durven

• Geluid:  durven    (hulp, bestand)

• IPA: / ˈdʏrvə(n) / (2 lettergrepen)

• dur·ven

• In de huidige betekenis van ‘wagen’ voor het eerst aangetroffen in 1568 ^[1]. De oorspronkelijke betekenis in het Mnl. was "hoeven, nodig hebben", met als nevenvorm dorven. In de loop der tijd werd durven steeds meer verward met dorren, "wagen, de moed hebben om". Beide werkwoorden hadden dezelfde verledentijdsvorm, dorste. De betekenis van het tweede werkwoord ging zodoende over op het eerste. De oude betekenis "nodig hebben" van durven is tegenwoordig nog bewaard in nooddruft/nooddruftig.^[2][3]

durven

1. overgankelijk (vaak ~ te) de moed hebben om iets gewaagds te doen

   • Ik durf dat niet. 
   • Durf je daar echt aan te beginnen? 
   • Daarbij werd niet gedurfd deze vraag goed te beantwoorden. 

   ▸ Zou ik het überhaupt durven, of zou ik halverwege de nacht mijn biezen pakken en verder trekken op zoek naar de eerstvolgende tent langs de trail?^[4]

2. inergatief moed tonen

   • Je durft wel, zeg! 

3. inergatief, Zuidelijk Nederlands een bepaalde, veelal onwenselijke eigenschap vertonen

   • Dat durft weleens te gebeuren. 
   • Hij durft dat weleens te vergeten. 

1. De vorm "dorst" is in het noorden goeddeels verdrongen door de regelmatig zwakke vorm "durfde".
2. Het voltooid deelwoord komt weinig voor, meestal wordt het vervangen door de onbepaalde wijs van durven gevolgd door een zelfstandig werkwoord.

   • Ik heb niet durven kijken. 

3. Lijdende vormen zijn weinig gebruikelijk.

• bestaan, geanimeerd worden, moed vatten, opleven, wagen

• aandurven

• durfal, durffilantroop, durffonds, durfinvesteerder, durfinvestering, durfkapitaal, durfkapitalisme, durfkapitalist, durfster, durver

• Ergens de vingers voor durven opsteken

• Het woord durven staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "durven" herkend door: