Lang pou travay
Yon lang pou travay se yon lang ki gen yon estati legal atribiye nan yon antrepriz sipranasyonal, nan yon òganizasyon entènasyonal, nan yon Eta oubyen yon lòt òganizasyon tankou mwayen prensipal li a pou kominikasyon. Premyèman, se te yon lang ki anplwaye pou korespondans e konvèsasyon toulejou, piske òganizasyon an gentan jeneralman pou manm nan divès orijin lengwistik e kiltirèl.
Laplipa òganizasyon entènasyonal yo gen lang pou travay pou sèvis. Nan yon òganizasyon, yon lang pou travay oswa ou pa ka yon lang ofisyèl.
Lang pou travay la se tou enpòtan ke lang ofisyèl la, paske li kondisyòne travay la efektivman reyalize, e in fine reyònman kiltirèl pou yon peyi.
Egzanp
[modifye | modifye kòd]- Komisyon ewopeyèn gen twa (3) lang pou travay : angle, franse, ak alman[1]. Twa (3) lang sa yo tou se lang pi pale pou 24 Lang ofisyèl nan Inyon ewopeyèn nan.
- Sekretarya Nasyonzini an gen de (2) lang pou travay : angle ak franse.
- Konsèy nan Ewòp gen de (2) lang pou travay : angle ak franse.
- Òganizasyon Trete Atlantik Nò gen de (2) lang pou travay : angle ak franse.
- Òganizasyon koperasyon ak devlopman ekonomik gen de (2) lang pou travay : angle ak franse.
- Òganizasyon Nationzini pou edikasyon, syans ak kilti gen de (2) lang pou travay : angle ak franse.
- FIFA gen kat (4) lang pou travay : alman, angle, franse ak panyòl. Presedaman, franse te sèl lang ofisyèl nan òganizasyon an men kounye a, angle se lang ofisyèl lan pou rapò, korespondans, ak anons.
- Òganizasyon koperasyon Shanghai gen de (2) lang pou travay : mandaren ak ris.
Espesyalizasyon yo selon disiplin yo
[modifye | modifye kòd]Yon lang ka se pi adapte pou kèk aplikasyon yo ke pou dòt.
Tankou, angle se trè itilize pou aplikasyon syantifik, teknik, ekonomik, finansyè e, byen sèten, enfòmatik.
Fransè a rete trè apresye pou diplomasi e dwa.
Konsa, fransè a se anplwaye nan Komisyon ewopeyèn tankou lang pou travay la nan kesyon jiridik yo.
Ka pou esperanto
[modifye | modifye kòd]Esperanto a se yon lang konstrui yo fè l nan fen XIXe syèk nan objektif pou fasilite kominikasyon ant moun ki gen lang diferan yo, nan tout mond lan nèt. Kreyasyon an te kontanporen pou nesans li tout premyè asosyasyon e òganizasyon entènasyonal, li gentan trè bonè te kesyon pou itilize esperanto annn tanke lang oksilyè entènasyonal pouryen, ann patikilye ann tanke lang pou travay anndan sèten òganizme yo :
- Se natirèlman lang pou travay la pou asosyasyon yo lye ak mouvman esperanto janke Asosyasyon mondyal pou esperanto oubyen Asosyasyon mondyal anasyonal.
- Dividal pati politi tankou Ewòp Demokrasi Esperanto pwopoze adopsyon an kòm lang komin ak Ewòp, e itilize kòm lang pou travay.
- Nan kòmansman lane 1920, li fè pwopoze pa Iran pou adopte esperanto tankou lang pou travay pou Sosyete tout Nasyon ladann. Dis (10) delege aksepte pwopozisyon kont yon sèl, delege fransè Gabriel Hanotaux, ki pa te apresye ke lang franse pèdi pozisyon li tankou lang diplomasi a e te wè nan esperanto yon menas. Veto sa a t anpeche pwojè pou reyalize[2].
- Esperanto se prensipal lang pou travay pou Akademi entènasyonal pou syans pou Saint-Marin e se yon lang pou travay pou rezo pou entre~ede, pou asosyasyon pasifis menm jan ke Sitwayen pou Lemond oubyen Asosyasyon Swis pou Edikatè nan Lapè[3].
Esperanto pou fè kreye pou sa k yon lang pouryen, mete tou tout nasyon yo sou yon pye pou egalite piske li menm sa a p apgen pou li adapte ak yon lang dominan pouke l lokitè yo appou privileje. Òganizm fè chwa pou esperanto tankou lang pou travay chèche jeneralman yon sèten egalite pami manm yo a, e yon ripti avèk yon enperyalis lengwistik.
Gade tou
[modifye | modifye kòd]- Lang veykilè
- Lang nan kilti
- Lang ofisyèl
- Lis lang ofisyèl
- Lang nasyonal
- Lang rejyonal
- Politik lengwistik
Referans
[modifye | modifye kòd]- ↑ http://ec.europa.eu/stages/faq_fr
- ↑ La Danĝera Lingvo, Ulrich Lins
- ↑ L’espéranto au présent, SAT