Аңғару
Аңғару (ағылш. Awareness) — әлдене туралы зерделі болу күйі. Нақтырақ айтсақ, аңғару дегеніміз оқиғаларды тікелей білу және түйсіну, сезіну, ұғу қабілеті. Басқаша айтсақ, ол ақпараттар іс-әрекетті бағыттауға тіке қолданылған кездегі субъекттің ақпараттарға назар аудару күйі.[1] Бұл ұғым зерденің синонимі ретінде, немесе зерденің негізгі қасиеті ретінде қолданылуы мүмкін,[2] мысалы, зерде дегеніміз адам санасының әлденені аңғару күйі.
Санадағы әлденені аңғару күйі тәжірибеге байланысты болады, яғни аңғаруда бейнеленген құрылым тәжірибе құрылымын бейнелейді.[1] Дегенмен аңғарудың ең маңызды және ерекше түрі Мендік аңғару болып, ол адамның өз кісілігі мен даралығы туралы зерделік тәжірибесі болып, сана философиясында қарастырылады.[3][4]
Адам өз ниетіне сай санасы мен іс-әрекеті үйлесімді болу үшін, түрлі ішкі-сыртқы феномендердің мәні мен себеп-салдар байланысын санада дұрыс бейнелеп қана қоймай, оларды бейнелегенін аңғарып, олардың мағынасын ұғуға тиіс. Аңғару процессі тек сезімдік түйсіну деңгейімен шектелмейді, ол пайымдау жүйесінде ұғынылып, ақыл арқылы түсінуге ұласады.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ a b Chalmers David The Conscious Mind: In Search of a Fundamental Theory — Oxford: Oxford University Press, 1997. — P. 225. — ISBN 978-0195105537.
- ↑ Brain Inspired Cognitive Systems 2008 — New York: Springer Science+Business Media, 2009. — P. 298. — ISBN 9780387790992.
- ↑ Google def: Self-awareness is the ability to focus on yourself and how your actions, thoughts, or emotions do or don't align with your internal standards. If you're highly self-aware, you can objectively evaluate yourself, manage your emotions, align your behavior with your values, and understand correctly how others perceive you.May 11, 2018
- ↑ Self-awareness - Definition of Self-awareness by Merriam-Webster.
| ||||||||||||||||||
