Himantoglossum
Himantoglossum | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bokkenorchis | |||||||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||||||||||
Himantoglossum Spreng. (1826) | |||||||||||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||||||||||
Himantoglossum op Wikispecies | |||||||||||||||||||||
|
Himantoglossum is een geslacht van een achttal soorten terrestrische orchideeën, waarvan één, de bokkenorchis, in België en Nederland voorkomt.
Naamgeving en etymologie
[bewerken | brontekst bewerken]De botanische naam Himantoglossum is afgeleid van het Oudgriekse ἱμάς (himas) = riem, Oudgrieks γλώσσα (glōssa) = tong en slaat op de lange, tongvormige lip van onder meer de bokkenorchis.
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]Himantoglossum is een geslacht van terrestrische, overblijvende planten (geofyten), die overwinteren met twee ondergrondse, langwerpig-eivormige wortelknollen. De bloemstengel heeft onderaan een bladrozet, en hogerop meerdere stengelomvattende bladeren die al tijdens de bloei beginnen te verwelken.
Himantoglossum-soorten zijn typisch voor kalkrijke bodems, zoals kalkgraslanden en kalkrijke duinen.
Voorkomen
[bewerken | brontekst bewerken]Himantoglossum heeft zijn verspreidingsgebied over zuidelijk Europa. Enkel de bokkenorchis komt noordelijker en tot in Nederland voor.
Taxonomie
[bewerken | brontekst bewerken]Barlia werd steeds als nauw verwant aan Himantoglossum beschouwd. DNA-analyse van[1] heeft echter uitgemaakt dat beide geslachten samen een monofyletische groep vormen.
Sinds april 2019 worden, volgens de World Checklist of Selected Plant Families, onderstaande soorten erkend.[2]
De soorten zijn voornamelijk voorkomend in het Middellandse Zeegebied en op de Canarische Eilanden. In België en Nederland komt enkel de bokkenorchis voor.
- Himantoglossum adriaticum
- Himantoglossum ×agiansense
- Himantoglossum calcaratum
- Himantoglossum calcaratum subsp. calcaratum
- Himantoglossum calcaratum subsp. jankae
- Himantoglossum caprinum
- Himantoglossum caprinum subsp. caprinum
- Himantoglossum caprinum var. robustissimum
- Himantoglossum caprinum subsp. rumelicum
- [Himantoglossum caprinum nothosubsp. samariense
- Himantoglossum comperianum
- Himantoglossum formosum
- Himantoglossum galilaeum
- Himantoglossum hircinum (bokkenorchis)
- Himantoglossum hircinum var. hircinum
- Himantoglossum hircinum var. pseudocaprinum
- Himantoglossum metlesicsianum (synoniem: Barlia metlesicsianum)
- Himantoglossum montis-tauri
- Himantoglossum robertianum (synoniem: Barlia robertiana) (hyacintorchis)
-
Bokkenorchis (Himantoglossum hircinum)
-
Hyacintorchis (Himantoglossum robertianum)
- Ouvrage collectif sous l'Egide de la Société Français d'Orchidophilie, 1998.: Les Orchidées de France, Belgique et Luxembourg, Collection Parthenope, ISBN 2-9510379-1-0
- Pierre Delforge, 1994.:Guide des orchidées d'Europe, d'Afrique du Nord et du Proche-Orient, Delachaux et Niestlé, ISBN 2-603-01323-8
- GRIN Taxonomy for Plants: taxonomie
- ↑ Richard Bateman et al. (1997, 2003, 2005)
- ↑ WCSP, World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew (2019). Gearchiveerd op 14 september 2017. Geraadpleegd op 5 mei 2019. , zoek op "Himantoglossum"