Internationaal misdrijf

Een internationaal misdrijf is een delict dat door het internationaal recht strafbaar is gesteld. Men maakt een onderscheidt tussen internationale misdrijven in enge zin en internationale misdrijven in brede zin. De internationale misdrijven in enge zin worden ook wel aangeduid als 'kernmisdrijven'. Het betreft misdrijven die tegen die kernwaarden van het internationaal recht indruisen en die door supranationale hoven kunnen worden vervolgd. Hiertoe behoren genocide, misdrijven tegen de menselijkheid, oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de vrede. Onder internationale misdrijven in brede zin vallen alle internationale misdrijven die bij verdrag strafbaar zijn gesteld, bijvoorbeeld vliegtuigkaping, piraterij en drugsdelicten.

Internationaal misdrijf in enge zin

Internationale misdrijven in enge zin zijn individuele gedragingen die door het internationaal recht strafbaar zijn gesteld en waarvoor individuen rechtstreeks strafrechtelijk aansprakelijk zijn. Het betreft feiten die strafbaar zijn omdat ze fundamentele belangen van de internationale gemeenschap schenden en waarbij alle staten een belang hebben in de onderdrukking van deze misdrijven. Tot deze categorie behoren in ieder geval de misdrijven die door internationale hoven kunnen worden berecht. Dit zijn de zogenoemde 'kernmisdrijven'. Tot deze kernmisdrijven behoren genocide, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven. Daarnaast worden misdrijven tegen de vrede/agressie vaak tot deze categorie gerekend.^[1]

Andere misdrijven die door sommigen tot de internationale misdrijven in enge zin worden gerekend zijn piraterij, slavernij, (internationaal) terrorisme en foltering.^[2] Tot de voorstanders voor het erkennen van terrorisme en foltering als aparte internationale misdrijven behoort Cassese. Terrorisme en foltering zijn volgens hem als aparte misdrijven in het internationaal recht strafbaar gesteld die een fundamenteel internationaal rechtsbelang schaden. Daarnaast kunnen zij door elke staat vervolgd worden, onafhankelijk van waar het feit gepleegd is en wie het slachtoffer is. Bovendien stelt hij dat overheidsfunctionarissen geen strafrechtelijke immuniteit toekomt als zij zo een misdrijf (laten) plegen. Deze criteria komen overeen met die van de kernmisdrijven, vandaar dat Cassese deze delicten tot de internationale misdrijven in enge zin rekent.^[3]

Kritiek

Er is ook kritiek op de verdeling tussen internationale misdrijven in enge en in brede zin. Volgens de Egyptisch-Amerikaanse jurist Bassiouni is er onder academici veel onenigheid en onduidelijkheid over wat precies een internationaal misdrijf is. Deze onenigheid leidt er volgens hem toe dat academici steeds wisselende onderverdelingen maken die gebaseerd zijn op willekeurige criteria. Bassiouni verdeelt internationale misdrijven naar het rechtsbelang dat door het voorschrift wordt beschermd.^[4]

Internationaal misdrijf in brede zin

Tegenover de internationale misdrijven in enge zin staan de internationale misdrijven in brede zin. Ze worden ook wel aangeduid met de Engelse term 'crimes by treaty'.^{[n 1]} Het betreft delicten die in een verdrag als zodanig strafbaar zijn gesteld. Het is daarvoor niet noodzakelijk dat zij een fundamenteel belang van de internationale gemeenschap schenden. De reden van strafbaarstelling kan variëren. Bijvoorbeeld omdat het moeilijk is voor individuele staten om het strafbare gedrag tegen te gaan, zoals bij de grensoverschrijdende georganiseerde misdaad.^[5] Bassiouni catalogiseerde in 2013 in totaal zevenentwintig crimes by treaty.^[6]^{[n 2]} Daaronder vallen volgens hem alle kernmisdrijven, plus nog vele anderen die in één of meerdere verdragen strafbaar zijn gesteld.

Bronnen

Bassiouni I 2008

M.C. Bassiouni, International Criminal Law. Volume I. Sources, Subjects and Contents, Leiden: M. Nijhoff Publishers 2008

Bassiouni 2013

M.C. Bassiouni, Introduction to International Criminal Law, Leiden/Boston: M. Nijhoff Publishers 2013

Cassese 2013

A. Cassese e.a., International Criminal Law, Oxford: OUP 2013

Cryer 2014

R. Cryer e.a., An Introduction to International Criminal Law and Procedure, Cambridge: CUP 2014

Gaeta 2013

P. Gaeta, 'International Criminalization of Prohibited Conduct', in: A. Cassese e.a. (red.), The Oxford Companion to International Criminal Justice, Oxford: OUP 2013

Sliedregt 2015

E. van Sliedregt, 'Internationale misdrijven in het Nederlandse strafrecht en internationale strafrechtspraak', in: R. van Elst/E. van Sliedregt (red.), Handboek internationaal strafrecht. Internationaal en Europees strafrecht vanuit Nederlands perspectief, Deventer: Wolters Kluwer 2015

Wyngaert 2006

C. van den Wyngaert, Strafrecht, strafprocesrecht & internationaal strafrecht in hoofdlijnen, Antwerpen/Apeldoorn: Maklu 2006

Referenties

↑ Bassiouni I 2008, p. 133; Cryer 2014, p. 5-6; Gaeta 2013, p. 70; Sliedregt 2015, p. 507; Wyngaert 2006, p. 116.
↑ Cryer 2014, p. 8.
↑ Cassese 2013, p. 20-21.
↑ Bassiouni I 2008, p. 131-132 en 139 e.v.
↑ Sliedregt 2015, p. 508-509.
↑ Bassiouni 2013, p. 148-149. In 2008 catalogiseerde hij 28 internationale misdrijven. Zie: Bassiouni I 2008, p. 135-136.

Noten

↑ Vrije vertaling: verdragsdelicten of delicten per verdrag.
↑ De zevenentwintig internationale misdrijven zijn: 1) agressie; 2) genocide; 3) misdrijven tegen de menselijkheid; 4) oorlogsmisdrijven; 5) onrechtmatig bezit, gebruik, plaatsing, opslaan en verhandelen van atoomwapens; 6) nucleair terrorisme; 7) apartheid; 8) slavernij, gerelateerde gebruiken en mensensmokkel; 9) foltering en andere vormen van wrede, onmenselijke of onterende behandeling; 10) onrechtmatig experimenteren op mensen; 11) gedwongen verdwijning en buitengerechtelijke executies; 12) huursoldaterij; 13) piraterij en onrechtmatige daden tegen de veiligheid van de zeevaart en productieplatformen; 13) vliegtuigkaping en onrechtmatige daden tegen de luchtverkeersveiligheid; 15) dreigen en gebruik met geweld tegen internationaal beschermde personen en personeel van de Verenigde Naties; 16) gijzelneming van burgers; 17) gebruik van explosieven; 18) oneigenlijk gebruik van de post; 19) financieren van terrorisme; 20) drugssmokkel en drugsdelicten; 21) georganiseerde misdaad; 22) vernietiging en diefstal van nationale schatten; 23) onrechtmatige daden tegen internationaal beschermde delen van het milieu; 24) internationale handel in obsceniteiten; 25) vervalsing en valsmunterij; 26) onrechtmatige belemmering van internationale onderzeese kabels, en; 27) corruptie en omkoperij van buitenlandse staatsfunctionarissen.

[1] Bassiouni I 2008, p. 133; Cryer 2014, p. 5-6; Gaeta 2013, p. 70; Sliedregt 2015, p. 507; Wyngaert 2006, p. 116.

[2] Cryer 2014, p. 8.

[3] Cassese 2013, p. 20-21.

[4] Bassiouni I 2008, p. 131-132 en 139 e.v.

[6] Sliedregt 2015, p. 508-509.

[7] Bassiouni 2013, p. 148-149. In 2008 catalogiseerde hij 28 internationale misdrijven. Zie: Bassiouni I 2008, p. 135-136.

[5] Vrije vertaling: verdragsdelicten of delicten per verdrag.

[8] De zevenentwintig internationale misdrijven zijn: 1) agressie; 2) genocide; 3) misdrijven tegen de menselijkheid; 4) oorlogsmisdrijven; 5) onrechtmatig bezit, gebruik, plaatsing, opslaan en verhandelen van atoomwapens; 6) nucleair terrorisme; 7) apartheid; 8) slavernij, gerelateerde gebruiken en mensensmokkel; 9) foltering en andere vormen van wrede, onmenselijke of onterende behandeling; 10) onrechtmatig experimenteren op mensen; 11) gedwongen verdwijning en buitengerechtelijke executies; 12) huursoldaterij; 13) piraterij en onrechtmatige daden tegen de veiligheid van de zeevaart en productieplatformen; 13) vliegtuigkaping en onrechtmatige daden tegen de luchtverkeersveiligheid; 15) dreigen en gebruik met geweld tegen internationaal beschermde personen en personeel van de Verenigde Naties; 16) gijzelneming van burgers; 17) gebruik van explosieven; 18) oneigenlijk gebruik van de post; 19) financieren van terrorisme; 20) drugssmokkel en drugsdelicten; 21) georganiseerde misdaad; 22) vernietiging en diefstal van nationale schatten; 23) onrechtmatige daden tegen internationaal beschermde delen van het milieu; 24) internationale handel in obsceniteiten; 25) vervalsing en valsmunterij; 26) onrechtmatige belemmering van internationale onderzeese kabels, en; 27) corruptie en omkoperij van buitenlandse staatsfunctionarissen.

[1]

[2]

[3]

[4]

[n 1]

[5]

[6]

[n 2]