NL2007432C2 - Leidingspoelsysteem voor ziektepreventie, en bijbehorende werkwijze en stuureenheid. - Google Patents

Description

- 1 -

Leidingspoelsysteem voor ziektepreventie, en bijbehorende werkwijze en stuureenheid

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een 5 leidingspoelsysteem voor ziektepreventie, een werkwijze voor het doorspoelen van een leidingnetwerk en een bijbehorende stuureenheid.

Het is bekend dat in het leidingnetwerk met ons drinkwater altijd bacteriën aanwezig zijn in kleine 10 hoeveelheden. Als deze hoeveelheden toenemen kan een gevaar ontstaan voor de gezondheid van de gebruikers van het water. De hoeveelheid neemt met name toe wanneer het water in de leidingen stilstaat en wanneer de temperatuur ervan in een bepaald temperatuurgebied ligt. Zo groeit 15 bijvoorbeeld de legionellabacterie tussen ongeveer 25 en 50 graden Celsius, eronder is er nauwelijks groei, erboven sterft de bacterie af.

Leidingspoelsystemen voor ziektepreventie zijn bekend. Zo bestaat er een systeem dat is geïntegreerd met 20 een douche-installatie, waarbij de douche-installatie op het drinkwaternetwerk wordt aangesloten en in bedrijf koud en warm water worden vermengd tot water van ongeveer 38 graden Celsius. De douche wordt door de gebruiker geactiveerd, dat wil zeggen dat het water uit de douche 25 stroomt, door op een knop te drukken. De douche-installatie heeft een registratiesysteem dat bijhoudt wanneer de douche voor het laatst is gebruikt. Aldus kan men handmatig uit het tijdsverloop sinds deze laatste keer bepalen of er gevaar is dat er zich een te grote hoeveelheid bacteriën 30 ontwikkelt in de douche-installatie, en vervolgens handmatig de douche doorspoelen indien dit gevaar te groot is.

Voorts zijn er automatische spoelinrichtingen bekend, waarin periodiek automatisch een deel van een 35 drinkwaterleidingnetwerk wordt gespoeld.

- 2 -

Deze bekende inrichtingen hebben als nadeel dat ze onvoldoende betrouwbaar zijn.

De uitvinding beoogt dit nadeel te verminderen, in het bijzonder meer waarborg te verkrijgen dat de 5 hoeveelheid bacteriën in het drinkwatersysteem laag genoeg is om veilig te zijn voor de gezondheid van de gebruikers ervan.

Daartoe verschaft de uitvinding een systeem volgens conclusie 1.

10 Door met behulp van genoemde stromingssensor te meten of er daadwerkelijk is gespoeld en dit te melden in de vorm van een spoelbevestigingsgegeven, wordt het mogelijk om te voorkomen dat er onverhoopt en ondanks de aanwezigheid van een spoelinrichting en het feit dat er een opdracht tot 15 spoelen is gegeven, niet op tijd wordt gespoeld. Daardoor ontstaat er een betrouwbaardere waarborg dat de bacteriepopulatie voldoende begrensd blijft en er geen besmetting ontstaat.

In een voordelige uitvoeringsvorm is het systeem 20 voorzien van tenminste één sensor, in het bijzonder een temperatuursensor, welke sensor voor gegevenscommunicatie is verbonden met genoemde stuureenheid en waarbij de stuureenheid is ingericht voor het gedurende een tijdspanne continu of periodiek meten van een toestandsgrootheid van 25 in het leidingnetwerk aanwezige vloeistof of een aan een dergelijke toestandsgrootheid gerelateerde grootheid met behulp van genoemde sensor, de stuureenheid is ingericht om op grond van de gemeten waarden van genoemde tenminste één sensor een schattingsparameter af te leiden die 30 representatief is voor de geschatte omvang van een bacteriepopulatie in genoemd leidingnetwerk of een gedeelte daarvan, en om genoemd activeringssignaal af te geven wanneer de genoemde schattingsparameter een vooraf bepaalde waarde heeft bereikt.

35 Op deze manier wordt er rekening gehouden met de - 3 - feitelijke omgevingsomstandigheden, waardoor het aantal spoelbeurten beter kan worden afgestemd op het werkelijk benodigde aantal, om zo het gevaar van bacteriële besmetting beneden een bepaalde drempelwaarde te houden.

5 Aldus hoeft er minder onnodig spoelen plaats te vinden. Dit is in het bijzonder het geval wanneer de sensor een ruimtetemperatuursensor of waterstroomsensor is.

In een andere uitvoeringsvorm is de stuureenheid ingericht om genoemde tijdteller op nul te stellen, telkens 10 direct na het waarnemen van een vooraf bepaald debiet of een vooraf bepaalde hoeveelheid stroming door genoemde stromingsensor. Op deze manier wordt het onnodig vaak spoelen nog beter voorkomen.

In een andere uitvoeringsvorm is de stuureenheid 15 ingericht om genoemd spoelbevestigingsgegeven en/of meetwaarden op te slaan in een digitaal logboek, dat op afstand kan zijn gelegen van de stuureenheid en kan zijn ingericht om te communiceren met genoemd digitaal logboek via tenminste één van een GSM-verbinding, een LAN-netwerk 20 (ethernet en/of wifi) en internet. Aldus wordt een controle achteraf mogelijk van het spoelen zonder dat men voortdurend hoeft op te letten of het spoelbevestigingsgegeven wel wordt voortgebracht bij elke spoelbeurt.

De uitvinding heeft tevens betrekking op een werkwijze 25 voor het doorspoelen van een leidingnetwerk, welk leidingnetwerk een of meerdere vloeistofleidingen alsmede tenminste één vloeistofaanvoermiddel en tenminste één stroomafwaarts daarvan gelegen aftapkraan omvat, uit welke aftapkraan in geopende stand daarvan wanneer in het 30 leidingnetwerk in bedrijf is vloeistof vanuit het leidingnetwerk wegstroomt, welke werkwijze de volgende stappen omvat: - het, na vaststelling van een behoefte aan het doorspoelen van tenminste een gedeelte van genoemd leidingnetwerk ten 35 behoeve van het voorkomen dat een voor de gezondheid - 4 - riskante bacteriepopulatie ontstaat, welke behoefte wordt vastgesteld op basis van tijdtelling en eventueel andere metingen, door een stuureenheid gedurende een tijdspanne openen van genoemde aftapkraan, 5 - het rechtstreeks of indirect meten van het vloeistofdebiet door genoemde aftapkraan, en - het geven van een spoelbevestigingsmelding, indien de gemeten waarde van het vloeistofdebiet ligt boven een vooraf bepaalde drempelwaarde.

10 Deze werkwijze verschaft soortgelijke voordelen als de inrichting volgens de uitvinding, dat wil zeggen dat er door het waarnemen of het doorspoelen daadwerkelijk plaats vindt een kleiner risico is dat er onverhoopt toch niet wordt doorgespoeld en er dus een kleinere kans is op 15 bacteriële besmetting.

Overige voordelige uitvoeringsvormen van de werkwijze corresponderen met de beschreven uitvoeringsvormen van de inrichting en zijn gedefinieerd in de afhankelijke werkwij zeconclusies.

20 De uitvinding heeft verder betrekking op een stuureenheid voor een leidingspoelsysteem van een leidingnetwerk, welke stuureenheid is ingericht om in bedrijf telkens wanneer een tijdteller een bepaalde tijdspannewaarde bereikt genoemde tenminste één aftapkraan 25 gedurende een tijdspanne te openen ten behoeve van het doorspoelen van een gedeelte van het leidingnetwerk, en om, nadat er bij geopende aftapkraan een vooraf bepaald debiet of vooraf bepaalde hoeveelheid stroming is waargenomen door genoemde stromingsensor, een spoelbevestigingsgegeven voort 30 te brengen.

De stuureenheid kan daarbij zijn ingericht om continu of periodiek meetgegevens te verzamelen en uit de verzamelde meetgegevens periodiek een schattingsparameter af te leiden die representatief is voor de geschatte omvang 35 van een bacteriepopulatie. De voordelen van een dergelijke - 5 - stuureenheid zijn soortgelijk aan die beschreven voor het gehele systeem.

Het systeem volgens de onderhavige uitvinding zal nu nader worden toegelicht aan de hand van de onderstaande 5 figuur.

Figuur 1 toont een schematische weergave van een leidingspoelsysteem volgens de uitvinding, omvattende een op een niet-getoond drinkwateraanvoernetwerk aangesloten wateraanvoerleiding 1 met een boiler 2 erop aangesloten en 10 op de warmwateruitlaat 3 van de boiler 2 een leiding 4 aangesloten, welke leiding 4 stroomafwaarts vertakt in twee takken 5 en 6, waarvan tak 5 naar een douchekraan 7 voert vorm een douche 8, en waarvan tak 6 naar een warmwaterkraan 9 voert van een wasbak 10 die in een keuken is geplaatst.

15 Een stuureenheid 11, in dit voorbeeld tegen een muur gemonteerd nabij de leiding 4, is via een op zich bekende databus verbonden met (a) twee temperatuursensoren 12, 13 die op de takken 5 resp. 6 zijn gemonteerd, en 20 (b) twee stromingssensoren 14, 15 die zich in de takken 5 respectievelijk 6 bevinden nabij daarin aangebrachte aftapkranen 16 resp. 17, (c) de twee aftapkranen 16, 17, en.

(d) een temperatuursensor 18 25 De stuureenheid 11, uitgevoerd als een digitale computer, heeft een CVE 19 en geheugenmiddelen 20, mensmachine interface 21 met een beeldscherm 22 en toetsenbord 23, daarnaast een GSM-antenne 24 en seriële gegevenspoort 25 van het bekende type RS-232. Deze componenten zijn op 30 bekende wijze onderling verbonden.

De werking van het in een of meer ruimtes, waarvan desgewenst de temperatuur kan worden gemeten, geplaatste systeem is als volgt. De stuureenheid 11 houdt per te bewaken leidingdeel, in dit geval de twee takken 5 en 6, 35 een tijdteller bij. Deze tijdteller wordt op nul gesteld na - 6 - meting van een stromingsdebiet door de in het betreffende leidingdeel, dat wil zeggen de betreffende tak 5 of 6, aanwezige stromingssensor 14 of 15.

Wanneer een tijdteller een drempelwaarde bereikt, die 5 kan verschillen per tijdteller en dynamisch wordt bepaald op hieronder te beschrijven wijze, dan opent stuureenheid 11 de bijbehorende aftapkraan 16 of 17 en laat deze open gedurende een tijdspanne lang genoeg om genoemd leidingdeel schoon te spoelen met betrekking tot daarin mogelijk 10 aanwezige bacteriën, met name legionellabacteriën.

De drempelwaarde voor elk te bewaken leidingdeel wordt bepaald door de stuureenheid 11, namelijk door een daarin opgenomen computerprogramma en is gekozen om een maximale hoeveelheid bacteriën in het betreffende leidingdeel klein 15 genoeg te laten zijn om de kans op een bacteriële besmetting van gebruikers van het water uit betreffend leidingdeel beneden een door een gebruiker, via de mensmachine interface 21 of via de GSM-antenne 24 dan wel de seriële poort 25 ingegeven waarde te houden.

20 De drempelwaarde van de tijdteller wordt in dit uitvoeringsvoorbeeld afgeleid uit - de toegelaten kans op besmetting, - het gemeten temperatuurverloop van het betreffende leidingdeel, en 25 - het gemeten temperatuurverloop van het water in de boiler 2 .

Globaal gesproken zal de drempelwaarde lager worden gekozen naarmate de gemeten temperatuur langer tussen 30 en 60 graden Celsius heeft gelegen. Ook wanneer de 30 boilertemperatuur tussen deze twee grenzen heeft gelegen, doorgaans ligt ze daarboven wanneer de boiler in bedrijf is en juist daaronder wanneer de boiler is uitgeschakeld, wordt de berekende drempelwaarde lager.

Verder wordt in de geheugenmiddelen 20 een log 35 bij gehouden van tenminste de gemeten stromingsdebieten, en - 7 - of die afkomstig waren van gangbaar gebruik van de douchekraan 8 of de warmwaterkraan 10 of van een spoelbeurt met behulp van de aftapkraan 16 of de aftapkraan 17.

Deze log kan vervolgens worden uitgelezen via het 5 beeldscherm 22 of op afstand via de GSM-antenne 24 of de seriële poort 25. Uiteraard is bij lezing op afstand een extra computer nodig (niet getoond).

De uitvinding is niet beperkt tot het hier getoond uitvoeringsvoorbeeld. Zo kan een ander aantal leidingdelen 10 worden bewaakt, en kan bijvoorbeeld bij het bepalen van de drempelwaarde bovendien een ruimtetemperatuur van de ruimte waarin de leidingen van het leidingspoelsysteem zijn gelegen worden meegerekend, alsmede een gemeten mate van zonneschijn die op deze leidingen valt. Ook kan het 15 leidingnetwerk alleen voor koud water zijn bedoeld, dus geen boiler of ander verwarmingsapparaat hebben.

Claims (13)

1. Leidingspoelsysteem voor ziektepreventie, omvattende een leidingnetwerk dat een of meerdere vloeistofleidingen omvat 5 alsmede tenminste één vloeistofaanvoermiddel en tenminste één stroomafwaarts daarvan gelegen aftapkraan, waaruit, in geopende stand daarvan wanneer in het leidingnetwerk in bedrijf is, vloeistof vanuit het leidingnetwerk wegstroomt, en een stuureenheid verbonden voor gegevenscommunicatie met 10 genoemde tenminste één aftapkraan, welke stuureenheid is ingericht om in bedrijf telkens wanneer een tijdteller een bepaalde tijdspannewaarde bereikt genoemde tenminste één aftapkraan gedurende een tijdspanne te openen ten behoeve van het doorspoelen van een gedeelte van het leidingnetwerk 15 en de tijdteller op nul te herstellen, met het kenmerk, dat het systeem tenminste één stromingsensor omvat, die voor gegevenscommunicatie is verbonden met genoemde stuureenheid en is aangebracht aan of nabij genoemde tapkraan om 20 stroming waar te nemen door genoemd te doorspoelen gedeelte van het leidingnetwerk en/of door genoemde aftapkraan, en de stuureenheid is ingericht om, nadat er in het leidingdeel bij geopende aftapkraan een vooraf bepaald debiet of vooraf bepaalde hoeveelheid stroming is 25 waargenomen door genoemde stromingsensor, een spoelbevestigingsgegeven voort te brengen.

2. Leidingspoelsysteem volgens conclusie 1, waarbij het systeem is voorzien van tenminste één verdere sensor, in 30 het bijzonder een temperatuursensor, welke sensor voor gegevenscommunicatie is verbonden met genoemde stuureenheid en waarbij de stuureenheid is ingericht voor het gedurende een tijdspanne continu of periodiek meten van een toestandsgrootheid van in het leidingnetwerk aanwezige 35 vloeistof of een aan een dergelijke toestandsgrootheid - 9 - gerelateerde grootheid met behulp van genoemde sensor, de stuureenheid is ingericht om op grond van de gemeten waarden van tenminste één van de eerder genoemde sensoren een schattingsparameter af te leiden welke een schatting is 5 van de omvang van een bacteriepopulatie in genoemd leidingnetwerk of een gedeelte daarvan, en om genoemde tijdspanne te doen beëindigen zodra de genoemde schattingsparameter een vooraf bepaalde waarde heeft bereikt. 10

3. Leidingspoelsysteem volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat ten minste één sensor of verdere sensor een ruimtetemperatuur sensor, vloeistoftemperatuur sensor, en/of een vloeistof stromingsensor is. 15

4. Leidingspoelsysteem volgens een van de voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de stuureenheid is ingericht om genoemde tijdteller op nul te stellen, telkens direct na het waarnemen van een vooraf bepaald debiet of 20 een vooraf bepaalde hoeveelheid stroming door genoemde stromingsensor.

5. Leidingspoelsysteem volgens een van de voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de stuureenheid is 25 ingericht om genoemd spoelbevestigingsgegeven en/of meetwaarden op te slaan in een digitaal logboek.

6. Leidingspoelsysteem volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat genoemd digitaal logboek op afstand is gelegen 30 van de stuureenheid.

7. Leidingspoelsysteem volgens conclusie 5 of conclusie 6, met het kenmerk, dat de stuureenheid is ingericht om te communiceren met genoemd digitaal logboek via tenminste één 35 van een GSM-verbinding, een LAN-netwerk (zoals ethernet - 10 - en/of wifi) en internet.

8. Werkwijze voor het doorspoelen van een leidingnetwerk, welk leidingnetwerk een of meerdere vloeistofleidingen 5 alsmede tenminste één vloeistofaanvoermiddel en tenminste één stroomafwaarts daarvan gelegen aftapkraan omvat, uit welke aftapkraan in geopende stand daarvan, wanneer het leidingnetwerk in bedrijf is, vloeistof vanuit het leidingnetwerk wegstroomt, welke werkwijze de volgende 10 stappen omvat: - het, na vaststelling van een behoefte aan het doorspoelen van tenminste een gedeelte van genoemd leidingnetwerk ten behoeve van het voorkomen dat een voor de gezondheid riskante bacteriepopulatie ontstaat, welke behoefte wordt 15 vastgesteld op basis van tijdtelling en eventueel andere metingen, door een stuureenheid gedurende een tijdspanne openen van genoemde aftapkraan, - het rechtstreeks of indirect meten van het vloeistofdebiet door genoemde aftapkraan, en 20. het geven van een spoelbevestigingsmelding, indien de gemeten waarde van het vloeistofdebiet ligt boven een vooraf bepaalde drempelwaarde.

9. Werkwijze volgens conclusie 8, met het kenmerk, dat 25 genoemde spoelbevestigingsmelding wordt opgeslagen en/of gecommuniceerd.

10. Werkwijze volgens conclusie 8 of conclusie 9, met het kenmerk, dat genoemde tijdtelling wordt teruggesteld op nul 30 telkens na het waarnemen van een vooraf bepaald debiet of een voor bepaalde hoeveelheid stroming door genoemde stromingsensor.

11. Werkwijze volgens een van de voorgaande conclusies 8- 35 10, met het kenmerk, dat genoemde vaststelling van een - 11 - behoefte aan het doorspoelen wordt gedaan op basis van een schattingsparameter welke representatief is voor de geschatte omvang van een bacteriepopulatie in genoemd leidingnetwerk of een gedeelte daarvan, welke 5 schattingsparameter wordt afgeleid uit een continue of periodieke meting van een toestandsgrootheid van in het leidingnetwerk aanwezige vloeistof of een aan een dergelijke toestandsgrootheid gerelateerde grootheid.

12. Stuureenheid voor een leidingspoelsysteem van een leidingnetwerk, welke stuureenheid is ingericht om in bedrijf telkens wanneer een tijdteller een bepaalde tijdspannewaarde bereikt genoemde tenminste één aftapkraan gedurende een tijdspanne te openen ten behoeve van het 15 doorspoelen van een gedeelte van het leidingnetwerk, en om, nadat er bij geopende aftapkraan een vooraf bepaald debiet of vooraf bepaalde hoeveelheid stroming is waargenomen door genoemde stromingsensor, een spoelbevestigingsgegeven voort te brengen. 20

13. Stuureenheid volgens conclusie 12, waarbij deze is ingericht om continu of periodiek meetgegevens te verzamelen en uit de verzamelde meetgegevens periodiek een schattingsparameter af te leiden die representatief is voor 25 de geschatte omvang van een bacteriepopulatie.