Жарын
| Жарын | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Species | ||||||||||||||
|
See text |
Жарын, париетерая (Parіetarіa) – қалақайлар тұқымдасына жататын бір және көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы.
Қазақстанда таулы аймақтардың тасты, тастақты, жартасты жерлерінде, көлеңкелі, ылғалды жерлерде, сай-сала жағалауларында өсетін 4 түрі (сырдария жарыны, ұсақгүлді жарын, серб жарыны, иудей жарыны) бар. Олардың биіктігі 5 – 50 см, сабақтары түзу кейде бұтақты. Жапырақтары қандауыр немесе жұмыртқа тәрізді. Гүлдері әр түрлі: дара немесе аралас жынысты гүлшоғырлары жапырақ қолтығынан шоқтанып шығады; қос жынысты гүлдерінің гүлсерігі төрт бөлікті, түбі біріккен. Аталығы 4, үрме тозаңды, аналық гүлінің гүлсерігі түтікті, жоғарғы жағы төрт тісті. Сәуірден тамыз айларына дейін гүлдеп, жемістенеді. Жемісі – домалақ жаңғақша. Сырдария жарыны Қаратаудың эндемі болып саналады.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ "Қазақ Энциклопедиясы"