Trevesigoleth

Trevesigoleth a hwer pan wrello maystri unn wlas po kenedhel war diryow, ranndiryow po tiredhow yn-mes a'y emlow (oryon an wlas) dre dreylya an tiryow, ranndiryow po tiredhow na dhe drevesigeth. Dell yw usys, kenedhel ryccha ha nerthekka a wra maystri war ranndir po tiredh byghanna ha le nerthek. Yth usir treweythyow an geryow "trevesigoleth" hag "emperouregieth" rag an keth styr.

Y'n blydhynyow 1700 dhe 1800, lies a'n ryccha ha nerthekka gwlasow europek (kepar ha Breten, Frynk, Spayn, hag an Iseldiryow) a wrug selya trevesigethow y'n brastiryow Afrika, Amerika Dhyghow, Asi, ha'n Karibys.

Yma gwlasow a gyv moy a dir rag aga foblans dhe driga ynno, dre drevesigoleth. I a weresa trevesigoryon ow kwaya dhe'n tyller nowydh. Dell yw usys, an dus teythyek trigys seulabrys y'n tir po y'n tiredhow a veu removys yn freudhek gans luyow. May fe difresys an drevesigoryon ma rag an poblans teythyek, a veu gwayvys a-denewen, kenedhlow trevesigel a wrug yn fenowgh drehevel keryow, po selya gonis kreslu trevesigel.

Nebes gwlasow erell a wra usya trevesigoleth dhe gavoes moy a dir, dh'y usya rag ammeth, po dhe gemmeres asnodhow kepar ha gwydh (prenn), glow, po alkan, po dhe wruthyl governans leel po ker vreselek.

Yma ynwedh gwlasow pella, a wra usya trevesigoleth dhe gavoes oberoryon a'n boghosekka gwlas, dhe oberi yn gweythvaow po yn bargennyow-tir (po y'n ryccha gwlas, po y'n boghosekka). Yn termyn eus passys, gwlasow nerthek ow kul trevesigethow yn gwlasow boghosekka a wre yn fenowgh ynnia an dus y'n boghosekka gwlas dhe oberi avel kethyon.