Jan Rieuwertsz

Jan Rieuwertsz (Amsterdam, 1616 – Amsterdam, 1687) è stato un editore, rilegatore, stampatore e libraio olandese, attivo ad Amsterdam dal 1640 al 1686.

Biografia

Jan Rieuwertsz nacque fra il 1616 e il 1617 da Rieuwert Jansz e Hilleti Pieters. Il 25 ottobre 1640 fu ammesso all'interno della corporazione dei librai e si stabilì nel quartiere Dirk van Hasseltsteeg ad Amsterdam, nella casa chiamata het Martelaarsboek^[1], accanto al noto rilegatore Albert Magnus.^[2] Anche Rieuwertsz fu un rilegatore, ma acquisì maggiore notorietà come editore. Nel corso della sua vita pubblicò più di 230 titoli, spesso non stampati direttamente da lui. Egli tendenzialmente si dedicò ala stampa di brevetti e piccoli opuscoli.^[3]^[4] La sua casa era meta di pellegrinaggio di Mennoniti e Collegianti, che furono gli autori dela maggior parte del materiale edito da Rieuwertsz. Intorno al 1655 i Collegianti presero a riunirsi nella sua bottega.^[5] Egli stesso era membro della setta.^[6]^[7]

Egli appartenne alla ristretta cerchia di amici di Baruch Spinoza. Il gruppo comprendeva anche: il mercante e filosofo Pieter Balling, che tradusse l'opera di Spinoza in olandese; Jarig Jelles, mercante dell'Herengracht, che Spinoza conosceva dal 1654; Adrian Koerbagh e Johannes Koerbagh; il commerciante Simon Joosten de Vries, che era affezionato a Spinoza e provvedeva a fornirgli una rendita annuale; il fisico e professore Burchard de Volder, corrispondente filosofico di Leibniz; il diplomatico Coenraad van Beuningen. Tutti quanti loro commentarono le opere di Spinoza.

Inoltre, Rieuwertsz collaborò strettamente con Jan Hendrik Glazemaker, un traduttore di testi filosofici. Il 1º gennaio 1675 fu nominato stampatore cittadino di Amsterdam al posto di Johannes van Ravestyn.

Frontespizio dell'*Iliade* di Omero in lingua olandese (Amsterdam, 1658)

Opere pubblicate

Le opere pubblicate da Rieuwertsz furono redatte principalmente in lingua olandese, ad eccezione di poche che furono edite in francese e latino. Rieuwertsz pubblicò, tra gli altri, i seguenti titoli:

Anthony Jansen (1656), Zederymen.
René Descartes (1657), Principia philosophiæ: of beginselen der wysbegeerte.
J.A. Glazemaker (1658), Iliaden van Homerus, Amsterdam.
Galenus Abrahamsz (1659), Nader verklaringe van den XIX artikelen.
Camphuysen (1661), Theologische werken.^[8]
Pieter Balling (1684), Het licht op den Kandelaar.
Gerard Brandt (1665), Stichtelijke gedichten, vervaetende verscheide gebeden, plichten en opwekkingen ter godtsaeligheit.
Tileman van bracht (1669), Schoole der deugde.^[9]
Non firmato [Spinoza] (1669/70), Tractatus theologico-politicus.^[10]
Verduyn (1673), Oprecht historisch verhael, van 't geen voorgevallen is in Bodegraven en Swammerdam, door 't invallen en doorbreken der Fransen.
Cl. Schaep (1671), Bloem-tuyntje.^[11]
Abrhaham de Graaf (1672), De beginselen van de algebra of stelkonst.^[12]
Spinoza (1677), De nagelaten schriften.^[13]
Ant. Bourignon (1683), Het Leven van Juffr. Antoinette Bourignon. Ten deelen by haar self, en ten deele by ymant anders van haar kennis, beschreven in de Tractaten.

Note

^ P.C. Molhuysen en P.J. Blok (red.) (1912), Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. vol. 2, Leida: A.W. Sijthoff
^ Wijnman, H. F. (1937). De Amsterdamsche boekbinder Albert Magnus. Oud Holland, 230-240.
^ Piet Visser (1996), Godtslasterlijck ende Pernicieus. De rol van boekdrukkers en boekverkopers in de verspreiding van dissidente religieuze en filosofische denkbeelden in Nederland in de tweede helft van de zeventiende eeuw. Amsterdam: AD&L
^ (NL) Isaac Meulman, Gedrukt bij de erven H. Van Munster & zoon, in Catalogus van de tractaten, pamfletten, 1867.
^ Francesco Quatrini, Adam Boreel (1602–1665): A Collegiant’s Attempt to Reform Christianity, Brill, 2020, p. 175, ISBN 9789004443396, OCLC 1198988837.
^ Lewis S. Feuer, Spinoza and the Rise of Liberalism, Taylor & Francis, 2017, p. 69, ISBN 9781351488402.
^ Jonathan Israel, Spinoza and the Religious Radicale Enlightenment (XML), Brill.
^ Akkerman, F. D., & Steenbakkers, P. (2005). Spinoza to the letter: studies in words, texts and books. Brill.
^ Marten Schagen (1745), Naamlyst der Doopsgezinde schryveren en schriften, beginnende met den jaare 1539, en eindigende met den jaare 1745, Google Books
^ Tractatus Theologico-Politicus (Bamberger T.1), su spinozaweb.org.
^ Jan Claeszoon Schaep, Bloem-tuyntje :bestaende in twee deelen : het eerste in innerlyke bedenkingen, en gelykenissen : het tweede in eenige sang-en lees-rymen /, T' Amsterdam, 1671..
^ Abraham de Graaf, De beginselen van de algebra of stelkonst,volgens da manier van Renatus Des Cartes, verklaart met uytgelezene voolbeelden; zoo wel in de meetkonst, als in de rekenkonst,, t'Amsterdam,, 1672..
^ (EN) Jagersma Rindert e Trude Dijsktra, Uncovering Spinoza's Printers by Means of Bibliographical Research (XML) ^{[collegamento interrotto]}, in Quaerendo, vol. 43, 27 giugno 2013, pp. 278-310, DOI:10.1163/15700690-12341282.

Bibliografia

I.H. van Eeghen (1967), De Amsterdamse boekhandel 1680-1725. Deel 4. Gegevens over de vervaardigers, hun internationale relaties en de uitgaven N-W, papierhandel, drukkerijen en boekverkopers in het algemeen, Amsterdam: Scheltema & Holkema, 63.
M. M. Kleerkooper. (1914). De boekhandel te Amsterdam voornamelijk in de 17de eeuw. Geographische en Geschiedkundige Aanteekeningen. pp. 65 L'Aja: Martinus Nijhoff.
P.C. Molhuysen en P.J. Blok (1912), Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. vol. 2, Leida: A.W. Sijthoff.
Piet Visser (1996), Godtslasterlijck ende Pernicieus. De rol van boekdrukkers en boekverkopers in de verspreiding van dissidente religieuze en filosofische denkbeelden in Nederland in de tweede helft van de zeventiende eeuw. Amsterdam: vakgroep Boek- en Informatiewetenschap en de uitgeverij AD&L.
Wijnman, H. F. (1937). De Amsterdamsche boekbinder Albert Magnus. Oud Holland, 230-240.

Controllo di autorità	VIAF (EN) 99341791 · ISNI (EN) 0000 0000 8169 3136 · CERL cni00076558 · LCCN (EN) no2015030509 · GND (DE) 1037528425 · BNE (ES) XX4977894 (data) · BNF (FR) cb12230942t (data)

Portale Biografie

Portale Editoria

[1] P.C. Molhuysen en P.J. Blok (red.) (1912), Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. vol. 2, Leida: A.W. Sijthoff

[2] Wijnman, H. F. (1937). De Amsterdamsche boekbinder Albert Magnus. Oud Holland, 230-240.

[3] Piet Visser (1996), Godtslasterlijck ende Pernicieus. De rol van boekdrukkers en boekverkopers in de verspreiding van dissidente religieuze en filosofische denkbeelden in Nederland in de tweede helft van de zeventiende eeuw. Amsterdam: AD&L

[4] (NL) Isaac Meulman, Gedrukt bij de erven H. Van Munster & zoon, in Catalogus van de tractaten, pamfletten, 1867.

[5] Francesco Quatrini, Adam Boreel (1602–1665): A Collegiant’s Attempt to Reform Christianity, Brill, 2020, p. 175, ISBN 9789004443396, OCLC 1198988837.

[6] Lewis S. Feuer, Spinoza and the Rise of Liberalism, Taylor & Francis, 2017, p. 69, ISBN 9781351488402.

[7] Jonathan Israel, Spinoza and the Religious Radicale Enlightenment (XML), Brill.

[8] Akkerman, F. D., & Steenbakkers, P. (2005). Spinoza to the letter: studies in words, texts and books. Brill.

[9] Marten Schagen (1745), Naamlyst der Doopsgezinde schryveren en schriften, beginnende met den jaare 1539, en eindigende met den jaare 1745, Google Books

[10] Tractatus Theologico-Politicus (Bamberger T.1), su spinozaweb.org.

[11] Jan Claeszoon Schaep, Bloem-tuyntje :bestaende in twee deelen : het eerste in innerlyke bedenkingen, en gelykenissen : het tweede in eenige sang-en lees-rymen /, T' Amsterdam, 1671..

[12] Abraham de Graaf, De beginselen van de algebra of stelkonst,volgens da manier van Renatus Des Cartes, verklaart met uytgelezene voolbeelden; zoo wel in de meetkonst, als in de rekenkonst,, t'Amsterdam,, 1672..

[13] (EN) Jagersma Rindert e Trude Dijsktra, Uncovering Spinoza's Printers by Means of Bibliographical Research (XML) ^{[collegamento interrotto]}, in Quaerendo, vol. 43, 27 giugno 2013, pp. 278-310, DOI:10.1163/15700690-12341282.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]