Eikenmos
| Eikenmos | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Soort | |||||||||||||
| Evernia prunastri (L.) Ach. | |||||||||||||
| |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Eikenmos op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Het eikenmos of gewoon geweimos (Evernia prunastri), synoniem Evernia herinii) is een struikvormig korstmos uit de familie Parmeliaceae (schildmosachtigen). De soort is in Nederland vrij algemeen en niet bedreigd.[1]
Uiterlijke kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De soort is zeer variabel van vorm. Het thallus is struikvormig, vrij onregelmatig en dicht vertakt, met afgeplatte takken met stompe uiteinden. De takken zijn grijsgroen aan de bovenzijde en witgrijs of iets roze aan de onderzijde.
Eikenmos kan wel verward worden met melig takmos (Ramalina farinacea), waarvan de onderzijde meer groen is en de uiteinden van de takken spits.[1][2]
Verspreiding en voorkomen
[bewerken | brontekst bewerken]Eikenmos komt met name voor in de bossen van streken met een gematigd klimaat op het noordelijk halfrond. In Nederland en België is het betrekkelijk algemeen. Het groeit op de zure schors van laanbomen, vooral eiken, maar wordt ook regelmatig aangetroffen op andere vrijstaande loofbomen en struweel. In bossen groeit het vooral op takken, maar ook op rottend hout en op boomstronken in heide en stuifzand.[1][2]
Syntaxonomie
[bewerken | brontekst bewerken]Eikenmos is een kensoort voor de plantengemeenschap duin-buntgras-associatie (Violo-Corynephoretum). In de systematiek van de mossen- en korstmossengemeenschappen is eikenmos een kensoort van de schorsmos-klasse en daarbinnen naamgever van de rompgemeenschap eikenmos die vooral in de noordelijke helft van Nederland zeer algemeen is.[3]
Gebruik
[bewerken | brontekst bewerken]Eikenmos wordt met name in Slovenië, Bosnië en andere landen in het zuiden van Centraal-Europa in het wild geoogst. Het meeste geoogste eikenmos wordt in het Franse Grasse en omgeving verwerkt tot absolues en concrètes voor gebruik in parfums en andere cosmetica. Eikenmos wordt in de parfumerie veel gebruikt, met name in fougère- en chypreparfums.
Bij gebruik van eikenmosextracten in parfum en andere cosmetica moet het als Evernia prunastri worden vermeld op de INCI ingrediëntendeclaratie, behalve indien er een minimale hoeveelheid in het product is gebruikt. Deze declaratie is verplicht omdat eikenmos relatief vaak voor een allergische reactie zorgt.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- BLWG Verspreidingsatlas Korstmossen Evernia prunastri
- Mycobank Evernia prunastri
- Index Fungorum Evernia prunastri
- Catalogue of Life Evernia prunastri
Referenties
- ↑ a b c Herk, K. van, A. Aptroot & L. Sparrius, 2017. Veldgids Korstmossen. KNNV Uitgeverij, Zeist. 2e druk p. 166
- ↑ a b BLWG Verspreidingsatlas Korstmossen Evernia prunastri, geraadpleegd 4 augustus 2019. Gearchiveerd op 4 augustus 2019.
- ↑ Dort, K. van, B. van Gennip & M. Schrijvers-Gonlag, 2017. De vegetatie van Nederland - 6: Mossen- en korstmossengemeenschappen. KNNV Uitgeverij, Zeist. 1e druk p. 158-159
Bron
- Deze informatie is deels overgenomen van de BLWG Verspreidingsatlas, auteur Laurens Sparrius, 2012, waarvan de teksten zijn vrijgegeven onder Creative Commons CC-BY-SA 3.0