Historio di Judaismo
Historio di Judaismo (o la historio dil Juda populo) esas la historio dil Juda populo e lua religio e kulturo, quale ol developesis ed interagis kun altra populi, religii e kulturi. Quankam Judaismo kom religio unesmafoye aparis en Greka registri dum Helanistika periodo e la maxim frua menciono di Israel esas inskribo en Mernepta steleo (1213-1230 aEK), la religiala literaturo rakontas la naraco dil Izraelidi c. 1500 aEK. Juda diasporo komencis kun Asiriana konquesto e duris kun plua intenseso dum Babiloniana konquesto. Judi anke esis tre difuzita en Romana Imperio e anke en Bizancana Imperio en centrala ed estala Mediteraneo. En 638, Bizancana Imperio perdis kontrolo di Levanto e l'Araba e Islamala Imperio sub la kalifo Omar konquestis Ierusalem e Mezopotamia, Siria, Palestina e Egiptia. La Ora Epoko di Juda kulturo en Hispania koncidis kun Mezepoko en Europa, e kulmino dil periodo di administrado Mohamedana en granda parto di Iberia. Dum ca tempo, Judi ordinare aceptesis en la socio, e la vivo ekonomiala, kulturala e religiala dil Judi florifis.