Bolnes

**Bolnes**
Plaats in Nederland
	;
Situering
Provincie	Zuid-Holland
Gemeente	Ridderkerk
Coördinaten	51° 54′ NB, 4° 35′ OL
Algemeen
Oppervlakte	2,83 km²
Inwoners ; (2022)	7.890
Overig
Postcode	2987
Netnummer	0180
Woonplaats (BAG)	Ridderkerk
Detailkaart
	Locatie in de gemeente Ridderkerk
Portaal	Nederland

Bolnes is een dorp, dat samen met de dorpen Slikkerveer, Ridderkerk, Rijsoord en Oostendam deel uitmaakt van de gemeente Ridderkerk in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. In 2022 had Bolnes 7.890 inwoners. Voor de postadressen ligt Bolnes "in" Ridderkerk.

Ligging

Aanlegplaats voor schepen van Stoomboot-Reederij Fop Smit & Co in Bolnes, 1906

Bolnes is gelegen aan de zuidoever van de Nieuwe Maas op het eiland IJsselmonde en wordt van het dichtstbijzijnde Ridderkerkse dorp Slikkerveer in het oosten gescheiden door het Donckse Bos, waarin het nog steeds bewoonde 18e-eeuwse Huys ten Donck een vermeldenswaardig rijksmonument is. In het westen vormt het Dijkje de grens met de Rotterdamse deelgemeenten Beverwaard en IJsselmonde. In het zuiden wordt Bolnes begrensd door de Kievitsweg, waarachter akkers en de Rotterdamseweg tussen IJsselmonde en Slikkerveer liggen.

Uitbreidingsgeschiedenis

Bolnes plattegrond uitbreidingen animatie

Tot aan het einde van de 19e eeuw was Bolnes weinig meer dan een stuk lintbebouwing langs de Ringdijk, plus wat woningen aan het Dijkje. Bij het aanbreken van de tweede wereldoorlog was de wijk Oud-Bolnes gereed, het is het gedeelte omsloten door de Beneden-Rijweg, Majubastraat, De La Reystraat en het Dijkje.^[1] Verreweg de belangrijkste werkgevers waren de scheepswerven Boele en Pot en de machinefabriek Van Dam. Bovendien lag net ten westen van Boele, in de Rotterdamse deelgemeente IJsselmonde, scheepswerf Verolme.
In de jaren vijftig en zestig vond een oostwaartse uitbreiding plaats omsloten door De Generaal Smutsstraat, de Ringdijk en de De La Reystraat, met een klein winkelcentrum in het midden van de De Wetstraat. Ook werd de Boezemkerk gebouwd.^[1] In de jaren zeventig kwam er nog meer, tussen de De La Reystraat en de Kievitsweg, met hoge flatgebouwen langs de Spuistraat, een veel groter winkelcentrum ('Bolnes-Zuid') en nieuwe lagere en kleuterscholen, waardoor het zwaartepunt van het dorp ten zuiden van de De La Reystraat kwam te liggen. Vanaf de jaren zeventig werd ook de deelgemeente IJsselmonde drastisch zuidwaarts uitgebreid met de Beverwaard, waarmee het betrekkelijke isolement van de bebouwde kom van Bolnes werd opgeheven. De lagere en kleuterscholen die bij de De Wetstraat rond 1960 waren gebouwd, zijn in de jaren tachtig weer verdwenen; er is een bejaardencentrum 'De Boeg' voor in de plaats gekomen. Het weerspiegelt de demografische ontwikkeling in het oude Bolnes.

Het winkelcentrum Bolnes-Zuid is op 26 januari 1981 volledig afgebrand en daarna herbouwd. In 2006 werd het geheel herbouwd en opgeknapt. Er werden ook appartementen gebouwd en de parkeerplaats is flink vergroot. In de nabijheid van het winkelcentrum wordt een groot aantal woningen gesloopt. De bedoeling is er nieuwe woningen voor in de plaats te bouwen.

Zoals zoveel Nederlandse scheepswerven raakten Boele en Pot in de jaren zeventig in moeilijkheden. Een fusie tussen die twee kon niet verhinderen dat in 1986 ook deze ene scheepswerf de poorten moest sluiten, waarmee de laatste 600 banen in de scheepsbouw verloren gingen. De vrijgekomen terreinen van de scheepswerven zijn sindsdien volgebouwd met prestigieuze woningen, waaronder een 'potlood'toren, met uitzicht op de rivier.
In 1990 werd de dijkverzwaring uitgevoerd waarbij een aantal woningen in Oud-Bolnes werden gesloopt en ook de Kantine van de voormalige Boele scheepswerven. In 2000 werd besloten Oud-Bolnes voor een deel te slopen en opnieuw in te richten, de indeling werd aangepast en de gesloopte huizen werden vervangen door woningen die aan de eisen des tijds voldeden.

Afwateringssloot tussen Dijkje en Paul Krugerstraat 1930, op de achtergrond de portaalkranen en het woonhuis van de directeur van Boele.
Boezemkade 22-38
Paul krugerstraat 44 - 48, 1982 gebouwd in 1928
Oud-Bolnes na herinrichting, het "Potlood" op de achtergrond

Brand winkelcentrum Bolnes 1981

Multiculturele ontwikkelingen

Vanaf 1961 maakte de wijk kennis met het verschijnsel 'gastarbeider', vrijwel uitsluitend Spaanse mannen die hun gezinnen in hun land van herkomst hadden achtergelaten en huisden in houten barakken, het Spanjolenkamp, vlak naast de scheepswerven. Vanaf 1976 lieten velen hun gezinnen overkomen en kregen normale huisvesting. Dit heeft nooit tot noemenswaardige spanningen geleid. Er kwam ook een Hogar Cultural Español. Sinds 1980 heet de vereniging Hogar Recreativo Cultural "Andalucía" de Ridderkerk. Een groot deel van de gastarbeiders is later teruggekeerd naar Spanje of verhuisd naar elders in Nederland.

Openbaar vervoer

Op het gebied van openbaar vervoer is er in Bolnes slechts de mogelijkheid tot busvervoer tussen enerzijds Rotterdam en anderzijds Slikkerveer en Ridderkerk. Een directe verbinding met Dordrecht is in 2015 opgeheven. Niet alleen in de gemeenteraad van Ridderkerk hebben plannen voor het doortrekken van een tram- of metrolijn vanuit Rotterdam, langs de zuidrand van Bolnes naar Ridderkerk helaas al tot langdurige meningsverschillen geleid, maar ook in de samenleving. Er is zelfs een actiegroep tegen deze uitbreiding van het openbaar vervoer Stop Tram Plus. Hiermee wordt volkomen voorbijgegaan aan de behoeften van niet-autobezitters. Inmiddels worden de eerste stukken rails aangelegd, waardoor de bouw van de tramlijn naar Ridderkerk officieel begonnen is. Op 3 juni 2020 werd door de Provinciale Staten het besluit genomen dat het plan voor de tramlijn door Ridderkerk definitief van de baan is.^[2] De Rotterdamse RET-tramlijn 23 loopt door tot halte Limbrichtshoek in de Beverwaard, die slechts enkele meters van de grens met Bolnes verwijderd is. Inwoners van Bolnes maken dan ook veelvuldig gebruik van de tram richting Rotterdam.