Sjotte (vouk)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De Sjotte (Ingels: Scots of Scottish people; Sjots: Scots fowk; Sjots-Gaëlisch: Albannaich) vörme de Germaans-Keltische etnische groep inheims aan Sjotlandj enne ómringendje eilenj. Zie zeen óntstangen es 'n samesmultjing van twieë gruup: de Picten enne Gaëlische Kelte die inne neugendjen ieëf 't Sjots Keuninkriek stifdje. Later smóltje zie weer same mitte Cimbriërs, ouch e Keltisch vouk, enne Germaanskallendje Angelsaksen en Vikinge.

Allewiel wuuert 't waord Sjots gebroek veur eine dae in spraokkundig, kultureel, genealogisch of genetisch opzich van Sjotlandj aafkump. 't Letiens waord Scotti verwees oearsprunkelik allein nao de Sjots-Gaëlische Kelte, meh verwies allewiel nao alle inweuners van Sjotlandj.

Luuj van Sjotse kómaaf vindj me trögk in 'n groeate versjeienheid aan lenjer. Doordet Sjotlandj bie 't Brits Riek huuerdje en inne modernen tied las haet óngervónje van industriëlen achteroetgank en werkloeasheid emigreerdje väöl Sjotte nao anger lenj. Me vindj zie - meh veural aafstammelinge van häör - ónger anger trögk in Ingelskallendje lenj wie Canada, de Vereinigdje Staote, Australië en Nuuj-Zieëlandj, mer ouch in lenjer wie Breziel. Inne Vereinigdje Staote vörme zie namelik genealogisch de op ein nao grótste bevölkingsgroep. Wiewaal zie gooddeils zeen opgegangen inne dominante Ingelse kultuur, haet häör eige kultuur dees in groeate maot beïnvleudj.

De meiste Sjotte zeen allewiel Britse börgers van 't Vereinig Keuninkriek.

• Alexander Graham Bell - oetvinjer en weitesjapper
• Tony Blair - minister-prizzendèntj van 't Vereinig Keuninkriek
• Robert Burns - dichter
• Andrew Carnegie - zakemiens
• Robbie Coltrane - sjriever en aktäör
• Billy Connelly - aktäör
• Sean Connery - aktäör
• Kenny Dalglish - foebbeler
• Arthur Conan Doyle - sjriever
• Alex Ferguson - foebbeler
• Alexander Fleming - bioloog en netuurkundige
• David Hume - filosoof
• James Hutton - bioloog, netuur- en sjeikundige
• John Paul Jones - maritiem bevaelhöbber
• William Kidd - piratekapitein
• David Livingstone - óntdèkkingsreiziger
• James Clerk Maxwell - weitesjapper
• John James Richard Macleod - biosjemis en fysioloog
• William McGonagall - dichter
• John Napier - sterre-, wis- en netuurkundige
• Walter Scott - sjriever
• Alexander Selkirk - zieëman
• Adam Smith - econoom en filosoof
• Jock Stein - foebbeler
• Robert Louis Stevenson - sjriever
• William Wallace - ridder en verzatsstriejer
• James Watt - oetvinjer
• James Young - sjeikundige