano kroplami 1,4 M t-BuLi/heksan (2,36 ml, 3,3 mmole). Po 10 minutach roztwór przeniesiono rurką do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 2,3,4,6-tetra-O-benzyio-e-D-giukoiaktonu (1,62 g, 3,0 mmole) w THF (5 ml). Reakcję zatrzymano po 15 minutach przez powolne dodawanie nasyconego NH4CI/H2O i pozostawiono do ogrzania do temperatury 20°C, po czym dodano 200 ml

PL 204 358 B1

EtOAc. Warstwę organiczną przemyto kolejno H2O i solanką, osuszono nad MgSO4 i zatężono. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 3:1 heksan/EtOAc uzyskano 390 mg pożądanego tytułowego laktolu.

B.

Do mieszaniny 3:1 MeCN/CH2Cl2 (4 ml) zawierającej uzyskany według części A laktol (390 mg, 0,62 mmola) dodano Et₃SiH (197 gl, 1,23 mmola) i BF₃^Et₂O (78 gl, 0,62 mmola) w temperaturze -30°C. Po 1 godzinie reakcję zatrzymano dodając 1 ml nasyconego K2CO3, ogrzano do temperatury 20°C i rozcieńczono 100 ml EtOAc. Warstwę organiczną przemyto kolejno H2O i solanką, osuszono nad MgSO4, i zatężono. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 3:1 heksan/EtOAc uzyskano 269 mg pożądanego tytułowego fenylo-C-glukozydu.

C.

Do roztworu fenolu (139 mg, 0,22 mmola), uzyskanego według części B, w PhMe (1,1 ml) w atmosferze Ar dodano 60% NaH (11 mg, 0,27 mmola). Po 10 minutach dodano 4-metylobromek benzylu (46 mg, 0,25 mmola) w postaci ciała stałego, uzyskując niebieski roztwór, który następnie ogrzewano w temperaturze 80°C przez 3,5 godziny, aż do zakończenia reakcji, którą kontrolowano metodą TLC. Mieszaninę reakcyjną oziębiono dodając wodny NH4CI, a następnie rozcieńczono EtOAc. Warstwę organiczną przemyto kolejno H2O i solanką, osuszono nad MgSO4 i zatężono. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 5:1 heksan/EtOAc uzyskano 71 mg pożądanego tytułowego tetra-O-benzyloglukozydu.

D.

W procesie wodorolizy uzyskanego według części C tetra-O-benzyloglukozydu nad Pd/C w MeOH pod ciśnieniem 1 atmosfery H2 uzyskano końcowy tytułowy produkt, który oczyszczono metodą preparatywnej HPLC stosując kolumnę C18 w odwróconym układzie faz, gradient 45-90% MeOH/H₂O utrzymywany przez 10 minut i uzyskano pożądany β-C-glukozyd (2 mg).

Czas retencji w HPLC: 6,754 minut, 100% czysty, kolumna YMC S3 CDS 4,6x50 mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 8 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 5 minut przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (500 MHz, CD3OD) δ 7,15(dd, 1H, J=1,1, 7,7 Hz), 7,07(d, 2H, J=8,3 Hz), 7,02(d, 2H, J=8,3 Hz), 6,96 (dd, 1H, J=1,2, 7,7 Hz), 6,77 (t, 1H, J=7,7 Hz), 4,44(d, 1H, J=8,8 Hz), 3,89(s, 2H), 3,87(d, 1H, J=2,2 Hz), 3,75(dd, 1H, J=4,9, 12,1), 3,49-3,41(m, 4H), 2,26(s, 3H).

PL 204 358 B1

Wyniki analizy. Obliczono dla C20H24O6 LC-MS [M+H] 361; znaleziono 361. P r z y k ł a d 6

Do mieszanego w temperaturze -20°C w atmosferze Ar roztworu p-chlorometylochlorku benzoilu (390 mg, 2,06 mmola) w 8 ml THF dodano tributylofosfinę (406 mg, 2,29 mmola). Roztwór mieszano przez 20 minut w temperaturze od -20°C do -15°C, uzyskując żółty roztwór, następnie dodano w jednej porcji 0,7 ml 3M bromek metylomagnezu w eterze (2,1 mmola), uzyskując czerwony roztwór, który po 10 minutach stał się pomarańczowy. Reakcję zatrzymano dodając 1N wodny roztwór HCl. Po rozcieńczeniu H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc, przemyto H2O, po czym osuszono nad Na2SO4.

Pozostałość otrzymaną po usunięciu części lotnych, poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 5% EtOAc/heksan i uzyskano 171 mg (50%) p-chlorometylo-acetofenonu.

B.

Mieszaninę związku cyny, uzyskanego według przykładu 3, część C (300 mg, 0,33 mmola), p-chlorometyloacetofenonu (114 mg, 0,66 mmola) oraz Pd(PPh3)4 (20 mg, 0,09 mmola), tlenku trifenylofosfiny (180 mg, 0,65 mmola), K2CO3 (75 mg, 0,55 mmola) ogrzewano w temperaturze 70°C w atmosferze Ar w THF (0,3 ml) przez 16 godzin. Po usunięciu THF na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 20:1 do 10:1 heksan/EtOAc, uzyskując pożądany eter tetrabenzylowy (170 mg, 70%).

C.

Roztwór eteru tetrabenzylowego (60 mg, 0,08 mmola) uzyskanego według części B, w CH2CI2 (5 ml) ochłodzono do temperatury -78°C w atmosferze Ar, po czym dodano 0,8 ml 1 M BCI3 w CH2CI2. Roztwór mieszano przez 1 godzinę w temperaturze -78°C, a następnie przez kolejną godzinę dodawano 0,8 ml 1M BCI3. Po drugiej godzinie dodano 0,5 ml PhMe, po czym wprowadzono kroplami 0,5 ml MeOH. Części lotne usunięto na wyparce obrotowej, proces powtórzono po dodaniu 3 ml mieszaniny

PL 204 358 B1

CH2Cl2/MeOH w stosunku 2:1. Uzyskaną pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 5% MeOH/EtOAc otrzymując 20 mg końcowego produktu tetraolu z 67% wydajnością.

Czas retencji w HPLC: 2,35 minut, 100% czysty, kolumna YMC S3 ODS 4,6x50mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 4 minuty gradient 0-100% B utrzymywany przez 4 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4.

¹H-NMR (500 MHz, CD3OD): δ 7,88(d, 2H), 7,27-7,34 (m, 5H), 7,13(d, 1H), 4,09(d, 1H), 4,03 (s, 2H), 3,85(d, 1H), 3,68(dd, 1H), 3,35-3,48(m, 4H), 2,55(s, 3H) ¹³C-NMR (500 MHz, CD3OD): δ 200,3, 148,8, 141,4, 141,2, 136,3, 130,2, 129,7, 129,6, 129,3, 127,0, 83,6, 82,2, 79,8, 76,4, 71,9, 63,1, 42,7, 26,6

Wyniki analizy. Obliczono dla C21H24O6 LC-MS (M+NH4+): 390,2; znaleziono: 390,2 P r z y k ł a d 7

Mieszany roztwór końcowego produktu (15 mg, 0,04 mmola), uzyskanego według przykładu 6, w 5 ml EtOH ochłodzono do temperatury -20°C, po czym dodano NaBH4 (5 mg, 0,13 mmola). Po 20 minutach reakcja kontrolowana metodą TLC przebiegła do końca, reakcję zatrzymano dodając kilka kropli nasyconego wodnego roztworu NH4CI. Po usunięciu części lotnych, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 5% MeOH/EtOAc, uzyskując 10 mg (67%) pożądanego produktu.

Czas retencji w HPLC: 5,2 minut, 100% czysty, kolumna YMC S3 ODS 4,6x50 mm, przepływ

¹H-NMR (500 MHz, CD3OD): δ 7,21-7,32(m, 5H), 7,16(d, 2H), 7,10-7,1(m, 1H), 4,77(q, 1H), 4,08(d, 1H), 3,94(s, 2H), 3,86(dd, 1H), 3,68(dd, 1H), 3, 34-3,48(m, 4H), 1,40(d, 3H) ¹³C-NMR (500 MHz, CD3OD): δ 145,2, 142,5, 141,5, 140,9, 129,8, 129,6, 129,5, 129,2, 126,7,

126,6, 83,7, 82,2, 79,8, 76,4, 72,0, 63,2, 42,5, 25,5

Wyniki analizy. Obliczono dla C21H26O6 LC-MS (M+NH4+) : 392,2; znaleziono: 392,1 P r z y k ł a d 8

A. Kwas 5-bromo-2-metylobenzoesowy

Mieszaninę kwasu o-toluilowego (28g, 206 mmoli), proszku żelaza (0,74g, 13 mmoli) i Br2 (42 g, 260 mmoli) mieszano przez 2 godziny w temperaturze 0°C. Gdy stwierdzono, że nastąpiło około 40% przereagowanie, mieszaninę rozcieńczono 25 ml CH2CI2, aby ułatwić mieszanie. Roztwór następnie ogrzewano przez 16 godzin w temperaturze 45°C do całkowitego przereagowania. Po oziębieniu, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono CH2Cl2, przemyto dwukrotnie 10% NaHSO3, solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, pozostałość zawierającą mieszaninę 2:1 kwasu

PL 204 358 B1

5-bromo- do 3-bromotoluilowego krystalizowano z 95% EtOH z wytworzeniem 14,4 g kwasu 5-bromo2-metylobenzoesowego.

B. 5-bromo-2-metylo-4'-metoksybenzofenon

Do mieszanej zawiesiny kwasu 5-bromo-2-metylobenzoesowego (1,29 g, 6 mmoli) w 12 ml CH2CI2 zawierającej chlorek oksalilu (8 mmoli) dodano 2 krople DMF. Po jednokrotnym energicznym wydzieleniu się gazu, mieszaninę reakcyjną mieszano przez 6 godzin, po czym części lotne usunięto na wyparce obrotowej. Po rozpuszczeniu surowego 5-bromo-2-metylochlorku benzoilu w 15 ml CS., mieszaninę ochłodzono do 4°C przed dodaniem anizolu (0,7 g, 6,6 mmola), a następnie AICI3 (1,7 g, 12 mmoli). Po ogrzaniu do temperatury 20°C, roztwór mieszano przez 15 godzin, po czym dodano 1N roztwór HCl. Później zawiesinę rozcieńczono 50 ml H2O i mieszano, aż wszystkie części stałe rozpuściły się. Mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone organiczne ekstrakty przemyto jednokrotnie 1N HCl, H2O, wodnym NaHCO3 i solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, uzyskane brązowe ciało stałe krystalizowano z 95% EtOH z wytworzeniem 1,6 g 5-bromo-2-metylo-4'-metoksy-benzofenonu.

C. 5-bromo-2-metylo-4'-metoksydifenylometan

Roztwór Et₃SiH (2,5 ml, 15,5 mmola), BFyEt₂O (1,3 ml, 10 mmola) oraz 5-bromo-2-metylo-4'-metoksybenzofenonu (1,6 g, 5,25 mmola) w 11 ml CH2Cl2/MeCN w stosunku 1:4 mieszano przez noc w temperaturze 20°C. Ponieważ HPLC wykazała, że pozostawało 5% wyjściowego ketonu w roztworze, roztwór ogrzewano do 40°C przez 1 godzinę, po czym dodano 10% NaOH. Po rozcieńczeniu H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto dwukrotnie H2O i jednokrotnie solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując heksan i, uzyskując 5-bromo-2-metylo4'-metoksydifenylometan w postaci bezbarwnego oleju (1,4 g, 95%).

D.

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 5-bromo-2-metylo-4'-metoksydifenylometanu (0,43 g, 1,5 mmola), uzyskanego według części C, w 7 ml suchego THF w atmosferze Ar dodano kroplami 0,9 ml 1,8 M. n-BuLi w heksanie. Po 2 godzinach w ciągu 1 minuty dodano 2,3,4,6-tetra-O-benzylo-p-D-glukolakton (0,88g, 1,6 mmola) w 3 ml THF. Roztwór mieszano przez 2 godziny w temperaturze -78°C, po czym dodano wodny roztwór NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie H2O, po czym trzykrotnie ekstrahowano EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej otrzymano 1,1 g pożądanego tytułowego laktolu w postaci bezbarwnego syropu, który stosowano bez dalszego oczyszczania.

E.

Do mieszanego w temperaturze -30°C roztworu laktolu (1,1 g, 1,47 mmola), uzyskanego według części D, w 10 ml MeCN dodano iPr₃SiH (0,7g, 4,5 mmola), a następnie BF₃-Et₂O (0,38g, 2,6 mmola). Reakcja prowadzona w zakresie temperatur od - 40°C do - 30°C zakończyła się po 3 godzinach, co wykazała analiza TLC. Dodano nasycony wodny K2CO3 i zawiesinę mieszano 1 godzinę w temperaturze

PL 204 358 B1

20°C, po czym rozcieńczono H2O i EtOAc. Połączone warstwy organiczne z trzykrotnej ekstrakcji EtOAc przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej z wytworzeniem 1,2 g jasnożółtego syropu. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 10% EtOAc/Heksan eluowano niepolarne zanieczyszczenia, a następnie pożądany beta C-aryloglukozyd (0,54 g).

F.

Roztwór tetra-O-benzylo-C-glukozydu (515 mg, 0,7 mmola), uzyskanego według części E, w EtOAc (10 ml) zawierającym 10% Pd(OH)2/C (80 mg) mieszano przez noc pod ciśnieniem 1 atmosfery H2. Gdy analiza HPLC wykazała, że reakcja przebiegła do końca, katalizator odsączono i rozpuszczalnik usunięto na wyparce obrotowej z wytworzeniem białego szklistego ciała stałego, które następnie oczyszczono metodą preparatywnej HPLC stosując kolumnę C18 w odwróconym układzie faz z wytworzeniem 220 mg pożądanego beta C-glukozydu w postaci bezbarwnego syropu.

Czas retencji w HPLC: 6,43 minut, 100% czysty, kolumna YMC S5 C-18 4,6x50 mm, przepływ

¹H NMR (500 MHz, CD3OD) δ 7,20(s, 1H), 7,18(d, 1H, J=7Hz), 7,11(d, 1H, J=7Hz), 6,89(ABq, 4H), 4,07(d, 1H, J=9Hz), 3,90(s, 2H), 3,87(m, 1H), 3,70(s, 3H), 3,68(dd, 1H), 3,48-3,30(m, 4H), 2,16(s, 3H).

¹³C NMR (125 MHz, CD3OD) δ 159,3, 140,3, 138,3, 137,4, 133,7, 131,0, 130,8, 130,6, 126,9,

114,7, 83,5, 82,1, 79,8, 76,3, 71,9, 63,1, 55,6, 59,6, 19,5.

Wyniki analizy. Obliczono dla C21H26O6 LC-MS [M-H] 373; znaleziono 373.

P r z y k ł a d 9

A. 5-bromo-2-metylo-4'-hydroksydifenylometan

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 5-bromo-2-metylo-4'-metoksydifenylometanu (1,0 g, 3,4 mmola) (otrzymywanie - patrz przykład 8, część C) dodano 4,12 ml 1M BBr3/CH2Cl2. Po 2 godzinach, mieszaninę utrzymywano w temperaturze -40°C przez 20 godzin, po czym analiza HPLC wykazała, że wyjściowy eter pozostawał w mieszaninie. Reakcję zatrzymano dodając wodny roztwór NaOH, ekstrahowano trzykrotnie CH2Cl2, przemyto solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, otrzymano 0,84 g 5-bromo-2-metylo-4'-hydroksydifenylometanu w postaci syropu, który stosowano bez dalszego oczyszczania.

B. 5-bromo-2-metylo-4'-benzyloksydifenylometan

Roztwór zawierający 5-bromo-2-metylo-4'-hydroksydifenylometan (735 mg, 2,65 mmola), uzyskany według części A, w 10 ml DMF, bromek benzylu (548 mg, 3,2 mmola) oraz K2CO3 (732 mg, 5,3 mmola) mieszano przez noc. Mieszaninę następnie ogrzewano w temperaturze 60°C przez 6 godzin do uzyskania stopnia konwersji od 80%, do 100%. Po rozcieńczeniu H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy EtOAc przemyto H2O i solanką, po czym osuszono nad Na₂SO₄.

PL 204 358 B1

Pozostałość, po usunięciu rozpuszczalnika pod zmniejszonym ciśnieniem poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 3% EtOAc/heksan i uzyskano 785 mg 5-bromo-2-metylo-4'-benzyloksydifenylometanu w postaci bezbarwnego syropu.

C.

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 5-bromo-2-metylo-4'-benzyloksydifenylometanu (0,43 g, 1,2 mmola), uzyskanego według części B, w 7 ml suchego THF w atmosferze Ar, dodano kroplami 0,68 ml 1,9 M n-BuLi w heksanie. Po 30 minutach, w ciągu 1 minuty dodano 2,3,4,6-tetra-O-benzylo-p-D-glukolakton (0,7 g, 1,3 mmola) w 3 ml THF. Roztwór mieszano przez 0,75 godziny w temperaturze -78°C, po czym dodano nasycony wodny roztwór NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie H2O, po czym trzykrotnie ekstrahowano EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej, otrzymano 0,96 g pożądanego tytułowego laktolu w postaci bezbarwnego syropu, który stosowano bez dalszego oczyszczania.

D.

Do mieszanego w temperaturze -30°C roztworu laktolu (0,96 g, 1,16 mmola), uzyskanego według części C, w 10 ml MeCN dodano iPr₃SiH (0,37 g, 2,3 mmola), a następnie BF₃^Et₂O (0,2 g, 1,4 mmola). Reakcję prowadzono przez 3 godziny w zakresie temperatur od -40°C do -30°C, dodano nasycony wodny roztwór K2CO3 i zawiesinę mieszano przez 1 godzinę w temperaturze 20°C, po czym rozcieńczono H2O i EtOAc. Połączone warstwy organiczne trzykrotnie ekstrahowano EtOAc, przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej z wytworzeniem 1,2 g jasnego żółtego syropu. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 9% EtOAc/heksan eluowano niepolarne zanieczyszczenia, zaś w układzie 10% EtOAc/heksan eluowano pożądany beta C-aryloglukozyd (0,26 g).

E.

Roztwór penta-O-benzylo-C-glukozydu (255 mg, 0,31 mmola), uzyskanego według części D, w EtOAc (10 ml) zawierający 10% Pd(OH)2/C (65 mg) mieszano przez 24 godziny pod ciśnieniem 1 atmosfery H2. Gdy analiza HPLC wykazała, że reakcja przebiegła do końca, katalizator odsączono

PL 204 358 B1 i rozpuszczalnik usunięto na wyparce obrotowej, uzyskując 115 mg białego szklistego ciała stałego, które stosowano bez dalszego oczyszczania.

F.

W probówce z gwintem, z mieszadłem magnetycznym, 4 ml iPrOH i fenylo-C-glukozydu (80 mg, 0,16 mmola), uzyskanego według części E, ochłodzono do temperatury -78°C, po czym dodano 1,5 g CHCIF2 w postaci skroplonego gazu. Po dodaniu 3 ml 25% wodnego roztworu NaOH, probówkę uszczelniono teflonowym korkiem i ogrzewano przez 2 godziny w temperaturze 70°C. HPLC wykazała, że uzyskano 2:3 mieszaninę wyjściowego fenolu i pożądanego eteru. (Zwiększenie stopnia konwersji przez przedłużenie reakcji nie powiodło się.) Po oziębieniu, dodano 1N roztwór HCl, co wystarczyło do uzyskania wartości pH 2, po czym większość części lotnych usunięto na wyparce obrotowej. Pozostałość, po rozpuszczeniu w mieszaninie MeOH/H2O 2:1 oczyszczono metodą preparatywnej HPLC w kolumnie YMC S5 C18, w odwróconym układzie faz (20x100 mm) stosując 10 minutowy liniowy gradient 45%-90% wodny roztwór MeOH przy przepływie 20 ml/minutę i uzyskano 40 mg pożądanego eteru fenylowego.

Czas retencji w HPLC: 6,6 minut, czystość 95%, kolumna YMC S5 C-18 4,6x50 mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 8 minut gradient 0-100% B utrzymywany 5 minut przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (400 MHz, CD3OD) δ 7, 22(s, 1H), 7,20(m, 1H), 7,12(m, 1H), 7,06 (ABq, 4H), 6,73 (t, 1H, J=27Hz), 4,09(d, 1H, J=9Hz), 3,98(s, 2H), 3,89 ( d, 1H), 3, 68 (dd, 1H), 3, 47-3, 30(m, 4H), 2,17(s, 3H).

¹³C NMR (100 MHz, CD3OD) δ 138,7, 138,2, 137,7, 136,6, 130,3, 130,2, 130,1, 126,4, 119,3, 117,0, 82,7, 81,4, 79,0, 75,6, 71,1, 62,3, 49,0, 38,8, 18,6.

Wyniki analizy. Obliczono dla C21H24F2O6 LC-MS [M+NH4] 428; znaleziono 428.

P r z y k ł a d 10

A. 5-bromo-2-metylo-4'-tiometylobenzofenon

AICI3 (535 mg, 4 mmole) dodano do mieszanego w temperaturze 4°C roztworu surowego chlorku 5-bromo-2-metylobenzoilu (466 mg, 2 mmole) (otrzymywanie - patrz przykład 8, część B) i tioanizolu (270 mg, 2,3 mmola) w 5 ml CS2. Po ogrzaniu do temperatury 20°C w czasie 1 godziny, roztwór mieszano przez 2 godziny, po czym dodano 1N roztwór HCl. Później, zawiesinę rozcieńczono 50 ml H2O i mieszano, aż wszystkie części stałe rozpuściły się. Mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone organiczne ekstrakty przemyto jednokrotnie 1N roztworem HCl, H2O, wodnym roztworem NaHC3 i solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 15% EtOAc/heksan i uzyskano 450 mg 5-bromo-2-metylo-4'-tiometylobenzofenonu w postaci białego ciała stałego.

B. 5-bromo-2-metylo-4'-tiometylodifenylometan

Roztwór Et₃SiH (0,45 ml, 2,85 mmola), BF₃^Et₂O (0,3 ml, 2,4 mmola) i 5-bromo-2-metylo-4'-tiometylobenzofenonu (450 mg, 1,4 mmola), uzyskanego według części A, w 3 ml mieszaniny 1:9 CH2Cl2/MeCN

PL 204 358 B1 mieszano przez noc w temperaturze 20°C. Po dodaniu 10% roztworu NaOH i rozcieńczeniu H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto dwukrotnie H2O i jednokrotnie solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 5% EtOAc/heksan i uzyskano 416 mg 5-bromo-2-metylo-4'-tiometylodifenylometanu w postaci bezbarwnego oleju.

C.

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 5-bromo-2-metylo-4'-tiometylodifenylometanu (200 mg, 0,65 mmola), uzyskanego według części B, w 10 ml suchego THF w atmosferze Ar dodano kroplami 0,42 ml 1,8 M n-BuLi w heksanie. Po 2 godzinach, roztwór przeniesiono rurką do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 2,3,4,6-tetra-O-benzyio-e-D-giukoiaktonu (0,88 g, 1,6 mmoia) w 5 mi THF. Roztwór mieszano przez 2 godziny w temperaturze -78°C, po czym dodano nasycony wodny roztwór NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie H2O, po czym trzykrotnie ekstrahowano EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej, otrzymano 550 mg pożądanego tytułowego laktolu w postaci bezbarwnego syropu, który zastosowano bez dalszego oczyszczania.

D.

Do mieszanego w temperaturze -40°C roztworu laktolu (550 mg, 0,72 mmola), uzyskanego według części C, w 6 mi MeCN dodano iPr₃SiH (0,22 mi, 1,0 mmoia), a następnie BFvEt₂O (0,11 mi, 0,8 mmola). Po 1,5 godzinie w temperaturze od -40°C do -30°C, gdy analiza TLC potwierdziła, że nastąpiło całkowite przereagowanie, dodano nasycony wodny roztwór K2CO3 i zawiesinę mieszano przez 1 godzinę w temperaturze 20°C, po czym rozcieńczono H2O i EtOAc. Trzykrotnie ekstrahowano, przemyto soianką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Metodą chromatografii na żeiu krzemionkowym stosując układ 9% EtOAc/heksan uzyskano 240 mg pożądanego beta C-aryiogiukozydu.

E.

Roztwór tetra-O-benzyio-C-giukozydu (70 mg, 0,1 mmoia), uzyskanego według części D, w EtSH (1,5 mi) zawierający BF₃^Et₂O (0,24 mi, 2 mmoia) mieszano w temperaturze 20°C przez 2 godziny.

PL 204 358 B1

Po kolejnej godzinie wprowadzono dodatkowe 0,12 ml BF₃-Et₂O i reakcja zakończyła się. Reakcję zatrzymano powoli dodając 0,4 ml pirydyny, po czym rozcieńczono wodnym roztworem NH4CI. Trzykrotnie ekstrahowano, przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Pozostałość oczyszczono metodą preparatywnej HPLC stosując kolumnę C18 w odwróconym układzie faz i po liofilizacji uzyskano 20 mg pożądanego beta C-glukozydu w postaci białego liofilizatu.

Czas retencji w HPLC: 3,8 minut, czystość 95%, kolumna YMC S5 C-18 4,6x50mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 4 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 4 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90 MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (500 MHz, CD3OD) δ 7,21-7,11 (m, 5H), 7,05(d, 2H, J=8,0 Hz), 4,08(d, 1H, J=9, 1 Hz), 3,98(s, 2H), 3,87(d, 1H, J=12,6 Hz), 3,68(dd, 1H, J=5,2, 12,1 Hz), 3,49-3,30(m, 4H), 2,41(s, 3H).

¹³C NMR (125 MHz, CD3OD) δ 139,8, 138,9, 138,4, 137,5, 137,1, 131,1, 130,9, 129,1, 130,3,

127,8, 127,1, 83,6, 82,2, 79,8, 76,4, 72,0, 63,2, 39,9, 19,5, 16,1.

Wyniki analizy. Obliczono dla C21H26O5S LC-MS [M+NH4] 408; znaleziono 408.

P r z y k ł a d 11

A. 5-bromo-2-chloro-4,-tiometylobenzofenon

Do mieszanej zawiesiny handlowego kwasu 5-bromo-2-chlorobenzoesowego (506 mg, 2,12 mmola) w 10 ml CH2CI2, zawierającej chlorek oksalilu (2,4 mmola) dodano 2 krople DMF. Po jednokrotnym energicznym wydzieleniu się gazu, mieszaninę reakcyjną mieszano przez 1,5 godziny, po czym części lotne usunięto na wyparce obrotowej. Po rozpuszczeniu surowego chlorku 5-bromo-2-chlorobenzoilu w 8 ml CS2, mieszaninę ochłodzono do temperatury 4°C, po czym dodano tioanizol (260 mg, 2,12 mmola), a następnie AICI3 (566 mg, 4,25 mmola). Mieszaninę ogrzewano w temperaturze 20°C przez 1 godzinę, następnie mieszano przez 20 godzin, po czym dodano 1N roztwór HCl. Później, zawiesinę rozcieńczono 50 ml H2O i mieszano, aż wszystkie części stałe rozpuściły się. Mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone ekstrakty organiczne przemyto jednokrotnie 1N roztworem HCl, H2O, wodnym roztworem NaHCO3 i solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych uzyskano 710 mg surowego 5-bromo-2-chloro-4,-tiometylobenzofenonu, który stosowano bez dalszego oczyszczania.

B. 5-bromo-2-chloro-4,-tiometylodifenylometan

Roztwór Et₃SiH (1,4 ml, 8,8 mmola), BF₃-Et₂O (0,83 ml, 6,6 mmola) i 5-bromo-2-chloro-4'-tiometylobenzofenon (710 mg, 2,1 mmola), uzyskany według części A, mieszano w 10 ml mieszaniny 1:4 CH2Cl2/MeCN przez 2 godziny w temperaturze 20°C. Po dodaniu 10%, roztworu NaHCO3 i rozcieńczeniu H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto dwukrotnie H2O i jednokrotnie solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 5% EtOAc/heksan i uzyskano 630 mg 5-bromo-2-chloro-4,-tiometylodifenylometanu w postaci bezbarwnego oleju.

C.

PL 204 358 B1

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 5-bromo-2-chloro-4'-tiometylodifenylometanu (200 mg, 0,61 mmola), uzyskanego według części B, w 6 ml suchego THF w atmosferze Ar dodano kroplami 0,48 ml 1,5 M n-BuLi w heksanie. Po 35 minutach, roztwór przeniesiono rurką do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 2,3,4,6-tetra-O-benzylo-p-D-glukolaktonu (361 mg, 0,67 mmola) w 5 ml THF. Roztwór mieszano przez 1,5 godziny w temperaturze -78°C, po czym dodano nasycony wodny roztwór NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie H2O, po czym trzykrotnie ekstrahowano EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 20% EtOAc/heksan i uzyskano 250 mg pożądanego tytułowego laktolu.

D.

Do mieszanego w temperaturze -30°C roztworu laktolu (250 mg, 0,32 mmola), uzyskanego według części C, w 5 ml MeCN dodano iPr₃SiH (0,10 ml, 0,56 mmola), a następnie BF₃-Et₂O (0,048 ml, 0,38 mmola). Reakcję prowadzono przez 0,5 godziny w temperaturze -30°C, gdy analiza TLC wykazała, że reakcja przebiegła do końca, dodano nasycony wodny roztwór NaHCO3 i zawiesinę mieszano przez 1 godzinę w temperaturze 20°C, po czym rozcieńczono H2O i EtOAc. Trzykrotnie ekstrahowano, przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Pozostałości eluowano metodą chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 9% EtOAc/heksan i uzyskano 200 mg pożądanego beta C-aryloglukozydu.

E.

Roztwór tetra-O-benzylo-C-glukozydu (60 mg, 0,1 mmola), uzyskanego według części D, w EtSH (2 ml) zawierający BF₃-Et₂O (0,24 ml, 2 mmole) mieszano przez 3 godziny w temperaturze 20°C. Do mieszaniny powoli dodano 0,4 ml pirydyny, po czym rozcieńczono wodnym roztworem NH4CI. Trzykrotnie ekstrahowano, przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Pozostałość oczyszczono metodą preparatywnej HPLC z kolumną C18 w odwróconym układzie faz i uzyskano po liofilizacji 21,5 mg pożądanego beta C-glukozydu w postaci białego liofilizatu.

Czas retencji w HPLC: 3,96 minut, czystość 95%, kolumna YMC 35 C-18 4,6x50 mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 4 minuty gradient 0-100% B utrzymywany przez 4 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (400 MHz, CD3OD) δ 7,36-7,27 (m, 3H), 7,15 (d, 2H, J=8,3 Hz), 7,11 (d, 2H, J=8,3 Hz), 4,10-4,04(m, 3H), 3,87 (d, 1H, J=12 Hz), 3,70 (dd, 1H, J=7,1, 11,8 Hz), 3,47-3,26 (m, 4H), 2,42 (s, 3H).

¹³C NMR (100 MHz, CD3OD) δ 140,1, 139,3, 138,0, 137,5, 134,5, 132,0, 130,4, 130,2, 128,4, 128,0, 82,9, 82,8, 82,2, 79,7, 76,5, 71,8, 63,1, 39,5, 16,1.

Wyniki analizy. Obliczono dla C20H23CIO5S LC-MS [M-H] 409; znaleziono 409.

PL 204 358 B1

A. 5-bromo-2-chloro-4'-metoksybenzofenon

Do mieszanej zawiesiny handlowego kwasu 5-bromo-2-chlorobenzoesowego (506 mg, 2,12 mmola) w 10 ml CH2CI2 zawierającej chlorek oksalilu (2,4 mmola) dodano 2 krople DMF. Po jednokrotnym energicznym wydzieleniu się gazu, mieszaninę reakcyjną mieszano 1,5 godziny, po czym części lotne usunięto na wyparce obrotowej. Po rozpuszczeniu surowego chlorku 5-bromo-2-chlorobenzoilu w 8 ml CS2, mieszaninę ochłodzono do temperatury 4°C, po czym dodano anizol (240 mg, 2,12 mmola), a następnie AICI3 (566 mg, 4,25 mmola). Mieszaninę, ogrzewano w temperaturze 20°C przez 1 godzinę, mieszano przez 20 godzin, po czym dodano 1N roztwór HCl. Później, zawiesinę rozcieńczono 50 ml H2O i mieszano aż, wszystkie części stałe rozpuściły się. Mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone organiczne ekstrakty przemyto jednokrotnie 1N roztworem HCl, H2O, wodnym roztworem NaHCO3 i solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 15% EtOAc/heksan i uzyskano 450 mg 5-bromo-2-chloro-4' -metoksybenzofenonu.

B. 5-bromo-2-chloro-4'-metoksydifenylometan

Roztwór Et₃SiH (0,45 ml, 2,85 mmola), BF₃^Et₂O (0,3 ml, 2,4 mmola) i 5-bromo-2-chloro-4'-metoksybenzofenon (450 mg, 1,4 mmola) w 3 ml mieszaniny 1:9 CH2Cl2/MeCN mieszano przez noc w temperaturze 20°C. Dodano 10% NaOH i rozcieńczono H2O, mieszaninę ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto dwukrotnie H2O i jednokrotnie solanką, po czym osuszono nad Na2SO4. Po usunięciu części lotnych, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 2% EtOAc/heksan i uzyskano 416 mg 5-bromo-2-chloro-4'-metoksydifenylometanu w postaci bezbarwnego oleju.

C.

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 5-bromo-2-chloro-4'-metoksydifenylometanu (212 mg, 0,68 mmola), uzyskanego według części B, w 8 ml suchego THF w atmosferze Ar dodano kroplami 0,36 ml 1,9 M n-BuLi w heksanie. Po 30 minutach, roztwór przeniesiono rurką do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 2,3,4,6-tetra-O-benzylo-e-D-glukolaktonu (0,39g, 0,71 mmola) w 5 ml THF. Roztwór mieszano przez 2 godziny w temperaturze -78°C, po czym dodano nasycony wodny roztwór NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono dwukrotnie H2O, po czym trzykrotnie ekstrahowano EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 20% EtOAc/heksan i uzyskano 142 mg pożądanego tytułowego laktolu.

PL 204 358 B1

D.

Do mieszanego w temperaturze -40°C roztworu laktolu (142 mg, 0,18 mmola), uzyskanego według części C, w 1,5 ml MeCN dodano iPr₃SiH (0,041 ml, 0,2 mmola), a następnie BF₃-Et₂O (0,026 ml, 0,2 mmola). Reakcję prowadzono 2 godziny w temperaturze -40°C, gdy analiza TLC wykazała, że reakcja przebiegła do końca, dodano nasycony wodny roztwór NaHCO3 i rozcieńczono H2O i CH2CI2. Trzykrotnie ekstrahowano CH2CI2, przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 25% EtOAc/heksan eluowano pozostałości i uzyskano 139 mg pożądanego beta C-aryloglukozydu.

E.

Roztwór tetra-O-benzylo-C-glukozydu (136 mg, 0,18 mmola), uzyskanego według części D, w EtSH (1,0 ml) zawierający BF₃-Et₂O (0,46 ml, 3,6 mmola) mieszano przez 4 godziny w temperaturze 20°C. Mieszaninę reakcyjną rozcieńczono CH2CI2, a następnie zatężono na wyparce obrotowej. Pozostałość, rozpuszczono w CH2CI2, przemyto wodnym roztworem NH4CI, H2O, solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Surowy produkt oczyszczono metodą preparatywnej HPLC z kolumną C18 w odwróconym układzie faz i uzyskano po liofilizacji 26 mg pożądanego beta C-glukozydu w postaci biały liofilizatu.

Czas retencji w HPLC: 3,07 minut, czystość 95%, kolumna YMC S5 C-18 4,6x50 mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 4 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 4 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (500 MHz, CD3OD) δ 7,35-7,28(m, 3H), 7,1(d, 2H, J=8,8 Hz), 6,8(d, 2H, J=8,3 Hz), 4,05-3,90(m, 3H), 3,80(d, 1H, J=12,3 Hz), 3,67(s, 3H), 3,61(dd, 1H, J=4,8, 11,9 Hz), 3,42-3,25(m, 4H) Hz).

¹³C NMR (125 MHz, CD3OD) δ 159,6, 140,0, 139,9, 134,5, 133,0, 131,9, 130,8, 130,1, 114,8, 82,9, 82,2, 79,8, 76,5, 71,9, 63,1, 55,6, 39,2.

Wyniki analizy. Obliczono dla C20H23ClO6 LC-MS [M+NH4] 412; znaleziono 412.

PL 204 358 B1

A. 5-bromo-2-metoksy-4'-etylobenzhydrol

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu p-bromo-etylobenzenu (2,03 g, 11 mmoli) w 10 ml suchego THF w atmosferze Ar w czasie 10 minut dodawano 5 ml 2,5 M n-BuLi (12 mmoli) w heksanie. Po 2 godzinach mieszanina ogrzała się do temperatury -10°C, po czym ponownie mieszaninę ochłodzono do temperatury -78°C i dodano stały 5-bromo-2-metoksy-benzaldehyd (2,15 g, 10 mmoli). Roztwór mieszano przez noc w temperaturze 20°C, dodano nasycony wodny roztwór NH4CI i rozcieńczono pięciokrotnie H2O, po czym trzykrotnie ekstrahowano EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 10%, EtOAc/heksan i uzyskano 1,44 g 5-bromo-2-metoksy-4'-etylobenzhydrolu.

B. 5-bromo-2-metoksy-4'-etylodifenylometan

Mieszaninę zawierającą surowy 5-bromo-2-metoksy-4'-etylobenzhydrol (1,44g, 4,5 mmola), uzyskany według części A, w 9 ml roztworu 1:8 CH₂Cl₂/MeCN, Et₃SiH (0,75 ml, 5 mmola) i BF₃-Et₂O (0,6 ml, 6,4 mmola) mieszano przez noc w temperaturze 20°C. Dodano nasycony wodny roztwór NaOH, ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 2% EtOAc/heksan i uzyskano 1,28 g 5-bromo-2-metoksy-4'-etylodifenylo-metanu.

C.

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu 5-bromo-2-metoksy-4'-etylodifenylometanu (0,25g, 0,82 mmola), uzyskanego według części B, w 7 ml suchego THF w atmosferze Ar dodano kroplami 0,5 ml 1,8 M n-BuLi w heksanie. Po 2 godzinach, w ciągu 1 minuty dodano 2,3,4,6-tetra-O-benzylo-p-glukolakton (0,48 g, 0,9 mmola) w 3 ml THF. Roztwór mieszano przez 2 godziny w temperaturze -78°C, po czym dodano nasycony wodny roztwór NH4CI. Po ogrzaniu do temperatury 20°C, mieszaninę reakcyjną rozcieńczono pięciokrotnie H2O, po czym trzykrotnie ekstrahowano EtOAc. Połączone frakcje EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4. Po zatężeniu na wyparce obrotowej, otrzymano 0,67 g pożądanego tytułowego laktolu w postaci jasnożółtego syropu, który stosowano bez dalszego oczyszczania.

D.

Do mieszanego w temperaturze -30°C roztworu laktolu (450 mg, 0,59 mmola), uzyskanego według części C, w 10 ml MeCN dodano iPr₃SiH (0,2 ml, 0,9 mmola), a następnie BF₃-Et₂O (0,1 ml, 0,7 mmola). Reakcję prowadzono 1,5 godziny w temperaturze -40°C, gdy analiza TLC wykazała, że reakcja przebiegła do końca, dodano wodny roztwór NaHCO3, później ekstrahowano trzykrotnie EtOAc. Połączone warstwy organiczne przemyto solanką, osuszono nad Na2SO4 i zatężono na wyparce obrotowej. Metodą chromatografii na żelu krzemionkowym w układzie 10% EtOAc/heksan eluowano pozostałości i uzyskano 320 mg pożądanego beta C-aryloglukozydu.

PL 204 358 B1

E.

Roztwór tetra-O-benzylo-C-glukozydu (320 mg, 0,7 mmola), uzyskanego według części D, w EtOAc (15 ml) zawierający 10% Pd(OH)2/C (30 mg) mieszano przez noc pod ciśnieniem 1 atmosfery H2. Gdy HPLC wykazała, że reakcja przebiegła do końca, katalizator odsączono i rozpuszczalnik usunięto na wyparce obrotowej. Surowy produkt oczyszczono metodą preparatywnej HPLC z kolumną C18 w odwróconym układzie faz i uzyskano po liofilizacji 24 mg pożądanego beta C-glukozydu w postaci białego ciała stałego.

Czas retencji w HPLC:. 3,84 minut, czystość 95%, kolumna YMC S5 C-18 4,6x50 mm, przepływ

2,5 ml/minutę, detekcja przy 220 nm; 4 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 4 minuty przy 100% B. Rozpuszczalnik A: 10% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczalnik B: 90% MeOH/ H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (500 MHz, CD3OD) δ 7,23(d, 1H, J=7 Hz), 7,17(s, 1H), 7,05 (ABq, 4H), 6,89(d, 1H, J=7 Hz), 4,02(d, 1H J=9Hz), 3,92-3,83 (m, 3H), 3,76(s, 3H), 3,66(dd, 1H), 3,45-3,29(m, 4H), 2,55(q, 2H), 1,16 (t, 3H).

Wyniki analizy. Obliczono dla C22H28O6 LC-MS [M+NH4] 406; znaleziono 406.

A. N-etylo-N-4-metoksybenzylo-2,6-dihydroksybenzamid

Do mieszanego roztworu N-etylo-4-metoksybenzyloaminy (1,07 g, 6,49 mmola) w DMF (10 ml) dodano kwas 2,6-di-hydroksybenzoesowy (1,0 g, 6,49 mmola), a następnie HOAt (0,97g, 7,14 mmola) i EDC (1,31 g, 6,81 mmola). Mieszanin ę reakcyjną mieszano przez noc, rozcień czono EtOAc, po czym przemyto trzykrotnie H2O. Połączone warstwy wodne ekstrahowano jednokrotnie EtOAc. Frakcje organiczne połączono, przemyto jednokrotnie solanką i osuszono nad Na2SO4, po czym zatężono na wyparce obrotowej. Pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym stosując układ 75% EtOAc/heksan jako eluent. Uzyskane zanieczyszczone frakcje oczyszczono metodą chromatografii na żelu krzemionkowym. Ogółem otrzymano 631 mg pożądanego N-etylo-N-4-metoksybenzylo-2,6-dihydroksybenzamidu.

B.

PL 204 358 B1

Mieszaną zawiesinę amidu (630 mg, 2,09 mmola), uzyskanego według części A, w toluenie (30 ml) oraz CdCO3 (939 mg, 5,44 mmola) ogrzewano w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną przez 1,5 godziny stosując naczynie Dean Starka, po czym dodano bromek 2,3,4,6-tetra-O-acetylo-a-D-glukozopiranozylu (1,12 g, 2,72 mmola). Reakcję prowadzono przez 15 godzin pod chłodnicą zwrotną, gdy analiza TLC wykazała, że wyjściowy amid nie pozostaje w mieszaninie. Gorącą zawiesinę przesączono przez celit, który przemyto gorącym roztworem PhMe i następnie trzykrotnie gorącym roztworem CHCI3. Po usunięciu części lotnych na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żelu krzemionkowym. Mieszaninę O-glukozydu eluowano w układzie 1:1 EtOAc/heksan i otrzymano 172 mg nieznacznie zanieczyszczonego tytułowego C-glukozydu.

C.

Zanieczyszczony ester, uzyskany według części B, mieszano przez 16 godzin w mieszaninie 6:1 EtOH/H2O (1,4 ml) zawierającej KOH (140 mg, 2,5 mmola). Uzyskany roztwór ochłodzono do temperatury 4°C, zakwaszono do pH 5 i następnie ekstrahowano dwukrotnie EtOAc. Połączone warstwy EtOAc przemyto solanką i osuszono nad Na2SO4, po czym zatężono na wyparce obrotowej. Pozostałość oczyszczono preparatywną HPLC z kolumną C18 YMC w odwróconym układzie faz, gradient 45-90% MeOH/H2O utrzymywany przez 30 minut i uzyskano pożądany tytułowy C-glukozyd (7,8 mg).

HPLC: czystość 99,1%; Shimadzu LC-6A, kolumna YMC S3 CDS (6,0 X 150 mm); szybkość przepływu 1,5 ml/minutę; detekcja przy 220 nm; gradient 0-100% B utrzymywany przez 30 minut (A = 90% H2O, 10% MeOH, 0,2% H3PO4, i B = 90% MeOH, 10% H2O, 0,2% H3PO4); czas retencji = 23,4 minuty.

¹H NMR (400 MHz, CD3OD): δ 1,22(3H, t, J=7,2 Hz), 3,4-3,5(6H, m), 3,73(3H, s), 3,74(1H, m), 3,77(1H, m), 3,8-3,9(2H, m), 4,36(1H, d, J=9,3 Hz), 6,77(2H, d, J=8,6 Hz), 7,11(2H, d, J=8,6 Hz), 7,18(1H, s) ¹³C NMR (125 MHz, CD3OD): δ 14,9, 35,1, 35,1, 55,7, 62,5, 71,2, 75,8, 79,6, 80,3, 82,3, 104,8, 114,7, 117,1, 122,7, 130,7, 134,5, 134,6, 151, 159,3, 161, 171,9

Wyniki analizy. Obliczono dla C23H29NO9 LC-MS [M-H] 462; znaleziono 462.

P r z y k ł a d 15

Mieszaninę β-m-bromofenylo-C-glukozydu (100 mg, 0,14 mmola), uzyskanego według przykładu 3 części B, w roztworze 3:1 PhMe/EtOH, kwasu p-metylofenyloboronowego (59 mg, 0,43 mmola),

PL 204 358 B1

Na2CO3 (46 mg, 0,43 mmoia) i Pd(PPh3)4 (153 mg, 0,13 mmoia) mieszano przez 15 godzin w atmosferze Ar w temperaturze 80°C. Po usunięciu części iotnych na wyparce obrotowej, pozostałość poddano chromatografii na żeiu krzemionkowym. W układzie 10:1 heksan/EtOAc eiuowano pożądany tytułowy bifenyio-C-giukozyd (90 mg) w postaci kiarownego oieju.

B.

Do mieszanego w temperaturze -78°C roztworu eteru tetra-O-benzyiowego (65 mg, 0,9 mmoia), uzyskanego według części A, w CH2Ci2(0,4 mi) w atmosferze Ar dodano 0,37 mi 1M roztworu BCi3 w CH2Ci2. Po 1 godzinie, dodano 2 mi MeOH i mieszaninę ogrzano do temperatury 20°C. Wodnym roztworem NaHCO3 ureguiowano pH do około 7, zawiesinę ekstrahowano dwukrotnie CH2Ci2. Połączone warstwy organiczne osuszono nad MgSO4 i zatężono. Pozostałość oczyszczono metodą preparatywnej HPLC z koiumną C18 w odwróconym układzie faz i uzyskano 6,6 mg końcowego tytułowego produktu. (Zwróć uwagę, że produkt uiega częściowemu zniszczeniu przez siinie kwasowe środowisko powstające po dodaniu BCI3 do MeOH.)

Czas retencji w HPLC: 6,353 minut, czystość 100%, koiumna Zorbax C-18 4,6x50mm, przepływ

2,5 mi/minutę, detekcja przy 220 nm; 8 minut gradient 0-100% B utrzymywany przez 5 minut przy 100% B. Rozpuszczainik A: 10% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4. Rozpuszczainik B: 90% MeOH/H2O + 0,2% H3PO4.

¹H NMR (400 MHz, CD3OD) δ 7,65(s, 1H), 7,53-7,50(m, 3H), 7,39-3,37(m, 2H), 7,23(d, 2H, J=7,9 Hz), 4,20(d, 1H, J=9,3 Hz), 3,89(dd, 1H, J=2,2, 11,9 Hz), 3,71(dd, 1H, J=5,7, 11,9 Hz), 3,50-3,40 (m, 4H), 2,36(s, 3H)

Wyniki anaiizy. Obiiczono dia C19H22O5 Low Res MS [M-H] 329; znaieziono 329

P r z y k ł a d y 16 do 80

Związki uzyskane według przykładów 16 do 80, przedstawione w tabeiach 1 i 2, otrzymano według przykładów 1 do 15 i schematów reakcji 1 do 9. Naieży rozumieć, że związki, w których A, przyłączone w pozycji orto, meta iub para do pierścienia aryiowego połączonego z giukozydem, może być dowoine spośród (CH2)n, O, NH iub S, podczas gdy R¹, R², R^2a, R³ i R⁴ mogą być dowoinymi podstawnikami, jak zdefiniowano powyżej, można otrzymać stosując metody według przykładów 1 do 15 i schematy reakcji 1 do 9.

Przykład	A	R³	Sposób według przykładu	LC/MS iub MS (M+H)+
1	2	3	4	5
16	CH2	4-Me	1	345
17	CH2	4-OH	1	347
18	CH2	3-Me	2	345
19	CH2	H	3	331

PL 204 358 B1 cd. tablicy 1

1	2	3	4	5
20	CH2	3-OMe	3	361
21	CH2	4-CO2Me	3	389
22	CH2	3,4-(OCH2O)	3	375
23	CH2	4-CF3	3	399
24	CH2	4-NHAc	3	388
25	CH2.	4-SO2Me	3	409
26	CH2	4-Ph	3	407
27	CH2	4-NHSO2Ph-4'-Me	3	500
28	CH2	4-NHSO2Me	3	424
29	CH2	4-CO2H	3	375
30	CH2	4-tiadiazol	3	415
31	CH2	4-tetrazol	3	399
32	CH2	4-OCH2Ph-4'-CN	1	462
33	CH2	4-OCHF2	1	397
34	CH2	4-iPr	3	373
35	CH2	2-iPr	3	373
36	CH2	4-O-nPr	1	389
37	CH2	4-tetrazolo-2'-Me	3	413
38	CH2	4-tetrazolo-1'-Me	3	413
39	CH2	4-Oph	1	423
40	CH2	4-nPr	1	373
41	CH2	4-nBu	1	387
42	CH2	4-SO2Et	1	423
43	CH2	4-SO2-nPr	1	437
44	CH2	4-SO2Ph	3	471
45	CH2	4-SOMe	4	393
46	wiązanie	H	15	317
47	wiązanie	3-Me	15	331
48	wiązanie	4-MeO	15	347
49	(CH2)2	H	1	343(M-H)
50	(CH2)2	4-Me	1	357(M-H)
51	(CH2)3	H	1	376 (M+NH4)
52	(CH2)3	4-Me	1	390 (M+NH4)
53	(CH2)3	3-Me	1	390 (M+NH4)
54	wiązanie (para)	H	15	317
55	CH2 (orto)	H	1	331
56	CH2 (orto)	4-Et	1	37 6 (M+NH4)
57	O	4-Me	Schemat 8	3 64 (M+NH4)
58	S	4-Me	Schemat 9	38 0 (M+NH4)

PL 204 358 B1

T a b l i c a 2

Przykład	A	R¹	R²	R³	Sposób według przykładu	LC/MS lub MS (M+H)+
1	2	3	4	5	6	7
59	CH2	2-Me	H	4-Et	1	371 (M-H)
60	CH2	4-Me	H	4-Et	8	371 (M-H)
61	CH2	4-Me	H	4-SO2Me	8	445 (M+Na)
62	CH2	4-Me	H	4-OH	9	359 (M-H)
63	CH2	4-Me	H	4-S(O)Me	10	407 (M+H)
64	CH2	4-Me	H	4-F	8	385 (M+NH4)
65	CH2	4-Me	H	4-Cl	8	377 (M-H)
66	CH2	4-Me	H	4-Me	8	357 (M-H)
67	CH2	4-Me	H	H	8	343 (M-H)
68	CH2	4-Me	6-Me	4-OMe	1	406 (M+NH4)
69	CH2	4-F	H	4-OMe	1	396 (M+NH4)
70	CH2	4-Cl	H	4-SOMe	11	427 (M+H)
71	CH2	4-Cl	H	4-SO2Me	11	441 (M-H)
72	CH2	4-Cl	H	4-OCHF2	9	448 (M+NH4)
73	CH2	4-Et	H	4-OMe	8	406 (M+NH4)
74	CH2	4-iPr	H	4-OMe	8	420 (M+NH4)
75	CH2	4-iPr	H	4-SMe	10	417(M-H)
76	CH2	4-iPr	H	4-SO2Me	10	439 (M-H)
77	CH2	4,5-OCH2O	H	4-Et	1	403 (M+H)
78	CH2	5-Me	H	4-Et	1	390 (M+NH4)
79	CH2	5-Me	6-Me	4-OMe	1	406 (M+NH4)
80	CH2	6-Me	H	4-Et	8	395 (M+Na)

Claims

1. Pochodne C-aryloglukozydu jako inhibitory SGLT2, o wzorze w którym

R³ i R⁴ niezależnie oznaczają atom wodoru, OH, OR^5a, OAryl, OCH2Aryl, alkil, CF3, -OCHF2, -OCF3, atom fluorowca, -CO2R^5b, -CO2H, COR^6b, -CH(OH)R^6c, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R⁵⁹, -SO2Aryl, tiadiazol lub tetrazol, przy czym tetrazol jest ewentualnie podstawiony grupą metylową, lub R³ i R⁴ razem tworzą grupę -OCH2O-;

R^6b i R^6c niezależnie oznaczają atom wodoru lub alkil,

A oznacza O, S lub (CH2)n gdzie n wynosi 0-3, lub jego farmaceutycznie dopuszczalna sól; z ograniczeniem, ż e gdy A oznacza (CH2)n, gdzie n wynosi 0, 1, 2 lub 3 lub A oznacza O, i co najmniej jeden spośród R¹, R² i R^2a oznacza OH lub OR⁵ wówczas co najmniej jeden spośród R¹, R², i R^2a oznacza CF3, OCF3, lub OCHF2 i/lub co najmniej jeden spośród R³ i R⁴ oznacza CF3, -OCHF2, -OCF3, -CO2R^5b, CH(OH)R^6c, COR^6b, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g lub -SO2Aryl.

2. Związek według zastrz. 1 z ograniczeniem, że gdy A oznacza (CH2)n gdzie n wynosi 0, 1, 2 lub 3 względnie A oznacza O, i co najmniej jeden spośród R¹, R², R^2a, R³ i R⁴ oznacza OH lub OR⁵, wówczas co najmniej jeden spośród R¹, R², i R^2a oznacza CF3, OCF3 lub OCHF2' i/lub co najmniej jeden spośród R³ i R⁴ oznacza CF3, -OCHF2, -QCF3, -CO2R^5b, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g, -SO2Aryl lub atom fluorowca.

3. Korzystny według zastrz. 1, o wzorze

4. Związek według zastrz. 1, w którym A oznacza (CH2)n.

5. Związek według zastrz. 3, w którym A oznacza CH2 lub O lub S.

6. Związek według zastrz. 1, w którym A oznacza CH2 lub O lub S;

R³ i R⁴ są niezależnie wybrane spośród takich jak niższy alkil, OR^5a, -OCHF₂, -SR^5e, OH, o

CO₂R^5b, -3,4-(O-CH2-O)-, -COR^6b, -CH(OH)R^6c, CF3, R^5c—C-NH— -SOR^5f, -SO2R^5g, Aryl, -NHSO2Aryl, -NHSO₂R^5d, CO₂H, tiadiazol, tetrazol, OCH₂Aryl, -OCF₃, OAryl lub H.

7. Związek według zastrz. 6, w którym A oznacza CH2; R¹ oznacza atom wodoru, atom fluorowca lub niższy alkil; R² i R^2a jednocześnie oznaczają H; R³ oznacza H; i R⁴ oznacza niższy alkil, -COR^6b, -CH(OH)R^6c, R^5aO, -OCHF2, -OCF3 lub -SR^5e.

PL 204 358 B1

8. Związek według zastrz. 7, w którym A oznacza CH2; R¹ oznacza atom wodoru, atom fluorowca lub niższy alkil; i R⁴ oznacza niższy alkil, R^5aO, -OCHF2 lub -SR^5e.

9. Związek według zastrz. 7, w którym R⁴ oznacza 4-C2H5.

10. Związek według zastrz. 3 o wzorze

PL 204 358 B1

11. Związek według zastrz. 1 o wzorze w którym A oznacza CH2 i jest w pozycji meta względem glukozydu, R¹, R² i R^2a jednocześnie oznaczają H, oraz R³ oznacza: 4-Me, 4-OH, 3-Me, H, 3-OMe, 4-CO2Me, 3,4-(OCH2O), 4-CF3, 4-NHAc, 4-SO2Me, 4-Ph, 4-NHSO2Ph-4'-Me, 4-NHSO2Me, 4-CO2H, 4-tiadiazol, 4-tetrazol, 4-OCH2Ph-4'-CN, 4-OCHF2, 4-izopropyl, 2-izopropyl, 4-O-n-propyl, 4-tetrazolo-2'-Me, 4-tetrazolo-1'-Me, 4-OPh, 4-n-propyl, 4-n-butyl, 4-SO2Et, 4-SO2-n-propyl, 4-SO2Ph lub 4-SOMe.

12. Związek według zastrz. 1 o wzorze:

w którym _A:

Wiązanie

Wiązanie (CH2)2 (CH2)2 (CH2)3 (CH2)3 (CH2)3

Wiązanie (wiązanie para) CH2 (wiązanie orto)

CH2 (wiązanie orto) 4-Et

O 4-Me

S 4-Me

R³:

H

3- Me

4- MeO

H

4-Me

H

4-Me

3-Me

PL 204 358 B1

13. Związek według zastrz. 1 o wzorze w którym A: _R ¹: R²: R³:

CH2 2-Me H 4-Et CH2 4-Me H 4-Et CH2 4-Me H 4-SO2Me CH2 4-Me H 4-OH CH2 4-Me H 4-S(O)Me CH2 4-Me H 4-F CH2 4-Me H 4-Cl CH2 4-Me H 4-Me CH2 4-Me H H CH2 4-Me 6-Me 4-OMe CH2 4-F H 4-OMe CH2 4-Cl H 4-SOMe CH2 4-Cl K 4-SO2Me CH2 4-Cl H 4-OCHF2 CH2 4-Et H 4-OMe CH2 4-iPr H 4-OMe CH2 4-iPr H 4-SMe CH2 4-iPr H 4-SO2Me CH2 4,5-OCH2O H 4-Et CH2 5-Me H 4-Et CH2 5-Me 6-Me 4-OMe CH2 6-Me H 4-Et .

14. Związek według zastrz. 1 o wzorze

R⁴

OH

PL 204 358 B1

15. Kompozycja farmaceutyczna zawierająca farmaceutycznie dopuszczalny nośnik oraz substancję czynną, znamienna tym, że zawiera jako substancję czynną związek jak określono w zastrz. 1.

16. Zastosowanie związku jak określono w zastrz. 1 do wytwarzania leku do leczenia lub opóźniania postępu lub początku cukrzycy, retinopatii cukrzycowej, neuropatii cukrzycowej, nefropatii cukrzycowej, opóźnionego gojenia ran, oporności na insulinę, hiperglikemii, hiperinsulinemii, podwyższonych poziomów kwasów tłuszczowych lub glicerolu we krwi, hiperlipidemii, otyłości, nadmiaru triglicerydów we krwi, zespołu X, powikłań cukrzycowych, miażdżycy naczyń lub nadciśnienia, lub zwiększania poziomów lipoprotein o dużej gęstości, u gatunków ssaków.

17. Zastosowanie według zastrz. 16, znamienne tym, że stosuje się związek o wzorze

18. Zastosowanie związku jak określono w zastrz. 1 do wytwarzania leku do leczenia cukrzycy typu II u gatunków ssaków.

19. Związek o wzorze w którym

A oznacza O, S lub (CH2)n, gdzie n wynosi 0-3, lub jego farmaceutycznie dopuszczalna sól, z ograniczeniem, że gdy A oznacza (CH2)n, gdzie n wynosi 0, 1, 2, lub 3 lub A oznacza O, i co najmniej jeden spośród R¹, R², R^2a, R³ i R⁴ oznacza OH lub OR⁵, wówczas co najmniej jeden spośród R¹, R², i R^2a oznacza CF3, OCF3, lub OCHF2 i/lub co najmniej jeden spośród R³ i R⁴ oznacza CF3, -OCHF2, -OCF3, -CO2R^5b, CH(OH)R^6c, COR^6b, -NHCOR^5c, -NHSO2R^5d, -NHSO2Aryl, Aryl, -SR^5e, -SOR^5f, -SO2R^5g, -SO2Aryl lub atom fluorowca;

PL 204 358 B1