Steernbild

En Steernbild is een vun de 88 Rebeden, in de de Astronomie den Heben indeelt hett. In de Ümgangsspraak warrt de Begreep nich so formal bruukt un meent denn tomehrst en Koppel vun Steerns, de tosamen an den Nachtheben en Munster billt.

Dat gifft Steernbiller mit sehr hellen Steerns un ’n kloren Munster, de sehr bekannt sünd (t.B. den groten Boren oder den Orion). Annere Steernbiller hebbt nich so helle Steerns un keen Munster, wat licht to sehn is, un sünd denn ok nich so bekannt.

De Internatschoonale Astronoomsche Union hett den Heben in 88 offizielle Steernbiller ünnerdeelt un hett ok de Grenzen dortwischen nipp un nau fastleggt. So höört jedeen Punkt an’n Heben to een vun disse Steernbiller. An'n Noordhimmel baseert se tomehrst op’n ole greeksche Traditschoon.

De Grenzen twischen de Steernbiller hett Eugène Delporte 1930 maakt. He hett se pielliek un waagrecht op Lienen vun lieke Rektaszension oder lieke Deklinatschoon leggt. He hett dat för de Epoch B1875.0 maakt. Siet disse Tiet hett de Präzession vun de Equinoxen dorto föhrt, dat sik disse Grenzen ’n beten verschaven hebbt un so sünd se vundaag nich mehr heel pieeliek un waagrecht. Mit de Tiet warrt disse Ünnerscheed ok noch grötter warrn.

De Steerns, de in en Steernbild blangenanner staht, hebbt tomehrst astronoomsch nix mitenanner to doon. Dat lett blots vun de Eer so, as wenn se dicht tosamen staht. Se köönt aber ok vele Lichtjohren vunenanner af ween.

De Indelen vun de Steerns in Steernbiller passeert to ’n groten Deel na de Mischen ehr Beleben. Ünnerscheedliche Kulturen hebbt ünnerscheedliche Steernbiller funnen.

Unse aktuelle List vun de Steernbiller baseert op den röömschen Astronom Ptolemäus, de in Alexandria in Ägypten leev. (He weer mit de greekschen Dynastie vun ägyptischen Königen, de Ptolemäer aber nich verwandt.)

Vun Grekenland ut kann een ’n Deel vun den Süüdheben nich sehn. De nedderlännschen Navigatoren Pieter Dirkszoon Keyser un Frederick de Houtman hebbt in den 16. Johrhunnert för dissen Deel vun den Heben twölf Steernbiller maakt. Johann Bayer hett de denn in sien Steernkatalog opnahmen.

För alle modernen Steernbiller gifft dat latiensche Naams. De hellsten Steerns sünd all na da Bayer-Beteken nöömt för de een den Genitiv vun den latienschen Naam bruukt. So heet to’n Bispeel de Sirius ok „α Canis Majoris“. α meent hier, dat disse Steern de hellste Steern in’t Steernbild vun den „groten Hund“ (Canis Major) is. De tweethellste Steern heet denn „β Canis Majoris“ un so wieter. Disse Genitiv warrt na de Regeln vun de latiensche Sprak maakt un wokeen disse Spraak un disse Regeln nich kennt, de mutt de Genitivformen lehren.

Aver nich all Steerns hebbt en Bayer-Beteken. Dorüm warrt parallel dorto ok de Flamsteed-Beteken anwennt oder ok annere Steernkatalogen.

Steernbiller. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.