Fitting

Een fitting is een middel dat gebruikt wordt om onderdelen aan elkaar te bevestigen. Hoewel de benaming 'fitting' een ruim begrip is, wordt deze term in de praktijk vooral gebruikt voor de hulpstukken waarmee metalen buizen kunnen worden verbonden, of voor het onderdeel van een armatuur waarin de lichtbron wordt bevestigd.

Pijpfittingen zijn de verbindingsstukken waarmee de benodigde leidingen voor onder meer installaties voor water, cv en gas worden samengesteld. Deze fittingen zijn er in veel soorten en maten. Al naargelang de manier van verbinden kan er onderscheid gemaakt worden tussen: draadfittingen, soldeerfittingen, knelfittingen en persfittingen.

Draadfittingen worden verbonden door middel van in- of uitwendige schroefdraad. Deze fittingen zijn veelal vervaardigd van temperijzer, en worden onder meer toegepast bij dikwandige stalen pijpen. Soldeerfittingen zijn gemaakt van koper of messing en worden gebruikt voor het verbinden van koperen buis. Messing fittingen bestaan echter ook met schroefverbindingen, met knelverbindingen, en combinaties van deze verbindingen. Verder zijn er fittingen die worden aangebracht door middel van een persverbinding. Bij de montage van deze persfittingen is een speciale perstang vereist.

Het water- of gasdicht verbinden van fittingen vindt bij soldeerfittingen plaats door middel van solderen. Indien er sprake is van een schroefdraadverbinding gebeurt dit met behulp van hennep, teflon tape, of fitterskit. Bij knelfittingen zorgt een knelring voor de afdichting. Persfittingen worden meestal afgedicht door inwendig aangebrachte O-ringen.

Het materiaal waaruit een pijpfitting bestaat moet enige vervormbaarheid bezitten. Fittingen zijn dan ook vaak vervaardigd uit temperijzer, messing of koper. Overigens kunnen niet enkel leidingen, doch ook overige metalen buizen door middel van een fitting met elkaar worden verbonden. Dit komt bijvoorbeeld voor bij een rijwielframe, waarbij zogenaamde lugs als koppelstuk worden gebruikt.

Een sok of mof is een type fitting zonder schroefdaad gebruikt die wordt bij installaties voor onder andere gas, water en cv om leidingen met elkaar te verbinden. De te verbinden buizen worden in de sok geschoven tot tegen de stootrand die zich in het midden van de sok bevindt. Voor de overgang van een grotere naar een kleinere pijp zijn er de verloopsokken. Sokken zijn inwendig glad, de buizen worden door middel van solderen met elkaar verbonden.

• 
  Koperen soldeerfittingen
• 
  Een koperen leiding verbonden met een persfitting
• 
  Koperen sok
• 
  Koperen verloopsok

Bij elektrische lampen is de fitting het deel van het armatuur waarin de lichtbron wordt bevestigd. Ook de metalen lamphuls wordt wel fitting genoemd. Veelgebruikt zijn de fittingen met Edison-schroefdraad en die met bajonetsluiting. Er bestaan ook verloopfittingen waarmee een lamp met E14 fitting in een E27 armatuur past, en vele varianten voor verschillende fitting-armatuur combinaties.

De verhuisfitting is de "hangarmatuur" die slechts bestaat uit het noodzakelijke om een lichtbron aan te sluiten op een lasdoos in het plafond.

Type	Maat Ø (mm)	Naam	IEC	DIN
BA9s	9	enkel miniatuurbajonetcontact	7004-14	49715
B15d	15		60061-1 (7004-11)	49721
BA15d	15	dubbel Brits miniatuurbajonetcontact	7004-11 A	49720
BA20d	20		7004-12	49730
B21s-4
B22d	22	dubbel Europees bajonetcontact	60061-1 (7004-10)
B24s-3
G9	9	lusfitting halogeen
G4	4	steekfitting halogeen
G5	16	T5 tl-fitting
G13	25	T8 tl-fitting
2GX13		cirkel tl-fitting
R7S	87/117	staaffitting halogeen
BY6.35	6,35
GU4	4
GY4	4
GU10	10	schuine G10-fitting	60061-1 (7004-121)
GZ10	10	rechte G10-fitting	60061-1 (7004-120)
G24D		2-pin
G24Q		4-pin
G23
G53	5,3
2G11
2G7
MR11 (GU4)	4
MR16 (GU5.3)	5,3
AR111 (G53)	53
E5	5	lilliput Edison-fitting (LES)	60061-1 (7004-25)
E10	10	miniatuur Edison-fitting (MES)	60061-1 (7004-22)
E12	12	kandelaar Edison-fitting (CES)	60061-1 (7004-28)
E14	14	kleine Edison-fitting (SES)	60061-1 (7004-23)	49615
E17	17	kleine Edison-fitting (SES), 110 V	60061-1 (7004-26)
E26	26	(medium) Edison-fitting (ES), 110 V	60061-1 (7004-21A-2)
E27	27	(medium) Edison-fitting (ES)	60061-1 (7004-21)	49620
E40	40	grote Edison-fitting (GES)	60061-1 (7004-24)	49625
P13,5s		Kraaglampje voor zaklampen

• 
  Lampfitting met E27 Edison-schroefdraad
• 
  De lamphuls wordt eveneens fitting genoemd

• Koppeling