Ada Dispa
| Ada Dispa | ||||
|---|---|---|---|---|
| Persoonsgegevens | ||||
| Geboren | 14 april 1960 in Heemskerk | |||
| Geboorteland | Nederland | |||
| Beroep(en) | Tekenaar Beeldhouwer | |||
| Oriënterende gegevens | ||||
| Jaren actief | 1975-2013 | |||
| RKD-profiel | ||||
| Website | ||||
| ||||
Ada Jeanette Dispa (Heemskerk, 14 april 1960) is een Nederlands beeldend kunstenaar, actief als schilder, tekenaar, en beeldhouwer.[1] Ze is bekend geworden met menhir-achtige sculpturen van allerlei materialen van piepschuim, ivoor, steen en bot tot stof.[2] In haar latere werk is ze meer gaan tekenen.[3]
Levensloop
[bewerken | brontekst bewerken]Dispa is geboren in Heemskerk in een gereformeerd gezin, en groeide op in Alkmaar.[3] Ze volgde een kunstopleiding aan het Christelijke Academie voor Beeldende Kunsten (CABK) in Kampen van 1979 tot 1981, en aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem van 1981 tot 1985. Ze vestigde zich daarna in Arnhem, waar ze sindsdien woont en werkt.[1]
In haar studietijd zette Dispa zich af tegen 'het nieuwe schilderen' van het wilde en het grote gebaar. Met een dun penseeltje schilderen, anekdotisch of illustratief was uit den boze. Ze ontwikkelde een eigen werkwijze, waarin ze het schilderen en beeldhouwen reduceerde tot twee basisvormen: het vierkant paneel en de menhir. Met deze vormen ging ze experimenteren in het kader van bestaande kunsthistorische stromingen en stijlen.[3]
In 1987 werd het werk van Dispa aangekocht door de Rijksdienst Beeldende Kunst,[4] en begon ze door het land te exposeren. Ook het Museum Boijmans Van Beuningen heeft werk van haar in zijn bezit[5] en van het Centraal Museum Utrecht.[6]
Begin jaren 1990 is Dispa zich gaan toespitsen op het tekenen, waarmee ze verdere bekendheid verwierf. Dit werk omschreef Alex de Vries (2017) als "compromisloze fantasierijke figuraties, die rücksichtlos en radicaal lucht geven aan haar ongebreidelde en uitbundige verbeelding." Met haar werk schildert ze niet, maar tekent. Ze bedenkt niet, maar voert uit, niet abstract, maar figuratief. Hiermee breekt haar werkwijze met veel van de "opvattingen over de ware gedaante van serieuze kunstbeoefening."[3]
Exposities, een selectie
[bewerken | brontekst bewerken]- 1987. Aankopen uit de RBK, Museum Prinsenhof Delft.[4][7]
- 1992. Jan van de Nobelen, keramische objecten; Ada Dispa, tekeningen, galerie Sign Groningen.[8]
- 1992. Groepsexpositie, Galerie Romein, Leeuwaarden met verder werk van Harmen Brethouwer, Piet Dirkx, BarBara Hanlo, Wandana Höppener en Margriet Ibissen.[9]
- 1993. First New Age Show, Galerie W139, Amsterdam.[2]
- 1995. New Age DADA. Voormalig GEWAG-gebouw Arnhem.[10]
- 2004. Microkosmos. Centraal Museum Utrecht. Met verder werk van Jacolien de Jong, Dieuwke Spaans, Roland Sohier, Nel Pak, Robbie Cornelissen en Charlotte Schleiffert, samengesteld door Meta Knol.[11]
- 2006. Installatie van Marjan Teeuwen, Pictura Dordrecht. Met werk van Dispa, Har van der Put, Bert Vogels, Paul de Reus en 11 andere kunstenaars.
- 2009. Viering 160-jarig bestaan, Museum Boijmans Van Beuningen.[12]
- 2015. Zomerexpo, Stevenskerk Nijmegen.[13]
Publicaties
[bewerken | brontekst bewerken]- Ada Dispa. Het vuurpeloton Arnhem : PlaatsMaken, 1996.
- Ada Dispa. "DEMONISCHE DANS," In: Kunstbeeld, vol. 22 (1998), afl. 5, pag. 23
- Jules Deelder, Ada Dispa (beeld), Voor Ari, Uitgeverij Plint, 1998.
- Over Ada Dispa
- Mirjam Westen, Ada Dispa : calavera suite, Museum voor moderne kunst Arnhem, 1998.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- disparada.eu
- Jamsessies op papier met Ada Dispa door Alex de Vries op Mister Motley, 2017
- ↑ a b Ada Dispa ; vrouw / Nederlands ; schilder, tekenaar, beeldhouwer. Laatst gewijzigd op: 2015-11-11.
- ↑ a b Wilma Sütö, "First New Age Show beoogt promotie van enthousiasme". "De Volkskrant". 's-Hertogenbosch, 1993/07/30, p. 8.
- ↑ a b c d Alex de Vries, "Jamsessies op papier met Ada Dispa," Mister Motley, 07.06.2017. Gearchiveerd op 6 december 2019.
- ↑ a b Red. "Jaaraankopen RBK in Prinsenhof," Het Parool, Amsterdam, 1987/08/25, p. 6.
- ↑ Ada Dispa - Museum Boijmans Van Beuningen. Geraadpleegd 06.12.2019. Gearchiveerd op 6 december 2019.
- ↑ Ada Dispa - Centraal Museum Utrecht. Geraadpleegd 06.12.2019. Gearchiveerd op 7 december 2019.
- ↑ Catherina van Houts, "De reukwijdte van beeldkunst Rijksaankopen van '86 te zien in Delfts Prinsenhof," Het Parool, Amsterdam, 1988/01/13, p. 11.
- ↑ Red. "Lopende exposities Stad Groningen," Nieuwsblad van het Noorden, Groningen, 1992/10/21, p. 27.
- ↑ Johanna Schuurman. "Stichting de Galerie houdt expositie in Galerij Romein: Speelse experimenten zes kunstenaars". "Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland". Leeuwarden, 1992/10/31, p. 23.
- ↑ I.S. "Gewag Gebouw Arnhem Vol overgave vaag zijn," de Volkskrant, 's-Hertogenbosch, 1995/01/20, p. 10.
- ↑ Hans den Hartog Jager. "Volle tekeningen van Nieuwe Neuroten," NRC Handelsblad. 16 juli 2004. Gearchiveerd op 9 december 2021.
- ↑ Christjan Knijff. "Dribbelen in een jarig museum," de Volkskrant, 5 juli 2009: Dispa had hiervoor een vuurwerk gecomponeerd, die ze Een kleine doodmars noemde.
- ↑ Seizoenen van het Leven hedendaags getijden- en pelgrimsboek, op intermedi-art.nl, 2 januari 2014. Gearchiveerd op 27 februari 2021.