PL198022B1 - Sposób szczelnego zamocowania odcinka węża z tworzywa elastomerowego do części przyłączeniowej - Google Patents

Abstract

1. Sposób szczelnego zamocowania odcinka w eza z tworzywa elastomerowego do czesci przy laczenio- wej, zw laszcza miechów w ezowych do amortyzato- rów powietrznych za pomoc a pier scienia zaciskowe- go, który promieniowo dociska si e za pomoc a narz e- dzia dociskowego, znamienny tym, ze za podstaw e bierze si e charakterystyk e si ly w funkcji drogi (16) narz edzia dociskowego (2), któr a wyznacza si e pod- czas promieniowego zaciskania pier scienia zacisko- wego (10), przy czym wyznaczanie rozpoczyna si e przed tym, gdy cz esc przy laczeniowa (6), odcinek w eza i pier scie n zaciskowy (10) zaczn a le ze c na sobie bez luzu i bez dzia lania si ly, a z charakterystyki si ly w funkcji drogi (16) wyznacza si e si le strat, konie- czn a do odkszta lcania pier scienia zaciskowego (10) i do pokonania tarcia w narz edziu dociskowym (2), przy czym si le wykraczaj aca poza si le strat dobiera si e tak, ze odpowiada zadanej sile pomi edzy odcin- kiem w eza i czesci a przy laczeniow a (6). PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób szczelnego zamocowania odcinka węża z tworzywa elastomerowego do części przyłączeniowej, zwłaszcza miechów wężowych do amortyzatorów powietrznych, za pomocą pierścienia zaciskowego, który zaciskany jest promieniowo przy użyciu narzędzia dociskowego.

Znane jest, że do zaciśnięcia końca miecha wężowego na tłoku względnie pokrywie amortyzatora powietrznego stosuje się promieniowo zaciskany metalowy pierścień zaciskowy. Promieniowe zaciskanie pierścienia zaciskowego dokonuje się przy użyciu narzędzia dociskowego składającego się z poszczególnych, koliście rozmieszczonych, szczęk dociskowych. Poszczególne szczęki dociskowe, podczas zaciskania pierścienia zaciskowego, dosuwane są do siebie na tyle, że osiąga się żądany nacisk pomiędzy ścianką miecha i częścią przyłączeniową (tłokiem względnie pokrywą amortyzatora powietrznego).

Rozstrzygające dla jakości zamocowania miecha jest precyzyjne osiągnięcie koniecznego nacisku pomiędzy ścianą miecha i obszarem zamocowania. Nacisk nie może być zbyt mały, gdyż w tym przypadku wynikająca z nacisku siła tarcia pomiędzy ścianą miecha i częścią przyłączeniową, a więc wymagana siła zamocowania ścianki miecha do części przyłączeniowej, zmniejsza się. Nacisk nie może być jednak zbyt duży, gdyż wtedy uszkodzeniu mogą ulec zarówno ścianka miecha jak i część przyłączeniowa. Poza tym zbyt duży nacisk i wynikająca wskutek tego deformacja części przyłączeniowej może również powodować zmniejszenie się siły mocującej.

Do zamocowania miecha wężowego do części przyłączeniowej amortyzatora powietrznego znane są w zasadzie dwa sposoby. W jednym z nich szczęki dociskowe narzędzia dociskowego dosuwane są do siebie pod działaniem siły, to znaczy przebieg dociskania zostaje zatrzymany, gdy siła wytwarzana przez narzędzie dociskowe odpowiada żądanej sile. Wadą tego sposobu jest to, że w całym układzie może dojść do tolerancji siły i dlatego siła wytwarzana przez narzędzie dociskowe nie znajduje się już w jednoznacznej zależności od siły jaka powstaje pomiędzy miechem wężowym i częścią przyłączeniową.

Możliwe jest na przykład, że ze względu na zużycie narzędzia dociskowego dochodzi w nim do zwiększonego tarcia. W tym przypadku zwiększona część siły zastosowanej w narzędziu dociskowym musi być użyta do pokonania tarcia. Tak więc, przy jednakowej sile całkowitej wytwarzanej przez narzędzie dociskowe zmniejsza się siła jaka ustala się pomiędzy miechem wężowym i częścią przyłączeniową na skutek zaciśnięcia pierścienia zaciskowego.

Możliwe jest również, że przy przeprowadzaniu sposobu stosuje się pierścienie zaciskowe o różnej twardości. Do odkształcenia miękkiego pierścienia zaciskowego konieczna jest tylko niewielka siła, natomiast do odkształcenia twardego pierścienia zaciskowego potrzebna jest duża siła. Jeżeli w obu przypadkach wytwarzana jest przez narzędzie dociskowe określona siła całkowita, to w pierwszym przypadku prowadzi to do tego, że siła pomiędzy miechem i częścią przyłączeniową ulega zwiększeniu, natomiast w drugim przypadku siła ta się zmniejsza. Ponadto, również część przyłączeniowa może mieć różne sztywności co przy określonej całkowitej sile narzędzia dociskowego również prowadzi do tego, że pomiędzy miechem i częścią przyłączeniową ustalają się różne siły.

W innym znanym sposobie szczęki dociskowe narzędzia dociskowego dosuwane są przy sterowanym przemieszczeniu, to znaczy przebieg zaciskania zostaje zakończony, gdy tylko szczęki dociskowe przebędą określoną drogę. Sposób ten posiada tę wadę, że tolerancje rozmiarów w częściach konstrukcyjnych powodują powstanie różnych sił pomiędzy miechem wężowym i częścią przyłączeniową. Jeżeli na przykład wykorzystuje się pierścień zaciskowy, którego przekrój poprzeczny, ze względu na tolerancje wykonania, jest mniejszy od żądanego przekroju poprzecznego, to prowadzi to do zmniejszenia siły pomiędzy miechem i częścią przyłączeniową. Natomiast zastosowanie pierścienia zaciskowego, którego przekrój poprzeczny jest większy od żądanego przekroju poprzecznego, prowadzi do zwiększenia się siły pomiędzy miechem i częścią przyłączeniową.

Tak więc należy stwierdzić, że za pomocą żadnego z tych obu opisanych sposobów nie można tak zamocować miechów wężowych do części przyłączeniowych amortyzatorów powietrznych, że pomiędzy miechami i częściami przyłączeniowymi amortyzatorów powietrznych ustali się uprzednio określona siła, która jest taka sama dla wszystkich wykonanych amortyzatorów powietrznych.

Sposób znany z opisu europejskiego EP 0 460 441 dotyczy określania jakości elektrycznego połączenia obciskanego (zagniatanego), poprzez gromadzenie sił i przesuniecie danych podczas cyklu obciskania (zagniatania) i porównaniu tych danych z danymi, które przedstawiają standardy

PL 198 022 B1 połączeń obciskanych (zagniatanych) znane jako wysokojakościowe. Z zebranych danych wybierane części są porównywane z odpowiednimi częściami standardowych danych i jeśli istnieje odchylenie o więcej niż o określoną wartość, odrzucony sygnał jest przedstawiany na operatorze maszynowym.

Natomiast z opisu DE 4 038 653 znana jest kontrola jakości połączeń obciskanych. Jakość połączeń obciskanych, wytwarzanych przez działanie sił obciskających (F) na obciskaną tuleję (WB) elektrycznego przyłączenia (T) kontrolowana jest przez mierzenie wartości maksymalnej (PV) sił obciskającej (F) i porównanie jej z wartością odniesienia.

Zadaniem wynalazku jest opracowanie sposobu, za pomocą którego pierścień zaciskowy służący do zamocowania odcinka węża do części przyłączeniowej, zostanie zaciśnięty promieniowo tak, że pomiędzy odcinkiem węża i częścią przyłączeniową ustali się określona uprzednio siła.

Sposób szczelnego zamocowania odcinka węża z tworzywa elastomerowego do części przyłączeniowej, zwłaszcza miechów wężowych do amortyzatorów powietrznych za pomocą pierścienia zaciskowego, który promieniowo dociska się za pomocą narzędzia dociskowego, według wynalazku charakteryzuje się tym, że za podstawę bierze się charakterystykę siły w funkcji drogi narzędzia dociskowego, którą wyznacza się podczas promieniowego zaciskania pierścienia zaciskowego, przy czym wyznaczanie rozpoczyna się przed tym, gdy część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień zaciskowy zaczną leżeć na sobie bez luzu i bez działania siły, a z charakterystyki siły w funkcji drogi wyznacza się siłę strat, konieczną do odkształcania pierścienia zaciskowego i do pokonania tarcia w narzędziu dociskowym, przy czym siłę wykraczającą poza siłę strat dobiera się tak, że odpowiada żądanej sile pomiędzy odcinkiem węża i częścią przyłączeniową.

Korzystnie, w sposobie według wynalazku siłę strat ustala się na tym odcinku charakterystyki siły w funkcji drogi, na którym narzędzie dociskowe jest tak dalece dosunięte, że część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień zaciskowy leżą na sobie bez luzu i bez działania siły.

Charakterystyka siły w funkcji drogi przed i za obszarem, w którym część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień zaciskowy leżą na sobie bez luzu i bez działania siły, przebiega w znacznym stopniu w postaci prostej, przy czym proste mają różniące się nachylenia, a siłę strat wyznacza się w punkcie, w którym proste przecinają się.

Charakterystyka siły w funkcji drogi przed i za obszarem, w którym narzędzie dociskowe dosunięte jest tak dalece, że część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień dociskowy leżą na sobie bez luzu i bez działania siły, przebiega w znacznym stopniu w kształcie prostej, przy czym proste mają różne nachylenia, a siłę strat wyznacza się tak, że prostą przed obszarem, w którym część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień zaciskowy leżą na sobie bez luzu i bez działania siły, przedłuża się poza ten obszar prostoliniowo, zaś z przedłużonej prostej, dla każdej drogi, którą narzędzie dociskowe przebywa poprzez wymieniony obszar, wyznacza się przynależną do niej siłę strat.

Korzystnie, w sposobie według wynalazku charakterystykę siły w funkcji drogi stanowiącą podstawę wyznaczenia siły strat, ustala się na nowo w odstępach czasowych.

Charakterystykę siły w funkcji drogi wyznacza się każdorazowo aktualnie, podczas zaciskania pierścienia zaciskowego, przy czym ta aktualna charakterystyka siły w funkcji drogi podczas zaciskania pierścienia zaciskowego stanowi podstawę wyznaczania siły strat.

W sposobie według wynalazku wyznaczanie charakterystyki siły w funkcji drogi zaczyna się przed tym, zanim narzędzie dociskowe wejdzie w kontakt z pierścieniem zaciskowym.

Zalety uzyskane za pomocą sposobu według wynalazku polegają zwłaszcza na tym, że niezależnie od „tolerancji sił” w układzie (np. różnego tarcia w narzędziu dociskowym względnie różnej twardości poszczególnych, stosowanych pierścieni zaciskowych), a także od tolerancji rozmiarów poszczególnych, stosowanych elementów konstrukcyjnych (to znaczy odcinka węża, części przyłączeniowej i pierścienia zaciskowego), można ustalić określoną, żądaną siłę działającą pomiędzy odcinkiem węża i częścią przyłączeniową. Nie dochodzi więc do występowania pomiędzy odcinkiem węża i częścią przyłączeniową siły zbyt niskiej lub zbyt wysokiej tak, że nie występują wspomniane uprzednio wady z tym związane. Dalsza zaleta sposobu według wynalazku polega na tym, że jest on łatwy do realizacji i nie zwiększają się przez to koszty części konstrukcyjnej wykonane sposobem według wynalazku.

Według korzystnej postaci sposobu według wynalazku siłę strat ustala się na tym odcinku charakterystyki siły w funkcji drogi, na którym narzędzie dociskowe jest tak dalece dosunięte, że część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień zaciskowy przylegają do siebie bez luzu i bez wywierania siły.

PL 198 022 B1

Okazało się, że charakterystyka siły w funkcji drogi powstająca podczas zaciskania się narzędzia dociskowego, przed i za obszarem w którym część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień zaciskowy przylegają do siebie bez luzu i bez wywierania siły, przebiega w znacznym stopniu w postaci prostej, przy czym proste te mają różniące się nachylenia. Według kolejnej postaci sposobu według wynalazku, siłę strat wyznacza się w punkcie, w którym proste te się przecinają (szczegóły wynikają z opisu figur). Zaletą tego wykonania jest to, że siłę strat w prosty i łatwy sposób wyznacza się w jednym punkcie.

Zaletą rozwiązania, w którym siłę strat wyznacza się w ten sposób, że prostą przed obszarem, w którym narzędzie dociskowe dosunięte jest na tyle, że część przyłączeniowa, odcinek węża i pierścień zaciskowy przylegają do siebie bez luzu i bez wywierania siły, przedłuża się prostoliniowo poza ten obszar, zaś z przedłużonej prostej, dla każdej drogi, którą narzędzie dociskowe przebywa przez wspomniany obszar, wyznacza się przynależną do niej siłę strat, jest to, że podczas promieniowego zaciskania pierścienia zaciskowego, gdy przylega on już do odcinka węża, siłę strat wyznacza się dokładnie w każdym punkcie na nowo. Wychodząc od tej dokładnie określonej siły strat ustala się żądaną siłę pomiędzy odcinkiem węża i częścią przyłączeniową (szczegóły podane są przy opisie figur).

Korzystnie, w sposobie według wynalazku charakterystykę siły w funkcji drogi stanowiącą podstawę wyznaczania siły strat, ustala się na nowo w odstępach czasowych. To rozwiązanie wychodzi z założenia, że określone parametry, przykładowo tarcie w narzędziu dociskowym, nie zi^m^rn^j^ się przy każdym przebiegu zaciskania, lecz bardzo wolno, w dłuższej przestrzeni czasu. Dlatego też przez pewien czas siła strat z wystarczającą dokładnością określana jest na podstawie raz wyznaczonej charakterystyki siły w funkcji drogi, gdy podczas powtarzającego przeprowadzania sposobu stosuje się zawsze takie same elementy konstrukcyjne to znaczy taką samą część przyłączeniową, taki sam odcinek węża i taki sam pierścień zaciskowy (tak jest zawsze przy wykonywaniu jednej partii). Okazało się, że sposób według wynalazku można przeprowadzać z wystarczającą dokładnością, gdy charakterystykę siły w funkcji drogi na podstawie której określa się siłę strat, wyznacza się na nowo po wykonaniu 100 do 10000 przebiegów zaciskania. Zaletą tych cech sposobu jest to, że charakterystykę siły w funkcji drogi dla wielu przebiegów zaciskania wyznacza się tylko raz.

Kolejną korzystną cechą sposobu według wynalazku jest to, że charakterystykę siły w funkcji drogi wyznacza się aktualnie, podczas zaciskania pierścienia zaciskowego, a ta aktualna charakterystyka siły w funkcji drogi podczas zaciskania pierścienia zaciskowego stanowi podstawę wyznaczania siły strat. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że umożliwia ono przeprowadzenie sposobu z bardzo dużą dokładnością. Jeżeli przykładowo w partii stosowanych pierścieni zaciskowych, które wszystkie powinny posiadać tę samą twardość, jeden z pierścieni zaciskowych posiada różniącą się twardość, to wpływa to na wielkość siły strat. Jednakże zostaje to stwierdzone na podstawie aktualnie wyznaczanej charakterystyki siły w funkcji drogi podczas zaciskania tego pierścienia zaciskowego tak, że także w tym przypadku określona, żądana siła pomiędzy odcinkiem węża i częścią przyłączeniową ustalona jest dokładnie.

Zaletą wyznaczania charakterystyki siły w funkcji drogi rozpoczynającego się zanim narzędzie dociskowe wejdzie w kontakt z pierścieniem zaciskowym jest to, że wyznaczona zostaje cała charakterystyka siły w funkcji drogi, jaką przebywa narzędzie dociskowe podczas zaciskania pierścienia zaciskowego. Z całkowitej charakterystyki siły w funkcji drogi można uzyskać dalsze informacje o sile strat. Tak więc z takiej charakterystyki można przykładowo ustalić jak duża jest siła tarcia w narzędziu dociskowym. Jeżeli przekracza ona określoną wielkość, to można dokonać konserwacji narzędzia dociskowego. Poza tym, z całkowitej charakterystyki siły w funkcji drogi można przykładowo ustalić, kiedy szczęki dociskowe narzędzia dociskowego wchodzą w kontakt z pierścieniem zaciskowym, w przypadku, gdy stosuje się serię pierścieni zaciskowych, które powinny mieć jednakowy przekrój poprzeczny. Jeżeli kontakt taki nie zachodzi po przebyciu przez narzędzie dociskowe określonej drogi, to jest to sygnałem, że na skutek przeoczenia w narzędziu dociskowym umieszczono niewłaściwy pierścień zaciskowy (jeżeli przekrój poprzeczny pierścienia zaciskowego jest przykładowo znacznie za duży, gdyż umieszczony został niewłaściwy pierścień zaciskowy, to w wyniku tego szczęki dociskowe narzędzia dociskowego wejdą w kontakt z pierścieniem zaciskowym znacznie wcześniej niż, gdy umieszczony zostałby właściwy pierścień zaciskowy).

Przykład wykonania i dalsze zalety wynalazku zostaną wyjaśnione na podstawie rysunku, na którym fig. 1a,b,c przedstawiają narzędzie dociskowe służące do zamocowania odcinka węża do części przyłączeniowej, fig. 2 - wykres charakterystyki siły w funkcji drogi, fig. 3 - wykres dwóch

PL 198 022 B1 charakterystyk siły w funkcji drogi, fig. 4 - wykres dwóch charakterystyk siły w funkcji drogi, a fig. 5 przedstawia wykres charakterystyki siły.

Na fig. 1a przedstawione jest schematycznie znane narzędzie dociskowe 2 służące do zamocowania odcinka węża w postaci wężowego miecha 4 do części przyłączeniowej 6 stanowiącej przykładowo część amortyzatora powietrznego (w tym przypadku część przyłączeniowa 6 stanowi pokrywę względnie tłok amortyzatora powietrznego). Narzędzie dociskowe 2 zawiera pojedyncze, koliście rozmieszczone szczęki dociskowe 8, z których na fig. 1 przedstawiona jest schematycznie tylko jedna. Szczęki dociskowe 8, za pomocą narzędzia dociskowego 2, są przestawialne w kierunku osiowym. Można to wykonać przykładowo za pomocą mechanizmu przedstawionego na fig. 1. W celu przestawienia szczęk dociskowych 8 w kierunku promieniowym, narzędzie dociskowe musi wytworzyć siłę Fp, która zostaje przetworzona w siłę Fr, powodującą dosuwanie się szczęk dociskowych. Siłę Fp wytworzoną w narzędziu dociskowym 2 mierzy się za pomocą czujnika siły, w celu ustalenia charakterystyki siły w funkcji drogi. Czujnik siły może być umieszczony przykładowo w jednostce hydraulicznej 30 narzędzia dociskowego 2, wytwarzającej siłę Fp. Poza tym narzędzie dociskowe zawiera czujnik drogi 32, za pomocą którego określa się średnicę istniejącą pomiędzy szczękami dociskowymi.

Podczas dosuwania się szczęk dociskowych 8 przebywają one najpierw szczelinę powietrzną, aż do momentu zetknięcia się z pierścieniem zaciskowym 10 obejmującym współosiowo wężowy miech 4 (fig. 1a). Podczas przechodzenia poprzez szczelinę powietrzną siła Fp wytwarzana przez narzędzie dociskowe 2 ma do pokonania tylko tarcie ślizgowe istniejące w narzędziu dociskowym (w przedstawionym przykładzie tarcie ślizgowe powstaje wskutek ślizgania się po sobie skośnych płaszczyzn 12 i 14).

Na fig. 1b przedstawione jest narzędzie dociskowe 2 w sytuacji, gdy szczęki dociskowe 8 zetknęły się już z pierścieniem zaciskowym 10. Przy dalszym dosuwaniu się szczęk dociskowych 8 pierścień zaciskowy 10 odkształca się najpierw elastycznie a następnie plastycznie. Przy tym pierścień zaciskowy 10 przylega najpierw do wężowego miecha 4, a przy dalszym dosuwaniu się szczęk dociskowych wewnętrzna średnica pierścienia zaciskowego 10 i miecha wężowego 4 ulega dalszemu zmniejszeniu, aż do stanu, w którym pierścień zaciskowy 10 i miech wężowy 4 przylegać zaczną do części przyłączeniowej 6 przy nie występowaniu luzu i braku działania siły (taki stan przedstawiony jest na fig. 1c).

Po tym, gdy miech wężowy 4 i pierścień zaciskowy 10 przylegają już do części przyłączeniowej 6 bez luzu i bez działania siły, szczęki dociskowe 8 dosuwane są nadal za pomocą narzędzia dociskowego 2. Przy tym, na pierścień zaciskowy 10 wywierana jest siła powodująca dalsze plastyczne odkształcenie pierścienia zaciskowego 10 i powstaje siła pomiędzy miechem 4 i częścią przyłączeniową 6. Poza tym dalsze dosuwanie się szczęk zaciskowych 8 prowadzi do odkształcenia części przyłączeniowej 6. W związku z następnymi figurami rysunku zostanie wyjaśnione, jak za pomocą sposobu według wynalazku ustala się określoną siłę pomiędzy miechem wężowym 4 i częścią przyłączeniową 6.

Na fig. 2 przedstawiony jest wykres, na którym zaznaczono siłę Fp działającą na średnicach d pomiędzy szczękami dociskowymi 8 (pod osią d odnoszącą się do średnic, zaznaczona jest strzałka, podająca kierunek, w którym szczęki dociskowe 8 narzędzia dociskowego 2 będą dosuwane, to znaczy wychodząc z dużej średnicy pomiędzy szczękami dociskowymi 8 do mniejszych średnic). Na wykresie zaznaczona jest charakterystyka siły w funkcji drogi 16, którą wytwarza narzędzie dociskowe 2 podczas dosuwania szczęk dociskowych 8. Charakterystykę siły w funkcji drogi 16 tworzy się za pomocą czujnika siły i czujnika drogi. Charakterystyka siły w funkcji drogi 16 przebiega w następujący sposób: od średnicy d1 do średnicy d2 szczęki dociskowe 8 przechodzą poprzez szczelinę powietrzną tak, że narzędzie dociskowe 2 musi pokonać tylko stałe tarcie poślizgowe istniejące w narzędziu dociskowym 2 (fig. 1a). Przy średnicy d2 szczęki dociskowe 8 wchodzą w zestyk z pierścieniem zaciskowym 10, który przy dalszym dosuwaniu się szczęk dociskowych 8 odkształca się elastycznie od średnicy d2 do średnicy d3.

Poczynając od średnicy d3 szczęki dociskowe 8 dosuwają się nadal aż do średnicy d4 i w tym obszarze zachodzi plastyczne odkształcenie pierścienia zaciskowego 10. Pomiędzy średnicami d3 i d4 narzędzie dociskowe 2 musi wywierać całkowitą siłę, która odpowiada sumie wynikającej z tarcia w narzędziu dociskowym 2 oraz siły koniecznej do plastycznego odkształcenia pierścienia zaciskowego 10. Przy osiągnięciu średnicy d4, pierścień zaciskowy 10 i miech wężowy 4 (do którego odkształcenia konieczne są siły pomijalne) przylegają do części przyłączeniowej 6 w sposób pozbawiony luzu i bez wywierania siły (fig. 1c). Pomiędzy średnicami d3 i d4 charakterystyka siły w funkcji drogi przebiega

PL 198 022 B1 w znacznym stopniu w postaci linii prostej 20 mającej tylko niewielkie nachylenie, gdyż aż do średnicy d₄ siła konieczna do plastycznego odkształcania pierścienia zaciskowego 10 i siła do pokonania tarcia w narzędziu dociskowym jest prawie stała na całej przebywanej drodze.

Poczynając od średnicy d₄, szczęki dociskowe 8 dosuwane są nadal przez narzędzie dociskowe 2, co powoduje dalsze, plastyczne odkształcenie pierścienia zaciskowego 10 i prowadzi do pojawienia się siły pomiędzy miechem 4 i częścią przyłączeniową 6. Poza tym dalsze dosuwanie szczęk dociskowych 8 powoduje odkształcenie części przyłączeniowej 6. Z tego powodu charakterystyka siły w funkcji drogi 16 poczynając od średnicy d4 przechodzi w linię prostą 18, która ma większe nachylenie niż prosta 20. Nachylenie prostej 18 w znacznym stopniu zależy od sztywności części przyłączeniowej 6 (oraz w pomijalnym stopniu od sztywności miecha wężowego 4. Tak więc prosta 18 ma mniejsze nachylenie, gdy część przyłączeniowa jest miękka a większe nachylenie, gdy część przyłączeniowa 6 jest twarda.

Z powyższego wynika, że obszar charakterystyki siły w funkcji drogi 16, w którym, miech wężowy 4, pierścień zaciskowy 10 i część przyłączeniowa 6 przylegają do siebie bez luzu i bez oddziaływania siły, znajduje się tam, gdzie charakterystyka siły w funkcji drogi 16 z odcinka przebiegającego płasko (prosta 20), zaczyna wznosić się (aby przejść w prostą 18). Przed tym obszarem, pomiędzy szczękami dociskowymi 8 narzędzia dociskowego 2 znajduje się średnica większa niż za tym obszarem.

Za pomocą charakterystyki siły w funkcji drogi 16 przedstawionej na fig. 2 siłę pomiędzy miechem wężowym 4 i częścią przyłączającą 6, jaka powstaje przy dosuwaniu się szczęk zaciskowych 8, można określić jak następuje. Do odcinków 18 i 20 charakterystyki siły w funkcji drogi 16 prowadzi się styczne 22 i 24. Styczne te przecinają się w punkcie 26 znajdującym się w obszarze charakterystyki siły w funkcji drogi 16, w którym część przyłączeniowa 6, miech wężowy 4 i pierścień zaciskowy 10 spoczywają na sobie bez luzu i bez działania siły (a więc w bezpośredniej bliskości średnicy d4). Po określeniu punktu 26 wyznacza się siłę przynależną do tego punktu F_v. Siła ta F_v odpowiada głównie sile strat, jaka musi być wytworzona przez narzędzie dociskowe 2, w celu plastycznego odkształcenia pierścienia zaciskowego 10 i do pokonania wewnętrznego tarcia narzędzia dociskowego 2, to znaczy że ta siła strat nie przyczynia się do wytworzenia siły pomiędzy miechem 4 i częścią przyłączeniową 6.

Wyznaczenie siły strat, jak również następujące operacje sposobu, w tym i następnych przykładach wykonania następują w jednostce sterującej narzędzia dociskowego 2. Konieczne do tego sposoby matematyczne (tworzenie stycznej, tworzenie punktu przecięcia) są ogólnie znane.

Po ustaleniu siły strat, za pomocą narzędzia dociskowego 2 szczęki dociskowe 8 dosuwane są nadal. Przy tym, w narzędziu dociskowym 2, za pomocą czujnika siły mierzy się stale całkowitą siłę wytwarzaną przez narzędzie dociskowe, a od tej siły całkowitej odejmuje się siłę strat. Wynikająca z tego siła odpowiada sile ustalającej się pomiędzy miechem 4 i częścią przyłączeniową 6. Jeżeli ta siła osiągnie określoną wielkość ustaloną w urządzeniu dociskowym 2, to urządzenie dociskowe 2 przerywa dalsze dosuwanie szczęk dociskowych 8 (na fig. 2 siła całkowita oznaczona jest Fg, siła strat Fv, a siła ustalająca się pomiędzy miechem wężowym 4 i częścią przyłączeniową 6 oznaczona jes^{t Fs}).

Charakterystykę siły w funkcji drogi 16 można wyznaczyć podczas „kalibrującego przebiegu dociskania”, a następnie wyznaczyć z niej siłę strat. Przy następnych przebiegach dociskania, przy których stosuje się te same pierścienie zaciskowe 10, miechy wężowe 4 części przyłączeniowe 6 co w dociskowym przebiegu kalibrującym, można brać za podstawę uprzednio wyznaczoną siłę strat. Ponowne wyznaczanie charakterystyki siły w funkcji drogi jest w tym przypadku konieczne dopiero wtedy, gdy zmienią się pewne parametry w tym sposobie (gdy np. zmieni się tarcie w narzędziu dociskowym, lub inne jego części składowe, np. zastosowane zostaną inne pierścienie zaciskowe).

Alternatywnie możliwe jest ponowne wyznaczanie charakterystyki siły w funkcji drogi 16 przy każdym przebiegu dociskania, a siłę strat można wyznaczać ponownie z każdego przebiegu dociskania.

Niezależnie od tego jak się postępuje, wystarczające jest rozpoczynanie ustalania charakterystyki siły w funkcji drogi 16 przy średnicy pomiędzy szczękami dociskowymi, przy której występuje już plastyczne odkształcenie pierścienia zaciskowego 10, gdyż tylko ten zakres jest konieczny, aby ustalić styczną 24 (odpowiednia średnica może być podana). Zakres charakterystyki 16, w którym pokonywane jest wyłącznie tarcie w narzędziu dociskowym i zachodzi elastyczne odkształcanie pierścienia zaciskowego nie jest konieczny do określenia stycznej 24, a tym samym do wyznaczenia siły strat.

PL 198 022 B1

Na fig. 3 przedstawiony jest wykres, na którym zaznaczone są dwie charakterystyki siły w funkcji drogi 16 i 16a. Obie charakterystyki siły w funkcji drogi 16 i 16a mają w znacznym stopniu ten sam przebieg, a jedyna różnica polega na tym, że w przypadku charakterystyki siły w funkcji drogi 16a zastosowano twardszą część przyłączeniową 6 i wskutek tego prosta 18a jest bardziej stroma niż odpowiadająca jej prosta 18 charakterystyki siły w funkcji drogi 16. Z charakterystyk siły w funkcji drogi 16 i 16a siłę strat wyznacza się tak, jak to zostało wyjaśnione w związku z fig. 2. Po wyznaczeniu siły strat, szczęki zaciskowe B dosuwają się nadal za pomocą narzędzia zaciskowego 2, aż do stanu, w którym siła F ustalająca się pomiędzy miechem wężowym 4 i częścią przyłączeniową 6, będzie odpowiadała ustalonej sile. Ponieważ część przyłączeniowa należąca do charakterystyki siły w funkcji drogi 16a posiada większą sztywność, więc tylko niewielka część drogi przebytej przez narzędzie dociskowe 2 tracona jest na odkształcanie części przyłączeniowej 6. Stosownie do tego siła F ustala się przy średnicy d2', która jest większa niż średnica d2, do której szczęki zaciskowe 8 narzędzia dociskowego musiałyby być dosunięte, gdyby podstawą była charakterystyka siły w funkcji drogi 16 dotycząca miększej części przyłączeniowej.

Na fig. 4 przedstawiony jest wykres, na którym również siła Fp wytworzona przez narzędzie dociskowe 2 wyznaczona jest w zależności od średnicy d istniejącej pomiędzy szczękami zaciskowymi. Na wykresie przedstawione są dwie charakterystyki siły w funkcji drogi 16 i 16a. Obie charakterystyki siły w funkcji drogi 16 i 16a mają w znacznym stopniu ten sam przebieg, gdyż wyznaczone zostały dla takich samych części przyłączeniowych 6, pierścieni zaciskowych 10 i miechów wężowych 6. Jedyna różnica polega na tym, że charakterystyka siły w funkcji drogi 16a ze względu na większe tarcie w narzędziu dociskowym 2 powstałym z biegiem czasu, została przesunięta do góry względem charakterystyki siły w funkcji drogi 16. Jeżeli w obszarze, w którym część przyłączeniowa 6 miech 4 i pierścień zaciskowy 10 przylegają do siebie bez luzu i bez oddziaływania siły, wyznaczy się siłę strat w narzędziu dociskowym, biorąc za podstawę charakterystyki siły w funkcji drogi 16 i 16a (np. tak jak to wyjaśniono w związku z fig. 2), to siła strat dla charakterystyki siły w funkcji drogi 16a jest odpowiednio większa niż dla charakterystyki siły w funkcji drogi 16, gdyż siła służąca do pokonania tarcia, zwiększyła się. Odpowiednio do tego również narzędzia dociskowe 2 muszą wytwarzać większą siłę całkowitą, aby przez dosuwanie szczęk zaciskowych 8 ustalić określoną siłę pomiędzy miechem wężowym 4 i częścią przyłączeniową 6.

Ponieważ tarcie w narzędziu dociskowym 2 zwiększa się pełzająco, a tym samym przejście z charakterystyki siły w funkcji drogi 16 do charakterystyki siły w funkcji drogi 16a, przy zastosowaniu takich samych części przyłączeniowych 6, pierścieni zaciskowych 10 i miechów wężowych 4 podczas każdego przebiegu dociskania, zachodzi bardzo wolno, więc wystarczające jest, aby dla wielu przebiegów zamocowania, do wyznaczania siły pomiędzy miechem 4 i częścią dołączeniową 6 wykorzystywać charakterystykę siły w funkcji drogi 16. Dopiero, gdy można oczekiwać, że ze względu na zwiększenie się siły tarcia w narzędziu dociskowym 2 nowa charakterystyka siły w funkcji drogi 16a odbiega w istotnej mierze od charakterystyki 16, konieczne jest wyznaczenie nowej charakterystyki siły w funkcji drogi 16a względnie należy poddać konserwacji narzędzie dociskowe, aby ponownie zmniejszyć tarcie. Okazało się, że można przeprowadzić około 100-10000 przebiegów zaciskania bez potrzeby przeprowadzania wymienionych zabiegów.

Na fig. 5 przedstawiony jest również wykres przedstawiający charakterystykę siły Fp wytwarzanej przez narzędzie dociskowe 2 na drodze średnicy d pomiędzy szczękami zaciskowymi 8. W wykres wpisana jest charakterystyka siły w funkcji drogi 16 zgodna z charakterystyką siły w funkcji drogi przedstawioną na fig. 2. W oparciu o fig. 5 zostanie wyjaśnione jak można wyznaczyć siłę strat w sposób alternatywny do sposobu wyjaśnionego w związku z fig. 2. W celu wyznaczenia siły strat, prosta 20 zostaje przedłużona poza obszar średnicy d4, w którym część przyłączeniowa 6, miech wężowy 4 i pierścień zaciskowy 10 przylegają do siebie bez luzu i bez występowania siły. Jest to możliwe dlatego, że charakterystyka siły w funkcji drogi przy dalszym odkształcaniu pierścienia zaciskowego 4 bez części przyłączeniowej 6 poza średnicę d4, wykazywałaby nadal przebieg prostoliniowy. Gdy szczęki zaciskowe 8 narzędzia dociskowego 2 dosuwane są w obszar poza średnicę d4, to przy każdej nowo nastawionej średnicy można ponownie wyznaczyć dokładnie siłę strat konieczną do pokonania tarcia w narzędziu dociskowym 2 i do plastycznego odkształcenia pierścienia zaciskowego 10. Tak wyznaczoną siłę strat, podczas dosuwania szczęk zaciskowych 8 narzędzia dociskowego 2, odejmuje się od siły całkowitej wytwarzanej przez narzędzie dociskowe 2 tak, że pozostaje siła jaka ustala się pomiędzy miechem i częścią przyłączeniową. Gdy ta siła osiągnie określoną wielkość, to szczęki zaciskowe 8 narzędzia dociskowego 2 przestają się dosuwać.

PL 198 022 B1

Również sposób wyznaczania siły strat w związku z fig. 5, może być przeprowadzony w „kalibrującym przebiegu dociskowym” lub może być przeprowadzany ponownie przy każdym poszczególnym przebiegu dociskania.

Na fig. 5 linią prostą 28 wskazuje się na wielkość siły strat jaka wynikałaby przy wyznaczaniu zgodnie ze sposobem według zastrz. 2. Z figury rysunku widać, że wyznaczona w sposób uproszczony siła strat (jak to wyjaśniono w związku z fig. 2), odbiega tylko nieznacznie od dokładnie wyznaczonej siły strat.

Claims (7)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Sposób szczelnego wężaz tworzywaelastomerowegodo części przyłączeniowej, zwłaszcza miechów wężowych do amortyzatorów powietrznych za pomocą pierścienia zaciskowego, który promieniowo dociska się za pomocą narzędzia dociskowego, znamienny tym, że za podstawę bierze się charakterystykę siły w funkcji drogi (16) narzędzia dociskowego (2), którą wyznacza się podczas promieniowego zaciskania pierścienia zaciskowego (10), przy czym wyznaczanie rozpoczyna się przed tym, gdy część przyłączeniowa (6), odcinek węża i pierścień zaciskowy (10) zaczną leżeć na sobie bez luzu i bez działania siły, a z charakterystyki siły w funkcji drogi (16) wyznacza się siłę strat, konieczną do odkształcania pierścienia zaciskowego (10) i do pokonania tarcia w narzędziu dociskowym (2), przy czym siłę wykraczającą poza siłę strat dobiera się tak, że odpowiada żądanej sile pomiędzy odcinkiem węża i częścią przyłączeniową (6).
2. 2. Sposób szczerego zamocowania odcćnka węża według zastrz. 1, znamienny tym, że siłę strat ustala się na tym odcinku charakterystyki siły w funkcji drogi (16), na którym narzędzie dociskowe jest tak dalece dosunięte, że część przyłączeniowa (6), odcinek węża i pierścień zaciskowy (10) leżą na sobie bez luzu i bez działania siły.
3. 3. Sposób szczełnego zamocowania odcinka węża według zassirz. 2, znamienny tym, że charakterystyka siły w funkcji drogi (16) przed i za obszarem, w którym część przyłączeniowa (6), odcinek węża i pierścień zaciskowy (10) leżą na sobie bez luzu i bez działania siły, przebiega w znacznym stopniu w postaci prostej (18, 20), przy czym proste (18, 20) mają różniące się nachylenia, a siłę strat wyznacza się w punkcie (26), w którym proste (18, 20) przecinają się.
4. 4. Sposób szcze!nego zamocowania odcinka węża według zassirz. 1, znamienny tym, że charakterystyka siły w funkcji drogi (16) przed i za obszarem, w którym narzędzie dociskowe (2) dosunięte jest tak dalece, że część przyłączeniowa (6), odcinek węża i pierścień dociskowy (10) leżą na sobie bez luzu i bez działania siły, przebiega w znacznym stopniu w kształcie prostej (28), przy czym proste (28) mają różne nachylenia, a siłę strat wyznacza się tak, że prostą (20) przed obszarem, w którym część przyłączeniowa (6), odcinek węża i pierścień zaciskowy (10) leżą na sobie bez luzu i bez działania siły, przedłuża się poza ten obszar prostoliniowo, zaś z przedłużonej prostej (20), dla każdej drogi, którą narzędzie dociskowe (2) przebywa poprzez wspomniany obszar, wyznacza się przynależną do niej siłę strat.
5. 5. Sposóbszcze!negozamocowania odcćnkawężawedług zas^z. 1 albo 2, albo 3, albo4, znamienny tym, że charakterystykę siły w funkcji drogi (16) stanowiącą podstawę wyznaczenia siły strat, ustala się na nowo w odstępach czasowych.
6. 6. Sposóbszcze!negozamocowania odcćnkawęża, według zas^z. t albo 2, albo 3, albo 4, znamienny tym, że charakterystykę siły w funkcji drogi (16) wyznacza się każdorazowo aktualnie, podczas zaciskania pierścienia zaciskowego (10), a ta aktualna charakterystyka siły w funkcji drogi (16) podczas zaciskania pierścienia zaciskowego (10) stanowi podstawę wyznaczania siły strat.
7. 7. Sposóbszcze!negozamocowania odcćnkawężawedług zas^z. 1 albo 2, albo 3, albo4, znamienny tym, że wyznaczanie charakterystyki siły w funkcji drogi (16) zaczyna się przed tym, zanim narzędzie dociskowe (2) wejdzie w kontakt z pierścieniem zaciskowym (10).