generalia

class.

• “Infinita,” inquit, “praecepta sunt.” Falsum est. Nam de maximis ac necessariis rebus non sunt infinita. Tenues autem differentias habent, quas exigunt tempora, loca, personae, sed his quoque dantur praecepta generalia. “Nemo,” inquit, “praeceptis curat insaniam; ergo ne malitiam quidem.” Dissimile est. —Ad Lucilium epistulae morales Senecae ^[1][2]

saec. I.  (ca. 78 p.C.n.)

• Etruria erumpere terra quoque arbitratur, quae infera appellat, brumali tempore facta saeva maxime et exsecrabilia, cum sint omnia, quae terrena existimant, non illa generalia nec a sideribus venientia, sed ex proxima atque turbidiore natura. argumentum evidens, quod omnia superiora e caelo decidentia obliquos habent ictus, haec autem, quae vocant terrena, rectos. —Naturalis historia Plinii ^[3][2]

saec. I.  (ca. 90-96 p.C.n.)

• Non dissimile huic est et illud praeceptum, ut a communibus ad propria veniamus. Fere enim communia generalia sunt. Commune est, Tyrannum occidit; proprium, patrem tyrannum occidit; mulier occidit, uxor occidit. —Institutio oratoria Quintiliani ^[4]

saec. II.  (ca. 170-177 p.C.n.)

• Non sunt enim generalia iussa neque de universis civibus, sed de singulis concepta; quocirca privilegia potius vocari debent, quia veteres priva dixerunt quae nos singula dicimus. Quo verbo Lucilius in primo Satirarum libro usus est: abdomina thynni

Advenientibus priva dabo cephalaeaque acarnae. —Noctes Atticae A. Gellii ^[5][2]

saec. IV.  (fl. 350 p.C.n.)

• sunt alia generalia, ut corpus, animal; alia specialia, ut lapis, homo, lignum; alia facta de verbo, ut doctor, lector; alia participiis similia, ut demens, sapiens, potens; alia verbis similia, ut comedo, palpo, contemplator, speculator: sed illa conparatione discernuntur, haec casibus. —Ars maior Donati ^[6][2]

saec. XVI.

• Porro cum huiusmodi nativitas sit irregularis, utpote indefiniti temporis, impossibile videtur eius rationem cum profectu investigare; ideoque non est mirum si tum astrologi tum medici in eorum iudiciis ut plurimum praevaricantur. Ergo alia via inquiratur oportet, siquidem in conceptione seu conceptionis instanti sunt quaedam accidentia, quibus mulier certe agnoscere potest cum ipsis huiusmodi nativitatem convenire. Signa quae sunt in muliere et in viro nolo narrare, generalia tamen sunt vulgata; nam in conceptione crura mulieris dolent et menstrua cessant fluere. —Medicina Lulliana Iordani Bruni ^[7]