Piero della Francesca
Piero della Francesca (Sansepolcro, c. 1415 – ib., 1492ko urriaren 12a) goiz Pizkundeko margolaria izan zen. Giorgio Vasariren arabera, matematikaria ere zen. Egun, artea estimatzen zaio batik bat. Margolanetan, forma geometrikoak eta perspektiba ditu ezaugarri nagusiak, humanismo barearen ukituarekin. Bere lanik ospetsuena, Toscanako Arezzo hirian dagoen Gurutzearen egiazko istorioa-ri buruzko freskoen multzoa da. Quattrocentoko pinturaren sintesi onentzat hartu izan da bere lana.[1]
Bizitza
aldatu1439an Domenico Venezianorekin aritu zen lanean Florentziako Santa Maria Nuova erietxean. Han Donatelloren eta Luca della Robbiaren irudigintza, Brunelleschiren arkitektura eta Masaccio eta Fra Angelicoren pintura aztertu zituen. Bere sorterrian (1445-1462, Miserikordiaren poliptikoa; 1462, Bezpizkundea), Arezzon (bertan dago haren maisu obra, Gurutzearen egiazko istorioa pintura sail osoa, 1452-1466), Ferraran, Erroman, Urbinon (Bramante izan zuen ikasle) eta Riminin egin zuen lan. Oso ezaguna da Federico da Montefeltro, Urbinoko dukeari egin zion erretratua.
Azken urteetan perspektibari eta geometriari buruzko obrak idatzi zituen: De Prospectiva pingendi («Perspektiba pinturan») eta De quinque corporibus regularibus («Bost gorputz erregularrei buruz»). Perspektibako maisutzat hartu izan da, bere obragatik eta teoriagatik. XX. m.aren hasieran pintore abstraktuek eta kubistek "berraurkitu" egin zuten Piero della Francesca, eta bere obra garai guztietako artelan nagusietakotzat jotzen da. Italiako Errenazimentuko artistarik handienetakoa izan zen.[2]
Iruditegia
aldatu-
Hizketaldi sakratua, 1472, Brerako pinakoteka, Milan
-
Jesukristoren bataioa, 1448-1450, National Gallery, Londres
-
Jesukristoren zigorkatzea, 1455, Galleria Nazionale delle Marche, Urbino
-
Jesukristoren berpizkundea, 1463-1465, Museo Civico Sansepolcro
Erreferentziak
aldatu- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2015/11/19 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo loturak
aldatuWikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Piero della Francesca |
- (Italieraz) Museo Civico Sansepolcro, museocivicosansepolcro.it