Schleswig-Holstein

Schleswig-Holstein
Grunddáta
Land:	Týskland ;
Landslutur:	Schleswig-Holstein ;
Høvuðsstaður:	Kiel ;
Størsti býur:	Kiel
Vídd:	15.799,38 km² ;
Íbúgvar (30.09.2013):	2.811.000 ;
fyri km²:	178/km² ;
Alment mál:	Týskt, danskt, lágtýskt, frisiskt
Tíðarzona:	UTC +1
Heimasíða:	schleswig-holstein.de Archived 2015-04-16 at the Wayback Machine
Kort av Jútlandi og Schleswig-Holsteini
	Kort av Jútlandi og Schleswig-Holsteini

Schleswig-Holstein (týskt: Schleswig-Holstein, íslendskt: Slésvík-Holtsetaland, danskt: Slesvig-Holsten, lágtýskt: Sleswig-Holsteen, frisiskt: Slaswik-Holstiinj) er ein av 16 týskum landslutum í samveldislýðveldinum Týsklandi. Høvuðsstaður er Kiel. Schleswig-Holstein er 15.799,38 km² til støddar og hevði 2.811.000 íbúgvar (30. september 2013).

Søga

Frá bronsuøldini til víkingatíðina mentist í Slesvig-Holstein fýra mál- og fólkabólkar norðurgermanskir jydar og danir (í Slesvig ella Sønderjylland), frísarnir (í Norðurfrísalandi), teir vesturgermansku saksarnir (í Holstein) og teir slavisku obotrittearnir (í Eysturholstein ella Wagrien). Millum 768 og 811 var ofta stríð millum tann kristna keisaran Karl hin Stóra (Karlamagnus) og teir heidnu norðurgermanarnir (skandinavarnir). í 811 varð tað avgjørt í einari friðaravtalu, at Ejderen skuldi vera mark ímillum karolingarnir og danir. Seinni misti markið sín praktiska týdning, men var til juridiskt líka til tað Týsk-rómverska ríkið datt sundur í 1806 ella kanska líka til 1864. Frá 1111 øktist sjálvstøðan báðu megin Ejderen, og hertogadømini Slesvig (sum danskt len) og Holstein (sum týskt len) varð stovnað. Samstundis var ta tætt politiskt og búskaparligt samband millum økini. Tíðliga í 13. øld royndi danski kongurin at innlima Holstein í sítt ríki, men tað miseydnaðist orsakað av tapinum í bardaganum við Bornhøved, og orsakað av mótstøðu frá teimum norðurtýsku fúrstunum. Í 1386 vóru Slesvig og Holstein fyrstu ferð sameind við tí heraldiska vápninum. Í 1460 valdu aðalstættin og borgarskapurin, eftir at schauenburgarnir doyðu út á mannfólkasíðuni, kongin Kristian 1. av tí týska fúrstahúsinum Oldenburg til hertoga av Slesvig og Holstein. Personaluniónin við Danmark vardi til 1864, tá hertogadømini vóru vunnin av Preussen og Eysturríki og í 1866 innlimað í Preussen.

Landafrøði

Dithmarschen
Herzogtum Lauenburg
Nordfriesland
Ostholstein
Pinneberg
Plön

Rendsburg-Eckernförde
Schleswig-Flensburg
Segeberg
Steinburg
Stormarn

FL - Flensburg
KI - Kiel
NMS - Neumünster
HL - Lübeck

Politikkur

Forsætisráðharrar (Ministerpräsident) í Schleswig-Holstein

1945 - 1947: Theodor Steltzer (CDU)
1947 - 1949: Hermann Lüdemann (SPD)
1949 - 1950: Bruno Diekmann (SPD)
1950 - 1951: Walter Bartram (CDU)
1951 - 1954: Friedrich-Wilhelm Lübke (CDU)
1954 - 1963: Kai-Uwe von Hassel (CDU)
1963 - 1971: Helmut Lemke (CDU)
1971 - 1982: Gerhard Stoltenberg (CDU)
1982 - 1987: Uwe Barschel (CDU)
1987 - 1988: Henning Schwarz (CDU)
1988 - 1993: Björn Engholm (SPD)
1993 - 2005: Heide Simonis (SPD)
2005 - 2012: Peter Harry Carstensen (CDU)
2012 - Torsten Albig

Fólkið

Mentan

Búskapur

Býir

	Býur, landslutur (Kreis) í Schleswig-Holst.	Íbúgvar (31.12.2007)
1	Kiel	236.902
2	Lübeck	211.541
3	Flensburg	87.792
4	Neumünster	77.595
5	Norderstedt, Kreis Segeberg	71.903
6	Elmshorn, Kreis Pinneberg	48.052
7	Pinneberg, Kreis Pinneberg	42.301
8	Itzehoe, Kreis Steinburg	32.800
9	Wedel, Kreis Pinneberg	32.033
10	Ahrensburg, Kreis Stormarn	30.663
11	Geesthacht, Herzogtum Lauenburg	29.295
12	Rendsburg, Kreis Rendsburg-Eckernförde	28.391
13	Henstedt-Ulzburg, Kreis Segeberg	26.560
14	Reinbek, Kreis Stormarn	25.516
15	Bad Oldesloe, Kreis Stormarn	24.172
16	Schleswig, Kreis Schleswig-Flensburg	24.036
17	Eckernförde, Kreis Rendsburg-Eckernförde	22.915
18	Husum, Kreis Nordfriesland	22.327
19	Heide, Kreis Dithmarschen	20.827
20	Quickborn, Kreis Pinneberg	20.136