NL1011777C2 - Werkwijze en inrichting voor het vervaardigen van een basis voor een gebitsprothese. - Google Patents

Description

J

Titel: Werkwijze en inrichting voor het vervaardigen van een basis voor een gebitsprothese.

De onderhavige uitvinding betreft een werkwijze en een inrichting voor het 5 vervaardigen van een basis voor een gebitsprothese, zoals een kroon, waarbij: men een stomp maakt van een preparatie van een tand of kies, men op de stomp een tandkap vormt uit een materiaal dat smelt of verdampt onder invloed van warmte, men de tandkap afneemt van de stomp, 10 - men de tandkap insluit in een hittebestendig materiaal, men warmte toevoert aan de tandkap, zodat het materiaal van de tandkap smelt of vervliegt, een en ander zodanig dat in het hittebestendige materiaal een holte vrijkomt, en dat men de holte in het hittebestendige materiaal benut voor hel vormen van de 15 basis voor de gebitsprothese.

Opgemerkt wordt dat in de onderhavige uitvinding met het woord ’preparatie’ wordt bedoeld: een afgeslepen tand of kies of enig ander element waarop een kroon of een brug wordt aangebracht.

20 Met een ’stomp’ wordt de positieve afdruk van de preparatie bedoeld.

In de stand van de techniek is het bekend om een basis voor een gebitsprothese, zoals een kroon, te maken met behulp van de verloren wasmethode. Daartoe maakt een tandtechnicus een tandkap van was op een positieve afdruk, of stomp van een 25 preparatie, zoals een afgeslepen tand of kies. Deze tandkap van was wordt van de stomp weggenomen en wordt omhuld met behulp van een hittebestendig materiaal, zoals bijvoorbeeld vuurvaste gips. Op deze manier ontstaat een omhulling met daarin de tandkap van was. Vervolgens verwarmt men de omhulling en Iaat men via een opening in de omhulling de gesmolten was uit de omhulling wegstromen. Op deze 30 manier ontstaat een holte, die bijvoorbeeld gebruikt kan worden als gietvorm, voor het maken van de basis van de tandprothese. De holte kan ook worden benut als persvorm, voor bijvoorbeeld perskeramiek. Een dergelijke basis wordt meestal gegoten uit een edelmetaal, zoals goud.

1011777 f 2

Het zal duidelijk zijn dat het maken van een tandkap uit was om een aantal redenen met zeer grote zorgvuldigheid moet worden uitgevoerd. In de eerste plaats bepaalt de vorm van de tandkap van was de uiteindelijke vorm van de basis van de tandprothese. Deze basis van de tandprothese moet goed aansluiten op de preparatie 5 van een tand van een patiënt. De uit medische overwegingen noodzakelijk geachte nauwkeurigheid die moet worden bereikt voor de tandkap ligt om en nabij de 40 pm. Dergelijke afwijkingen kunnen in het gebruik worden vereffend door een lijm te gebruiken om de basis op de tand te hechten. Een dergelijke nauwkeurigheid is met behulp van de hierboven beschreven verloren wasmethode moeilijk te bereiken. Om 10 een dergelijke nauwkeurigheid van 40 pm te bereiken moet de was door een vakman op de stomp van de tand worden aangebracht. De was wordt doorgaans met behulp van een vlam gesmolten en druppelsgewijs op de stomp aangebracht. Om deze techniek met een voldoende nauwkeurigheid te kunnen uitvoeren is een grote mate van vakmanschap noodzakelijk.

15

Een bijkomend probleem is dat was zich in het gebruik moeilijk laat hanteren. In de eerste plaats moet de was druppelsgewijs op een stomp worden aangebracht. Dat betekent dat zeker aan de bovenzijde van de tandkap oneffenheden zullen ontstaan doordat de druppels niet volledig op elkaar aanvloeien. Bovendien is de tandkap van 20 was zeer kwetsbaar en moeilijk hanteerbaar. Wanneer de tandkap als geheel van de stomp wordt afgehaald, zal de tandkap gemakkelijk verbuigen. Doorgaans heeft de tandkap een dikte van 0,4 tot 0,5 mm. Eventuele verbuigingen vertalen zich direct in onvolkomenheden in de uiteindelijk te vormen basis voor de gebitsprothese.

25 Een verder nadeel van de hierboven beschreven verloren wasmethode is dat een eventueel te dik uitgevoerde tandkap van was resulteert in een te dikke basis van de gebitsprothese. Dat is nadelig omdat het edelmetaal, dat gebruikt wordt voor de basis, erg kostbaar is. 1 10 1 17 7 7

Het is het doel van de onderhavige uitvinding om te voorzien in een werkwijze van de in de aanhef genoemde soort, waarbij de hierboven beschreven problemen zoveel mogelijk worden vermeden.

) 3

Dat doel wordt in de onderhavige uitvinding bereikt doordat de uitvinding voorziet in een werkwijze dat wordt gekenmerkt doordat men de tandkap vormt uit een kunststof.

5 De tandkap kan worden gevormd uit een polymeer, bij voorkeur een polyalkeen, met meer voorkeur polyethyleen. Het polymeer is bij voorkeur een thermoplast.

Deze maatregelen hebben als effect dat de tandkap gevormd wordt uit een materiaal met een zeer grote oppervlaktegladheid. Oneffenheden, zoals die optreden bij het 10 gebruik van gesmolten was, kunnen worden vermeden. Daarbij komt dat een tandkap die gemaakt is van een polymeer een zeker vormgeheugen heeft. Dat betekent dat mocht de tandkap verbuigen bij het wegnemen van de tandkap van de stomp en bij het voorbereiden van een gietvorm, deze verbuigingen elastisch kunnen worden opgevangen door de tandkap zelf. Deze zal elastisch terugkeren in de vorm die de 15 tandkap bezat toen deze nog op de stomp gemonteerd was. Dat betekent dat het gebruik van polymeren een gevormde tandkap veel minder gevoelig maakt voor verbuigingen en dergelijke.

Hierboven is al opgemerkt dat volgens de stand van de techniek het maken van een 20 tandkap gezien kan worden als een arbeidsintensief, ambachtelijk werk. Volgens de uitvinding is het mogelijk dat men de tandkap vormt uit een plaatmateriaal, waarbij men het plaatmateriaal om de stomp heen trekt, perst en vervolgens heel snel afkoelt waarna vervolgens het gedeelte van de plaat dat aansluit op de stomp lossnijdt uit de plaat.

25

Door deze maatregel is het mogelijk dat men het vormen van een tandkap mechaniseert. Een plaat met een bepaalde plaatdikte kan over een stomp worden getrokken, waarbij de plaatdikte en de overige procesparameters de uiteindelijke dikte van de tandkap zullen bepalen. Dat betekent dat de uiteindelijkc kwaliteit van de 30 tandkap minder afhankelijk is van de vakman, en meer afhankelijk wordt van de gevolgde werkwijze. Door het verwarmen zal de plaat gemakkelijker hanteerbaar worden en zich gemakkelijker om de stomp heen vormen.

1011777 I i 4

Volgens de uitvinding is het verder mogelijk dat men de stomp in een drukkamer plaatst, men de drukkamer opdeelt in een eerste en een tweede drukruimte, met behulp van een plaat uit kunststof, waarbij de stomp zich bevindt in een van de eerste 5 of de tweede drukruimtes, en dat men het plaatmateriaal om de stomp vormt met behulp van een drukverschil dat wordt opgewekt tussen de eerste en de tweede drukruimte.

Het effect van deze maatregel is dat het vormen van de kunststofplaat om de 10 tandstomp wordt uitgevoerd in een ruimte waarvan de druk en de temperatuur gedetailleerd zijn in te stellen. Op deze manier kan de plaat volgens vaste procedures om de stomp worden gevormd. Daarmee wordt de kwaliteit van een uiteindelijke tandkap bepaald door een juiste instelling van de parameters in de drukruimte. De kwaliteit van de te vormen tandkap wordt daarmee onafhankelijk van de kwaliteit van 15 een eventuele vakman.

Volgens de uitvinding is het mogelijk dat de stomp is geplaatst in de tweede drukruimte, waarbij men het plaatmateriaal om de stomp vormt met behulp van een vacuüm dat wordt opgewekt in de tweede drukruimte. Daarbij is het mogelijk dat 20 men in de eerste drukkamer een druk opbouwt.

Om overmatige deformatie in het materiaal van de plaat, tijdens het vormen van de tandkap, te voorkomen, is het mogelijk dat men de plaat om de slomp trekt, door de plaat beweegbaar aan te brengen in de drukkamer, en de plaat naar de stomp toe te 25 bewegen.

Naast de hierboven beschreven werkwijze voorziet de onderhavige uitvinding ook in een inrichting, bestemd voor het uitvoeren van de werkwijze volgens de uitvinding, waarbij die inrichting omvat: 30 - een luchtdichte omhulling, waarin een drukkamer is ondergebracht, welke drukkamer een aansluiting omvat voor een vacuüm- en/of drukinrichting, een houder voor het daarin opspannen van een membraan of plaat uit kunststof, welke houder geplaatst is in de drukkamer, en waarbij het membraan 1011777 5 of de plaat in het gebruik de drukkamer verdeelt in een eerste en een tweede drukruimte, en een ondersteuning die is aangebracht in de drukruimte, en die gebruikt wordt voor het plaatsen van een object in de drukruimte, waarbij in het gebruik de 5 afstand tussen de houder voor het membraan of de plaat en de ondersteuning kan worden ingesteld.

De inrichting volgens de onderhavige uitvinding wordt gekenmerkt doordat de houder voor het membraan of de plaat beweegbaar ten opzichte van de ondersteuning in de 10 drukkamer is aangebracht.

Daarbij is het mogelijk dat de ondersteuning is aangebracht in de tweede drukruimte, waarbij de eerste drukruimte voorzien is van een aansluiting voor een drukinrichting, en waarbij de tweede drukruimte voorzien is voor een aansluiting van een 15 vacuüminrichting.

Door deze maatregel is het mogelijk om een of meer positieve stompen van tanden en kiezen op de ondersteuning in de drukkamer te plaatsen. Vervolgens wordt in de houder een kunststofplaat gespannen van een gewenst materiaal. Daarna wordt de 20 plaat om de in de drukkamer geplaatste stompen gevormd door aan de onderzijde van de plaat een vacuüm overdruk op te wekken, zodat de plaat met de onderzijde daarvan komt aan te liggen op de bovenzijde van de stompen. Daarbij is het mogelijk om aan de bovenzijde van de plaat een overdruk te genereren en aan de onderzijde van de plaat een vacuüm. Bovendien is het mogelijk om het drukverschil aan de 25 bovenzijde en onderzijde van de plaat gedurende het proces te wijzigen. Ook is het mogelijk om de plaat, wanneer dat gewenst is, te verwarmen. Op deze manier wordt het mogelijk om het plaatmateriaal om de bovenzijde van de stompen te vormen, waarbij het materiaal nauw aansluit om de bovenzijde van de stompen. De gedeeltes van de plaat die om de stompen zijn gevormd worden losgesneden uit het 30 plaatmateriaal om de tandkappen te vormen. Zoals hierboven al beschreven is kunnen deze tandkappen met voordeel worden verwerkt tot een gietmal, voor bijvoorbeeld een edelmetaal.

10 11 7 7 7 6

Uit de Europese octrooiaanvrage EP 0.806.240 is een inrichting bekend van het hierboven beschreven type. Volgens deze Europese octrooiaanvrage wordt een drukruimte met behulp van een flexibel membraan verdeeld in een eerste en een tweede drukruimte. In de eerste drukruimte kan een overdruk worden opgewekt, 5 zodat het membraan in de richting beweegt van een of meer in de tweede drukruimte geplaatste stompen. Op de bovenzijde van deze stompen kunnen kunststofplaten gelegd worden die met behulp van het membraan nauwsluitend om de bovenzijde van de stompen worden aangedrukt. Met behulp van de bekende inrichting worden kunststoftandkappen gevormd die als basis dienen voor een gebitsprothese zoals 10 bijvoorbeeld een kroon. Deze tandkappen worden echter niet gebruikt in een werkwijze zoals die hierboven beschreven is, maar vormen zelf de uiteindelijke basis voor de tandprothese. Als eerste nadeel kan worden opgemerkt dat deze kunststof tandkappen relatief lang in de inrichting aanwezig moeten blijven. De kunststoffen die zich lenen om dienst te doen als basis voor een tandprothese moeten, bijvoorbeeld 15 door het opwekken van polymerisatie met behulp van een lichtbron, relatief lang uitharden in de om de stomp gevormde stand. Dat betekent dat de aanwezigheid van de te vormen tandkappen in de machine relatief lang is en dat daarmee de doorvoersnelheid van de inrichting laag is. In de tweede plaats worden de kunststof basisplaten om de tandstompen gedrukt met behulp van een buigzaam membraan. Dat 20 betekent via een indirecte werkwijze. Volgens de uitvinding wordt het kunststofmateriaal in de houder direct om de bovenzijde van de stompen gevormd.

De inrichting volgens de uitvinding is, in tegenstelling tot de genoemde Europese octrooiaanvrage, gericht op het verkrijgen van een goede randaansluiting c.q. pasvorm van de restauratie. Volgens de Europese octrooiaanvrage wordt het verkregen object 25 met de hand op maat gemaakt. Daarmee gaat nauwkeurigheid van de pasvorm verloren.

Een verder verschil is dat volgens de bekende inrichting de ondersteuning in de richting van het membraan kan worden bewogen. Dit kan statisch worden uitgevoerd, 30 dat wil zeggen dat de hoogte van de ondersteuning kan worden bepaald met behulp van bijvoorbeeld ringen met verschillende diktes, of het kan dynamisch worden uitgevoerd bijvoorbeeld met behulp van een verstelmechanismc. Het feit dat de ondersteuning verplaatsbaar is aangebracht ten opzichte van het membraan maakt de 101177 7 7 inrichting relatief complex en daarmee kostbaar. Volgens de uitvinding wordt erin voorzien dat de houder, waarin de kunststofplaat is opgespannen, kan bewegen ten opzichte van de ondersteuning. Dat betekent dat het gedeelte dat gebruikt wordt als scheidingsdeel tussen de eerste en de tweede drukruimte verplaatsbaar is. Dit is 5 relatief eenvoudig uit te voeren. Daarmee kan mede door het verplaatsen van de houder, en daarmee daarin opgespannen kunststofplaat, de drukverhouding over de kunststofplaat worden geregeld. Dit verhoogt het aantal mogelijkheden voor het afstellen van de drukverhouding over het plaatmateriaal. Bovendien is het volgens de uitvinding mogelijk om aan de overzijde van het plaatmateriaal een bovendruk op te 10 wekken, terwijl tegelijkertijd aan de onderzijde een vacuüm wordt opgewekt. Door de combinatie van deze beide maatregelen, kan een zeer nauwkeurige en geschikte deformatie van het kunststof om het boveneinde van de stomp, met inbegrip van de begrenzing daarvan aan de onderzijde (= outline) worden gerealiseerd.

15 Volgens de uitvinding is het verder mogelijk dat de houder voor het membraan of de plaat beweegbaar is tussen een eerste en een tweede stand, en waarbij de drukruimte voorzien is van een ontluchtingsopening, een en ander zodanig dat de houder in de eerste stand de ontluchtingsopening afsluit, en dat de houder de ontluchtingsopening in de tweede stand vrijgeeft. Daarbij is het mogelijk dat de inrichting een warmtebron 20 omvat.

Door deze maatregel is het mogelijk dat aan de bovenzijde van het plaatmateriaal een overdruk wordt opgewekt. Hierdoor zal het kunststofmateriaal bewegen in de richting van de stomp, of de stompen. Tegelijkertijd kan aan de onderzijde van het materiaal 25 een vacuüm worden opgewekt. Wanneer de houder voor de plaat zo ver omlaag is bewogen dat de ontluchtingsopening wordt vrijgegeven, kan vanuit de eerste drukruimte, waar doorgaans de warmtebron aanwezig zal zijn warmte worden afgevoerd uit de ontluchtingsopening. Daardoor kan tijdens het deformeren van het plaatmateriaal, of direct aansluitend daaraan, het plaatmateriaal worden gekoeld. Om 30 een hoge mate van nauwkeurigheid te verkrijgen is het gewenst dat het vervormde plaatmateriaal snel wordt afgekoeld.

Opgemerkt wordt dat het uitoefenen van een onderdruk op tic plaat vanaf de onderzijde, de ruimte boven de plaat atmosferisch wordt gehouden. Dit om te i 0 ί 17 7 7 8 voorkomen dat als gevolg van de onderdruk onder de plaat er, bij een gesloten bovenruimte, een onderdruk kan ontstaan boven die plaat, die een tegenkracht levert.

De onderhavige uitvinding zal verder worden beschreven aan de hand van de 5 bijgaande figuren waarin:

De onderhavige uitvinding zal verder worden toegelicht aan de hand van een drietal figuren waarin: 10 Figuur 1 een inrichting weergeeft volgens de onderhavige uitvinding in doorsnede, waarbij plaatmateriaal wordt verwarmd voordat het om een stomp wordt gevormd.

Figuur 2 de inrichting weergeeft volgens figuur I, waarbij het plaatmateriaal om een stomp is gevormd.

15

Figuur 3 een dwarsdoorsnede weergeeft van een tandpreparatie waarbij op de tandpreparatie een kroon is aangebracht.

In figuur 1 is een inrichting 1 afgebeeld voor het toepassen van de werkwijze volgens 20 de onderhavige uitvinding. Deze inrichting 1 omvat een omhulling 2 waarin een eerste 3 en een tweede 4 drukruimte is uitgespaard. De omhulling 2 omvat een mantel 11 die aan de bovenzijde is afgesloten met behulp van een bovenplaat 12, en die aan de onderzijde is afgesloten met behulp van een framedcel 8. In de eerste drukruimte 3 bevindt zich een warmtebron 5. De eerste drukruimte 3 heeft een 25 aansluiting 6, waaraan een drukbron bevestigd kan worden. Aan de onderzijde van de tweede drukruimte 4 bevindt zich een ondersteuning 7. Deze ondersteuning 7 kan zijn ondergebracht in een frame 8 dat een gedeelte vormt van het binncnoppervlak van de omhulling 2. Op de ondersteuning 7 wordt een stomp geplaatst. Deze stomp is de positieve afdruk van de besiepen tand of kies. Aan de onderzijde sluit de drukruimte 30 4, bijvoorbeeld via de ondersteuning 7 aan op een aansluiting 10 voor een druk- of vacuümbron. In de kamer die wordt opgespannen door de omhulling 2 is een houder 13 geplaatst. De houder 13 is beweegbaar aangebracht in de ruimte die zit in de omhulling 2, met behulp van veerpoten 16. De houder 13 kan bewegen tussen een 1011777 9 eerste en een tweede stand, ten opzichte van de ondersteuning 7 tussen een eerste en een tweede stand. In de eerste, of omhoog bewogen stand, zit tussen de houder 13 en de ondersteuning 7 een relatief grote afstand. In deze eerste stand sluit de houder 13 een uitstroomopening 14 af die is aangebracht in de mantel 11 van de omhulling 2. 5 De houder 13 omvat middelen voor het inklemmen van een kunststofmembraan of plaat 15. De kunststofplaat 15 kan met behulp van de warmtebron 5 worden verwarmd. De kunststofplaat 15 zal daardoor verweken.

In figuur 2 is de inrichting 1 volgens figuur 1 afgebeeld, waarbij de houder 13 in de 10 tweede positie daarvan is geplaatst. Uit figuur 2 blijkt dat in de weergegeven positie de plaat 15 nauwsluitend om de stomp 9 is aangevormd. Het gebruik van de inrichting 1 volgens de figuren 1 en 2 is als volgt: allereerst wordt op de ondersteuning 7 een of meer stompen geplaatst. Vervolgens wordt in de houder 13, die zich bevindt in de in figuur 1 weergegeven stand daarvan, een kunststofplaat 15 15 ingespannen. Daarna kan deze plaat 15 verwarmd worden met behulp van de warmtebron 5. De plaat 15 zal onder invloed van de warmte van de warmtebron 5 verweken en kan omlaag zakken in de richting van de tandstomp 9. Afhankelijk echter van de dikte van de plaat 15 en het materiaal daarvan kan de plaat 15 ook opwarmen terwijl deze in hoofdzaak niet deformeert. Dit geval is weergegeven in 20 figuur 1. Het zal mogelijk zijn om tijdens het opwarmen van de plaat 15 in de drukruimte 4 een overdruk te genereren, zodat de plaat 15 tijdens het opwarmen in de richting van de warmtebron 5 wordt gedwongen.

Na het opwarmen van de plaat 15 wordt in de tweede drukkamer 4 een onderdruk of 25 een vacuüm opgewekt via de aansluiting 10. Begrepen moet worden dat met een vacuüm bedoeld wordt een onderdruk, en geen absoluut vacuüm. Onder invloed van deze onderdruk zullen de plaat 15 en de houder 13 omlaag bewegen in de richting van de ondersteuning 7. De plaat 15 zal daarbij in de richting van dc stomp 9 worden gedwongen. Aansluitend of tegelijkertijd kan tevens in de eerste drukruimte 3 een 30 overdruk worden bewerkstelligd via de aansluiting 6. Met behulp van deze overdruk kan worden bewerkstelligd dat de kunststof zich nauwsluitend aanlegt tegen de buitenwand van de stomp 9. Uit figuur 2 blijkt dat de houder 13 in de omlaag bewogen stand daarvan de ontluchtingsopening 14 vrijgeeft. Dat betekent dat via de 1 o 1 17 7 7 10 ontluchtingsopening 14 warmte kan worden afgevoerd. Deze warmte zal voornamelijk aanwezig zijn in de eerste drukruimte 3. Via de drukruimte 3 kan dus een overmatige druk worden uitgevoerd op de bovenzijde van de plaat 15, terwijl tegelijkertijd warmte wordt afgevoerd van de eerste drukkamer 3 en daarmee van de plaat 15.

5

Nadat de kunststofplaat 15 voldoende is afgekoeld, kan de kunststofplaat 15 uit de inrichting 1 worden weggenomen. Het gedeelte van de kunststofplaat dat aanligt tegen de stomp kan worden losgesneden van het overige deel van de plaat 15. Dit losgesneden gedeelte van de plaat 15 vormt de tandkap. Deze tandkap kan worden 10 benut in een werkwijzestap die grote overeenkomsten vertoont met de verloren wasmethode. De tandkap kan worden losgenomen van de stomp 9, en vervolgens worden omhuld door een materiaal met een relatieve grote hittebestendigheid. Wanneer de tandkap op deze manier is omhuld kan aan de omhulling en de tandkap zelf warmte worden toegevoerd, zodat de tandkap onder invloed van de warmte zal 15 vervliegen. Met name polyalkenen zijn daarom bij uitstek geschikt voor het gebruik in de onderhavige uitvinding. Dergelijke polyalkenen, zoals bijvoorbeeld polyethyleen, kunnen vervliegen, zonder dat deze materiaal achterlaten in de omhulling. De omhulling kan vervolgens worden benut voor het vormen van de uiteindelijke basis voor bijvoorbeeld een kroon. Deze basis kan bijvoorbeeld bestaan 20 uit een edelmetaal zoals goud. Ook andere materialen, zoals bijvoorbeeld keramiek, kunnen met behulp van de gemaakte mal gevormd worden tot een basis van een kroon.

In figuur 3 is het geval weergeven dat op een restant van een tand 20 een basis 21 is 25 aangebracht. Op deze basis 21 is vervolgens een bekleding 22 aangebracht. Zoals gezegd is de basis 21 doorgaans gemaakt van een edelmetaal zoals goud. Aan de bekleding 22 worden doorgaans in de eerste plaats eisen gesteld die voortvloeien uit het gebruik. De bekleding 22 zal gemaakt moeten worden van een hard en in hoofdzaak slijtvast materiaal. Bovendien moet het buitenoppervlak van de bekleding 30 22 voldoen aan tal van cosmetische eisen. Zo moet het mogclijk zijn om het buitenoppervlak een kleur te geven die overeenkomt met de overige kleuren in een tandrij. In figuur 3 is het geval weergegeven dat een restant van een tand 20 bekleed is met een basis 21 en een bekleding 22. Begrepen moet worden dat via de hierboven 101177 7 11 beschreven werkwijze ook andere basis gemaakt kunnen worden, bijvoorbeeld voor een kies, of bijvoorbeeld voor een brug.

Opgemerkt wordt dat de inrichting en de werkwijze volgens de uitvinding uitgebreid 5 zijn getest. De resultaten van deze test staan onder meer vermeld in het verslag van het "Project Malvormer" dat voor de aanvraagster is opgesteld door de firma Hevan Engineering. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat wanneer eerst een overdruk wordt gezet in de eerste drukkamer 3, met behulp waarvan het plaatmateriaal 15 om de stomp 9 wordt bewogen, de kunststof van de plaat 15 delen in de tandvorm afsluit 10 die onbereikbaar worden voor het vacuüm. Wanneer vervolgens een vacuüm wordt gezet in de tweede drukruimte 3 zal dit vacuüm niet sterk genoeg kunnen zijn om insluitsels tussen de tandvorm en de kunststofplaat 15 weg te halen.

Wanneer echter eerst in vacuüm wordt aangebracht in de tweede drukkamer 4 en aansluitend een overdruk wordt uitgeoefend via de eerste drukkamer 3, dan worden 15 wel uitstekende resultaten bereikt.

In het hierboven genoemde rapport staan onder andere vermeld die zijn uitgevoerd met een kunststofplaat van polyethyleen met een dikte van 0,6 mm. Bij die experimenten is bij de inrichting een warmtebron gebruikt met een vermogen van 250 20 Watt. Met behulp van deze warmtebron werd de kunststof verwarmd tot een temperatuur van maximum van 127°.

Wanneer de polyethyleenlaag van 0,6 mm wordt opgewarmd tot een temperatuur van 67°C, met behulp van de tweede drukruimte een vacuüm werd opgewekt van 0,4 bar 25 bleek dat de kunststof niet goed aanligt tegen de stomp 9, en dat bovendien het materiaal relatief veel geheugen heeft (het materiaal wil terugkeren in de oude vorm daarvan).

Bij experimenten waarbij de polyethyleenlaag van 0,6 mm werd verwarmd tot een 30 temperatuur van 80°C, en in de tweede drukruimte een vacuüm werd opgewekt van 0,6 bar, bleek dat de kunststoflaag relatief goed aanligt tegen de tandstomp 9, maar dat het materiaal nog steeds redelijk veel geheugen heeft.

10117 7 7 12

Wanneer vervolgens de temperatuur werd verhoogd tot 91°C bleek dat de kunststoflaag goed aanligt tegen de stomp, en dat in het materiaal weinig geheugen zit opgeslagen. Bij de temperatuur van 91 °C werd ook een druk van 0,6 bar aan vacuüm opgewekt in de tweede drukkamer 4.

5

Een verdere verhoging van de temperatuur naar 103°C, terwijl de overige procesvariabelen gelijk werden gehouden, resulteerde in een zeer goed aanliggen van de kunststoflaag op de stomp 9. In het materiaal bleek geen geheugenwerking achter te blijven. Dergelijke resultaten bleken ook het geval bij een temperatuur in de buurt 10 van 115°C.

Bij experimenten waarbij de druk in de tweede drukkamer wordt gebracht op een vacuüm van 0,4 bar, en de temperatuur werd verhoogd tot 127°C bleek dat het materiaal van de kunststofplaat 15 te plastisch werd.

15

Uit onderzoek van aanvraagster blijkt dat voor de hierboven beschreven toepassing de volgende procesparameters zeer geschikt zijn. Wanneer een polyethyleenplaat wordt gebruikt met een plaatdikte van 0,5 mm is een optimale vacuümvcrvormtemperatuur 98°C. Bij een plaatdikte van 0,6 mm is deze vervormtemperatuur bij voorkeur 103°C. 20 Bij een plaatdikte van 0,8 mm is deze vervormtemperatuur bij voorkeur 120°C. De optimale vacuümvervormtemperatuur bij een plaatdikte van 1 mm is 134°C.

Het gebruik van de verschillende plaatdiktes van 0,2 mm tot 2 mm bij het vormen van een tandkap zal onder meer afhangen van het materiaal dat later wordt gebruikt 25 bij het vormen van de definitieve basis voor de tandprothese. Wanneer dik vloeibare metalen worden gebruikt, bijvoorbeeld metalen waar zilver als legering in is verwerkt, zal in de praktijk blijken dat een kunststoflaag van 0,6 mm doorgaans te dun is. Bij dik vloeibare metalen zal een dikker uitgangsmateriaal van 0,8 mm of 1 mm geschikter zijn. Bij dun vloeibare materialen kan 0,6 mm plaatdikte wel 30 voldoende blijken.

In de bovenstaande beschrijving is gesproken over kunststoffen die in hoofdzaak restloos verbranden. Dat wil zeggen kunststoffen in een omhulling kunnen worden 1 0 1 17 7 7 13 aangebracht, waarbij na het verhitten van de omhulling in hoofdzaak geen reststoffen achterblijven in de omhulling. Als geschikt materiaal kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt polyethyleen (PE) en polyethyleentereftelaat (PET). In de onderhavige beschrijving wordt met dergelijke kunststoffen bedoeld kunststoffen die bij een 5 geschikte temperatuur depolymeriseren.

In de onderhavige uitvinding is ook een aantal malen gesproken over het feit dat een gevormde tandkap uit een plaatmateriaal kan worden verwijderd. Dit losmaken van de tandkap kan bijvoorbeeld geschieden met behulp van een laser of frees-automaat. 10 Deze laser of frees-automaat kan als integraal onderdeel in de inrichting volgens de onderhavige uitvinding worden ingebouwd.

De werkwijze en de inrichting volgens de uitvinding kunnen ook gebruikt worden bij het vervaardigen van een brug. Een brug is een gebitsprothese, die op twee of meer 15 preparaties wordt geplaatst. Een brug wordt volgens de stand van de techniek gemaakt met behulp van een prefab brugtussendeel (dummy). Dit zijn voorgevormde wasdelen. Voor elk van de preparaties wordt een tandkap gemaakt. De dummy wordt met behulp van vloeibaar gemaakte was aan de kappen bevestigd. Dit is een moeilijk en tijdrovend karwei.

20 Volgens de uitvinding kan het maken van een brug op de volgende manier worden gemechaniseerd en vereenvoudigd:

Voor elk van de preparaties wordt een tandkap gemaakt, op de hierboven beschreven wijze. Deze tandkappen worden op een model van de kaak geplaatst en tussen de kappen wordt, bijvoorbeeld met behulp van een pin, een kunststof dummy 25 gepositioneerd om er voor te zorgen dat de dummy op de juiste plaats en op de juiste wijze tussen twee preparaties kan worden aangebracht, kan gebruik gemaakt worden van een zogenaamde huls. Deze huls kan worden uitgevoerd met eenzelfde dikte als het materiaal met behulp waarvan de tandprothese uiteindelijk wordt bekleed. De huls wordt over de dummy geschoven en de huls wordt op de juiste wijze tussen de 30 tanden geplaatst. Omdat de huls op de juiste plaats tussen de tanden staat, zal ook de daarin aanwezige dummy op de juiste wijze tussen de preparaties gepositioneerd zijn. Vervolgens wordt de dummy met behulp van modelleerkunststof aan de twee of meer kunststof kappen op de preparaties vastgemaakt. Op deze manier ontstaat een Ί G 'i '1V f 1 14 ruimtelijke kunststof vorm die gebruikt kan worden voor het maken van een gietvorm of een persvorm, met behulp waarvan de uiteindelijke prothese vervaardigd kan worden. Aan de buitenzijde kan deze prothese vervolgens worden bekleed met het uiteindelijke buitenmateriaal. Op deze manier ontstaat een gebitsprothese die de 5 preparaties passend met elkaar verbindt.

De voordelen van het hierboven genoemde gebruik van een volledig uit kunststof vervaardigde vorm betreffen onder meer een snelle, directe vervaardiging, een stabiele vorm en een optimale hanteerbaarheid. Bovendien kan de vorm met behulp van een roterend instrument worden gecorrigeerd.

101 177 7

Claims (11)

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een basis (21) voor een gebitsprothese, zoals een kroon (22), waarbij: 5. men een stomp (9) maakt van een preparatie van een tand of kies, men op de stomp (9) een tandkap vormt uit een materiaal dat smelt of verdampt onder invloed van warmte, men de tandkap afneemt van de stomp (9), men de tandkap insluit in een hittebestendig materiaal, 10. men warmte toevoert aan de tandkap, zodat het materiaal van de tandkap smelt of vervliegt, een en ander zodanig dat in het hittebestendige materiaal een holte vrijkomt, en dat men de holte in het hittebestendige materiaal benut voor het vormen van de basis (21) voor de gebitsprothese, met het kenmerk, dat men de tandkap vormt 15 uit een kunststof.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de tandkap wordt gevormd uit een polymeer, bij voorkeur een polyalkeen.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat men de tandkap vormt uit een plaatmateriaal (15) , waarbij men het plaatmateriaal (15) om de stomp heen trekt, en vervolgens het gedeelte van de plaat (15) dat aansluit op de stomp lossnijdt uit de plaat.

4. Werkwijze volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat men de plaat (15) verwarmt.

5. Werkwijze volgens conclusie 3 of 4, met het kenmerk, dat men de stomp in een drukkamer plaatst, men de drukkamer opdeelt in een eerste (3) en een tweede (4) drukruimte, met 30 behulp van een plaat (15) uit kunststof, waarbij de stomp (9) zich bevindt in een van de eerste of de tweede drukruimtes (3, 4), en dat men het plaatmateriaal (15) om de stomp (9) vormt met behulp van een drukverschil dat wordt opgewekt tussen de eerste (3) en de tweede (4) drukruimte. 1 o 1 v? 7 T 4 *

6. Werkwijze volgens conclusie 3, 4 of 5, met het kenmerk, dat de stomp is geplaatst in de tweede drukruimte, waarbij men het plaatmateriaal om de stomp vormt met behulp van een vacuüm dat wordt opgewekt in de tweede drukruimte. 5

7. Werkwijze volgens conclusie 5 of 6, met het kenmerk, dat men in de eerste drukkamer een druk opbouwt.

8. Werkwijze volgens conclusie 5, 6, 7, met het kenmerk, dat men de plaat (15) om 10 de stomp (9) trekt, door de plaat (15) beweegbaar aan te brengen in de drukkamer, en de plaat (15) naar de stomp te bewegen.

9. Inrichting (1), bestemd voor het uitvoeren van de werkwijze volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij die inrichting omvat: 15. een luchtdichte omhulling (2), waarin een drukkamer is ondergebracht, welke drukkamer een aansluiting omvat voor een vacuüm- en/of drukinrichting, een houder (13) voor het daarin opspannen van een membraan of plaat (15) uit kunststof, welke houder (13) geplaatst is in de drukkamer, en waarbij het membraan of de plaat (15) in het gebruik de drukkamer verdeelt in een eerste 20 (3) en een tweede (4) drukruimte, en een ondersteuning (7) die is aangebracht in de drukruimte, en die gebruikt wordt voor het plaatsen van een object (9) in de drukruimte, waarbij in het gebruik de afstand tussen de houder (13) voor het membraan of de plaat (15) en de ondersteuning (7) kan worden ingesteld, 25 met het kenmerk, dat de houder (13) voor het membraan of de plaat (15) beweegbaar ten opzichte van de ondersteuning (7) in de drukkamer is aangebracht.

10. Inrichting (1) volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de ondersteuning (7) is aangebracht in de tweede drukruimte (4), waarbij de eerste drukruimte (3) voorzien is 30 van een aansluiting (6) voor een drukinrichting, en waarbij de tweede drukruimte (4) voorzien is voor een aansluiting (10) van een vacuüminrichting. 1 10 i 17 7 7 Inrichting (1) volgens conclusie 8, 9 of 10, met het kenmerk, dat de houder (13) I f voor het membraan of de plaat (15) beweegbaar is tussen een eerste en een tweede stand, en waarbij de drukruimte voorzien is van een ontluchtingsopening (14), een en ander zodanig dat de houder (13) in de eerste stand de ontluchtingsopening (14) afsluit, en dat de houder (13) de ontluchtingsopening (14) in de tweede stand 5 vrijgeeft.

12. Inrichting (1) volgens conclusie 7-11, met het kenmerk, dat de inrichting (1) een warmtebron (5) omvat. 10 1 17 7/