Dhodho
 | Artikel iki prelu dirapèkaké supaya jumbuh karo wewaton artikel WikipédiaPanjenengan bisa mbiyantu ngrapèkaké artikel iki kanthi mérang dadi paragraf-paragraf utawa wikifikasi. Sawisé dirapèkaké, tandha iki kena dibusak. |
| Dhodho Kalamangsa: Baru saja | |
|---|---|
| |
| Rékonstruksi Dhodho | |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Animalia |
| Filum: | Chordata |
| Klas: | Aves |
| Ordho: | Columbiformes |
| Famili: | Columbidae |
| Subfamili: | Raphinae |
| Génus: | Raphus Brisson, 1760 |
| Spésies: | R. cucullatus |
| Jeneng binomial | |
| Raphus cucullatus (Linnaeus, 1758) | |
| Dunungé (werna abang) | |
| Sinonim | |
| |
Dhodho (Raphus cucullatus) inggih punika manuk ingkang boten saged miber ingkang naté gesang ing Pulo Mauritius. Manuk punika gegayutan kaliyan manuk dara. Manuk punika gadhah dhuwur sawatawis satunggal mèter, mangan woh-wohan, lan nusuh ing pasitèn.
Dhodho cures antawis pertengahan ngantos pungkasan abad kaping 17. Curesipun asring dipundadosaken arketipe amargi kadadosan ing sajarah manungsa lan akibat aktivitas manungsa.
Ètimologi
[besut | besut sumber]Mbotèn gamblang saking pundhi punika tèmbung dhodho kaasal. Manawi nggadaho gégayutan dodaars, basa Walandi kanggé sejenis bèbèk. Wonten nggègayutanipun antawis kalihipun amargi ingkang sami bulu ing sikilipun utawi amargi kalihipun binatang punika kaku. manawi kados pundhi, tiyang walandi ugi dipunmangertosi nyèbat unggas saking Mauritius punika kaliyan walghvogel (unggas ingkang ndamel mual) amargi raosipun. Asma kapungkasan punika dipunginaakèn kawiwitan ing jurnal saking laksamana Wybrand van Warwijck ingkang ngunjungi lan maringi asma Mauritius taun 1598. Dhodho utawi Dodaerse malih kaserat ing jurnal kapten Willem van West-Zanen sekawan taun ngajengipun,[1] nanging boten gamblang punapa punika ingkang kawiwitan ngginakaken asma mau, amargi sakderenipun tiyang Walandi, tiyang Portugis sampun ngunjungi pulau punika taun 1507, nanging boten dumunung. Miturut Kamus Encarta lan Kamus Ètimologi Chambers, "dhodho" asalipun saking basa Portugis doudo (sekarang doido) manawi "bodoh" utawi "gila".[2] Nanging, istilah Portugis kangga manuk sapunika, dodô, asalipun saking basa Inggris. Tembung doudo utawi doido ing basa Portugis piyambakan kemungkinan asalipun saking basa Inggris lami ("dolt"). Keraguan bahwa asal tempung punka saking Portugis ugi amargi, ing basa Portugis, asma ingkang dumadi saking pengulangan kalih suku tembung kapinger kekanak-kanakan. Manawi sanès inggih punika dhodho punika onomatope saking swanten manuk punika piyambak, swanten ingkang sami manuk merpati 'doo-doo'.[3]
Biologi
[besut | besut sumber]Morfologi lan boten kapastian miber
[besut | besut sumber]Ing wulan Oktober 2005, péranganing Mare aux Songes, panggènan ingkang wigati saking tilas dhodho, dipungantosaken déning suatu tim peneliti internasional. Kathah tilas ingkang kapanggih, kalebet saking balung manuk kaliyan kedewasaan beragam,[4] lan pinten-pinten balung punika gamblang saking kerangka seekor manuk lan kasimpen ing panggènan aslinipun. [2] Temuan punika dipunpertunjuaken ing publik ing Dhésèmber 2005 ing Naturalis, sebuah musiyum ing Leiden. Sadèrèngipun, pinten-pinten spésimèn ingkang dipungayutaken kaliyan dhodho sampun dipuntepang, kathah kapérang saking balung-balung berserakan. Museum Natural History ing Dublin lan ing Universitas Oxford, ing antawisipun, gadhah spésimèn ingkang dipunsusun saking tilas ingkang gadhah gegayutan punika. Endhog dhodho dipunpajang ing Museum London Wétan punika Afrika Selatan. Ngantos ing wanci punika, tilas ingkang paling jangkep, ingkang dipunpajang ing Museum of Natural History ing Universitas Oxford, wujud sapérangan balung sikil lan mustaka ingkang kaisi satunggalipun pérangan salira lunak ingkang taksih wonten saking spésies punika.
Sisa saking dhodho kapungkasan dipunsimpen ing Oxford's Ashmolean Museum, nanging ing pinggir pertengahan abad kaping 18, spésimèn punika sampun leres-leres rusak lan dipunperintahaken kanggé dipunbuang déning kurator utawi direktur musiyum sawetawisr taun 1755. Ing wulan Juni 2007, para petualang ingkang mengeksplorasi sebuah guwa ing Lautan Hindia punika kapanggih kerangka dhodho ingkang paling jangkep lan paling kasipen saé dipunbandingaken ingkang sanèsipun ngantos punika.[5]
Cathetan suku
[besut | besut sumber]- ↑ Staub, France (1996): Dodo and solitaires, myths and reality. Proceedings of the Royal Society of Arts & Sciences of Mauritius 6: 89-122 HTML fulltext
- ↑ a b "Dodo skeleton find in Mauritius". BBC News. 2006-06-24. Dibukak ing 2006-08-28.
- ↑ Quammen, David (1996): The Song of the Dodo: Island Biogeography in an Age of Extinction. Touchstone, New York. ISBN 0-684-82712-3
- ↑ "Scientists find 'mass dodo grave'". BBC News. 2005-12-24. Dibukak ing 2006-09-07.
- ↑ "Dodo Skeleton Found on Island, May Yield Extinct Bird's DNA". National Geographic. 2007-07-03. Dibukak ing 2007-07-09.
Pranala njaba
[besut | besut sumber] |
Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Raphus cucullatus. |
- David Reilly: Tragedy of the Dodo Archived 2006-12-01 at the Wayback Machine.. Retrieved 2006-12-07.
- The Extinction Website: Species Info - Raphus cucullatus Archived 2007-05-14 at the Wayback Machine.. Retrieved 2006-12-07.